Shëndet
Sëmundja më e shpeshtë tek femrat, tetë shenja paralajmëruese
Published
4 years agoon
By
Betim GashiKur ju mendoni për sëmundjet dhe çrregullimet shëndetësore që prekin kryesisht gratë, kanceri i gjirit është ndoshta i pari që ju vjen ndër mend.
Kanceri i gjirit sigurisht është shumë mbizotërues në të gjithë botën, por nuk është pothuajse aq i zakonshëm sa numri i grave që vuajnë nga fibromialgia, një gjendje e dhimbjes kronike.
Ekspertët e përcaktojnë fibromialgjinë si “çrregullim afatgjatë ose kronik që shkakton dhimbje të muskujve dhe lodhje (ndjenjën e lodhjes)”.
Të lodhur dhe me dhimbje nga stili juaj i jetesës ku jeni të zënë 24/7? Nëse po vuani nga këto simptoma dhe nuk po gjeni lehtësim, kontrolloni këto shenja sepse mund të jetë fibromialgjia:
Lodhje e madhe
A jeni të lodhur gjatë gjithë kohës? Ndoshta ju keni qenë duke ia atribuar faktit se keni punuar shumë. Ndoshta ju keni provuar të flini më shumë dhe të hani më mirë, por asgjë nuk po ju ndihmon?
Lodhja e tepërt është një simptomë e fibromialgjisë, një çrregullim kronik që gjithashtu shkakton dhimbje dhe lodhje. Pjesërisht, lodhja mund të vijë nga përpjekjet e trupit tuaj për të luftuar fibromialgjinë.
Dhimbjet e zakonshme që lidhen me fibromialgjinë mund të shkaktojnë shqetësime gjatë gjumit, duke ju lënë të përgjumur të nesërmen.
Rritje e ndjeshmërisë
Problemet me ndjeshmërinë mund të jenë një simptomë e fibromialgjisë. Veshja mund të duket më e rëndë se normalisht dhe pothuajse e padurueshme për personin.
Një përplasje pas tavolinës, që zakonisht është vetëm një parehati e vogël, mund t’ju çojë në dhimbje të zgjatura me orë.
Dhimbje e nyjeve
Shumë njerëz me fibromialgji raportojnë dhimbje të përhapura, sidomos në nyje për arsye që nuk i dinë.
Një shenjë se dhimbja e nyjeve tuaja mund të jetë për shkak të fibromialgjisë është se lehtësuesit e dhimbjeve nuk bëjnë asgjë për të lehtësuar dhimbjet që po përjetoni.
Fibromialgjia karakterizohet nga dhimbje shtesë kur kemi një presion të ushtruar në një pikë të caktuar të trupit. Këto pika janë: pjesa e prapme e kokës, ndërmjet shpatullave, pjesa e sipërme e supeve, anët e përparme të qafës, pjesa e sipërme e gjoksit, pjesa e jashtme e bërrylave, pjesa e sipërme e gjunjëve.
Probleme me zorrët
Sindroma e irritimit të zorrëve është e lidhur ngushtë me fibromialgjinë.
Diarreja, një nevojë urgjente për të zbrazur zorrët dhe madje pamundësia për të zbrazur zorrët për shkak të ngurtësimit të muskujve, janë të gjitha shenja të mundshme të fibromialgjisë.
Ndërsa mund t’i lidhni problemet me zorrët me çështje të tjera, ia vlen të merrni në konsideratë fibromialgjinë si një shkak të mundshëm.
Dhimbje koke
Dhimbjet e kokës aq të rënda sa mund të shkaktojnë përzierje dhe të vjella mund të shkaktohen nga fibromialgjia.
Nëse keni këto lloje dhimbje koke që ju dobësojnë, takohuni me mjekun tuaj për të gjetur shkakun.
“Fibromyalgia paraqet një formë shumë të rëndë të krizës për energji tek njeriu, ku kërkesa për energji tejkalon aftësinë e trupit tonë për të vazhduar përpara”.
Kur ndodh kjo, truri juaj në thelb e “mashtron” trupin tuaj që të duket si tepër i ndjeshëm ndaj stimujve që normalisht nuk do të ishin aq të dhimbshëm.
Ndjeshmëri ndaj temperaturës
Vuajtësit e fibromialgjisë kanë një ndjeshmëri në rritje ndaj temperaturës.
Kur temperatura bie, ato me fibromialgji mund ta ndjejnë në një mënyrë më dramatike se të tjerët. Nëse jeni gjithmonë më të ftohtë se personat përreth jush mund të jetë një shenjë e fibromialgjisë.
Dhimbje të shtuar menstruale
Femrat përbëjnë 80% – 90% të diagnozave të fibromialgjisë. Ndërsa dhimbjet menstruale ekstreme mund të shkaktohen nga shumë faktorë të tjerë, ato gjithashtu mund të jenë një simptomë e fibromialgjisë.
Ngurtësimi i muskujve mund të jetë një problem i përgjithshëm, kështu që kur një grua me fibromialgji është me menstruacione, dhimbjet e saj të zakonshme të muskujve mund të zmadhohen.
Probleme me përqëndrimin
Paaftësia për t’u përqëndruar ose ndjesia sikur keni një lloj mjegulle që shtyp mendimet tuaja mund të jetë një simptomë e zakonshme e fibromialgjisë e njohur si “mjegullim i trurit”.
Disa nga këto mund të shkaktohen nga mungesa e gjumit të rehatshëm, ndërsa teoritë e tjera sugjerojnë që mjegullimi vetë shkaktohet nga fibromialgjia.
Takoni mjekun tuaj për të diskutuar rreth ndonjë humbje të kujtesës së kohëve të fundit ose rreth problemit me përqendrimin që nuk shkaktohet nga faktorë të tjerë.
Eshte e këshillueshme mbajtja nën kontroll e stresit dhe faktorëve stresantë. Për ta arritur këtë qëllim duhen ndryshuar edhe shumë nga zakonet e jetës së përditshme. Mund të provoni edhe teknikat e menaxhimit të stresit si ushtrime fizike të kombinuara me frymëmarrjen, meditimi, yoga etj.
Kjo sëmundje ka nje karakteristikë themelore lodhjen prandaj këshillohet që të gjendet mënyra sa me efikase që personi që vuan nga kjo sëmundje të bëjë një gjumë te mjaftueshëm dhe të qetë në mënyrë që relaksimi të jetë sa më optimal.
Rekomandohen ushtrime të rregullta fizike. Në fillim këto ushtrime fizike do të rrisin nivelin e dhimbjes suaj, por duke u ushtruar rregullisht do të arrini të zvogëloni perceptimin e dhimbjes. Këto ushtrime duhet të bëhen në mënyrë të kontrolluar nga ana e fizioterapistëve.
Shëndet
5 gabime që bëjmë pas ngrënies së drekës
Published
4 hours agoon
November 8, 2025By
UBT News
Shumë prej nesh kanë zakone të zakonshme pas vakteve, por disa prej tyre nuk janë të shëndetshme për tretjen.
1. Konsumimi i frutave menjëherë pas buke
Të hash fruta direkt pas një vakti mund të shkaktojë fryrje barku, diarre ose kapsllëk. Frutat tretën më mirë kur stomaku është bosh, ndaj rekomandohet t’i konsumoni mes vakteve.
2. Pirja e ujit menjëherë pas ushqimit
Uji mund të hollojë lëngjet tretëse e pengojë tretjen e ushqimit. Më mirë pini ujë një orë para vakti ose një gotë në mëngjes me stomak bosh.
3. Shëtitja menjëherë pas vaktit
Pas ushqimit, stomaku ka nevojë për qetësi për të tretur ushqimin. Pritni 10-20 minuta, pastaj mund të bëni një shëtitje të lehtë për 30 minuta, veçanërisht e dobishme për personat obezë.
4. Banjë direkt pas ushqimit
Dushi pas vakti mund të reduktojë qarkullimin e gjakut në sistemin tretës dhe të dobësojë tretjen. Koha më e mirë për dush është një orë pas ngrënies ose para gjumit.
5. Gjumi menjëherë pas ushqimit
Fjetja direkt pas darkës mund të ngarkojë stomakun dhe të favorizojë depozitimin e yndyrës. Prisni të paktën 20 minuta pas vakti para se të shkoni në shtrat.
Lejoni kohë për tretje, pini ujë, lëvizni pas vakteve për të mbajtur sistemin tretës në gjendje të shëndetshme. /A.Z/UBT News/
Shëndet
5 ushqime që njerëzit konsumojnë që nga kohët e lashta
Published
5 hours agoon
November 8, 2025By
UBT News
Në lashtësi, burimet ushqimore ishin të kufizuara, por njerëzit ishin të shkathët dhe gjenin mënyra për të ruajtur dhe përpunuar ushqimin.
Metoda si tharja, fermentimi dhe konservimi ndihmuan në parandalimin e prishjes së ushqimeve. Disa prej ushqimeve që shijojmë sot kanë rrënjë mijëra vjeçare.
1. Tortë djathi (Cheesecake)
Në Greqinë e lashtë, cheesecake konsiderohej delikatesë e shërbehej vetëm në festa. Atletët e Olimpiadës së parë (776 p.e.s.) besohet se e konsumonin për energji. Receta e parë e shkruar daton në vitin 230 të erës sonë nga autori grek Athenaeus. Më vonë, romakët ndryshuan recetat duke shtuar djathë të grimcuar dhe vezë, dhe në vitin 1000 torta u përhap në Evropën Perëndimore. Sot, cheesecake shijohet globalisht, me versionin më të famshëm në Nju Jork.
2. Çokollata
Kakaoja përdorej që nga 1500 p.e.s. nga civilizimi Olmec dhe më pas nga Majat, si pjesë e pijeve ceremoniale dhe madje si monedhë tregtie. Në vitin 1828, kimisti holandez Coenraad Johannes van Houten zhvilloi pluhurin e kakaos, duke mundësuar prodhim më të lirë dhe popullaritet të rritur. Sot, Zvicra kryeson konsumin e çokollatës, me mbi 8 kg për person në vit.
3. Mjalti
Mjalti është përdorur për mijëra vjet si ushqim e qëllime shëndetësore. Vizatim shkëmbor paleolitik tregon mbledhjen e mjaltit që nga 40,000 vjet më parë, ndërsa prova arkeologjike nga 3,500 vjet më parë tregon përdorimin e qeramikës për ruajtjen dhe përpunimin e dyllit të bletës. Ai është një ushqim jashtëzakonisht i qëndrueshëm falë përbërjes së tij natyrore.
4. Petulla
Kanë histori mijëra vjeçare. Analiza e mjeteve të bluarjes 30,000 vjeçare tregon se petullat gatuaheshin gjatë epokës së gurit. Romakët përdornin miell gruri e vaj, ndërsa analiza e stomakut të “Otzi Njeriut të Akullit” tregon se konsumonte version të hershëm të petullave.
5. Kokoshka
Kokoshkat erdhën nga misri i ngrohur deri në shpërthim, dhe kultivoheshin nga popujt indigjenë që rreth 5,000 p.e.s. Në fillim përdorej si ushqim i zakonshëm, veçanërisht për mëngjes. Sot, misri i kokoshkave përbën një pjesë të madhe të prodhimit global dhe është një nga ushqimet më të njohura të shijshme dhe të lehta për të konsumuar.
Këto ushqime tregojnë se kreativiteti i njerëzve për të përpunuar dhe ruajtur ushqimin ka ekzistuar që nga kohët e lashta dhe disa prej tyre vazhdojnë të jenë pjesë e përditshmërisë sonë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Kura shtëpiake për gjunjë të fortë dhe pa inflamacion
Published
22 hours agoon
November 7, 2025By
UBT News
Me kalimin e kohës, trupi humbet forcën dhe kyçet bëhen më të brishta, sidomos gjunjët të cilët mbajnë peshën e trupit dhe mundësojnë lëvizjen.
Kupa e gjurit ka nevojë për lubrifikim të vazhdueshëm; përndryshe, shfaqen inflamacion dhe dhimbje që shpesh lidhen me artritin, reumatizmën apo dëmtime të tendinave.
Kurat natyrale që ndihmojnë:
Speci i kuq djegës – përmban kapsaicinë, e cila bllokon ndjesinë e dhimbjes dhe redukton inflamacionin.
Uthulla e mollës – ndihmon në shpërbërjen e kristaleve të acidit urik në kyçe dhe zbut dhimbjen.
Vaji i ullirit – qetëson inflamacionin dhe shërben si vaj masazhi.
Xhenxhefili – ka efekt anti-inflamator dhe lehtëson dhimbjet e osteoartritit.
Pasta natyrale kundër dhimbjeve:
Përzieni 2 lugë spec djegës pluhur, 1 gotë uthull molle (ose ½ gote vaj ulliri të ngrohtë) e pak xhenxhefil të grirë. Aplikoni në gjunjë për 20 minuta, dy herë në ditë, më pas shpëlajeni.
Kjo përzierje ndihmon në reduktimin e inflamacionit dhe dhimbjes, por në raste të forta, kërkohet këshilla e mjekut. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Si të ulni shtypjen e gjakut me vetëm këtë ushqim?
Published
24 hours agoon
November 7, 2025By
UBT News
Spirulina, një “super-ushqim” i njohur për përbërësit e tij të pasur me proteina, vitamina dhe minerale, mund të ofrojë përfitime të rëndësishme për shëndetin e zemrës.
Sipas një studimi të fundit, një proteinë specifike në spirulinë ka treguar se mund të relaksojë arteriet, duke ndihmuar në uljen e presionit të gjakut, të paktën në kafshë laboratorike.
Spirulina përdoret në forma suplementesh, kapsulash dhe “smoothie”, e rekomandohet për një sërë gjendjesh shëndetësore, duke përfshirë humbjen e peshës, diabetin, lodhjen dhe inflamacionin.
Megjithatë, studiuesit theksojnë se ka prova të kufizuara shkencore mbi efektet e saj, dhe kërkimi mbi përfitimet potenciale të këtij alga të gjelbër-jeshile vazhdon.
Hulumtimi i fundit sugjeron se spirulina mund të ketë rol të veçantë në parandalimin ose reduktimin e hipertensionit, një gjendje që preket miliona njerëz globalisht dhe rrit rrezikun e sëmundjeve të zemrës dhe atakut në tru.
Ekspertët po studiojnë mënyrën se si përbërësit bioaktivë në spirulinë ndikojnë në zgjerimin e enëve të gjakut e përmirësimin e qarkullimit.
Për ata që kërkojnë mënyra natyrale për të mbështetur shëndetin kardiovaskular, spirulina mund të jetë opsion i dobishëm, por specialistët rekomandojnë gjithmonë konsultim me mjekun para se të fillohet përdorimi si suplement i rregullt. /A.Z/UBT News/
Dilema e perdeve: cilat i përshtaten më mirë ambientit tuaj?
Publikohet traileri i filmit biografik për Michael Jackson
5 gabime që bëjmë pas ngrënies së drekës
Hilary Duff rrëfen pse nuk u bë mentore për Selena Gomez dhe Demi Lovato
Plaçkitet shtëpia e yllit të Interit
5 ushqime që njerëzit konsumojnë që nga kohët e lashta
Mos e merrni stresin në shtëpi: Si të mos mendoni për punën në fundjavë?
Rektori Hajrizi viziton UniMarconi në Romë
Gaz Ejupi: “Reporting House, një pikë reference për historinë e Kosovës
Të kërkuara
-
Lajmet2 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet2 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni1 month agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
