Lajmet

Si po ndikon trauma e luftës te fëmijët në Ukrainë?

“Në përgjithësi, tani të gjithë ne ukrainasit jemi të traumatizuar, sepse lufta është një traumë jo vetëm për fëmijët…”

Published

3 years ago

on

Si psikologe fëmijësh, Oksana Sliepova punonte me familjet e prekura nga katastrofa bërthamore e Çernobilit në Ukrainë.

Gjatë tetë vjetëve të fundit, ajo ka trajtuar fëmijët që janë prekur nga një fatkeqësi që e goditi vendin – fillimisht agresioni i Rusisë në Lindje në vitin 2014 dhe këtë vit pushtimi në shkallë të plotë i Ukrainës.

Disa nga pacientët e saj kanë humbur prindërit, ose kanë nëna ose baballarë që luftojnë në vijën e parë. Të tjerë kanë dëgjuar breshëri artilerie kundër qyteteve të tyre, ose u është dashur të largohen nga shtëpitë e tyre.

“Tani pothuajse çdo shtëpi, çdo familje është prekur nga lufta, ose të afërmit e tyre po luftojnë, ose kanë vuajtur në njëfarë mënyre”, tha zonja Sliepova në qendrën për rehabilitimin socio-psikologjik në Boyarka, një qytet që ndodhet në jug të Kievit.

“Një nënë që po e dërgon djalin e saj në front për të tretën herë vjen te ne. Njëri nga djemtë e saj është 18 vjeç dhe ka marrë djegie të rënda kimike gjatë një beteje. Në mesin e miqve të mi, të gjithë janë disi të prekur drejtpërdrejt nga lufta”, deklaroi ajo tutje.

Organizata Botërore e Shëndetësisë vlerëson se një në pesë njerëz që kanë përjetuar luftë ose konflikte të tjera gjatë dekadës së kaluar do të përballen me depresion, ankth, çrregullim stresi post-traumatik, çrregullim bipolar ose skizofreni.

Nëse ky rregull zbatohet edhe në Ukrainë, atëherë organi i Kombeve të Bashkuara vlerëson se gati 10 milionë njerëz mund të jenë të rrezikuar nga shfaqja e ndonjë sëmundjeje që lidhet me shëndetin mendor për shkak të luftës. Shumica prej tyre do të jenë fëmijë, të cilët për shkak të luftës s’do të kenë mundësi të shkojnë në shkollë dhe kësisoj do të ndihen të izoluar nga miqtë.

Të plagosur nga lufta

Në fazat e hershme të pushtimit, forcat ruse iu afruan Boyarkës ndërsa shkelën kryeqytetin ukrainas. Sliepova iku me anëtarët e familjes për në Bullgari, ku ajo ishte dëshmitare e traumave që kanë përjetuar fëmijët refugjatë.

“Kur fëmijët dëgjuan aeroplanë dhe fishekzjarre, ata u shtrinë në dysheme dhe kërkuan një vend ku të fshiheshin, sepse kishin frikë se vendi po bombardohej”, kujton ajo.

Pas dorëzimit të rusëve nga Kievi, ajo u kthye në Boyarka ku po mban seanca me familjet dhe fëmijët dhe duke drejtuar klubin e saj të të rinjve Pozitiv.

Pasojat psikologjike të asaj që po ndodh mund të marrin vite për t’u qartësuar dhe shumë më tepër për t’u zgjidhur, tha Tetyana Pidkova, një psikologe klinike në spitalin e fëmijëve Okhmatdyt në Kiev.

Ajo tha: “Në përgjithësi, tani të gjithë ne ukrainasit jemi të traumatizuar, sepse lufta është një traumë jo vetëm për fëmijët, por edhe për të rriturit dhe për të gjithë ukrainasit”.

Olena Zelenska, zonja e parë e Ukrainës, ka theksuar dëmin mendor të luftës, duke i thënë Asamblesë Botërore të Shëndetësisë në fillim të këtij viti se pasojat do të mbesin për dekada./UBTNews/

Related Topics:
Continue Reading

Lajmet

Qeveria miraton vendime preliminare për shpronësime në disa projekte infrastrukturore

Published

47 minutes ago

on

December 19, 2025

By

Qeveria e Kosovës, në mbledhjen e mbajtur të premten, ka miratuar vendimin preliminar për shpronësim për interes publik të pronave të paluajtshme ish-shoqërore të Ndërmarrjes Shoqërore Industria e Mobileve “Përparimi”, si dhe të pronave private, për nevoja të institucioneve shtetërore të Republikës së Kosovës.

Në të njëjtën mbledhje, Qeveria ka miratuar edhe vendimin preliminar për shpronësim për interes publik të pronave të paluajtshme që preken nga realizimi i projektit “Ndërtimi i Kyçjes së Vitisë në Autoudhën ‘Arbër Xhaferi’, Prishtinë – Hani i Elezit”.

Po ashtu, është miratuar vendimi për shqyrtimin e mëtejmë të kërkesës për interes publik të pronave të paluajtshme që preken nga realizimi i projektit “Ndërtimi i Rrugës Tranzit në Klinë, nga N9 deri në R-104”, Klinë – Gurakoc.

Gjatë kësaj mbledhjeje, Qeveria ka marrë gjithashtu vendim për shqyrtimin e mëtejmë të kërkesës për interes publik të pronave të paluajtshme që preken nga realizimi i projektit “Zgjerimi i Rrugës Nacionale M25 Prishtinë – Podujevë”.

Continue Reading

Lajmet

Nëse kualifikohet në botëror, Kosova fiton rreth 10.5 milionë dollarë

Published

2 hours ago

on

December 19, 2025

By

FIFA e ka aprovuar rritjen prej 50% të fondit të shpërblimeve për Kupën e Botës, dhe sipas kësaj rritje, fituesi do t’i merrte plot 50 milionë dollarë, derisa nënkampioni 33 milionë dollarë.

Kurse, ata që dështojnë të kualifikohen tutje nga faza grupore, do t’i marrin 9 milionë dollarë.

Derisa, kostoja shtesë për përgatitje shkon deri në 1.5 milion dollarë. Pra, nga kjo përllogaritje, del se një kombëtare që arrijnë të kualifikohet i ka të garantuara 10.5 milionë dollarë.

Në këtë rast, nëse edhe Kosova e arrijnë këtë sukses historik pas ndeshjeve të playoff-it do t’i marrë të paktën kaq para.

Pas mbledhjes së Komitetit Ekzekutiv të shtëpisë më të madhe të futbollit, 727 milionë dollarë, do të shpërndahen mes federatave anëtare si rezultat i Botërorit 2026.

Nga kjo shumë, 655 milionë dollarë do të ndahen si shpërblime direkte për kombëtaret pjesëmarrëse.

Presidenti i FIFA-s, Gianni Infantino, u shpreh se Botërori 2026 do të jetë revolucionar për kontributin financiar ndaj futbollit global.

FIFA pret të arkëtojë 13 miliardë dollarë gjatë ciklit 2022–2026, pothuajse dyfish më shumë se cikli paraprak, rritje që lidhet kryesisht me zgjerimin e Kupës së Botës dhe Botërorit të Klubeve.

Kampionati i ardhshëm botëror zhvillohen në tri shtete, ShBA, Kanada dhe Meksikë, nga 11 qershori i 2026-tës e deri më 19 korrik./S.K/EO/

Continue Reading

Lajmet

Gjilani ndalon përdorimin e fishekzjarreve

Published

2 hours ago

on

December 19, 2025

By

Në prag të festave të fundvitit, Komuna e Gjilanit ka marr vendim për ndalimin e përdorimit të mjeteve piroteknike.

Sipas njoftimi të komunës, përdorimi i mjeteve piroteknike ndalohet në vendet e hapura publike, përkatësisht në tregje, rrugë e sheshe.

Ndalesa sipas kësaj urdhërese vlen për periudhën 20 dhjetor 2025 deri më 03 janar 2026, përjashtuar nga kjo ndalesë periudhën kohore nga ora 23:30 të datës 31.12.2025 deri në orën 00:30 të datës 01.01.2026.

“Personat të cilët veprojnë në kundërshtim me këtë urdhëresë do të gjobiten në shumë prej 100 euro”, thuhet në urdhëresën e kryetarit Alban Hyseni.

Continue Reading

Lajmet

Paris Saint-Germain fiton trofeun e gjashtë sezonal pas një drame penalltish ndaj Flamengos

Published

2 hours ago

on

December 19, 2025

By

Paris Saint-Germain është shpallur fitues i Kupës Ndërkontinentale, duke mposhtur Flamengon në finale pas një serie dramatike penalltish, pasi koha e rregullt dhe vazhdimet nuk dhanë fitues.

PSG e nisi ndeshjen me ritëm të lartë, duke krijuar disa raste që në minutat e para. Një gol i Fabian Ruiz në minutën e 9-të u anulua pas rishikimit me VAR, pasi topi kishte dalë jashtë fushës gjatë aksionit.

Goli i parë i ligjshëm erdhi në minutën e 38-të, kur Khvicha Kvaratskhelia përfitoi nga një pasim perfekt dhe e dërgoi topin në rrjetë, duke i dhënë epërsinë PSG-së 1-0. Pjesa e parë u karakterizua nga ndërhyrje të forta dhe kartonë të verdhë për të dyja skuadrat.

Në pjesën e dytë, Flamengo reagoi dhe shtoi presionin. Momenti kyç erdhi në minutën e 60-të, kur pas një faulli në zonë, gjyqtari Ismail Elfath u thirr nga VAR dhe akordoi një penallti për brazilianët.

Në serinë e penalltive, më të saktë dolën lojtarët e PSG, duke fituar 2-1 dhe duke ngritur trofeun e Kupës Ndërkontinentale për klubin francez.

Ky triumf vjen pas një ndeshjeje të balancuar dhe dramatike, që dëshmoi fuqinë dhe qetësinë e lojtarëve të PSG-së në momentet vendimtare. /S.K/EO/

Continue Reading

Të kërkuara