

Shëndeti
Sëmundja më e shpeshtë tek femrat, tetë shenja paralajmëruese
Published
4 years agoon
By
Betim GashiKur ju mendoni për sëmundjet dhe çrregullimet shëndetësore që prekin kryesisht gratë, kanceri i gjirit është ndoshta i pari që ju vjen ndër mend.
Kanceri i gjirit sigurisht është shumë mbizotërues në të gjithë botën, por nuk është pothuajse aq i zakonshëm sa numri i grave që vuajnë nga fibromialgia, një gjendje e dhimbjes kronike.
Ekspertët e përcaktojnë fibromialgjinë si “çrregullim afatgjatë ose kronik që shkakton dhimbje të muskujve dhe lodhje (ndjenjën e lodhjes)”.
Të lodhur dhe me dhimbje nga stili juaj i jetesës ku jeni të zënë 24/7? Nëse po vuani nga këto simptoma dhe nuk po gjeni lehtësim, kontrolloni këto shenja sepse mund të jetë fibromialgjia:
Lodhje e madhe
A jeni të lodhur gjatë gjithë kohës? Ndoshta ju keni qenë duke ia atribuar faktit se keni punuar shumë. Ndoshta ju keni provuar të flini më shumë dhe të hani më mirë, por asgjë nuk po ju ndihmon?
Lodhja e tepërt është një simptomë e fibromialgjisë, një çrregullim kronik që gjithashtu shkakton dhimbje dhe lodhje. Pjesërisht, lodhja mund të vijë nga përpjekjet e trupit tuaj për të luftuar fibromialgjinë.
Dhimbjet e zakonshme që lidhen me fibromialgjinë mund të shkaktojnë shqetësime gjatë gjumit, duke ju lënë të përgjumur të nesërmen.
Rritje e ndjeshmërisë
Problemet me ndjeshmërinë mund të jenë një simptomë e fibromialgjisë. Veshja mund të duket më e rëndë se normalisht dhe pothuajse e padurueshme për personin.
Një përplasje pas tavolinës, që zakonisht është vetëm një parehati e vogël, mund t’ju çojë në dhimbje të zgjatura me orë.
Dhimbje e nyjeve
Shumë njerëz me fibromialgji raportojnë dhimbje të përhapura, sidomos në nyje për arsye që nuk i dinë.
Një shenjë se dhimbja e nyjeve tuaja mund të jetë për shkak të fibromialgjisë është se lehtësuesit e dhimbjeve nuk bëjnë asgjë për të lehtësuar dhimbjet që po përjetoni.
Fibromialgjia karakterizohet nga dhimbje shtesë kur kemi një presion të ushtruar në një pikë të caktuar të trupit. Këto pika janë: pjesa e prapme e kokës, ndërmjet shpatullave, pjesa e sipërme e supeve, anët e përparme të qafës, pjesa e sipërme e gjoksit, pjesa e jashtme e bërrylave, pjesa e sipërme e gjunjëve.
Probleme me zorrët
Sindroma e irritimit të zorrëve është e lidhur ngushtë me fibromialgjinë.
Diarreja, një nevojë urgjente për të zbrazur zorrët dhe madje pamundësia për të zbrazur zorrët për shkak të ngurtësimit të muskujve, janë të gjitha shenja të mundshme të fibromialgjisë.
Ndërsa mund t’i lidhni problemet me zorrët me çështje të tjera, ia vlen të merrni në konsideratë fibromialgjinë si një shkak të mundshëm.
Dhimbje koke
Dhimbjet e kokës aq të rënda sa mund të shkaktojnë përzierje dhe të vjella mund të shkaktohen nga fibromialgjia.
Nëse keni këto lloje dhimbje koke që ju dobësojnë, takohuni me mjekun tuaj për të gjetur shkakun.
“Fibromyalgia paraqet një formë shumë të rëndë të krizës për energji tek njeriu, ku kërkesa për energji tejkalon aftësinë e trupit tonë për të vazhduar përpara”.
Kur ndodh kjo, truri juaj në thelb e “mashtron” trupin tuaj që të duket si tepër i ndjeshëm ndaj stimujve që normalisht nuk do të ishin aq të dhimbshëm.
Ndjeshmëri ndaj temperaturës
Vuajtësit e fibromialgjisë kanë një ndjeshmëri në rritje ndaj temperaturës.
Kur temperatura bie, ato me fibromialgji mund ta ndjejnë në një mënyrë më dramatike se të tjerët. Nëse jeni gjithmonë më të ftohtë se personat përreth jush mund të jetë një shenjë e fibromialgjisë.
Dhimbje të shtuar menstruale
Femrat përbëjnë 80% – 90% të diagnozave të fibromialgjisë. Ndërsa dhimbjet menstruale ekstreme mund të shkaktohen nga shumë faktorë të tjerë, ato gjithashtu mund të jenë një simptomë e fibromialgjisë.
Ngurtësimi i muskujve mund të jetë një problem i përgjithshëm, kështu që kur një grua me fibromialgji është me menstruacione, dhimbjet e saj të zakonshme të muskujve mund të zmadhohen.
Probleme me përqëndrimin
Paaftësia për t’u përqëndruar ose ndjesia sikur keni një lloj mjegulle që shtyp mendimet tuaja mund të jetë një simptomë e zakonshme e fibromialgjisë e njohur si “mjegullim i trurit”.
Disa nga këto mund të shkaktohen nga mungesa e gjumit të rehatshëm, ndërsa teoritë e tjera sugjerojnë që mjegullimi vetë shkaktohet nga fibromialgjia.
Takoni mjekun tuaj për të diskutuar rreth ndonjë humbje të kujtesës së kohëve të fundit ose rreth problemit me përqendrimin që nuk shkaktohet nga faktorë të tjerë.
Eshte e këshillueshme mbajtja nën kontroll e stresit dhe faktorëve stresantë. Për ta arritur këtë qëllim duhen ndryshuar edhe shumë nga zakonet e jetës së përditshme. Mund të provoni edhe teknikat e menaxhimit të stresit si ushtrime fizike të kombinuara me frymëmarrjen, meditimi, yoga etj.
Kjo sëmundje ka nje karakteristikë themelore lodhjen prandaj këshillohet që të gjendet mënyra sa me efikase që personi që vuan nga kjo sëmundje të bëjë një gjumë te mjaftueshëm dhe të qetë në mënyrë që relaksimi të jetë sa më optimal.
Rekomandohen ushtrime të rregullta fizike. Në fillim këto ushtrime fizike do të rrisin nivelin e dhimbjes suaj, por duke u ushtruar rregullisht do të arrini të zvogëloni perceptimin e dhimbjes. Këto ushtrime duhet të bëhen në mënyrë të kontrolluar nga ana e fizioterapistëve.
Shëndeti
Doni një mëlçi më të shëndetshme? Kjo perime bën mrekulli
Published
24 minutes agoon
September 6, 2025By
UBT News
Sëmundjet e mëlçisë prekin miliona njerëz dhe mund ta pengojnë organin të funksionojë normalisht. Pasojat mund të jenë shumë serioze, duke përfshirë infeksione, kancer të mëlçisë dhe madje edhe vdekje, prandaj mjekët theksojnë rëndësinë e kujdesit për shëndetin e mëlçisë.
Mëlçia është organi më i madh e thelbësore për tretjen e ushqimit, ruajtjen e energjisë dhe largimin e toksinave. Kur nuk funksionon siç duhet, mund të shfaqen simptomat si ënjtja e këmbëve, zverdhja e lëkurës dhe syve dhe tendenca për t’u mavijosur lehtë.
Shëndeti i mëlçisë ndikohet nga shumë faktorë – nga viruset, alkooli dhe drogat deri te gjenetika. Por, edhe dieta luan një rol të rëndësishëm. “Dieta është shumë e rëndësishme për shëndetin e mëlçisë”, thotë hepatologia Dr. Ana Kardashian për Parade.
Ajo dhe mjekë të tjerë theksojnë se një dietë e ekuilibruar mund ta zvogëlojë ndjeshëm rrezikun dhe ata nxjerrin në pah një perime në veçanti: brokolin.
“Brokoli ka veti antioksiduese, që do të thotë se mund të ndihmojë në parandalimin e inflamacionit të mëlçisë”, shpjegon Dr. Kardashian. Kolegu i saj, hepatologu Dr. Anthony Martinez, shton se brokoli përmban glukorafaninë dhe sulforafan, përbërës që zvogëlojnë akumulimin e yndyrës, inflamacionin dhe stresin oksidativ në mëlçi.
“Sulforafani aktivizon enzimat e detoksifikimit dhe ndihmon mëlçinë të neutralizojë toksinat në mënyrë më efektive”, thotë ai, duke theksuar përmbajtjen e lartë të fibrave, të cilat mbështesin shëndetin e zorrëve dhe kështu përfitojnë indirekt mëlçinë, shkruan Index.hr.
Edhe pse nuk ka sasi të saktë brokoli që duhet të konsumohet, udhëzimet rekomandojnë 200 deri në 600 gramë të kësaj perimeje në ditë.
Brokoli nuk duhet të jetë e vetmja perime në pjatën tuaj, por pjesë e një diete të larmishme të pasur me antioksidantë dhe lëndë ushqyese.
Përveç brokolit, hepatologët rekomandojnë gjithashtu spinaq, lakër jeshile, hudhër dhe perime rrënjë si panxhari dhe karrota.
Shëndeti
Shega, mrekullia e vjeshtës që duhet shfrytëzuar çdo ditë
Published
4 hours agoon
September 6, 2025By
UBT News
Shega është një frut me forcë antioksiduese të rrallë. Në sajë të kësaj force, ajo mbron organizmin nga faktorë të rrezikshëm, siç janë radikalet e lira që prodhohen në organizëm natyrshëm dhe që shtohen se tepërmi nga mënyra abuzuese e jetesës si duhanpirja, alkooli, ajri i ndotur, kequshqyerja dhe predispozita gjenetike.
SHEGËT DHE KANCERI I MUSHKËRIVE
Në një nga studimet, është vënë re se lëngu i shegëve, që përftohet nga shtrydhja, ngadalëson rritjen e masës tumorale në mushkri, në minj eksperimentalë. Ai i mushkërive është kanceri që vret më shumë nga të gjithë llojet, ky rezultat është lajm i mirë. Sidomos për personat që janë duhanpirës, pasi rreziku që të preken nga kjo sëmundje është shumë herë më i madh në krahasim me ata që nuk pinë duhan.
Ky efekt është i lidhur me forcën antioksiduese që ka shega, e cila gjendet te ngjyra e kuqe dhe ul inflamacionin. Mendohet që shegët kanë më shumë fuqi antioksiduese se sa vera e kuqe dhe çaji jeshil, të përfolur së tepërmi kohët e fundit.
Kanceri i mushkërive nuk është i vetmi që duket të parandalohet nga shegët, ato veprojnë fuqishëm edhe kundër kancerit të prostatës dhe atij të gjirit. Sasia e nevojshme e konsumit të këtij fruti, në mënyrë që të përftohen përfitimet është e barabartë me 2-3 gota lëng në ditë.
SHEGËT LUFTOJNË PLAKJEN
Një substancë, që gjendet te shegët, përpunohet nga mikrobe të florës bakteriale dhe nga ky përpunim të prodhohet një molekulë që ndihmon muskujt të rigjenerojnë veten. Kjo molekulë quhet “urithin A”, dhe ajo rrit aftësinë e vetëshkatërrimit të mitokondrive difektoze në muskuj, duke evituar kështu humbjen e funksionit dhe masës së tyre.
KOMBINIMI IDEAL
Lëngu i shegës i kombinuar me 3 hurma arabie në ditë, ofron mbrojtje efektive kundër sëmundjeve të zemrës e hemorragjisë cerebrale. Kjo do të ishte mënyra ideale për të përftuar maksimumin e vlerave ushqyese të këtyre dy frutave, që rezultojnë më të fuqishme kur merren së bashku, krahasuar me konsumin e frutave veç e veç.
Shëndeti
Ekspertët paralajmërojnë: Kujdes nga përbërësi i përditshëm që rrit tensionin e gjakut
Published
7 hours agoon
September 6, 2025By
UBT News
Një përbërës që gjendet në çdo vakt të përpunuar mund të jetë një nga fajtorët më të mëdhenj për tensionin e lartë të gjakut – dhe jo, nuk bëhet fjalë për kripën, por për sheqernat e shtuara.
Ekspertët kanë ngritur alarmin se sheqeri i shtuar, i pranishëm në pije të gazuara, ushqime të përpunuara, gatime të gatshme, madje edhe në shumë produkte “të shëndetshme” mund të rrisë ndjeshëm tensionin e gjakut, duke rritur rrezikun për atak në zemër, infarkt cerebral dhe vdekje të parakohshme.
Sheqeri, një “vrasës i heshtur” krahas kripës
Edhe pse është e njohur se konsumi i tepërt shkakton hipertension, një sërë studimesh të fundit tregojnë se teprimi me sheqerna të shtuara mund të ketë të njëjtat efekte të rrezikshme për shëndetin kardiovaskular.
Sipas studimeve:
Personat që marrin më shumë se 25% të kalorive ditore nga sheqernat e shtuara janë tre herë më të rrezikuar për të vdekur nga sëmundjet e zemrës. Konsumimi i pijeve të ëmbëlsuara më shumë se 8 herë në javë shoqërohet me rritje të rrezikut për aneurizëm në zemër deri në 30%, si dhe rritje të rrezikut për dështim të zemrës apo infarkt cerebral deri në 20%.
Problemi i padukshëm: Miliona me tension të lartë pa e ditur
Rreth 14 milionë persona vetëm në Mbretërinë e Bashkuar jetojnë me tension të lartë të gjakut shumë prej tyre pa simptoma dhe pa e ditur. Në shumicën e rasteve, hipertensioni zbulohet vetëm pasi ndodh dëmtimi serioz.
Sipas ekspertëve, mungesa e vetëdijes për përmbajtjen e sheqerit të shtuar në produktet e kuzhinës e bën situatën edhe më alarmante, duke rritur rrezikun për komplikime të shumta shëndetësore.
Si ndikon sheqeri në trupin tonë?
Sheqeri ndikon negativisht në profilin metabolik, duke rritur rrezikun për sindromën metabolike, një grup problemesh që çojnë në diabet të tipit 2 e sëmundje të zemrës. Sheqernat e shtuara rrisin nivelin e acidit urik, një mbetje trupore që në nivele të larta mund të:
Ndikojë negativisht në prodhimin e oksidit nitrik – i cili ndihmon në relaksimin e enëve të gjakut;
Nxisë ngushtimin e enëve të gjakut dhe aktivizimin e sistemit renin-angiotensin-aldosteron, mekanizëm për tensionin e gjakut.
Studimet e reja: Sa më shumë ushqim të përpunuar, aq më shumë rrezik
Shkencëtarët në Kinë zbuluan se për çdo 100 gram ushqim ultra të përpunuar të konsumuar në ditë (të pasur me sheqerna dhe kripë):
Rreziku për ngjarje kardiovaskulare rritet me gati 6%;
Rreziku për hipertension rritet me 14.5%. Ushqimet ultra të përpunuara përfshijnë gjithçka që përmban ngjyrues artificialë, ëmbëlsues, konservues dhe përbërës që i japin jetëgjatësi produktit. Zgjidhje e re në horizont: ilaçi “cudibërës” për tensionin e lartë.
Miliona pacientë që nuk reagojnë ndaj trajtimeve ekzistuese për hipertensionin përfitojnë së shpejti nga një ilaç revolucionar i quajtur Baxdrostat. Ky medikament, i cilësuar si “triumf i shkencës”, është i pari që sulmon shkakun bazë të hipertensionit, jo vetëm simptomat.
Baxdrostat pritet të jetë i disponueshëm në sistemin shëndetësor britanik që nga viti i ardhshëm, në një kohë kur numri i të prekurve nën moshën 50 vjeç është në rritje alarmante. Faktorët kryesorë të hipertensionit: jo vetëm ushqimi
Përveç ushqimeve të përpunuara dhe kripës, ekspertët po theksojnë edhe rolin e mungesës së gjumit, dietës së dobët, alkoolit të tepërt (i cili shpesh përmban shumë sheqer), por edhe stresit kronik, veçanërisht te të rinjtë – një faktor që shpesh është anashkaluar.
Në përfundim: Sheqeri – armiku i padukshëm i zemrës
Ndërsa kripa ka qenë në qendër të vëmendjes kur flitet për hipertensionin, sheqeri i shtuar në ushqimin e përditshëm mund të jetë “vrasës i heshtur” tjetër që po na dëmton shëndetin në mënyrë të pandërgjegjshme.
Ekspertët këshillojnë që konsumatorët të lexojnë me kujdes etiketat dhe të reduktojnë sa më shumë produktet e përpunuara, për të ruajtur një zemër të shëndetshme dhe jetë më të gjatë.

Sipas grupit të avokimit “Autism Speaks”, një në çdo 36 fëmijë në SHBA ka një çrregullim të spektrit të autizmit (ASD).
Diagnoza e hershme është thelbësore për të ndihmuar në trajtimin e gjendjes, por si bëhet një diagnozë?
Qendrat e SHBA për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve, kanë përmbledhje të përditësuar të asaj që përfshihet në diagnostikimin e autizmit tek fëmijët. “Diagnostifikimi i çrregullimit të spektrit të autizmit mund të jetë i vështirë sepse nuk ka asnjë test mjekësor, si një test gjaku, për të diagnostikuar çrregullimin,” vuri në dukje agjencia.
“Mjekët shikojnë historinë e zhvillimit dhe sjelljen e fëmijës për të vendosur një diagnozë.”
Në cilën moshë mund të bëhet një diagnozë?
Sipas CDC, koha në të cilën fëmija merr një diagnozë ndryshon. Ndonjëherë një çrregullim i spektrit të autizmit zbulohet në moshën 18 muajshe, apo edhe më parë, por vetëm në moshën 2-vjeç mund të konsiderohet i besueshëm një diagnozë nga një profesionist i trajnuar.
Një diagnozë e autizmit mund të mos vijë deri më vonë në fëmijëri. Disa njerëz nuk janë të vetëdijshëm se kanë çrregullim të spektrit të autizmit derisa të diagnostikohen si të rritur. Një diagnozë e besueshme duhet të bëhet në fëmijëri, kur terapitë janë më efektive, tha CDC.
Monitorimi i zhvillimit
Ndërsa fëmijët rriten, duhet të inkurajohen bisedat midis prindërve dhe ofruesve të kujdesit shëndetësor që përqendrohen në aftësitë e fëmijëve, thekson CDC. Ndjekja e zhvillimit të fëmijës suaj – p.sh sa shpejt ai arrin piketa tipike zhvillimore është thelbësore.
Këto momente lidhen me moshën përfshijnë aftësitë e vëzhguara në lojë, të mësuarit, të folurit dhe sjelljet. Të gjithë mund të jenë pjesë e procesit të “monitorimit të zhvillimit”, prindërit, gjyshërit, punonjësit e çerdheve e mësuesit, japin komente se si një fëmijë po përparon.
Skreningu për çështjet e zhvillimit dhe autizmin
Akademia Amerikane e Pediatrisë, këshillon që ekzaminimi zhvillimor dhe i sjelljes ndodh për fëmijët gjatë vizitave të rregullta në mosha: 9 muaj, 18 muaj dhe 30 muaj. Kur bëhet fjalë për ekzaminimin specifik të çrregullimit të spektrit të autizmit, duhet të ndodhin në moshën 18 muajshe dhe 2 vjeç, sipas rekomandimeve të akademisë.
Ekzaminimi mund të ndodhë në raste të tjera, nëse një kujdestar ose mjek shqetësohet se një fëmijë mund të ketë autizëm, ose nëse një fëmijë është në rrezik për një çrregullim të spektrit të autizmit (p.sh fëmija ka një vëlla ose një anëtar tjetër të familjes me këtë gjendje).

Doni një mëlçi më të shëndetshme? Kjo perime bën mrekulli

Real Madridi po përgatit largimin e njërit prej yjeve të tij më të mëdhenj

Nepali drejt bllokimit të Facebook, X, YouTube dhe platformave tjera

Ja filmat që ju duhen! Shtatori është muaji ku rikthehet atmosfera e kinemasë

Një tjetër surprizë! Justin Bieber publikon albumin e ri

Conor McGregor, “ylli” i UFC-së, kërkon të bëhet president!

Projekti i fundit i David Bowie, një muzikal i shekullit XVIII

Shega, mrekullia e vjeshtës që duhet shfrytëzuar çdo ditë

Si të ndaloni së krahasuari veten me të tjerët?
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Aktualitet2 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës