Published
3 years agoon
By
UBT newsNjerëzit e kanë të vështirë të thonë jo, kryesisht nga frika e mosmarrëveshjeve.
Ndërsa punonte si studente e diplomuar në qytetin e Nju Jorkut, Vanessa Bohns iu dha puna e frikshme e mbledhjes së të dhënave të anketës në Penn Station si pjesë e një projekti kërkimor akademik. Sa herë që i afrohej një kalimtari, ajo priste të dëgjonte një psherëtimë zemërimi ose një fyerje të pëshpëritur. Megjithatë përgjigjet e këqija vinin rrallë; shumë më tepër njerëz ishin të gatshëm t’u përgjigjeshin pyetësorëve nga sa priste ajo.
A ishte e mundur, pyeti ajo, që shumica prej nesh të nënvlerësojnë gatishmërinë e të tjerëve për t’iu përgjigjur kërkesave tona?
Gjatë dekadës në vijim, ajo kreu studime të shumta që konfirmuan se kjo ishte vërtet kështu: në shumë situata të ndryshme, njerëzit shpesh kanë shumë më tepër gjasa të bashkëpunojnë sesa supozojmë.
Shpesh, njerëzit na binden vetëm sepse e kanë shumë të vështirë të thonë jo, edhe kur nuk ndihen rehat me kërkesat tona.
Puna e Bohns – të cilën ajo tani është kthyer në një libër të ri, “Ju keni më shumë ndikim sesa mendoni” – bazohet në kërkimin e Ellen Langer në Universitetin e Harvardit nga vitet 1970. Në studimin e saj, pjesëmarrësit u përpoqën të kalonin radhën për fotokopjuesin në bibliotekën e universitetit. Siç mund të shpresoni, një numër i madh ranë dakord nëse personi që bën kërkesën kishte një justifikim të mirë. Nëntëdhjetë e katër përqind e njerëzve i lejuan ata të vazhdonin nëse pjesëmarrësi tha se ishin “në nxitim” – krahasuar me 60% kur personi nuk ofroi asnjë arsye për kërkesën e tyre.
Megjithatë, çuditërisht, pothuajse po aq njerëz – 93% – e lejuan pjesëmarrësin të shkonte përpara nëse ai thoshte se “duhen të bëjë disa kopje”, gjë që në të vërtetë nuk është fare justifikim. Eksperimenti sugjeroi që njerëzit nuk u kushtojnë vëmendje detajeve të asaj që dikush thotë, dhe për këtë arsye ata mund të ndikohen nga një shpjegim sipërfaqësor.
Hulumtimi i vetë Bohns mbi ndikimin dhe pajtueshmërinë filloi në fund të viteve 2000. Eksperimenti i parë u përpoq të përsëriste përvojën e saj në Penn Station: pjesëmarrësit duhej t’u afroheshin të huajve në kampusin universitar dhe t’u kërkonin atyre të plotësonin një anketë. Gjithçka që ata mund të thoshin ishte “A do të plotësoni një pyetësor?”
Në një eksperiment tjetër, pjesëmarrësit që dilnin nga laboratori duhej t’i kërkonin një të huaji që t’i ecte në një palestër aty pranë, duke u shpjeguar se nuk mund ta gjenin. Kur ata kryen detyrën, ata zbuluan se rreth një në çdo dy persona u ofrua të dilte nga rruga për të ndihmuar. “Ata dilnin të frikësuar dhe ndonjëherë të zemëruar që duhej ta bënin këtë”, thotë Bohns. “Dhe pastaj ata do të ktheheshin shumë më herët nga sa pritej dhe do të ktheheshin përsëri në laborator.”
Megjithatë, disa vite pas hulumtimit, ajo vendosi të testojë nëse ne mund ta përdorim ndikimin tonë në mënyrë joetike, pa e kuptuar se sa lehtë do të ndikoheshin të tjerët nga kërkesat tona, ose sa në siklet do të ndiheshin duke thënë jo.
Mund të kemi frikë se duke thënë jo, ne po sugjerojmë disi që personi tjetër është imoral ose egoist.
Nga studimet e saj, Bohns tani dyshon se njerëzit shpesh i përmbushin kërkesat tona për shkak të frikës së mosmarrëveshjes. “Ne jemi një specie sociale dhe nuk duam të bëjmë gjëra që rrezikojnë të dëmtojnë marrëdhëniet tona”, thotë ajo.
Lini vend për refuzim!
Bohns beson se tendenca jonë për të nënvlerësuar ndikimin tonë është shumë e rëndësishme në vendin e punës. Nëse i kërkoni një kolegu t’ju bëjë një nder, për shembull, duke ndërprerë punën e tij, mund të supozoni se ai thjesht mund të refuzojë, por frika e tyre për të krijuar siklet mund t’i pengojë ata ta bëjnë këtë.
Vlen të theksohet se këto janë modele të përgjithshme. Dallimet individuale në ndikimin e njerëzve dhe perceptimi i tyre për këtë fuqi, natyrisht do të varen nga shumë faktorë dhe nga konteksti specifik i situatës.
Në studimet e Bohns, pjesëmarrësit ishin pothuajse gjithmonë të barabartë. Është e qartë se dinamika e pushtetit do të luajë një rol të rëndësishëm, megjithatë: sipas përkufizimit, njerëzit me status më të lartë duhet të kenë më shumë ndikim mbi njerëzit me status më të ulët brenda një hierarkie. Më e rëndësishmja, hulumtimi i Bohns sugjeron se këta njerëz mund të mos e kuptojnë se sa në siklet do të ndihet dikush kur i thotë jo kërkesave të tyre. Rezultati është se ata mund të përfundojnë duke kërkuar shumë nga kolegët e tyre të rinj, pa menduar as të abuzojnë me pozitën e tyre.
Ndikimi ynë shpesh mund të jetë i padukshëm për ne, por me pak stërvitje ne të gjithë mund ta përdorim atë fuqi me më shumë dhembshuri dhe përgjegjësi./UBTNews/
Lajmet
Kosova dhe Shqipëria zyrtarisht bashkë në Lojërat Mesdhetare
Published
2 days agoon
December 20, 2024By
UBTnewsKosova dhe Shqipëria anë nënshkruar marrëveshjen e bashkëpunimit për organizimin e sportit të lundrimit në qytetin e Durrësit.
Ky sport do të zhvillohen në Durrës në kuadër të Lojërave Mesdhetare që do të zhvillohen në Kosovë në vitin 2030, raporton KosovaPress.
Ky bashkëpunim vjen për shkak se Kosova nuk ka dalje në det dhe rrjedhimisht nuk kishte kushte për zhvillimin e lojërave në ujë brenda territorit të saj.
“Edhe një moment i rëndësishëm drejt organizimit të Lojërave Mesdhetare “Prishtina 2030”. Me Qeverinë e Republikës së Shqipërisë, sot nënshkruam marrëveshjen e bashkëpunimit mes dy shteteve tona për organizimin e sportit të lundrimit në qytetin e Durrësit”, ka shkruar zëvendësministrja e Ministrisë për Kulturë, Rini dhe Sport, Daulina Osmani.
Lajmet
“Nuk rri dot pa ua thënë vëllazërisht”, Rama iu drejtohet deputetëve për Specialen
Published
2 days agoon
December 20, 2024By
UBTnewsKryeministri i Shqipërisë, Edi Rama tha se nëse Kuvendi i Kosovës do të ndërmerrte nismë për t’iu drejtuar shteteve sponsorizuese të Gjykatës Speciale për të ndarë me to dyshimin për cenimin e standardeve demokratike në procesin ligjor, ai do ta mbështeste.
Në fjalimin e tij para deputetëve në seancën e dy kuvendeve që u mbajt në Prishtinë, Rama u shpreh i habitur pse Kuvendi i Kosovës nuk ka ndërmarrë deri tani asnjë nismë të tillë.
Në fjalimin e tij para deputetëve në seancën e dy kuvendeve që u mbajt në Prishtinë, Rama u shpreh i habitur pse Kuvendi i Kosovës nuk ka ndërmarrë deri tani asnjë nismë që do të adresonte shqetësimet mbi standardet e procesit në Speciale.
“Nuk rri dot po ashtu pa ua thënë këtu vëllazërisht çudinë time për faktin se në këtë sallë nuk është ndërmarrë asnjëherë një nismë për t’iu kërkuar, përmes një rezolute, të mbështetur nga të gjitha forcat politike, të paktën nga partitë shqiptare, të gjitha vendeve financuese të asaj gjykate, shqetësimin e madh mbi standardet e atij procesi, dhe për të kërkuar ngritjen e një misioni verifikimi lidhur me këtë shqetësim. Gjykata është e pavarur, por standardet nuk janë të varura nga gjykatësit. Ndoshta ku shqetësim i përhapur mund të mos qëndrojë, por nëse qëndron kjo është një gjëmë e madhe, jo për ata të katër njerëz të thjeshtë, as vetëm për Republikën e Kosovës, por edhe për vetë integriteti ne drejtësisë ndërkombëtare të cilës kjo republikë përmes përfaqësuesve të saj në këtë sallë ia dha në mirëbesim gjykimin e historisë që lindi republikën, dhe prandaj nuk mund të lihet, sipas meje, në heshtjen shurdhuese që ushqehet prej gjithfarë motivesh, që ajo gjëmë nëse është gjëmë ta bëjë dëmin e vet deri në fund”, tha Rama.
Ai tha se pa Thaçin dhe UÇK-në, “e sotmja do t’i ngjante më shumë të shkuarës sesa të ardhmes”.
“Nuk e dimë sot dot se çfarë rruge do të kishte marrë fati i Kosovës në hyrje të këtij shekulli, por çfarë dimë ne me siguri është se ato çaste vendimmarrjesh të mëdha nuk do të kishin ardhur dot, ashtu siç erdhën dhe sotmja me shumë gjasë do t’i ngjante shumë më tepër të shkuarës sesa të ardhmes, pa Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës me në krye Hashim Thaçin”, tha Rama.
Megjithatë, Rama tha se nuk e diskuton të drejtën e Gjykatës Speciale për të bërë punën e saj.
“Por sot që të jemi të gjithë këtu në kuvendin që u shpallë dhe ku u firmos këtu përpara meje pavarësia e Kosovës, Hashim Thaçi, Jakup Kransiqi, Kadri Veseli e Rexhep Selimi mbahen peng prej gati pesë vjetësh në qelitë e një drejtësie kombëtare e cila në çdo hap ka zhgënjyer këdo që ka pritur prej saj virtytet e drejtësisë të një shteti të së drejtës. Unë as nuk e kam diskutuar ndonjëherë e nuk e diskutoj as sot të drejtë ne asaj gjykate speciale për të bërë punën që ja ka ngarkuar edhe vendimmarrja e kësaj salle, ku vetë Hasemi ka ngritur dorën për të formuar këtë gjykatë, por ajo që unë nuk vijë dot deri këtu në Prishtinë të marrë fjalën dhe pastaj ta gëlltis në heshtje, në këtë foltore para jush, në mungesë të Hashimit, Kadriut, Jakupit, Rexhepit, është nyja e mbledhur në fyt nga një dyshim shumë i madh dhe krejt arsyeshëm për fat të keq se ai proces është një proces i parregullt ligjor, dhe se normat dhe standardet e tij janë nën standarde të drejtësisë të gjithë vendeve demokratike që e financojnë atë farë gjykate”, tha Rama.
Ish-krerët e UÇK-së ndodhen në një proces gjyqësor ndaj të cilëve rëndojnë akuza me pretendime për krime lufte.
Ata ndodhen në qendrën e paraburgimit në Hagë prej nëntorit 2020.
Lajmet
BE-ja me mision vëzhgues për zgjedhjet e shkurtit në Kosovë
Published
2 days agoon
December 20, 2024By
UBTnewsBashkimi Evropian do ta dërgojë një mision për t’i vëzhguar zgjedhjet parlamentare në Kosovë më 9 shkurt të vitit 2025, me kërkesë të presidentes së Kosovës, Vjosa Osmani, njoftoi blloku evropian të premten.
“Duke iu përgjigjur ftesës nga ana e presidentes së Kosovës, përfaqësuesja e lartë Kaja Kallas ka vendosur ta dërgojë një mision vëzhgues (EOM) për t’i vëzhguar zgjedhjet parlamentare në caktuara për 9 shkurt 2025”, thuhet në njoftim
Nathalie Loiseau, deputete e Parlamentit Evropian, është emëruar shefe e misionit vëzhgues, thuhet në njoftim.
BE-ja tha se misioni i saj vëzhgues për zgjedhjet në Kosovë do ta dëshmojë mbështetjen e vendosur të BE-së për Kosovën në përpjekjet e saj për të forcuar më tej qeverisjen demokratike.
“Prania e këtij misioni në terren ka për qëllim të kontribuojë për një proces zgjedhorë gjithëpërfshirës, të besueshëm dhe transparent, i cili do t’u mundësojë votuesve në Kosovë që të shprehin qartë zgjedhjen e tyre”, thuhet në njoftim.
Bashkimi Evropian i ka vëzhguar të gjitha zgjedhjet në Kosovë që nga viti 2013.
Këto do të jenë zgjedhjet e para të rregullta parlamentare që do të organizohen në Kosovë, që nga shpallja e pavarësisë më 2008.
Komisioni Qendror i Zgjedhjeve në Kosovë (KQZ) ka bërë të ditur se 28 subjekte politike kanë aplikuar për certifikim për pjesëmarrje në zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit.
Në mesin e 28 subjekteve politike janë 20 parti politike, pesë koalicione, dy iniciativa qytetare dhe një kandidat i pavarur.
Në mesin e subjekteve janë parti shqiptare, të komunitetit serb, dhe komuniteteve tjera më të vogla në Kosovë.
KQZ-ja duhet t’i konfirmojë listat më së voni deri më 25 dhjetor./REL/
Lajmet
Berisha: Çdo ndërhyrje e Shqipërisë në dialogun Kosovë-Serbi është antikombëtare
Published
2 days agoon
December 20, 2024By
UBTnewsKryetari i Partisë Demokratike, Sali Berisha, gjatë një konference për gazetarët të mbajtur këtë të premte ka kritikuar ashpër qeverinë për ndërhyrjen në procesin e dialogut mes Prishtinës dhe Beogradit.
Reagimi i tij vjen ndërkohë që në Prishtinë është zhvilluara seanca e përbashkët mes dy kuvendeve Kosovë-Shqipëri.
Ai ka cilësuar çdo përpjekje të Shqipërisë për të ndërmjetësuar në këtë çështje si antikombëtare dhe bllokuese. Berisha theksoi se propozimet dhe qëndrimet e Edi Ramës kanë sjellë “vendnumëro” dhe acarime mes Kosovës dhe Serbisë.
“Çdo ndërhyrje të Shqipërisë në problemin e dialogut Prishtinë-Beograd e konsideroj antikombëtare. E konsideroj absolutisht bllokuese dhe jo nxitëse për zgjidhjet.
Të gjitha propozimet e Edi Ramës, qëndrimet e bashkërenduara me Aleksandër Vuçiçin si argat i tij, kanë sjellë vendnumëro në procesin e negociatave, madje edhe acarime serioze midis këtyre dy vendeve.
Shqipëria nuk mund të jetë as ndërmjetës, as pjesëmarrës. Shqipëria qëndron në anën e Kosovës.
Shprehet për dialogun, por çdo hap tjetër i Shqipërisë e dëmton dialogun. Nuk ka asnjë tagër qeveria e Tiranës të japë formula apo skema, aq më tepër një qeveri që shpallte Dnjepër veriun e Kosovës.
Aq më tepër një qeveri, e cila i thoshte Kosovës nënshtrohu ose do shkosh në kohën e bronzit. Aq më tepër një njeri, që i vendosi i pari në Europë sanksione Kosovës. Aq më tepër një njeri, i cili u përzie në plane për ndarjen, copëtimin e Kosovës me Beogradin. Një njeri që përkrahu Ballkanin e Hapur, një projekt të qartë ruso-serb.
Por ka një zhvillim pozitiv këtu. Qeveria aktuale e Kosovës ka dëshmuar meritën për t’i shumëzuar me zero, për t’ia kthyer reston Pashiqit të Tiranës, njëlloj si Pashiqit të Beogradit”,-u shpreh Berisha.
UBT nderon bashkëpunëtorët profesionistë për dekadën e tyre të angazhimit
Dekadat e suksesit: UBT kurorëzon 2024 me vizionin 20-vjeçar të së ardhmes
Pirro i’a fshiu këngën Parashqevit, flasin nga kompania menaxhuese për të drejtat e autorit
Kosova dhe Shqipëria zyrtarisht bashkë në Lojërat Mesdhetare
Dëmtohet ambasada e Maqedonisë së Veriut nga sulmet ruse në Kiev
“Nuk rri dot pa ua thënë vëllazërisht”, Rama iu drejtohet deputetëve për Specialen
BE-ja me mision vëzhgues për zgjedhjet e shkurtit në Kosovë
Diplomatët amerikanë vizitojnë Sirinë për herë të parë pas rënies së Assadit
Berisha: Çdo ndërhyrje e Shqipërisë në dialogun Kosovë-Serbi është antikombëtare
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota2 months ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Bota1 month ago
“Ethet” e kthimit të Trump! Takohen Macron e Starmer, zbardhet fokusi i diskutimeve
-
Kulturë3 months ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman