Lajmet

Sektori privat “i diskriminuar” nga ndihma e shtetit

Qeveria ka ndarë ndihma vetëm për punonjësit e sektorit publik.

Published

on

“Nuk e ndiejmë që jemi shtetas të Republikës së Kosovës. Shteti po na diskriminon”, thotë Hysni Gashi, i punësuar në një kompani pastrimi në sektorin privat.

Gashi, sikurse të punësuarit tjerë në këtë sektor, nuk ka marrë ndihmën prej 50 eurosh, të ndarë nga Qeveria e Kosovës për muajin janar, me qëllim të, siç është thënë, përballimit më të lehtë të inflacionit.

Qeveria ka ndarë ndihma të ngjashme katër herë nga shtatori i vitit të kaluar, por vetëm për punonjësit e sektorit publik.

“Kjo është e padrejtë. Inflacioni na ka prekur edhe neve. Tatimin në pagë e paguajmë njëjtë si unë që punoj në sektorin privat, si ata që marrin pagë nga buxheti i shtetit”, thotë Gashi për Radion Evropa e Lirë.

Kosova e ka mbyllur vitin 2022 me normë mesatare vjetore të inflacionit 11.6 për qind, krahasuar me 3.1 për qind sa ka qenë në vitin 2021.

Rritja e çmimeve ka nisur në fakt nga viti 2021, si pasojë e çrregullimeve në tregje që ka shkaktuar pandemia e koronavirusit, ndërsa ka vazhduar edhe gjatë vitit 2022, sidomos pasi Rusia ka nisur pushtimin e Ukrainës, në fund të shkurtit.

Gashi thotë se në kompaninë ku punon tash e 16 vjet, paguhet rreth 300 euro në muaj dhe se nga kjo pagë varet gati e gjithë familja e tij 4-anëtarëshe.

“Nuk janë vetëm çmimet e rritura që nuk po i përballojmë, është edhe qiraja, uji, rryma. Po e kemi problem t’ia dalim. Kam pasur nevojë jo vetëm për 50 euro, por edhe për më shumë”, thotë ai.

Nga pakot mbështetëse të Qeverisë së Kosovës, punëtorët e sektorit privat me pagë mujore nën 1.000 euro kanë marrë në maj të vitit të kaluar nga 100 euro.

Paga mesatare në Kosovë, vitin e kaluar, ka qenë rreth 480 euro.

Agjencia e Statistikave të Kosovës ka publikuar në muajin dhjetor një raport për kushtet e jetesës në vitin 2020, në të cilin është konstatuar se 52 për qind e ekonomive familjare kanë pasur vështirësi në kryerjen e pagesave të nevojshme, ndërsa 57 për qind e ekonomive familjare nuk kanë mundur të mbulojnë me mjete vetanake një shpenzim të papritur prej 100 eurosh.

Për shkak të rritjes së inflacionit, këto shifra tani mund të jenë edhe më të larta.

Azemi: Inflacioni ka prekur më shumë sektorin privat

Kryetari i Sindikatës së Punëtorëve të Sektorit Privat në Kosovë, Jusuf Azemi, thotë se vendimi i Qeverisë për t’i ndihmuar vetëm të punësuarit në sektorin publik është i padrejtë.

Duke folur për Radion Evropa e Lirë, ai thotë se sindikata ka kërkuar vazhdimisht nga Qeveria që të ndihmohen edhe të punësuarit në sektorin privat, por se nuk ka marrë ndonjë përgjigje.

“Inflacioni ka prekur më shumë të punësuarit në sektorin privat, pasi që pagat janë më të ulëta. Në sektorin privat, punëtorët vazhdojnë të paguhen me pagë minimale. Janë në situatë të vështirë e të diskriminuar nga shteti”, thotë Azemi.

Vlera e pagës minimale në Kosovë, që sillet nga 130 deri në 170 euro, nuk ka ndryshuar që nga viti 2011 dhe është më e ulëta në Evropë, sipas Agjencisë Evropiane të Statistikave, Eurostat.

Projektligji që do t’i hapte rrugë rritjes së saj është miratuar në lexim të parë në qershor të vitit të kaluar dhe, nga ajo kohë, nuk ka pasur ndonjë lëvizje tjetër.

Murati: Kompanitë t’i rrisin pagat për punëtorët

Në shtator të vitit të kaluar, kur Qeveria e Kosovës ka nisur të ndajë ndihma prej 50 eurosh për punëtorët në sektorin publik, ajo ka miratuar edhe një pako mbështetëse për bizneset që u rrisin pagat punëtorëve.

Qeveria ka thënë se do të subvenciononte 50 për qind të rritjes së pagës për punëtorët – maksimumi 100 euro për tre muajt e parë.

Por, tash për tash, nuk ka të dhëna se sa punëtorë të sektorit privat mund të kenë përfituar nga kjo pako.

Ministri i Financave, Pumës dhe Transfereve i Kosovës, Hekuran Murati, tha në një konferencë për media më 27 janar se punëtorëve në sektorin publik u është ofruar ndihmë, sepse punëdhënës e kanë shtetin.

Nisur nga kjo, sipas tij, edhe punëtorët në sektorin privat duhet të ndihmohen nga punëdhënësi.

“Kam bërë thirrje që punëdhënësit t’i rrisin pagat [e punëtorëve], sepse ka mundësi dhe ne do ta mbështesim këdo që rrit pagat”, tha Murati.

Kryetari i Odës Ekonomike të Kosovës, Lulzim Rafuna, ka thënë më herët për Radion Evropa e Lirë se në sektorin privat ka pasur lëvizje të pagave, sipas mundësive që kompanitë kanë pasur.

“Diku më shumë e diku më pak. Por, Qeveria është dashur ta ndihmojë edhe më shumë sektorin privat që të rriten pagat deri në normën e inflacionit”, ka thënë Rafuna.

Në Kosovë, punëdhënësi më i madh është sektori privat, me më shumë se 220 mijë të punësuar. Paga mesatare bruto në këtë sektor është rreth 380 euro.

Në sektorin publik janë të punësuar mbi 80 mijë persona, me pagë mesatare bruto rreth 620 euro.

Muajve të fundit, sektori privat është përballur vazhdimisht edhe me mungesa punëtorësh dhe shumë prej ankesave që kanë raportuar ata në Inspektoratin e Punës, kanë pasur të bëjnë me pagat e ulëta, me orar të stërzgjatur të punës, me mohim të pushimit vjetor e të tjera./REL

Lajmet

Protestë në Lipjan për vdekjen e Agon Zejnullahut

Published

on

By

Dhjetëra qytetarë janë mbledhur sot para stacionit të policisë në Lipjan, në një protestë paqësore për të kërkuar drejtësi për vdekjen e Agon Zejnullahut, i cili humbi jetën gjatë arrestimit nga ana e policisë.

“Drejtësi për Agonin”, “Poshtë brutaliteti policor”, “Kush na mbron prej policisë”, janë brohoritjet e protestuesve të cilët filluan protestën nga objekti i komunës deri para stacionit të policorë.

Të pranishëm në protestë ishin edhe familjarët e të ndjerit, të cilët përmes pankartave dhe thirrjeve, kërkuan hetim të plotë dhe transparencë lidhur me rastin.

Albani, vëllai i Agon Zejnullahut tha se sot nuk janë mbledhur për urrejtje por për të kërkuar drejtësi.

Ai tha se drejtësia nuk është privilegj por e drejtë.

Zejnullahu kërkoi nga institucionet hetim të plotë, transparent dhe kërkoi përgjegjësi.

Sot nuk jemi mbledhur për urrejtje. Sot jemi këtu për të kërkuar drejtësi. Sot jemi këtu për Agonin – një djalë, një jetë, një zë që nuk mund të heshtet. Jemi këtu sepse drejtësia nuk është privilegj, por e drejtë. Jemi këtu sepse dhimbja e familjes së Agonit është dhimbja jonë kolektive. Sepse heshtja vret për herë të dytë. Agoni nuk është vetëm një emër. Ai është simbol i një padrejtësie që nuk guxon të harrohet. Ai është kujtim që na bën të mos mbyllim sytë. Ai është dhimbje që kërkon të më vetën. Kërkojmë hetim të plotë dhe transparent. Kërkojmë përgjegjësi. Kërkojmë ligj e jo justifikime institucionale. Sepse drejtësia është mbi të gjitha. Ne protestojmë në mënyrë paqësore. Sepse fuqia jonë është morali ynë. Zëri ynë është arma jonë. E vërteta është mburoja jonë. Le të dëgjohet thirrja jonë nga çdo institucion, nga çdo zyrë, nga çdo ndërgjegje”, tha Zejnullahu.

S’po muj ma”, “Mundesh me paragjyku, ama frymën nuk bën me ia ndal askujt”, “Unë s’kërkoj më jetë, kërkoj vetëm të mos më harrojë drejtësia”, “Mos harroni drejtësia është themeli i lirisë”, “Nuk kërkoj hakmarrje kërkoj drejtësi”, janë disa nga mbishkrimet e pankartave që mbanin protestuesit në duar.

Agon Zejnullahu ndërroi jetë më 7 korrik 2025, rreth orës në Lipjan, gjatë arrestimit nga policia.

Ndërkaq, më 9 korrik, pesë zyrtarëve policor të përfshirë në këtë rast u është caktuar nga Gjykata Themelore masa e paraburgimit prej një muaji.

Një ditë pas rastit, ka reaguar presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani e cila tha se të gjitha rrethanat e këtij rasti duhet të hetohen menjëherë, në mënyrë të pavarur dhe profesionale dhe secili zyrtar që mund të ketë shkelur ligjin apo tejkaluar kompetencat duhet të vihet përpara drejtësisë pa asnjë vonesë.

Ndërkaq, kryeministri në detyrë, Albin Kurti lidhur me këtë rast ka deklaruar se nuk do të ketë strehë në institucione për këdo që ka tejkaluar kompetencat apo ka shkelur ligjin gjatë ushtrimit të pozitës zyrtare.

Për vdekjen e 27 vjeçarit, Agon Zejnullahu ka folur edhe drejtori i përgjithshëm i Policisë së Kosovës, Gazmend Hoxha, i cili ka thënë se nuk do të tolerojnë që në çfarëdo forme eventuale të ketë tejkalime të autorizimeve policore. Ai kërkoi nga Inspektorati policor i Kosovës dhe institucionet e tjera relevante të përdorin të gjitha burimet e nevojshme për të hetuar rrethanat e vdekjes së Zejnullahut.

Continue Reading

Lajmet

Energjia, IT dhe mbrojtja – sektorët potencialë të bashkëpunimit Kosovë – SHBA, sipas Osmanit

Published

on

By

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, ka thënë përgjatë një bashkëbisedimi në Institutin Hudson në Uashington këtë javë se Kosova është thellësisht e interesuar për bashkëpunim ekonomik me Shtetet e Bashkuara, dhe beson që dy vendet mund të përfitojnë nga bashkëpunimi në sektorin e energjisë, teknologjisë informative dhe atë të mbrojtjes.

Sipas Osmanit, propozimet e saj janë në përputhje me qëndrimet e presidentit amerikan, Donald Trump për një Amerikë më të fortë dhe madhështore.

Ajo e ka nisur diskutimin duke përmendur faktin se Kina e ka pothuajse monopolin në përpunim të mineraleve të rralla të tokës që gjenden në disa vende të botës, andaj vendet si Kosova dhe aleatet tjera duhet t’i ndihmojnë SHBA-së në hapjen e fabrikave për përpunim të këtyre mineraleve dhe njëra prej këtyre vendeve ku mund të hapet një e tillë mund të jetë edhe Kosova.

Sipas saj, kështu do të forcohej edhe më shumë pozicioni i SHBA-së kundrejt Kinës dhe do të zvogëlohej ndikimi negativ kinez në botë.

Duke folur për mundësitë e bashkëpunimit në sektorin e energjisë, ajo e ka përmendur që Kosova është e treta në Evropë dhe e pesta në botë me rezervat e thëngjillit.

“Tani ekzistojnë teknologji të reja, andaj synojmë të bashkëpunojmë me Shtetet e Bashkuara, me kompanitë amerikane që të sjellin teknologjinë, e cila do të mundësonte përdorimin e rezervave që kemi, por në mënyrë më të pastër”, ka thënë Osmani, duke treguar për pasojat negative me të cilat përballen qytetarët e Kosovës nga nxjerrja dhe përdorimi i thëngjillit aktualisht përmes sistemeve të vjetra.

Aktualisht, rreth 90 për qind e energjisë elektrike në Kosovë prodhohet nga thëngjilli, ndërsa 10 për qind nga burime tjera.

Termocentralet në Obiliq vazhdojnë t’i tejkalojnë kufijtë e lejuar të ndotjes për gazrat vdekjeprurës, dhe pavarësisht obligimeve ndërkombëtare dhe paralajmërimeve nga raportet mjedisore, Kosova mbetet ndër vendet më të ndotura në Ballkan.

Pasojat ndihen më së shumti te fëmijët dhe të moshuarit – me rritje të rasteve të sëmundjeve respiratore, kancerit dhe vdekjeve të parakohshme.

 

Continue Reading

Lajmet

Çfarë mesazhe pritet të sjellë zyrtari i lartë amerikan në Kosovë?

Published

on

By

Vizita e sotme e ndihmëssekretarit të Shtetit në detyrë të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Brendan Hanrahan në Kosovë, po shihet si një rikthim i vëmendjes amerikane për vendin dhe Ballkanin Perëndimor.

Një nga mesazhet kryesore të tij pritet të jetë nevoja për formimin e institucioneve të reja dhe dalja nga kriza politike, pas zgjedhjeve parlamentare të 9 shkurtit.

Diplomati amerikan do të pritet në takim nga kryeministri në detyrë, Albin Kurti, mirëpo nuk treguan agjendën e diskutimit.

Krahas Kurtit, zyrtari i DASh-it do të takohet edhe përfaqësues të partive parlamentare në vend.

Deputeti i Lidhjes Demokratike të Kosovës, Armend Zemaj, thotë për KosovaPress, se është në interes të vendit thellimi i partneritetit me SHBA-në.

Sipas tij, bllokada politike në Kosovë ka tërhequr vëmendjen edhe të SHBA-së, e cila mund të kontribuojë në zgjidhjen e ngërçit politik përmes konstituimit të Kuvendit dhe formimit të qeverisë së re.

Megjithatë, ai vë në pah edhe vonesat në emërimin e një ambasadori të ri amerikan në Kosovë, gjë që, sipas tij, është shqetësuese.

Është një lajm i mirë dhe një tregues që, përkundër agjendës së stërngarkuar dhe ngjarjeve globale ku SHBA-ja është e përfshirë, interesi për Kosovën mbetet i gjallë. Kjo vizitë duhet të shërbejë si një tërheqje e vëmendjes për faktin që Kosova ende nuk ka formuar institucionet e dala nga zgjedhjet. Ka kohë që nuk kemi as ambasador të SHBA-së në vend, gjë që për mua dhe për LDK-në, është shqetësuese, sepse mungesa e përfaqësimit në atë nivel mund të interpretohet si mesazh për qeverinë dhe klasën politike që interesi për partneritet duhet të jetë i yni dhe jo i njëanshëm”, deklaron ai.

Në anën tjetër, analisti politik Dorajet Imeri, deklaron për KosovaPress se vizita e zyrtarit të lartë amerikan në Kosovë, dëshmon vazhdimin e përfshirjes strategjike të SHBA-së në rajon, me synimin për të ruajtur qëllimet e saj afatgjata në Ballkanin Perëndimor.

Pavarësisht vështirësive që ka Kosova në procesin e konstituimit të institucioneve, SHBA-ja nuk ndalet së vepruari në kuadër të strategjisë së saj në rajon. Ajo vazhdimisht dërgon diplomatë për të shtyrë përpara agjendat e veta. Është e qartë se SHBA-ja ka nevojë për një partner në Kosovë, dhe për këtë arsye kërkohet që qeveria e re të burojnë nga një shumicë funksionale në Kuvend. Një Kuvend i pakonstituuar dhe një qeveri në detyrë nuk mund të funksionojnë me kapacitete të plota”, shton ai.

Megjithatë, Imeri thekson se mungesa e emërimit të ambasadorit amerikan në Kosovë, si dhe në disa vende të tjera të rajonit, është një sinjal i mundshëm i mungesës së interesit aktiv të SHBA-së për rajonin në rrethanat aktuale.

SHBA-ja ka kohë që nuk ka dërguar ambasadorë në shumë prej vendeve të rajonit. Kjo është një pasqyrë e politikës së administratës aktuale, e cila mund të interpretohet si një qasje më e tërhequr ndaj Ballkanit Perëndimor. Kjo vonesë në emërime është sinjal pesimizmi që SHBA-ja nuk e sheh më me prioritet rajonin tonë”, deklaron ai.

Zyrtari i lartë i Departamentit Amerikan të Shtetit për Çështje Evropiane, Brendan Hanrahan, gjatë kësaj jave është takuar edhe me presidenten e Kosovës, Vjosa Osmani, e cila po qëndron për vizitë zyrtare në SHBA.

Diplomati amerikan ditë më parë ka bërë të ditur se gjatë kësaj jave do të vizitojë Ballkanin Perëndimor, ku përveç Kosovës, ai kishte paralajmëruar vizitë në Bosnjë Herecgovinë dhe Serbi.

“Pres me padurim përforcimin e lidhjeve në mes të Shteteve të Bashkuara dhe shteteve në rajon”, ka shkruar ai në platformën X më 9 korrik.

Continue Reading

Lajmet

Pesë emigrantë të paligjshëm zbulohen në një kamion në Ferizaj, ndalohet shoferi

Published

on

By

Pesë emigrantë pa dokumente janë zbuluar të premten pasdite brenda rimorkios së një kamioni në terminalin doganor në rrugën “Driton Islami” në Ferizaj, njofton Policia e Kosovës.

Rreth orës 16:00, Policia ka pranuar informacione se në rimorkion e një kamioni me targa vendore mund të ndodheshin persona të dyshuar për qëndrim të paligjshëm në territorin e Kosovës.

Pas pranimit të informacionit, në vendin e ngjarjes kanë dalë njësitë reaguese dhe hetuesit e Stacionit Policor në Ferizaj.

Me hapjen e rimorkios janë gjetur pesë emigrantë pa dokumente identifikimi: tre prej tyre 17-vjeçarë, një 18-vjeçar dhe një 28-vjeçar,” ka njoftuar Policia.

Për rastin është njoftuar prokurori kujdestar dhe Njësia për Migrim. Emigrantët janë marrë në trajtim, ndërsa drejtuesi i kamionit, shtetasi kosovar B.B., 38 vjeç, është ndaluar dhe ndaj tij kanë nisur procedurat ligjore.

Continue Reading

Të kërkuara