Aktualitet

Shkencëtarët izrealitë: Doza e tretë e vaksinës ngadalëson variantin delta

Published

4 years ago

on

Një muaj pas dozave përforcuese kundër COVID-19, Izraeli po sheh shenja të ngadalësimit të rritjes në numrin e formave të infektuara dhe të rënda të sëmundjes për shkak të përhapjes së variantit delta, thanë zyrtarët dhe shkencëtarët izraelitë.

Delta mbërriti në Izrael në qershor, në një kohë kur vendi filloi të korrë frytet e fushatës më të shpejtë të vaksinimit në botë.

Izraeli kaloi nga një numër shifror i të infektuarve të ri dhe pa vdekje javën e kaluar, në rreth 7.500 raste të reja në ditë, me 600 njerëz në gjendje kritike dhe më shumë se 150 vdekje vetëm një javë.

Më 30 korrik, shteti i Lindjes së Mesme filloi dozën e tretë të vaksinës Pfizer dhe BioNTech për personat mbi 60-vjeç, duke u bërë vendi i parë që e bëri këtë.

Të enjten, Izraeli zgjeroi këtë mundësi te personat mbi 40-vjeç që morën dozën e fundit të paktën pesë muaj më parë. U njoftua se kufiri i moshës mund të ulet më tej.

Në dhjetë ditët e fundit, pandemia është ngadalësuar në grup-moshën e parë në të cilën më shumë se një milion banorë morën dozën e tretë, njoftoi Ministria e Shëndetësisë e Izraelit.

Shkalla e infeksionit midis njerëzve të vaksinuar mbi 60-vjeç, i ashtuquajturi numër riprodhues, filloi të bjerë më 13 gusht, dhe tani është nën 1, që do të thotë se pandemia po ngadalësohet.

Shkencëtarët pohojnë se doza e tretë kontribuon në këtë, por ndoshta edhe faktorë të tjerë.

“Numrat janë ende shumë të lartë, por kjo ka ndryshuar për të zvogëluar rritjen më të shpejtë të numrit të rasteve të infektuara dhe të rënda, si dhe shpejtësinë me të cilën po përhapet pandemia,” tha Eran Segal, një analist i të dhënave në Universitetin Weizmann dhe këshilltar i qeverisë izraelite.

Pasi arriti një nga nivelet më të larta të infeksionit për frymë në botë këtë muaj, pyetja është se si Izraeli do të dalë nga vala e katërt e infeksionit pa rivendosur një karantinë të përgjithshme, e cila do të ishte një goditje për ekonominë e tij.

Dëshmitë po dalin në pah se, megjithëse vaksina është shumë efektive në parandalimin e formave të rënda të sëmundjes, mbrojtja e saj dobësohet me kalimin e kohës, shkruan Reuters.

Por nuk ka konsensus midis shkencëtarëve dhe agjencive shëndetësore se një dozë e tretë është e nevojshme, dhe Organizata Botërore e Shëndetit (OBSH) ka thënë se përparësia është të vaksinohen pjesa tjetër e botës, pra vendet ku më pak se 1 deri në 2 për qind kanë marrë dozë, para se shtetet në zhvillim të fillonin me dozën e tretë.

Shtetet e Bashkuara njoftuan se do të ofrojnë një dozë të tretë për të gjithë amerikanët tetë muaj pas marrjes së dozës së dytë, dhe e njëjta u njoftua nga Kanadaja, Franca dhe Gjermania.

Pothuajse një milion izraelitë nga gjithsej 9.3 milionë nuk kanë vendosur të vaksinohen, dhe fëmijët nën 12-vjeç as nuk lejohen ta bëjnë këtë.

Zyrtarët shëndetësorë njoftuan të enjten se po regjistronin një rënie të imunitetit ndaj virusit tek personat nën 40-vjeç, megjithëse një numër i vogël i tyre zhvilluan një formë të rëndë të sëmundjes.

Rritja e numrit të personave të sëmurë rëndë mes atyre të vaksinuar mbi moshën 60 vjeç është ndalur në 10 ditët e fundit

Doron Gazit, anëtar i ekipit të ekspertëve për COVID-19 në Universitetin Hebraik dhe këshilltar qeveritar, pohon se rritja e numrit të personave të sëmurë rëndë në mesin e të vaksinuarve, mbi 60-vjeç, është ndalur në dhjetë ditët e fundit.

“Ne ia atribuojmë atë dozës përforcuese dhe sjelljes më të kujdesshme,” tha Gazit.

Më shumë se gjysma e personave mbi 60-vjeç morën dozën e tretë, sipas të dhënave nga Ministria e Shëndetësisë.

Numri i rasteve të rënda në mesin e njerëzve të pa vaksinuar më të vjetër se 70- vjeç tani është shtatë herë më i lartë se në mesin e njerëzve të vaksinuar, dhe ai hendek do të vazhdojë të rritet në përputhje me numrin e njerëzve të infektuar, thotë Gazit, duke shtuar se te personat mbi 50-vjeç, ky raport është katër herë më i lartë.

Related Topics:
Continue Reading

Bota

Spanja kundërshton rritjen e shpenzimeve për mbrojtjen e NATO-s

Published

33 minutes ago

on

June 19, 2025

By

Spanja e ka hedhur poshtë kërkesën e NATO-s për t’i shpenzuar 5 për qind të prodhimit të brendshëm bruto (PBB) për nevojat e mbrojtjes, duke e quajtur atë “të paarsyeshëm”.

Në një letër dërguar të enjten sekretarit të Përgjithshëm të NATO-s, Mark Rutte, kryeministri spanjoll, Pedro Sanchez, tha se Spanja “nuk mund të zotohet për një synim të veçantë shpenzimesh në përqindje të prodhimit të brendshëm bruto” në samitin e ardhshëm të NATO-s në Hagë.

Shumica e vendeve aleate të Shteteve të Bashkuara të Amerikës në NATO pritet ta mbështesin kërkesën e presidentit amerikan, Donald Trump, që ato t’i shpenzojnë 5 për qind të prodhimit të brendshëm bruto për nevojat e tyre ushtarak dhe të mbrojtjes.

Në fillim të qershorit, Suedia dhe Holanda thanë se synojnë ta arrijnë këtë synim të ri.

Nga 32 vende sa ka aleanca ushtarake, Spanja është vendi me shpenzimet më të ulëta për mbrojtje, pasi i harxhon më pak se 2 për qind të prodhimit të brendshëm bruto për mbrojtjen.

Në prill, Sanchez tha se Qeveria spanjolle do t’i rrisë shpenzimet për mbrojtjen për 10.5 miliardë euro për ta arritur cakun e mëparshëm të NATO-s prej 2 për qind të prodhimi të brendshëm bruto.

Continue Reading

Aktualitet

“Hera e dytë që vdes”, fituesja e Çmimit Nobel për Letërsi, Jelinek, përgënjeshtron lajmin e vdekjes së saj

Published

45 minutes ago

on

June 19, 2025

By

Mediat në Gjermani dhe Austri riprodhuan të martën lajmin e rremë për vdekjen e autores fituese të Çmimit Nobel për letërsi, Elfriede Jelinek, e cila megjithatë siguroi Agence France-Presse se ishte mirë.

“Përsëri? Kjo është hera e dytë që vdes. Më ndodhi edhe mua vitin e kaluar. Por unë jam ende këtu”, komentoi me humor shkrimtarja 78-vjeçare.

Informacioni u postua në X, në një llogari që supozohej se i përkiste një dege të një shtëpie botuese gjermane, dhe u riprodhua nga mediat, duke provokuar reagime të forta emocionale në faqet e rrjeteve sociale.

“Kjo është hera e dytë që vdes”, tha fituesja e Çmimit Nobel për Letërsi, Jelinek, për lajmin e vdekjes së saj në media.

Para se e njëjta llogari të postonte një mesazh që zbulonte se ishte mashtrim, i krijuar “nga unë, gazetari italian Tommaso Debenedetti”, shtëpia botuese Rowohlt Verlag, titulli dallues i së cilës u përdor për të përhapur mashtrimin makabër nëpërmjet një llogarie të rreme, e mohoi informacionin nëpërmjet X dhe Facebook.

Tommaso Debenedetti, të cilin disa media e paraqesin si një “mësues shkolle të mesme në Romë”, ka përhapur lajme të rreme në internet për vite me radhë, për të treguar pakujdesinë e gazetarëve që nxitojnë t’i ritransmetojnë ato pa i verifikuar.

Politikanët janë mashtruar gjithashtu. Më 2022, një anëtar i parlamentit bëri thirrje për një minutë heshtje gjatë një takimi të komisionit parlamentar për të përkujtuar vdekjen e ish-kancelarit austriak Franz Wranitzky, informacioni për të cilin u përhap nga i njëjti burim.

Elfriede Jelinek, një banore e Vjenës, është ndër shkrimtarët e gjuhës gjermane që po lexohen gjithnjë e më shumë, veçanërisht në Francë.

Romani i saj Pianistja u adaptua në një film nga Michael Haneke (Mësuesja e Pianos, 2001).

Në vitin 2004, ajo iu bashkua rrethit shumë të vogël të grave që janë vlerësuar me Çmimin Nobel në Letërsi.

Continue Reading

Bota

Kremlini: Ndërhyrja e SHBA-së në luftimet Izrael-Iran mund të shkaktojë një luftë më të gjerë në rajon

Published

2 hours ago

on

June 19, 2025

By

Shtetet e Bashkuara të Amerikës nuk duhet të ndërhyjnë ushtarakisht në luftimet midis Izraelit dhe Iranit, tha sot zëdhënësi i Kremlinit, Dmitri Peskov – mes spekulimeve të vazhdueshme se presidenti i SHBA-së, Donald Trump mund të urdhërojë bombardimin e lokacioneve bërthamore iraniane.

Duke folur në Forumin Ekonomik të Shën Petërburgut (SPIEF), Peskov tha se ndërhyrja e Uashingtonit mund të shkaktonte një “spirale përshkallëzimi” dhe një luftë më të gjerë në rajon.

Kremlini tha se presidenti Vladimir Putin kishte zhvilluar një bisedë telefonike me presidentin kinez, Xi Jinping rreth situatës në Lindjen e Mesme.

Presidenti Xi ka mbështetur rolin e mundshëm të Putinit si ndërmjetës ne konfliktin Izrael-Iran.

Putini ka planifikuar të vizitojë Kinën më 2 shtator.

Duke folur në Forumin Ekonomik të Shën Petërburgut (SPIEF), Putin tha se Rusia nuk do ta braktiste punën e saj në centralin bërthamor të Bushehr-it në Iran – ku ai tha se po punonin rreth 600 ekspertë rusë.

“Ne nuk do të largohemi”, tha Putin.

Moska mbështet përdorimin paqësor të energjisë bërthamore në Iran, por kundërshton blerjen e armëve bërthamore nga ana e tij./atsh

Continue Reading

Bota

Finlanda tërhiqet nga Traktati i Otavës që ndalon përdorimin e minave tokësore

Published

3 hours ago

on

June 19, 2025

By

Finlanda ka vendosur të tërhiqet nga Traktati i Otavës, i cili ndalon përdorimin e minave kundër personelit (anti-njeri), për shkak të shqetësimeve të sigurisë të shkaktuara nga Rusia, transmeton Anadolu.

Sipas agjencisë finlandeze të lajmeve YLE, në Parlamentin finlandez u mbajt një votim për t’u tërhequr nga Traktati i Otavës, i cili ndalon përdorimin e minave kundër personelit.

Vendimi për t’u tërhequr nga Traktati i Otavës u miratua me 157 vota pro dhe 18 kundër në një votim ku morën pjesë 175 deputetë. Vendimi duhet të miratohet nga presidenti. Finlanda do të fitojë të drejtën për të grumbulluar dhe vendosur mina 6 muaj pasi të njoftojë OKB-në dhe vendet e tjera palë për vendimin.

Raporti i përgatitur nga Komisioni Parlamentar i Punëve të Jashtme mbi propozimin e qeverisë për t’u tërhequr nga Traktati i Otavës theksoi se minat janë një mjet mbrojtës për Finlandën dhe janë bërë të nevojshme në mjedisin e sigurisë në dobësim.

Ministri finlandez i Mbrojtjes, Antti Edvard Hakkanen në një postim në llogarinë e tij në mediat sociale, përgëzoi deputetët që morën pjesë në votim duke thënë: “Mesazhi është i qartë: Finlanda është e bashkuar dhe e vendosur për të forcuar aftësitë e saj mbrojtëse”.

Presidenti finlandez Alexander Stubb e kishte mbrojtur tërheqjen nga traktati me arsyetimin se është fqinj me Rusinë, të cilën e cilësoi si një “shtet agresiv dhe imperialist”. Ndërkohë, në Parlament u votua edhe mendimi shtesë i komisionit se Finlanda do të vazhdojë mbështetjen e saj të fortë për aktivitetet humanitare, siç është pastrimi i minave në rajonet e krizës.

Polonia, Lituania, Estonia dhe Letonia njoftuan gjithashtu se kanë planifikuar tërheqjen nga Traktati i Otavës për shkak të shqetësimeve për sigurinë në rajon.

– Traktati i Otavës

Traktati i Otavës, i cili hyri në fuqi më 1 mars të vitit 1999, që njihet ndryshe shkurtimisht si “Traktati i Ndalimit të Minave”, është një Traktat për “Ndalimin, përdorimin, Grumbullimin (stokut), Prodhimin dhe Transferimin e Minave Anti-Personel dhe lidhur me Shkatërrimin e Tyre”.

Në Traktatin e Otavës janë palë 164 vende ndërsa 132 e kanë nënshkruar dhe ratifikuar traktatin.

Asnjë nga vendet që kanë nënshkruar traktatin nuk prodhon mina tokësore. Ndërsa 12 vendet që nuk i janë bashkuar traktatit janë: Rusia, Kina, SHBA-ja, Kuba, India, Pakistani, Irani, Mianmari, Koreja e Veriut, Koreja e Jugut, Singapori dhe Vietnami. Këto vende ende rezervojnë “të drejtën për të prodhuar mina”.

Continue Reading

Të kërkuara