Kulturë

Sevasti Qiriazi, patriotja që organizoi arsimimin e vajzave në gjuhën shqipe

Published

on

Sevasti Qiriazi Dako, një ndër figurat më të shquara të atdhetarizmit dhe arsimit shqip, lindi më 24 shkurt 1871 në Manastir. Ajo ishte një grua e jashtëzakonshme, e cila luajti një rol kyç në organizimin e arsimimit të vajzave në gjuhën shqipe dhe kontribuoi në avancimin e arsimit dhe emancipimin shoqëror të gruas shqiptare.

Sevastia ishte gruaja e parë shqiptare që ndoqi studimet e larta në “Robert College” të Stambollit, një arritje që shënoi një hap të rëndësishëm për femrat shqiptare në një kohë kur mundësitë për arsimim ishin të kufizuara. Pas përfundimit të studimeve në vitin 1891, ajo u kthye në Shqipëri dhe u angazhua në ngritjen e shkollës për vajza në Korçë. Kjo shkollë, e drejtuar nga Sevasti dhe motra e saj Parashqevi Qiriazi, shërbeu si një qendër e rëndësishme edukimi për vajzat e kohës, duke formuar breza të rinjsh të kulturuar dhe me ndërgjegje kombëtare.

Sevasti Qiriazi ishte gjithashtu një shkrimtare dhe redaktore e teksteve shkollore. Ajo bashkëpunoi ngushtë me bashkëshortin e saj, Kristo Dako, një arsimtar atdhetar, për hartimin dhe redaktimin e materialeve që ndihmuan në zhvillimin e arsimit shqiptar. Angazhimi i Sevasti Qiriazit në lëvizjen për arsimin dhe alfabetin shqiptar ishte i padiskutueshëm, duke marrë pjesë aktive në dy ngjarjet më të rëndësishme të kohës: Kongresin e Manastirit dhe atë të Elbasanit, që hodhën themelet e arsimit dhe alfabetit të gjuhës shqipe.

Përveç angazhimit të saj në fushën e arsimit, Sevasti Qiriazi ishte një veprimtare e shquar në fushën e çështjeve kombëtare. Ajo bashkëpunoi ngushtë me Ismail Qemalin, kryeministrin e Pavarësisë, dhe me grupe patriotike shqiptare jashtë vendit, duke u angazhuar për mbrojtjen e të drejtave të shqiptarëve dhe për promovimin e çështjes kombëtare në nivele ndërkombëtare. Në cilësinë e kryetares së Partisë Kombëtare Shqiptare në SHBA, Sevasti mbajti ligjërata dhe trumbetoi kërkesat e shqiptarëve në forumet ndërkombëtare.

Pas kthimit të saj në Shqipëri në vitin 1920, Sevasti Qiriazi vazhdoi përpjekjet për zhvillimin e arsimit dhe emancipimin shoqëror të femrës shqiptare me hapjen e Institutit Femëror “Kyrias”, një tjetër hap i rëndësishëm në avancimin e mundësive për vajzat shqiptare.

Në shënimet e saj autobiografike, Sevasti Qiriazi përmbledh luftën e saj për emancipimin e bijave të shqipes në veprën e titulluar “Lufta për emancipimin e bijave të shqipes”. Ky testament i veprës së saj mbetet një kujtim i pavdekshëm i angazhimit të Sevasti Qiriazit për arsimin dhe përparimin e shoqërisë shqiptare./UBTNews/

Lifestyle

Nuk dini çfarë të bëni në fundjavë? Ja disa sugjerime për ju!

Published

on

Ka shumë mënyra për ta kaluar fundjavën në mënyrë të këndshme, varësisht nga preferencat dhe nevojat e tua.

Ja disa ide që mund t’ë ndihmojnë të bësh fundjavën më të bukur:

Kaloni kohë për t’u relaksuar, duke bërë dush të ngrohtë, duke lexuar një libër që të pëlqen, ose duke dëgjuar muzikën tënde të preferuar.

Përdorimi i disa minutave për të medituar ose bërë ushtrime yoga mund të ndihmojë në uljen e stresit dhe përmirësimin e mirëqenies.

Nëse ke mundësi, një shëtitje në natyrë ose një ngjitje në një mal mund të jetë mundësi e shkëlqyer për të shkarkuar energjitë e akumuluara dhe për të shijuar bukuritë e natyrës.

Pasi ta kesh gjetur vendin e bukur, bëj piknik, të kalosh kohë me miqtë ose familjen, ose të shijosh vakt të thjeshtë në ajër të pastër.

Mund të organizosh një darkë të thjeshtë me miqtë ose një aktivitet të veçantë për familjen, si një film ose një lojë.

Mund të telefonosh dikë që nuk e ke takuar për një kohë të gjatë e të kalosh kohë duke biseduar për jetën, kujtime dhe planet.

Vizita në muze, galeri arti ose një shfaqje mund të jetë mundësi për të mësuar diçka të re dhe për të pasuruar jetën tënde kulturore.

Mund të mësosh diçka të re, si të luash një instrument, të bësh pikturë ose të përpiqesh me një hobby tjetër që e ke lënë mënjanë.

Continue Reading

Magazinë

Një vit pas divorcit, ç’po ndodh me Jennifer Lopez?

Published

on

Jennifer Lopez vazhdon të shkëlqejë një vit pas ndarjes zyrtare nga Ben Affleck, duke zgjeruar karrierën dhe jetën personale me sukses e energji të re.

Ylli 56-vjeçar ka qenë aktiv gjatë këtij viti. Pas koncertit “Up All Night Tour” që përfshiu arena në mbarë botën, “një përvojë e mrekullueshme që e mbajti të motivuar,” thonë burime, ajo është gati për promovimin e filmit, “Kiss of the Spider Woman”.

Fokus te jeta personale: Në qershor 2022, dyshja njoftoi fejesën, tashmë të konsoliduar nga roli i tyre i rëndësishëm si prindër, binjakët Max dhe Emme, të moshës 17 vjeç, e plotësojnë familjen. Divorci nga Affleck-u u finalizua në janar 2025.

Filmi i ri, xhiruar në Nju Jork vitin e kaluar, pasqyron reflektime personale për Jenniferin në një periudhë të ndërlikuar. Vetë ajo e përshkruan si “një rrugëtim i gjatë drejt gëzimit dhe mirënjohjes për jetën”.

Planet e ardhshme: Në tetor vjen premierë “Kiss of the Spider Woman”, ndërsa JLo-së do të shfaqet në komedinë romantike “Office Romance” për Netflix. Ndërkohë, në Las Vegas nisë një rezidencë speciale drejt fundvitit, duke vulosur me stil një rritje të re në karrierë.

 

Continue Reading

Magazinë

Taylor Swift nuk shkëlqen vetëm në skenë, Zoë Kravitz zbulon “dhuntinë e fshehtë” të saj

Published

on

Aktorja amerikane Zoë Kravitz zbuloi se ylli Taylor Swift, është pjekëse e shkëlqyer buke e jo thjesht bukë të zakonshme.

Gjatë një interviste në BBC Radio 2 me Austin Butler, bashkë-yllin e saj në Caught Stealing, Kravitz tha se Swift bën “bukë të mrekullueshme me maja natyrale”. “Ma solli para një jave. Është shumë e mirë në këtë punë,” tha Kravitz.

Edhe Austin Butler, i intriguar nga përshkrimi, tha se “do të donte ta provonte” këtë bukë artizanale. Kravitz siguroi se Taylor do të ishte e lumtur ta ndante me të, siç bën gjithmonë me miqtë e saj.

“Ajo është një shoqe e mirë. E bën me zemër dhe e ndan gjithmonë me të tjerët,” shtoi aktorja.

Swift, e cila është shprehur më herët për pasionin e saj për “hobet e gjysheve”, si qepja, piktura dhe gatimi, ka fituar zemrat e miqve edhe me anën e saj të thjeshtë dhe bujare.

Continue Reading

Lifestyle

Si ndikon mbajtja e një ditari në shëndetin tonë mendor dhe emocional?

Published

on

Një studim i University of Texas ka treguar se shkrimi i përditshëm i emocioneve dhe mendimeve në një ditar ka ndikim të madh në shëndetin mendor.

Pjesëmarrësit që mbajtën ditar për 3 javë raportuan ulje të stresit, më pak ankth dhe një gjumë më të qetë.

Studiuesit shpjegojnë se shkrimi ndihmon tru-n të organizojë mendimet dhe të përpunojë emocionet negative, duke ulur ngarkesën mendore. Përveç kësaj, mbajtja e ditarit është një mënyrë për të reflektuar mbi përvojat ditore e gjetur zgjidhje më të qeta ndaj problemeve.

Shkrimi të bëhet për 10-15 minuta në ditë, pa u përqendruar te gramatika apo forma, por vetëm te lirimi i mendimeve dhe emocioneve.

 

Continue Reading

Të kërkuara