

Shëndet
Shtatë simptoma që tregojnë mungesën e hekurit në trup
Më shumë se një e treta e grave nën moshën 50-vjeç vuajnë nga mungesa e hekurit.
Published
2 years agoon
By
Betim GashiHekuri është një lëndë ushqyese thelbësore që trupi e përdor për të prodhuar qeliza të kuqe të gjakut, të cilat transportojnë oksigjenin nga mushkëritë në pjesën tjetër të trupit.
Sipas një raporti të “New York Times”, të publikuar në fillim të këtij muaji, më shumë se një e treta e grave nën moshën 50-vjeç vuajnë nga mungesa e hekurit.
Menstruacionet dhe shtatzënia janë dy arsyet kryesore, dhe mungesa e hekurit mund të ketë pasoja të rënda, duke përfshirë uljen e imunitetit dhe funksionet njohëse, shkruan Best Life.
Megjithatë, mungesa e hekurit shpesh nuk njihet.
Këto janë disa nga shenjat e heshtura që mund të vuani nga mungesa e hekurit:
Frymë e shkurtër
“Simptomat e mungesës së hekurit shpesh janë jospecifike dhe të paqarta”, raporton “New York Times”. Një nga këto shenja të paqarta përfshin gulçim ose gulçim.
Mjegull e trurit
Hekuri është i nevojshëm për të transportuar oksigjenin në tru, dhe mungesa e hekurit mund të shkaktojë mjegull të trurit.
Lodhja
Lodhja dhe dobësia mund të jenë gjithashtu rezultat i mungesës së hekurit, thotë Klinika e Cleveland.
Marramendje dhe vjellje
“Marramendja dihet se është simptoma më e madhe e mungesës së hekurit”, thotë klinika amerikane “North Houston Internal Medicine”. Pasi të kalojë marramendja, mund të ndjeni një dhimbje koke të fortë.
Arsyeja për këtë është se nuk ka rrjedhje të mjaftueshme të gjakut në tru, gjë që bën që enët e gjakut të fryhen. Pra, nëse ndiheni sikur koka po ju pulson dhe nuk mund të përqendroheni, ka të ngjarë që enët tuaja të gjakut të presin oksigjen.
Rritja e ndjeshmërisë ndaj të ftohtit
Kur ju mungon hekuri, mund të bëheni anemikë.
“Njerëzit me anemi nuk kanë mjaftueshëm qeliza të kuqe të gjakut, të cilat transportojnë oksigjen në të gjithë trupin. Pa oksigjen të mjaftueshëm, qelizat tuaja mund ta kenë më të vështirë të përballojnë të ftohtin”, shpjegon organizata shëndetësore amerikane “Henry Ford Health”.
Lëkurë të zbehtë
Zbehja mund të jetë shenjë e niveleve të ulëta të hekurit, thonë ekspertët. Është pasojë e uljes së qarkullimit të gjakut në lëkurë.
Çrregullime të ritmit të zemrës
“Kjo mund të jetë një përvojë e frikshme dhe është një shenjë që zemra juaj po punon më shumë për shkak të niveleve të reduktuara të oksigjenit në gjak”, thotë shërbimi spitalor Advanced ER në Dallas.
Shëndet
Shenjat e plakjes nuk lidhen gjithmonë me moshën, ja faktorët që shkaktojnë rrudha
Published
3 minutes agoon
October 8, 2025By
UBT News
Qeskat e syve dhe rrudhat shpesh perceptohen si shenja të plakjes natyrale. Me kalimin e kohës, lëkura humbet elasticitetin dhe shfaqen rrudha të mimikës dhe më pas ato më të thella.
Megjithatë, jo gjithmonë shenjat e plakjes lidhen me moshën. Faktorë tjerë mjedisorë dhe të stilit të jetesës mund të ndikojnë dukshëm në shfaqjen e rrudhave. Midis tyre përfshihen: ushqyerja e keqe, mungesa e gjumit, stresi kronik, dielli, ndotja dhe zakonet e përditshme.
Dielli
Ekspozimi i tepruar ndaj rrezeve UVA dhe UVB shkakton plakje të parakohshme të lëkurës dhe rrudha. Përdorimi i kremit me faktor mbrojtës më të lartë se 30 është i domosdoshëm jo vetëm për parandalimin e kancerit të lëkurës, por edhe për një pamje më të re.
Ndotja mjedisore
Shkakton dëme të mëdha për lëkurën përmes radikaleve të lira. Studimet tregojnë se gratë që jetojnë në zona urbane kanë më shumë rrudha dhe njolla se ato në zona rurale.
Mungesa e gjumit
I rëndësishëm për rigjenerimin e lëkurës. Pa gjumë të mjaftueshëm, pehashi i lëkurës prishet dhe aftësia e qelizave për të mbajtur lagështinë zvogëlohet. Ekspertët rekomandojnë 6-8 orë gjumë çdo natë.
Stresi
Rrit nivelet e kortizolit, hormonit që zvogëlon aftësinë e lëkurës për të ruajtur lagështinë. Nivelet e larta të sheqerit në gjak dëmtojnë kolagjenin dhe elasticitetin e lëkurës, duke nxitur formimin e rrudhave.
Sheqeri
Konsumimi i tepërt ul nivelin e kolagjenit dhe elasticitetin e lëkurës, duke favorizuar shfaqjen e rrudhave.
Mimika
Lëkura e fytyrës kontraktohet gjatë leximit në kompjuter ose përdorimit të mimikës të shpeshtë. Shprehjet e përsëritura, përdorimi i pipës për pijet e gazuara dhe lëvizjet e përsëritura të gojës mund të nxisin rrudha në zonën e syve dhe përreth gojës.
Duhani
Një nga shkaqet më të fuqishme të plakjes së lëkurës. Nikotina ngushton enët e gjakut, duke bërë lëkurën më të brishtë e penguar furnizimin me ushqyes të rëndësishëm. Për të ruajtur një lëkurë më të shëndetshme dhe të lëmuar, ekspertët rekomandojnë mbrojtje nga dielli, një gjumë të rregullt, një dietë të balancuar dhe shmangien e duhanit dhe stresit kronik. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Arsyet e fshehura të shtimit në peshë edhe kur ushqeheni shëndetshëm
Published
1 hour agoon
October 8, 2025By
UBT News
Një nga problemet më të përhapura të shëndetit sot është padyshim pesha e tepërt dhe kequshqyerja.
Ky është një fakt që e pranojnë mjekët dhe pacientët, shkaktohet nga ushqimi jo i shëndetshëm. Zgjidhja nis nga një dietë e ekuilibruar dhe e shëndetshme, por ekzistojnë disa përjashtime.
Edhe nëse keni një stil jetese të shëndetshëm dhe konsumoni pak ushqim, mund të vini re frymim ose shtim kilogramësh. Kjo mund të ketë shkaqe të fshehura shëndetësore.
Hormonet dhe shtimi në peshë:
Një nga shkaqet më të zakonshme të shtimit të papritur në peshë janë çrregullimet hormonale. Një hormon kryesor që ndikon është estrogjeni. Tek gratë, nivelet e ulëta të estrogjenit shkaktojnë shtim në peshë, që mund të shfaqet që nga adoleshenca deri në menopauzë.
Estrogjeni ndihmon në rregullimin e metabolizmit dhe peshës trupore, prandaj mungesa e tij mund të shkaktojë akumulim të dhjamit rreth barkut dhe kofshëve. Ky dhjam rreth organeve mund të rrisë rrezikun për sëmundje si diabeti, sëmundjet kardiovaskulare dhe ishemia.
Pse bie estrogjeni?
Ulja e estrogjenit nuk ndodh vetëm me moshën apo menopauzën. Mund të shkaktohet edhe nga:
Pas lindjes:
Probleme me vezoret
Çrregullime të të ushqyerit, si anoreksia
Si ta mbani estrogjenin në nivele të shëndetshme
Konsumoni fruta të pasura me vitamina, si bananet, luleshtrydhet dhe pjeshkët.
Arrorët janë një alternativë natyrale për rritjen e nivelit të estrogjenit.
Ndiqni një dietë të shëndetshme dhe të ekuilibruar.
Konsultohuni me një mjek specialist, për të monitoruar gjendjen hormonale dhe peshën trupore. Duke ndjekur këto këshilla të thjeshta, mund të ndihmoni trupin të funksionojë në mënyrë optimale dhe të shmangni shtimin e pashëndetshëm në peshë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Kungulli, perimi i vjeshtës që sjell shëndet dhe energji
Published
2 hours agoon
October 8, 2025By
UBT News
Kungulli është një nga perimet më të dashura të vjeshtës. Ai është i pasur me vitamina, minerale dhe antioksidantë, ndërsa përmban pak kalori, duke e bërë një ushqim ideal për çdo regjimi ushqimor.
Përveç frutës, edhe farat, gjethet dhe lëngjet ofrojnë përfitime të shumta për shëndetin. Kungulli mund të konsumohet në mënyra të ndryshme: si supë, sallatë, komposto, ëmbëlsirë apo madje si zëvendësues për gjalpin në gatimet e pjekjes në formë pureje.
Kungulli përmban kalium, që ndihmon në rregullimin e tensionit të gjakut, antioksidantët e tij parandalojnë dëmtimet e shkaktuara nga radikalet e lira dhe të përmirësojnë shikimin. Kungujt e papërpunuar mund të ruhen në një vend të freskët dhe të errët për deri në dy muaj.
Pse kungulli është i dobishëm për shëndetin?
Shëndeti i syve dhe sistemi imunitar:
Falë vitaminës A, kungulli ndihmon në mbrojtjen e syve dhe forcimin e sistemit imunitar. Një racion i vetëm ofron deri në 200% të dozës ditore të rekomanduar të kësaj vitamine.
Shëndeti i zemrës: Kaliumi dhe antioksidantët e kungullit ndihmojnë në parandalimin e sëmundjeve të zemrës dhe disa llojeve të kancerit.
Kolesteroli: Sterolët bimorë të farave të kungullit ndihmojnë në uljen e kolesterolit të keq, ndërsa acidet yndyrore omega-3 reduktojnë trigliceridet dhe ndihmojnë në kontrollin e tensionit të gjakut.
Kontrolli i peshës trupore: Kungulli është ushqim i lehtë dhe i pakalorisë: një racion përmban vetëm 50 kalori dhe 3 gramë fibër, duke ndihmuar që të ndiheni të ngopur më gjatë.
Si ta konsumoni kungullin?
Piqeni në furrë dhe përdoreni në antipasta.
Shtoni pure kungulli në supa për të trashur strukturën e tyre ose për të zëvendësuar yndyrat e karbohidratet.
Përdoreni si zëvendësues të yndyrës në gatimet e brumit dhe ëmbëlsirat.
Shtoni kungull të gatuar në kos me mjalt për një shije të ëmbël dhe të pasur.
Përdoreni në lëngje frutash ose perimesh.
Farat e kungullit mund të piqen dhe të shtohen në sallata ose si garniturë për perimet e pjekura.
Kungulli është perim i shëndetshëm që mund të përfshihet lehtë në çdo dietë, duke sjellë përfitime të shumta për trupin dhe shëndetin tuaj. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Si të luftosh plakjen? Ushtrimet që forcojnë trupin dhe mendjen
Published
4 hours agoon
October 8, 2025By
UBT News
Nëse dikush dëshiron të plaket shëndetshëm, zakonisht mendon për ushqim të balancuar, ecje të rregullta dhe shoqëri aktive.
Megjithatë, ekspertët nënvizojnë se ekziston edhe një zakon tjetër, po aq i rëndësishëm për shëndetin afatgjatë: ushtrimet me peshëngritje.
Për dekada, ngritja e peshave shihej si aktivitet ekskluziv për sportistët e rinj. Por, sipas Time, studimet e 20 viteve të fundit kanë treguar se përdorimi i peshave apo i peshës së trupit si rezistencë është një nga mënyrat më të fuqishme për të ruajtur shëndetin me kalimin e viteve.
Përfitimet nuk lidhen vetëm me biceps më të mëdhenj ose bark të sheshtë, por me forcimin e eshtrave, ruajtjen e metabolizmit, parandalimin e rënieve dhe uljen e rrezikut nga sëmundjet kronike.
Eshtra më të forta dhe më pak fraktura
Eshtrat duken të forta, por janë struktura dinamike që reagojnë ndaj stresit. Ato forcohen kur përdoren dhe dobësohen kur lihet inaktiviteti.
“Çdo ushtrim si squat, push-up apo ngritje peshe dërgon një sinjal trupit për të forcuar skeletin,” shpjegon fizioterapistja Kristen Lettenberger nga New Yorku. Presioni nga ushtrimet aktivizon qelizat që krijojnë ind të ri, duke rritur dendësinë me kalimin e kohës.
Dendësia e tyre arrin kulmin në të 20-at, e fillon të bjerë pas të 30-ave. Tek gratë, menopauza ose periudhat me ulje të estrogjenit e përshpejtojnë këtë proces, duke rritur rrezikun e osteoporozës dhe frakturave.
Ushtrimet me peshë janë një nga mënyrat më efektive për t’u mbrojtur nga këto ndryshime, sipas kirurgut ortoped Rahul Shah.
Muskujt, motor i metabolizmit
Përveç eshtrave, ushtrimet me peshë mbrojnë edhe masën muskulore, e cila ka rol të madh në metabolizëm. Muskujt djegin më shumë kalori edhe në pushim, ndihmojnë në kontrollin e sheqerit në gjak dhe rrisin ndjeshmërinë ndaj insulinës.
Me kalimin e moshës, njeriu humb 3–8% të masës muskulore çdo dekadë, proces i njohur si sarkopeni. Kjo ngadalëson metabolizmin, lehtëson shtimin në peshë e rrit rrezikun nga diabeti. Ruajtja e muskujve nuk është vetëm për pamjen fizike, por për shëndetin afatgjatë.
Ekuilibri dhe pavarësia
Një nga sfidat më të mëdha për të moshuarit është parandalimi i rrëzimeve, që shkaktojnë dëmtime serioze dhe humbje të vetëbesimit.
Ushtrimet, veçanërisht ato që përfshijnë këmbët dhe pjesën e mesme, ndihmojnë në ndërtimin e muskujve e përmirësimin e ekuilibrit.
Trajneri Tom Connolly, thotë se ekuilibri i mirë varet nga sa shpejt reagon truri dhe sa shpejt muskujt e trupit rikthejnë pozicionin e duhur.
Ushtrimet e forcës përmirësojnë të dyja këto aftësi, duke zvogëluar ndjeshëm rrezikun e rrëzimeve.
Parandalimi i sëmundjeve dhe shëndeti i përgjithshëm
Peshëngritja ka përfitime edhe për shëndetin metabolik e kardiovaskular. Ajo ul rrezikun nga diabeti i tipit 2, sëmundjet e zemrës, demenca dhe disa lloje të kancerit. Muskujt ndihmojnë trupin të përdorë glukozën e rrit ndjeshmërinë ndaj insulinës.
Ushtrimet përmirësojnë qarkullimin e gjakut, zvogëlojnë inflamacionin dhe ndihmojnë ruajtjen e kujtesës. Aktiviteti i rregullt mund të ulë rrezikun e vdekjes me rreth 15%.
Rregullsia mbi intensitetin
Nuk është e nevojshme të ngresh peshat më të rënda. Çelësi është rregullsia, ndërtimi gradual i forcës e krijimi i një rutine të qëndrueshme. Edhe disa seanca të shkurtra në javë mund të sjellin ndryshime të mëdha për muskujt, metabolizmin dhe shëndetin e përgjithshëm.
“Shëndeti i eshtrave duhet të fillojë të merret seriozisht më herët. Muskujt janë dhurata më e madhe që mund t’i bësh vetes ndërsa plakesh,” përfundon Lettenberger. /A.Z/UBT News/

Shenjat e plakjes nuk lidhen gjithmonë me moshën, ja faktorët që shkaktojnë rrudha

Broja para përballjes me Serbinë: Më e rëndësishme se goli im, është fitorja e ekipit!

Meta përditëson algoritmin e Facebook për të treguar më shumë Reels

Përurohet rruga që lidh zonën e dytë ekonomike të Gllavicës me magjistralen mes Shtimes dhe Ferizajt

Gjermania do t’i lejojë policinë të rrëzojë dronët

Presidenti i FIFA-s, dekorohet nga Osmani

Nuk i mjaftoi as fama, restoranti luksoz i Salt Bae regjistron humbje milionëshe

Çmimi Nobel për Kimi iu dha tre shkencëtarëve për punën e tyre mbi kornizat metal-organike

Cristiano Ronaldo bëhet miliarderi i parë në histori të futbollit
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Rajoni3 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT3 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Vendi1 month ago
Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën