Kuriozitete

Shkencëtarët zbulojnë se kur dhe si do të ‘vdesë’ Dielli

Më parë, astronomët mendonin se Dielli do të shndërrohej në një nebulë planetare.

Published

on

Si do të duket dielli ynë pasi të vdesë? Shkencëtarët kanë bërë parashikime se si do të duken ditët e fundit të Sistemit tonë Diellor dhe kur do të ndodhë. Dhe ne njerëzit nuk do të jemi përreth për të parë fundin e Diellit.

Më parë, astronomët mendonin se Dielli do të shndërrohej në një nebulë planetare – një flluskë e ndritshme gazi dhe pluhuri kozmik – derisa provat sugjeruan se ai do të duhej të ishte më masive, shkroi ScienceAlert.

Një ekip ndërkombëtar astronomësh e ktheu atë përsëri më 2018 dhe zbuloi se një nebulë planetare është me të vërtetë forma diellore më e mundshme.

Dielli është rreth 4.6 miliardë vjet i vjetër – i matur nga mosha e objekteve të tjera në Sistemin Diellor që u formuan në të njëjtën kohë. Bazuar në vëzhgimet e yjeve të tjerë, astronomët parashikojnë se do të arrijë fundin e jetës së tij në rreth 10 miliardë vjet të tjerë.

Ka gjëra të tjera që do të ndodhin gjatë rrugës, sigurisht. Në rreth 5 miliardë vjet, Dielli do të kthehet në një gjigant të kuq. Bërthama e yllit do të tkurret, por shtresat e jashtme të tij do të zgjerohen në orbitën e Marsit, duke përfshirë planetin tonë në këtë proces. Nëse është akoma atje.

Modelet e vitit 2018 kanë treguar se Dielli është rreth kufirit të masës me një yll që mund të prodhojë një nebulë të dukshme.

Edhe një yll me masë më të vogël se 1.1 herë se Dielli nuk do të prodhojë një mjegullnajë të dukshme. Yjet më të mëdhenj deri në 3 herë më masivë se Dielli, nga ana tjetër, do të prodhojnë nebula më të ndritshme.

Për të gjithë yjet e tjerë në mes, shkëlqimi i parashikuar është shumë afër asaj që është e vërejtshme. Kështu që, Dielli do të formojë një mjegullnajë të tillë./SYRI.net/

Kuriozitete

Jogurti i veçantë nga katër milingona, po rikthehet tradita bullgare dhe turke

Published

on

Shkencëtarët ringjallin një recetë të harruar të kosit duke përdorur milingonat.

Në një raport të publikuar më 3 tetor në revistën I-Science Cell Press, studiuesit tregojnë se bakteret, acidet dhe enzimët që gjenden tek milingonat mund të nxisin fermentimin e qumështit e ta shndërrojnë në kos.

Ky studim tregon se praktikat tradicionale mund të frymëzojnë qasje të reja në shkencën ushqimore e sjellin kreativitet në tryezën e darkës.

“Kosët e sotëm zakonisht bëhen me vetëm dy lloje baktere,” thotë autorja kryesore Leonie Jahn nga Universiteti Teknik i Danimarkës,.

Ajo shton se: “Kosët tradicionalë kanë biodiversitet shumë më të madh, i ndryshëm sipas vendit, familjes dhe stinës. Kjo sjell më shumë shije, tekstura dhe karakter.”

Në Danimarkë, ekipi analizoi fenomenin e zbuluan se milingonat mbajnë baktere acidlaktike që ndihmojnë në koa-gulimin e qumështit.

Koagulimi ndryshe është procesi ku një lëng, zakonisht një lëng që përmban proteina (si qumështi), transformohet në një masë më të ngurtë.  E, një nga këto bakterie është e ngjashme me atë që përdoret në brumin e thartë komercial.

Në Danimarkë, ekipi analizoi më tej fenomenin. Ata zbuluan se milingonat mbajnë baktere acidlaktike dhe acide acide që ndihmojnë në koagulimin e qumështit. Një nga këto bakterie është e ngjashme me atë që përdoret në brumin e thartë komercial. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

Astronomët zbulojnë prova të reja për një planet të fshehur në sistemin tonë diellor

Published

on

Një planet i mundshëm i fshehur mund të jetë pjesë e sistemimit tonë diellor, dhe studiuesit kanë identifikuar prova të reja që sugjerojnë ekzistencën e tij.

Ky planet, i quajtur Planeti Y, mendohet të ndodhet në skajet më të largëta të sistemit tonë diellor, rreth 100–200 herë më larg se Toka. Ai supozohet të jetë më i vogël se Toka, por më i madh se Mërkuri.

Hipoteza e astronomëve mbështetet në anomalitë orbitale të objekteve të largëta në Rripin Kuiper, një rajon përtej Neptunit i mbushur me trupa akullnajorë.

Shumë prej këtyre objekteve shfaqin pjerrësi orbitale të papritura dhe orbita shumë të zgjatura e eliptike, që i çojnë larg vetë Rripit.

Këto karakteristika sugjerojnë ndikimin gravitacional të një planeti të fshehur, i cili shpjegon pse disa objekte konsiderohen “të shkëputura” nga Neptuni. Megjithëse Planeti Y nuk është vëzhguar drejtpërdrejt, ekzistenca mbetet objekt debatesh brenda komunitetit shkencor.

Ideja e planetëve të fshehur përtej Neptunit nuk është e re. Koncepti i daton që nga fillimi i shekullit të 20, pas zbulimit të Neptunit në 1846.

Plutoni, i zbuluar në 1930, u konsiderua si Planet X, por më vonë u riklasifikua si planet xhuxh për shkak të madhësisë së tij të vogël.

Planeti Y rihap mundësinë e ekzistencës së shumë planetëve të panjohur në zonat e jashtme të sistemit tonë diellor, duke zgjeruar horizontet e kërkimeve astronomike. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

Zhytësi rus thyen rekordin botëror, 126 metra pa frymë

Published

on

Zhytësi rus Alexey Molchanov ka vendosur një rekord të ri botëror me një zhytje 126 metra pa frymë gjatë Kampionatit Botëror të zhytjes së lirë në Limassol, Qipro.

Ai arriti thellësinë ekstreme në detin Mesdhe duke përdorur vetëm një drite koke, dy pendë dhe një litari si udhërrëfyes, duke realizuar një arritje që konsiderohet ndër më sfidueset dhe më tekniket në botën e zhytjes së lirë.

Kjo kategori kërkon jo vetëm aftësi fizike dhe teknikë të lartë, por edhe kontroll të jashtëzakonshëm mbi frymëmarrjen dhe presionin e ujit në thellësi.

Molchanov theu rekordin e mëparshëm, të vendosur më 2024, kur ishte zhytur 125 metra duke mbajtur frymën për 4 minuta e 32 sekonda.

Kjo zhytje e re, 126 metra, shënon një moment historik në sportin e zhytjes së lirë dhe rrit standardet për të gjithë zhytësit profesionistë.

Ekspertët e zhytjes e përshkruajnë arritjen e Molchanov si një kombinim të jashtëzakonshëm të forcës, fokusit mendor dhe teknikës, duke e bërë atë një prej performancave më impresionuese në këtë sport ekstrem. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

Shah Rukh Khan bëhet miliarder, mes yjeve më të pasur në botë

Published

on

Ylli i njohur i kinemasë indiane, Shah Rukh Khan, është futur zyrtarisht në klubin e miliarderëve.

Sipas listës më të fundit të Hurun India Rich List 2025, të cituar nga BBC, pasuria e aktorit 59-vjeçar është vlerësuar në 1.4 miliardë dollarë amerikanë.

Kjo e vendos atë në të njëjtën ligë me emra të mëdhenj të botës së famës si Arnold Schwarzenegger, Rihanna, Tiger Woods dhe Taylor Swift, pasuria e të cilëve vlerësohet nga revista Forbes rreth 1.6 miliardë dollarë.

Në listën e më të pasurve nga Bollywood figurojnë aktorja Juhi Chawla, aktorët Hrithik Roshan dhe Amitabh Bachchan, si dhe regjisori i njohur Karan Johar.

I njohur shpesh si “mbreti i romancës”, Khan ka kaluar mbi tri dekada në industrinë e filmit, ku përveç aktrimit ka ndërtuar edhe një perandori biznesi.

Ai është themelues dhe drejtues i kompanisë së produksionit Red Chillies Entertainment, si dhe bashkëpronar i ekipit të kriketit Knight Rider Sports – burimet kryesore që e kanë futur në rangun e miliarderëve.

Përveç këtyre, pasuria e tij rritet nga filmat, kontratat reklamuese dhe investimet në prona të paluajtshme në mbarë botën.

Sipas Anas Rahman Junaid, themelues i Hurun India, ngjitja e Khanit në këtë nivel pasurie reflekton transformimin ekonomik që po ndodh në Indi.  Ai e krahason këtë me zhvillimet në SHBA, ku miliarderët nuk vijnë më vetëm nga industria tradicionale apo bankingu, por edhe nga sporti, mediat dhe argëtimi – ashtu si Michael Jackson, LeBron James, Oprah Winfrey dhe Beyoncé.

Sipas Forbes, edhe pse shumë të famshëm arrijnë pasuri marramendëse, është ende e rrallë që ajo të kalojë në shifra dhjetëshifrore, pasi numri i miliarderëve të tillë mbetet i kufizuar në mbarë botën. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara