

Aktualitet
Si mund të fitojë Perëndimi kundër Rusisë
Rusia është në shumë aspekte një shtet fashist funksional.
Published
4 years agoon
By
Betim GashiNga Eliot A. Cohen
“The Atlantic”
Në fillim u shfaq tronditja:imazhet e raketave dhe predhave të artilerisë që përplaseshin mbi godinat e banimit, helikopterë në flakë, mijëra refugjatëve që kalonin përtej kufirit, një president i sfilitur dhe i parruar që i lutej për ndihmë udhëheqësve politikë në Perëndim, burra me uniformë që pozonin para tankeve dhe autoblindave të djegur, policia ruse që kontrollon celularët e qytetarëve në rrugët e Moskës për biseda disidente.
Shqetësimi dhe zemërimi ishin reagime të natyrshme. Por ka ardhur koha të mendohet në mënyrë strategjike, duke pyetur se çfarë duhet të bëjë Perëndimi – dhe veçanërisht SHBA – në këtë krizë por dhe më gjerë. Marshalli francez Ferdinand Foch, thoshte dikur se detyra e parë është t’i përgjigjemi pyetjes ‘De quoi s’agit-il?” (Për çfarë bëhet fjalë?).
Edhe përgjigja në lidhje me luftën në Ukrainë, ashtu si me shumicën e problemeve të tjera strategjike, është më pak e drejtpërdrejtë sesa mund të mendohet. Në nivelin më bazik, një autokrat rus po punon të nënshtrojë me mjetet më brutale të mundshme një vend të lirë dhe të pavarur, pavarësinë e të cilit ai nuk e ka pranuar asnjëherë.
Por këtu ka çështje edhe më të gjera. Luftërat e tjera të epokës së pas-Luftës së Ftohtë mund të kuptohen ose interpretohen si pasojë e luftës civile dhe e lëvizjeve separatiste, apo e kundërpërgjigjeve të vogla ndaj agresionit. Por jo sulmi rus në Ukrainë. Ky sulm ishte i paprovokuar, i pakufizuar në objektivat e tij, dhe i pakufizuar në mjetet që po përdor. Prandaj, është një sulm jo vetëm ndaj atij vendi, por ndaj të gjitha normave ndërkombëtare.Në rrezik është i gjithë rendi botëror. Putin nuk e ka fshehur kundërshtimin e tij të fortë ndaj NATO-s dhe pavarësisë së ish-republikave sovjetike. Dhe duhet pritur që pas Ukrainës, ai do të tentojë diçka të ngjashme (edhe pse me më pak intensitet) në shtetet baltike.
Ai e ka rikthyer luftën në formën e saj më të ashpër në një kontinent, që ka lulëzuar kryesisht në mungesë të tij për gati 3 breza. Dhe lufta e tij përbën një kërcënim edhe për integritetin dhe vetëbesimin e demokracive liberale të botës. Pra ajo çka po luhet është shumë e madhe, dhe bashkë me të edhe rreziqet.
E megjithatë ka një lajm të mirë në solidaritetin dhe vendosmërinë e jashtëzakonshme të demokracive liberale, në Evropë dhe jashtë saj. Roli që po luan Australia dhe Japonia në përgjigjen ndaj pushtimit rus, nuk është më pak i rëndësishëm se ai Britanisë apo Francës. Në këtë aspekt, Ukraina e vitit 2022, nuk është Çekosllovakia e vitit 1938. Jo vetëm sepse po lufton fort kundër pushtuesit, por sepse demokracitë janë me të, materialisht dhe moralisht. Po ashtu dallimi këtë herë është se agresori nuk është ekonomia më e përparuar e Evropës, por një nga më të dobëtat.
Ushtria e saj nuk është si Wehrmacht-i tejet efektiv, por një turmë burrash të keq-udhëhequr, gjysmë kompetentë, edhe pse të mirë-armatosur, më të përshtatshme dhe të prirur për të masakruar civilët, sesa për një luftë kundër një ushtrie profesioniste të një vendi perëndimor.
Dështimi i Rusisë për të dominuar hapësirën ajrore ukrainase, kolonat e saj të blinduara të bllokuara, tanket e saj nën flakë, janë dëshmi e dobësisë së ushtrisë ruse. Në këto kushte, koalicioni i shteteve liberal-demokratike, kryesisht evropiane, i udhëhequr nga SHBA-jaduhet të ketë tre objektiva.
Synimi më i dukshëm i strategjisë perëndimore është çlirimi i Ukrainës, rivendosja e qeverisë dhe institucioneve të saj të lira, rindërtimi i ekonomisë, dhe garantimi i pavarësisë së saj,duke e vendosur atë në një pozicion sigurt, dhe duke qenë e mirë-armatosur kundër një sulmi të ngjashëm në të ardhmen.
Kjo do të përfshijë një ankorim të këtij vendi në Bashkimin Evropian. Tek e fundit, kjo mund të përfshijë edhe hyrjen e saj në NATO, aleancë që ka shpëtuar shumë nga fqinjët e saj nga një fat i ngjashëm. Por që të ndodhë kjo, duhet të ndodhë më parë mposhtja në terren e trupave ruse.
Por objektivat përballë Rusisë, duhet të shkojnë përtej kësaj. Në mënyrë ideale, ky konflikt do të përfundojë me rrëzimin nga pushteti të Vladimir Putin, njeriun që mban përgjegjësi të veçantë për këtë luftë, jo vetëm moralisht, por edhe politikisht. Rënia e tij mund të ndodhë si rezultat i pakënaqësisë së elitës, e cila çon në një grusht shteti, apo nga trazirat popullore masive.
Megjithatë, asnjë rezultat nuk mund të parashikohet, dhe për momentin, asnjë nga këta skenarë nuk duket i afërt. Për më tepër, ndonëse disidentët rusë kanë treguar një guxim tëjashtëzakonshëm, regjimi po shfrytëzon me mjeshtëri ksenofobinë dhe shovinizmin përmes kontrollit të plotë të mediave ruse.
Në këtë aspekt, Rusia është në shumë aspekte një shtet fashist funksional, duke kontrolluar një ideologji nacionaliste, në shërbim të një lideri të plotfuqishëm. Për këtë arsye, dhe duke përjashtuar një revolucion të ri rus, objektivi i Perëndimit duhet të jetë dobësimi i madh i Rusisë nga kjo luftë, që ajo të jetë e paaftë në të ardhmen për të përsëritur një sulm të ngjashëm, e izoluar dhe e përçarë brenda vendit, deri në pikën që një autokrat i plakur të bjerë nga pushteti.
Por nuk mjafton vetëm vënia në shënjestër e Putinit. Kina po e vëzhgon me vëmendje pushtimin e Ukrainës. Po ashtu edhe Irani dhe regjimet më pak autoritare, po vlerësojnë nëse mundësi të tilla janë të disponueshme për ta, apo janë tepër të rrezikshme për t’u ndërmarrë.
Me sukseset që do të arrijnë fuqitë perëndimore, duhet t’i detyrojnë ato të arrijnë në përfundimin, se diçka e tillë bart shumë rreziqe. Në këtë aspekt strategjia perëndimore duhet të mbështetet në 3 shtylla kryesore:mbështetje e fuqishme ushtarake për forcat e rregullta dhe të parregullta ukrainase; për sanksionet që do të dëmtojnë ekonominë ruse; dhe së treti për ndërtimin e një aleance evropiane të fuqishme ushtarakisht, që mund të sigurojë kufirin me Rusinë për sa kohë që ky vend do të vazhdojë të mbetet një kërcënim.
Armatimi i Ukrainës, që tashmë ka filluar, është një detyrim moral. Kur njerëzit janë të gatshëm të luftojnë për lirinë e tyre kundër një armiku, metodat dhe synimet e të cilit janë qartësisht kaq shumë të liga, Perëndimi e ka për detyrë t’i mbështetë. Një imperativ strategjik, që synon të pengojë ushtrinë ruse dhe të dobësojë pozicionin e Putinit.
Mbështetja për ushtrinë ukrainase, edhe nëse bien qytetet ukrainase, për kryengritjen e vazhdueshme, ka perspektivën të garantojë në fund një sukses të jashtëzakonshëm. Një vend më i madh në madhësi se sa Franca, me shumë zona urbane, me pyje, dhe në perëndim memale, me qindra mijëra burra dhe gra të armatosura, dhe me ndihmën e mijëra luftëtarëve të huaj, është praktikisht i pamposhtur nëse armatoset si duhet.
Këtë e tregon edhe historia e pushtimit sovjetik të Afganistanit në vitet 1980, ku ndihma nga CIA amerikane, bëri që muxhahedinët të mposhtnin një superfuqi globale. Carl von Clausewitz thoshte dikur se përdorimi maksimal i forcës, nuk është aspak i papajtueshëm me përdorimin e njëkohshëm të intelektit. Kjo vlen për Ukrainën.
Vladimir Putin ka vetëm një avantazh. Si oficer i KGB-së ai ka mësuar të luajë blofin me armiqtë e tij, qofshin këta disidentë apo fuqi të huaja. Frika është arma kryesore e Moskës,dhe udhëheqësit rusë janë të aftë në përdorimin e saj.
Por frika është gjithashtu e ndjeshme ndaj “ilaçit”, që po përdoret sot nga ukrainasit dhe nga shumë të tjerë në të kaluarën. Siç tha dikur Churchill, guximi është virtyti që bën të mundur të gjitha virtytet e tjera. Pa guxim, Perëndimi nuk mund të ketë sukses, por me të nuk mund të dështojë.
Marrë me shkurtime/Bota.al
Shënim: Eliot A.Cohen, është profesor në Shkollën e Studimeve të Avancuara Ndërkombëtare të Universitetit Johns Hopkins, SHBA. Në vitet 2007–2009, ka qenë Këshilltar i Departamentit të Shtetit.
You may like

UBT ka fituar statusin e anëtarit të ACEEU (The Accreditation Council for Entrepreneurial & Engaged Universities), duke hyrë kështu në një rrjet global të universiteteve më të mira për ndërmarrësi dhe impakt shoqëror.
Ky anëtarësim shënon një hap të rëndësishëm historik për UBT-në dhe për Kosovën, duke e pozicionuar këtë institucion në mesin e universiteteve që udhëheqin transformimin global në arsim, sipërmarrje dhe inovacion.
Përmes anëtarësimit, UBT fiton mundësi të shumta për bashkëpunim ndërkombëtar, përfshirë zhvillimin e projekteve të përbashkëta, shkëmbimin e praktikave më të mira akademike dhe qasjen në një rrjet global ekspertësh dhe institucionet të përkushtuara ndaj arsimit të orientuar nga impakti shoqëror.
Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, u shpreh se ky është një konfirmim i rrugëtimit të jashtëzakonshëm të UBT-së:
“Anëtarësimi në ACEEU është dëshmi se vizioni ynë për një universitet ndërmarrës, inovativ dhe të orientuar drejt shoqërisë është duke u realizuar. Kjo është një arritje jo vetëm për UBT-në, por për gjithë Kosovën, duke e vendosur vendin tonë në hartën e arsimit të lartë ndërkombëtar”.
Ky zhvillim forcon pozitën e UBT-së si lider në Ballkanin Perëndimor dhe si një institucion që ofron standarde të reja në arsim dhe teknologji, duke i dhënë Kosovës një zë të fuqishëm në platformat globale akademike.
Aktualitet
UBT hap thirrjen për punime shkencore në Konferencën e 14-të Ndërkombëtare për Shkenca Kompjuterike dhe Inxhinieri të Komunikimit
Published
9 hours agoon
September 11, 2025By
Driton Iseni
UBT ka shpallur thirrjen për pranimin e punimeve shkencore në kuadër të Konferencës së 14-të Ndërkombëtare për Shkenca Kompjuterike dhe Inxhinieri të Komunikimit (IC-CSCE 2025), e cila do të zhvillohet si pjesë e Konferencës së 14-të Ndërkombëtare të UBT-së për Shkencë, Teknologji, Biznes dhe Inovacion.
Ky edicion do të mbahet në vitin 2025 dhe do të fokusohet rreth temës kryesore: “Resilience and Sustainability” (Rezilienca dhe Qëndrueshmëria), duke mbledhur në Kosovë studiues, akademikë, ekspertë të industrisë dhe profesionistë nga e gjithë bota për të shkëmbyer dije, përvoja dhe ide inovative.
Fushat dhe temat e konferencës
Konferenca do të mbulojë një spektër të gjerë temash që lidhen me teknologjinë dhe inxhinierinë, duke përfshirë ndër të tjera:
- Big Data in Healthcare
- Business Intelligence dhe Knowledge Management
- Cloud Computing dhe Mobile Technologies
- Cluster dhe Grid Computing
- Mobile Games dhe Web Applications
- E-Health, E-Services dhe Competitive Strategy
- Wireless Technologies, Mobile Networks, Next Generation Networks, Sensor dhe Mesh Networks
- Artificial Intelligence, Robotics, Multi-Agent Systems
- Modelling for Control dhe Real-Time Applications
- Intelligent Information on Networks
Qëllimi i konferencës
Synimi kryesor i konferencës është të krijojë një platformë ku akademikët inovativë, studentët pasuniversitarë, doktorantët, studiuesit e rinj dhe ekspertët e industrisë të shkëmbejnë ide dhe të prezantojnë rezultatet e tyre kërkimore. Konferenca pritet të jetë një hapësirë e vlefshme për krijimin e urave të bashkëpunimit mes akademisë dhe industrisë, duke kontribuar në zhvillimin e mëtejshëm të fushës së shkencave kompjuterike dhe komunikimit.
Dorëzimi i punimeve
Punimet që dorëzohen për konferencë duhet të jenë origjinale, të papublikuara më parë dhe jo në proces shqyrtimi në ndonjë forum tjetër. Gjatësia maksimale e punimeve është 6 faqe. Punimet që nuk respektojnë standardet dhe kriteret e përcaktuara nuk do të merren në konsideratë.
Për më shumë informacione mbi udhëzimet dhe kriteret e pranimit, vizitoni: LINKU I UEB-SAJTIT TË KONFERENCËS
Aktualitet
Presidenti i UBT-së folës në Forumin Global të ACEEU në Pragë
Published
10 hours agoon
September 11, 2025By
Driton Iseni
Presidenti dhe Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, ishte folës në Forumin Global të ACEEU (The Accreditation Council for Entrepreneurial & Engaged Universities), i cili po mbahet në Pragë.
Në këtë forum ndërkombëtar, që mbledh qindra përfaqësues nga universitetet më të mëdha dhe inovative në botë, Rektori Hajrizi prezantoi mbi temën: “Leading Beyond Boundaries: Innovation, Sustainability, and Social Impact at UBT”, duke paraqitur modelin unik të ekosistemit UBT Smart City si një shembull frymëzues për transformimin e arsimit të lartë në shekullin XXI.
Në fjalën e tij, ai theksoi rëndësinë e ndërthurjes së arsimit, teknologjisë, sipërmarrjes, përgjegjësisë sociale dhe inovacionit, duke prezantuar rezultate konkrete dhe modele të reja, ndër të cilat edhe ai i fundit që konfirmon UBT-në si “The leading fully AI-powered ecosystem in Europe” – një ekosistem i ndërtuar mbi inteligjencën artificiale, i cili po shërben si model për universitetet evropiane dhe globale.
Pjesëmarrësit patën mundësinë të njihen nga afër me mënyrën se si UBT ka arritur të krijojë një platformë gjithëpërfshirëse, ku studentët, profesorët, industria dhe institucionet vendore e globale bashkëpunojnë për të gjeneruar dije të reja dhe për të ndërtuar zgjidhje inovative. Ky ekosistem po kontribuon në adresimin e sfidave të ndryshme që lidhen me urbanizimin, shëndetin, rritjen ekonomike, mjedisin dhe zhvillimin e qëndrueshëm.
Kjo konferencë vlerësohet si një ndër më të rëndësishmet në fushën e arsimit të lartë, sipërmarrjes dhe inovacionit, duke theksuar nevojën që universitetet të jenë të adaptueshme, të orientuara drejt impaktit dhe të angazhuara ngushtë me shoqërinë.
Lajmet
Botërori i Shqipërisë nën shenjën “11”, kuqezinjtë luajnë shansin e madh në Beograd
Published
12 hours agoon
September 11, 2025By
UBT News
Shqipëria do të luajë në datën 11 tetor një nga ndeshjet më të rëndësishme jo vetëm për kualifikueset e Botërorit, por gjithashtu edhe për historinë, duke ditur rivalitetin e kuqezinjve me Serbinë, historikun mes tyre dhe problemet politike.
Pavarësisht se këto në futboll nuk kanë vend, në tribunat e tifozerisë serbe kanë qenë gjithmonë prezentë, madje edhe atëherë kur asgjë nuk lidhej as me Shqipërinë dhe as me Kosovën.
Kjo ndeshje e shumëpritur, pritet të zhvillohet në datën 11 tetor në Beograd dhe numri 11, nuk vetëm data në të cilën luhet ndeshja, por lidhet edhe me shumë “11-a” të tjera.
11 VITE NGA DRONI- Në vitin 2014, Shqipëria luante një ndeshje të madhe në Serbi, teksa ëndrra për një vend në Europianin e Francës sapo kishte nisur. Kuqezinjtë përballeshin jo vetëm me skuadrën serbe, por me terrorin serb, me tifozerinë e cila në çdo moment bënte thirrje për vdekjen e shqiptarëve, apo edhe me vendimet për të mos lejuar jo vetëm tifozët shqiptarë, por as flamurin kuqezi në stadium. Gjithçka u duk se po shkonte mirë, kur në qiellin e Beogradit u shfaq flamuri “Autochthonous”, me autor Ballist Morinën, “incident” ky që jo vetëm që i solli Shqipërisë 3 pikët në tavolinë, por gjithashtu dënoi edhe Serbinë me zbritje pikësh, duke e bërë kualifikimin e kuqezinjve edhe më të lehtë.
11 PIKË NË SERBI- Kuqezinjtë kanë objektiv vendin e dytë në grup, pasi Anglia praktikisht e ka blinduar vendin e parë, duke treguar forcën ndaj çdo rivali. Të gjithë në Kombëtare e dinë se pas hapit fals ndaj Letonisë, vendi i dytë mund të arrihet vetëm duke mundur Serbinë në Beograd, që duhet të shoqërohet patjetër me një fitore ndaj Andorrës e më pas, ndaj Anglisë mund të luajnë pa presionin e rezultatit. Me një fitore në Serbi, kuqezinjtë do të arrinin në kuotën e 11 pikëve dhe me shumë gjasa, do të blindojnë vendin e dytë në grup.
11 PËRBALLJE MES DY SKUADRAVE- Dy skuadrat janë përballur në historinë e tyre 11 herë, nga të cilat 3 ndeshje kanë qenë mes Shqipërisë e Serbisë, e 8 të tjera kanë qenë mes Shqipërisë dhe Ish-Jugosllavisë, megjithatë fitorja e vetme e kuqezinjve ka qenë në 14 tetorin e vitit 2014, me rezultatin 0-3 në tavolinë, fitore kjo që e ndihmoi Shqipërinë të shkonte në Europianin e 2016 me 14 pikë.
11 LUANË NË FUSHË- Në datën 11 tetor, në fushë nuk duhet të jenë vetëm 11 futbollistë por 11 luanë, të cilët duhet të dinë vlerën e fitores, vlerën e 3 pikëshit e për më tepër, duhet të dinë vlerën e fanellës kuqezi dhe faktin se një fitore, i afron jashtëzakonisht shumë me Botërorin, pavarësisht se duhet të kalojnë edhe fazën e “Play Off”. Nëse në fushë janë 11 luanë të cilët japin shpirtin deri në vërshëllimën e fundit, fitorja mund të arrihet pa vështirësi ashtu siç merrej ndaj Greqisë kampione të Europës, apo edhe ndaj Francës në miqësore e ndaj Portugalisë në kualifikueset e Europianit./S.K/EO/

UBT bëhet anëtar i ACEEU

UBT hap thirrjen për punime shkencore në Konferencën e 14-të Ndërkombëtare për Shkenca Kompjuterike dhe Inxhinieri të Komunikimit

Presidenti i UBT-së folës në Forumin Global të ACEEU në Pragë

James Webb zbulon lindjen e mijëra yjeve në Pismis 24

Mos veproni kështu me flokët më, po i shkatërroni ato

Rama prezanton kabinetin e ri qeveritar, ndryshime në disa ministri kyçe

Edicioni i 17-të i PriFest, skenë globale në Prishtinë

Pse inteligjenca artificiale po përpiqet të zbulojë ilaçe të reja?

Çfarë ndodh me yndyrën në gjak kur konsumohen vezë çdo ditë?
Të kërkuara
-
Aktualitet2 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26