Lajmet

Studimi: Zbardhja e koraleve po shkakton luftime ‘të panevojshme’ midis peshqve

Kjo duke i bërë ata të shpenzojnë energji të çmuar dhe potencialisht duke kërcënuar mbijetesën e tyre.

Published

on

Peshqit që kanë humbur ushqimin për shkak të zbardhjes masive të koraleve po përfshihen në luftime të panevojshme, duke i bërë ata të shpenzojnë energji të çmuar dhe potencialisht duke kërcënuar mbijetesën e tyre, tha një studim i ri të mërkurën.

Me të ardhmen e kërcënuar të shkëmbinjve koralorë, një ekip studiuesish studiuan se si një ngjarje e zbardhjes masive preku 38 lloje peshqish.

Peshqit e shkëmbinjve me modele ngjyrash janë të parët që ndjejnë efektin e zbardhjes sepse hanë korale, kështu që “burimi i tyre i ushqimit zvogëlohet jashtëzakonisht shpejt”, tha Sally Keith, një ekologe detare në Universitetin Lancaster të Britanisë.

Keith dhe kolegët e saj nuk e kishin idenë se një ngjarje e zbardhjes masive po vinte kur ata studiuan për herë të parë peshkun në 17 shkëmbinj nënujorë jashtë Japonisë, Filipineve, Indonezisë dhe Ishullit të Krishtlindjeve.

Por kur një nga ngjarjet më të këqija të zbardhjes globale në histori ndodhi në vitin 2016, ajo ofroi “mundësinë e përsosur” për të studiuar se si ndikoi në sjelljen e peshkut, tha Keith për AFP.

Studiuesit u “tronditën” kur panë shkatërrimin e shkëmbinjve, dikur të bukur, tha ajo.

Beteja e humbur
Zbardhja preku veçanërisht koralet Acropora, burimi kryesor i ushqimit për peshkun flutur.

Kjo “ndryshoi fushën e lojës se kush ha çfarë”, tha Keith, duke vënë specie të ndryshme në konkurrencë të shtuar për llojet e tjera të koraleve.

Kur një peshk dëshiron t’i sinjalizojë një konkurrenti se një pjesë e veçantë e koralit është e tyre, ata drejtojnë hundën poshtë dhe ngrenë pendët e tyre shpinore me gjemba.

Nëse kjo dështon, njëri peshk do të ndjekë tjetrin, zakonisht derisa tjetri të heqë dorë.

Para ngjarjes së zbardhjes së koraleve, lloje të ndryshme të peshkut ishin në gjendje të zgjidhnin mosmarrëveshjet duke përdorur sinjalizimin rreth 28 përqind të kohës.

Por ky numër ra në vetëm 10 për qind pas zbardhjes, duke treguar shumë “sulme të panevojshme”, sipas studimit të ri në revistën Proceedings of the Royal Society B.

“Marrja e vendimeve të dobëta se me kë të luftojnë dhe ku të investojnë energjinë e tyre me të vërtetë të vlefshme, mund të jetë ajo pjesë e vogël që i largon ata drejt urisë aktuale”, tha Keith, autorja kryesore e studimit.

Nuk është e qartë nëse peshqit do të jenë në gjendje të përshtaten me ndryshimet e shkaktuara nga zbardhja e koraleve mjaft shpejt, paralajmëruan studiuesit.

Kjo gjithashtu mund të ketë efekte të dëmshme midis specieve dhe në zinxhirin ushqimor, shtoi ajo.

Ndryshimi i klimës — i nxitur nga njeriu — ka nxitur zbardhjen masive të koraleve ndërsa oqeanet e botës vazhdojnë të ngrohen./UBTNews/

Lajmet

Dëmtohet me mjete të forta një pjesë e kanalit të Ibër-Lepencit

Published

on

By

Një pjesë e kanalit të Ibër–Lepencit në territorin e komunës së Zubin Potokut është dëmtuar nga persona të panjohur.

Policia e Kosovës ka njoftuar se rasti të ketë ndodhur mes 22 dhe 25 nëntorit e ku janë përdorur mjete të forta.

Është raportuar se persona të panjohur me mjete të forta kanë dëmtuar një pjesë të kanalit të Ibër-Lepencit (bajpas-it)”, thuhet në raport 24 orësh.

Rasti është cilësuar si “Asgjësim apo dëmtim i pronës”, ndërsa hetimet po vazhdojnë për identifikimin e autorëve dhe sqarimin e motiveve të incidentit.

Ndërsa më 29 nëntor bëhet një vit prej sulmit terrorist që ndodhi në kanalin e Ibër – Lepencit, ku ishte vënë lënda shpërthyese prej 20 kilogramë.

Kanali Ibër-Lepenc furnizon me ujë nga Liqeni i Ujmanit gjithë veriun e Kosovës, rajonet e Mitrovicës, Prishtinën me rrethinë, si dhe Korporatën Energjetike të Kosovës për ftohjen e termoelektranave të saj./EO

Continue Reading

Lajmet

Mitrovicë e Veriut: Vajza sulmon babanë

Published

on

By

Një incident familjar është raportuar mbrëmjen e 25 nëntorit 2025, rreth orës 23:53, në Mitrovicën e Veriut, ku një femër kosovare dyshohet se ka sulmuar fizikisht babanë e saj pas një mosmarrëveshjeje.

Policia njofton se i dyshuari, babai i saj, ka marrë tretman mjekësor për lëndimet e pësuara. Ai gjithashtu kishte njëurdhër mbrojtës që i ndalonte t’i afrohej vajzës së tij, megjithatë të dy janë përfshirë në konflikt.

Të dyshuarit janë shoqëruar në stacionin policor dhe, pas intervistimit, me vendim të prokurorit janë liruar në procedurë të rregullt, ndërsa rasti po vazhdon të hetohet.

Është raportuar se e dyshuara femër kosovare, pas një mosmarrëveshje kishte sulmuar fizikisht të dyshuarin mashkull kosovar babanë e saj. I dyshuari ka pranuar tretman mjekësor, ndërsa i njëjti kishte urdhër mbrojtës të mos i afrohet vajzës së tij. Të dyshuarit janë shoqëruar në stacionin policor dhe pas intervistimit me vendim të prokurorit janë liruar në procedurë të rregullt“, thuhet në raportin e Policisë së Kosovës/KP

Continue Reading

Lajmet

SPERTK: Po hyjmë në muajin e tretë pa paga, gjendja e punëtorëve e rënduar

Published

on

By

Sindikata e Punëtorëve të Radio Televizionit të Kosovës (SPERTK) njofton se punëtorët e transmetuesit publik kanë hyrë në muajin e tretë pa paga, ndërsa institucionet shtetërore, sipas tyre, po vazhdojnë t’i injorojnë kërkesat urgjente për zgjidhje.

Në komunikatë e SPRTK-së thuhet se gjendja sociale e punëtorëve dhe funksionimi i RTK-së janë “të rënduar në skaj”, duke e cilësuar situatën të papranueshme. Sindikata thekson se greva do të vazhdojë dhe u bën thirrje të gjithë punëtorëve për mbështetje të plotë në veprimet e tyre të, siç thuhet, “drejta dhe ligjore”.

SPERTK paralajmëron se brenda kësaj jave do të dalë me qëndrim për bojkot të plotë të punës, duke qenë se janë “të shtyrë nga mosveprimi i Qeverisë së Kosovës”, e cila deri tani, sipas sindikatës, nuk ka ndërmarrë asnjë hap për të ofruar zgjidhje, pavarësisht dhjetëra kërkesave të adresuara.

Si është e mundur të gjenden para për zgjedhje, e të mos gjenden për bukën e gojës së 700 familjeve?, kjo është e papranueshme”, thuhet në reagim.

Sindikata i bën thirrje qeverisë të zgjidhë urgjentisht problemin e alokimit të buxhetit, për të mos i detyruar punëtorët të ndërmarrin masa të padëshiruara. SPERTK kërkon gjithashtu që, pas konstituimit të legjislaturës së re, të miratohen pa vonesë ligji për financimin e pavarur të RTK-së dhe zgjidhja e çështjes së pronës, duke theksuar se transmetuesi ka nevojë për një mekanizëm të qëndrueshëm të funksionimit si mediumi i vetëm publik në vend.

Në komunikatë, sindikata rikujton se, në vend që buxheti i RTK-së të rritet apo të mbështetet zhvillimi i transmetuesit, ka ndodhur e kundërta: jo vetëm nuk është ndarë rritja prej 0.7% nga buxheti nacional, por janë hequr edhe 2.2 milionë euro nga buxheti aktual, tashmë më i vogli në rajon për mediat publike.

SPERTK konfirmon se greva do të vazhdojë dhe paralajmëron se në fund të javës pritet të merret vendim për një bojkot total të ngjarjeve politike dhe mosmbulim të fushatës elektorale. Sindikata kërkon zyrtarisht nga menaxhmenti i RTK-së ndërprerjen e menjëhershme të mbulimit të aktiviteteve politike dhe fushatës zgjedhore.

Nëse nuk merret një vendim në kohë, ne do të dalim shumë shpejt me qëndrimin tonë”, përfundon njoftimi i SPERTK-së./EO

Continue Reading

Lajmet

Prishtina nis përgatitjet për Ditën e Flamurit

Published

on

By

Kryeqyteti i Kosovës ka filluar atmosferën festive në prag të 28 Nëntorit, Ditës së Pavarësisë së Shqipërisë. Në sheshet kryesore të Prishtinës janë vendosur flamujt kuq e zi, dhe ata të Kosovës, duke sjellë ngjyrat kombëtare në hapësirat publike.

Si çdo vit, Kosova shënon me ceremoni dhe aktivitete të ndryshme kulturore  Ditën e Flamurit, një prej festave më të rëndësishme kombëtare për shqiptarët kudo që jetojnë.

Continue Reading

Të kërkuara