

Aktualitet
Shqipëria krijon pulla postare me portretet e akademikëve dhe intelektualëve shqiptarë
Published
4 years agoon
By
UBT newsFilatelia shqiptare ka nderuar për veprën e tyre akademikët dhe intelektualët shqiptarë me emetimin në pullat e postës.

Pullat e postës me portretet dhe emrat e akademik Kristo Frashërit, akademik Shaban Demirajt, studiuesit Ramadan Sokoli, aktorit Sandër Prosi dhe shkrimtarit e përkthyesit Vexhi Buharaja janë tashmë në qarkullim me logon figurat e shquara kombëtare.
Akademik Kristo Frashëri ka punuar për vite me radhë si punonjës shkencor në shumë institute shkencore të vendit tonë, si në Institutin e Shkencave, në Institutin e Historisë e të Gjuhësisë dhe Fakultetin e Historisë e të Filologjisë të Universitetit të Tiranës. Ai dha një ndihmesë të veçantë duke kontribuar me studime të shumta dhe prodhimtari të pasur shkencore që shtrihet në të gjitha periudhat historike, si antikiteti, mesjeta, rilindja kombëtare dhe koha e sotme. Akad.
Frashëri trajtoi tema shkencore jo vetëm nga historia, por edhe nga jeta politike, ekonomike, shoqërore dhe kulturore e vendit tonë. Ai ka marrë dy herë “Çmimin e Republikës” të klasit të parë, në vitet 1961 dhe 1984 dhe është dekoruar me urdhrat “Mjeshtër i Madh” dhe “Nderi i Kombit”.
Akademik Shaban Demiraj është gjuhëtar, profesor, akademik. Në vitet 1993–1997 ishte kryetar i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë. Ka botuar veprat: “Çështje të sistemit emëror të gjuhës shqipe”, (1972); “Gramatikë historike e gjuhës shqipe”, 1986 (në një formë më të përmbledhur është botuar edhe gjermanisht nga Akademia e Shkencave e Austrisë, 1993); “Gjuha shqipe dhe historia e saj”, 1988 (botuar edhe italisht nga Universiteti i Kalabrisë, 1997); “Gjuhësi ballkanike”, Shkup, 1994 (shqip dhe maqedonisht), ribotuar në Tiranë, 2004; “Fonologjia historike e gjuhës shqipe” (1996); “Prejardhja e Shqiptarëve në dritën e dëshmive të gjuhës shqipe” (1999), dhe një version anglisht i saj “The Origin of the Albanians (linguistically investigated)” (2006); “Eqrem Çabej” (1990); “Epiri, pellazgët, etruskët dhe shqiptarët” (2008). Shaban Demiraj është redaktor dhe bashkautor në veprën “Gramatikë e gjuhës shqipe, vëll. I Morfologjia” (1976, ribotuar 1995, 2002) etj.
Ka transkriptuar e përshtatur në shqipen e sotme veprën e Gavril Darës “Kënga e sprasme e Balës” (1994), etj. Ka marrë titullin “Mësues i Popullit” dhe Çmimin e Republikës të shkallës së parë dhe të shkallës së dytë (dy herë); është dekoruar me urdhrin “Mjeshtër i Madh i Punës”.Prof. Ramadan Sokoli është muzikant, kompozitor, shkrimtar dhe etnomuzikologu i parë shqiptar. Qysh në moshë të re, bënte pjesë në Bandën Frymore të Qytetit të Shkodrës. Rreth moshës 16 – 17-vjeçare, filloi të kompozojë.
Pasi mbaroi gjimnazin me rezultate të larta, ai fitoi një të drejtë studimi për të ndjekur Konservatorin “Luigi Cherubini” në Firence për Flaut e Kompozicion. Për shkak të luftës në vitin 1944, Ramadan Sokoli i ndërpreu studimet në atë konservator. Ai ka punuar për organizimin e Ansamblit të Ushtrisë dhe të Korit të Filarmonisë. Ka qenë drejtor i muzikës në Shtëpinë e Kulturës në Tiranë dhe ndërkohë është marrë me organizimin e festivaleve të këngës e valles popullore dhe ka punuar si mësues në Liceun Artistik derisa doli në pension në vitin 1980.
Prof. Ramadan Sokoli ka botuar dhjetëra vepra studimore për traditën muzuikore dhe etnografike lidhur me vallet dhe muzikën e të parëve tanë. Ai ka botuar studime për veglat muzikore, traditat e tjera folklorike dhe veprat e trashëgimisë së popullit shqiptar.Sandër Prosi është një ndër figurat më të shquara të teatrit dhe kinematografisë shqiptare. Ai lindi në qytetin e Shkodrës më 6 janar 1920 dhe ndërroi jetë më 24 mars 1985 në qytetin e Durrësit gjatë xhirimeve të filmit “Pranverë e hidhur”.
Ai luajti në më shumë se 30 produksione kinematografike ku krijoi role dhe figura artistike shumë të arrira.Sandër Prosi ka krijuar rreth 100 personazhe të tjera në skenën e teatrit të cilat edhe sot kujtohen me shumë dashuri dhe nostalgji. Për ndihmesën e tij të madhe në zhvillimin e artit tonë skenik e kinematografik Sandër Prosi është nderuar me çmime dhe vlerësime të shumta si: “Artist i Popullit”, “Nderi i Kombit”, “Gjergj Kastrioti Skënderbeu” pas vdekjes.Vexhi Buharaja është shkrimtar, orientalist, epigrafist dhe përkthyes shqiptar nga osmanishtja e persishtja.
Ai lindi në në qytetin e Beratit më 12 maj 1920 dhe ndërroi jetë më 5 korrik 1987. Jeta e tij ka kaluar përmes një kalvari të dhimbshëm gjatë regjimit komunist. Në vitin 1965 u pranua në sektorin e historisë së mesjetës, pranë Institutit të Historisë në Tiranë, ku mblodhi, përktheu në shqip e transkriptoi rreth treqind mbishkrime turko-osmano-arabe. Ai shkroi studimin “Mbishkrimet turko-arabe në vendin tonë si dëshmi historike”.
Ka përkthyer një varg materialesh të periudhës së Rilindjes Kombëtare Shqiptare, siç janë aktet dhe memorandumet e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, etj.Në vitin 1965 Buharaja u pranua në sektorin e historisë së mesjetës, pranë Institutit të Historisë në Tiranë, ku mblodhi, përktheu në shqip e transkriptoi rreth treqind mbishkrime turko-osmano-arabe.
Përveç dokumenteve historike, përktheu nga gjuha turke e perse edhe vepra të tjera shkencore dhe letrare, si veprat shkencore të Hoxhë Hasan Tahsinit, dramën “Besa” të Sami Frashërit, “Shahnamenë” e Firdeusit, përmbledhjen poetike “Tahajjulat/ Ëndërrimet” dhe “Katër stinët” e Naim Frashërit, “Gjylistani dhe Bostani” të Saadi Shirazit. Vexhi Buharaja ka marrë titujt: “Mësues i Popullit: (pas vdekjes), kurse biblioteka e qytetit të Beratit është pagëzuar me emrin “Vexhi Buharaja”. /atsh/
Bota
Ministri i Jashtëm i Iranit fjalim në OKB: Sulmi i Izraelit, ‘akt i egër agresioni’
Published
1 day agoon
June 20, 2025By
UBTnews
Nga Gjeneva, ministri i jashtëm i Iranit ka paralajmëruar se sulmi i Izraelit ndaj vendit të tij është një “moment historik për qytetërimin njerëzor” në të cilin vendet duhet të mbrojnë të drejtën ndërkombëtare.
Duke folur para Këshillit të të Drejtave të Njeriut të OKB-së, Abbas Araghchi tha se Izraeli sulmoi vendin e tij në “mes të një procesi diplomatik në vazhdim” me SHBA-në në lidhje me aftësinë bërthamore të Iranit – një proces që ai thotë se ka qenë “premtues”.
Ai e përshkruan sulmin e papritur të Izraelit si “një akt të egër agresioni”, një “shkelje të rëndë të kartës së OKB-së”, e cila sfidoi “standardet që përfaqëson ky këshill”.
Araghchi foli përpara bisedimeve me ministrat e jashtëm të Mbretërisë së Bashkuar, Francës dhe Gjermanisë, të cilat synojnë të ulin tensionet në konflikt midis Iranit dhe Izraelit dhe të rikthehen në negociatat diplomatike mbi aftësinë bërthamore të Iranit.
Por, ndërsa bisedimet pritet të fillojnë, të dyja palët duken shumë larg njëra-tjetrës: Izraeli ka thënë se nuk i ka arritur ende të gjitha qëllimet e tij në Iran dhe planifikon të vazhdojë sulmet e tij.
Irani këmbëngul se ka të drejtë të zhvillojë energji bërthamore për qëllime paqësore, diçka që Izraeli duket se nuk ka gjasa ta pranojë.
Bota
UNICEF: Ka kolapsuar sistemi i ujit, fëmijët do të vdesin nga etja në Gazë
Published
2 days agoon
June 20, 2025By
UBTnews
Gaza po përballet me thatësirë të shkaktuar nga njeriu, pasi ka kolapsuar sistemi i ujit, tha Agjencia për Fëmijë e Kombeve të Bashkuara, UNICEF, më 20 qershor.
“Fëmijët do të nisin të vdesin nga etja… Vetëm 40 për qind e impianteve për prodhimin e ujit janë funksionale”, tha zëdhënësi i UNICEF-it, James Elder, për gazetarët në Gjenevë.
“Jemi shumë nën standardet e emergjencës sa i përket ujit të pijshëm për njerëzit në Gazë”, shtoi ai.
UNICEF-i gjithashtu raportoi për një rritje prej 50 për qind të fëmijëve nga gjashtë muaj deri në pesë vjeç që janë shtruar në spital për shkak të kequshqyerjes gjatë periudhës prill-maj në Gazë, si dhe për gjysmë milioni njerëz që po vuajnë nga uria.
Kjo agjenci tha se sistemi i shpërndarjes së ndihmave që udhëhiqet nga Fondacioni Humanitar për Gazën (GHF) – i mbështetur nga Izraeli dhe Shtetet e Bashkuara – po “e bën situatën dëshpëruese edhe më të rëndë.”
Më 20 qershor, të paktën 25 persona që po prisnin kamionët me ndihma u vranë nga zjarri izraelit në Netzarim, sipas autoriteteve shëndetësore në Rripin e Gazës. Një ditë më parë, të paktën 51 persona u vranë nga sulmet izraelite, përfshirë 12 që po përpiqeshin t’i afroheshin një qendre të operuar nga GHF-ja në pjesën qendrore të Gazës.
Nga sulmet izraelite të premten, edhe 12 persona të tjerë u vranë gjatë një sulmi ajror që goditi shtëpinë e një familjeje në Deir al-Balah, duke e çuar numrin e viktimave të asaj dite në 37.
Elder, i cili së fundmi ka qëndruar në Gazë, tha se kishte shumë dëshmi nga gra dhe fëmijë të plagosur ndërsa përpiqeshin të merrnin ndihma ushqimore, përfshirë një djalë të vogël që u plagos nga një sulm me tank dhe më pas vdiq nga plagët e marra.
Ai tha se mungesa e qartësisë publike për kohën kur janë të hapura qendrat e shpërndarjes së ndihmave – disa prej të cilave ndodhen në zona lufte – po shkakton viktima të shumta.
“Ka pasur raste kur është shpërndarë informacioni se një vend është i hapur, por më pas është komunikuar në rrjetet sociale se është i mbyllur – por ai informacion është shpërndarë në një kohë kur në Gazë nuk kishte internet dhe njerëzit nuk kishin qasje në të,” tha ai.
Të mërkurën, GHF-ja tha përmes një deklarate se kishte shpërndarë 3 milionë vakte ushqimore në tri qendrat e ndihmës që operon, pa asnjë incident.
Lufta në Gazë filloi kur militantë të udhëhequr nga Hamasi – grupi palestinez i shpallur organizatë terroriste nga SHBA-ja dhe Bashkimi Evropian – sulmuan jugun e Izraelit, duke vrarë afro 1.200 njerëz dhe duke marrë rreth 250 pengje. Izraeli thotë se 58 pengje mbeten ende në Gazë, megjithëse besohet se rreth 35 prej tyre janë të vdekur.
Që atëherë, lufta e Izraelit ka vrarë më shumë se 55.000 njerëz në Gazë, shumë prej tyre gra dhe fëmijë, sipas zyrtarëve shëndetësorë palestinezë.
Lufta ka shkaktuar shkatërrime të mëdha në territorin palestinez, ndërsa OKB-ja ka thënë se pothuajse e gjithë popullsia e Gazës është në prag të zisë së bukës./REL/
Bota
Erdogan bisedë telefonike me Merz për luftën Izrael-Iran
Published
2 days agoon
June 20, 2025By
UBTnews
Presidenti i Turqisë, Recep Tayyip Erdoğan ka zhvilluar bisedë telefonike me kancelarin gjerman, Friedrich Merz.
Sipas deklaratës së bërë në llogarinë e rrjeteve sociale të Kryesisë së Komunikimit të Presidencës së Turqisë, në bisedë u diskutua për konfliktin midis Izraelit dhe Iranit si dhe mbi çështjet bilaterale dhe rajonale.
Erdogan, ka paralajmëruar se përshkallëzimi i konfliktit mes Iranit dhe Izraelit mund të ketë pasoja serioze për rajonin dhe për Evropën, sidomos në rritjen e flukseve migratore.
Duke theksuar se zgjidhja e mosmarrëveshjes mbi programin bërthamor të Iranit është kthimi në tryezën e negociatave dhe se konflikti që filloi me sulmin e Izraelit ndaj Iranit e ka rritur kërcënimin për sigurinë rajonale në nivelin më të lartë, Erdogan vuri në dukje se pasojat e kësaj spiraleje dhune të shkaktuar nga sulmet izraelite mund të dëmtojnë rajonin dhe Evropën.
“Spirala e dhunës e shkaktuar nga sulmet e Izraelit mund të dëmtojë rajonin dhe Evropën për sa i përket migracionit dhe mundësisë së rrjedhjes bërthamore”, e citoi zyra e tij të thoshte atë në një bisedë telefonike me kancelarin gjerman Friedrich Merz.
Presidenti Erdoğan në bisedë tha se Turqia po bën përpjekje për t’i dhënë fund konfliktit dhe për të siguruar paqen, dhe se këto përpjekje do të vazhdojnë.
Bota
Qeveria britanike organizon fluturime çarter nga Izraeli për qytetarët e saj
Published
2 days agoon
June 20, 2025By
UBTnews
Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar po përgatit organizimin e fluturimeve çarter nga Izraeli për të ndihmuar qytetarët britanikë në zonë, ndërsa situata në rajon po përkeqësohet.
Sipas një njoftimi të Downing Street, qytetarëve britanikë u është kërkuar që të regjistrojnë praninë e tyre pranë Ministrisë së Jashtme për të qëndruar në kontakt me autoritetet dhe për të marrë udhëzime të mëtejshme lidhur me fluturimet.
PA Media raporton se qeveria po bashkëpunon ngushtë me autoritetet izraelite për të organizuar transportin jashtë rajonit, sapo hapësira ajrore të rihapet. Kryeministri Sir Keir Starmer ka bërë thirrje për një zgjidhje diplomatike mes palëve në konflikt.
“Ne këshillojmë qytetarët britanikë që të vazhdojnë regjistrimin në Izrael dhe Territoret e Pushtuara Palestinase, për të qenë të kontaktueshëm dhe për udhëzime të mëtejshme mbi fluturimet,” tha një zëdhënës i qeverisë.
Sekretari i Jashtëm pritet të bëjë njoftimin zyrtar për organizimin e fluturimeve çarter nga aeroporti i Tel Avivit në ditët në vijim.

Ja kushtet që Chris Brown duhet të respektojë pas akuzës për sulm në Londër

Dylli i veshit mund ta parashikojë sëmundjen e Parkinsonit

Aktiviteti fizik i rregullt ndihmon trurin të harrojë kujtimet traumatike

Këto janë dy periudhat e jetës sonë kur plakemi më shpejt

Si të ruani të freskëta bananet për një javë?

Opsioni i vetëm i Barcelonës për të nënshkruar me Williamsin

A duhet të pimë pije energjike në verë?

21 qershori – Dita Ndërkombëtare e Muzikës

Volkswagen ID. Buzz AD robotaxi gati për shitje nga viti 2026
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet2 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT2 weeks ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT2 weeks ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore