Lajmet

Sektori privat “i diskriminuar” nga ndihma e shtetit

Qeveria ka ndarë ndihma vetëm për punonjësit e sektorit publik.

Publikuar

“Nuk e ndiejmë që jemi shtetas të Republikës së Kosovës. Shteti po na diskriminon”, thotë Hysni Gashi, i punësuar në një kompani pastrimi në sektorin privat.

Gashi, sikurse të punësuarit tjerë në këtë sektor, nuk ka marrë ndihmën prej 50 eurosh, të ndarë nga Qeveria e Kosovës për muajin janar, me qëllim të, siç është thënë, përballimit më të lehtë të inflacionit.

Qeveria ka ndarë ndihma të ngjashme katër herë nga shtatori i vitit të kaluar, por vetëm për punonjësit e sektorit publik.

“Kjo është e padrejtë. Inflacioni na ka prekur edhe neve. Tatimin në pagë e paguajmë njëjtë si unë që punoj në sektorin privat, si ata që marrin pagë nga buxheti i shtetit”, thotë Gashi për Radion Evropa e Lirë.

Kosova e ka mbyllur vitin 2022 me normë mesatare vjetore të inflacionit 11.6 për qind, krahasuar me 3.1 për qind sa ka qenë në vitin 2021.

Rritja e çmimeve ka nisur në fakt nga viti 2021, si pasojë e çrregullimeve në tregje që ka shkaktuar pandemia e koronavirusit, ndërsa ka vazhduar edhe gjatë vitit 2022, sidomos pasi Rusia ka nisur pushtimin e Ukrainës, në fund të shkurtit.

Gashi thotë se në kompaninë ku punon tash e 16 vjet, paguhet rreth 300 euro në muaj dhe se nga kjo pagë varet gati e gjithë familja e tij 4-anëtarëshe.

“Nuk janë vetëm çmimet e rritura që nuk po i përballojmë, është edhe qiraja, uji, rryma. Po e kemi problem t’ia dalim. Kam pasur nevojë jo vetëm për 50 euro, por edhe për më shumë”, thotë ai.

Nga pakot mbështetëse të Qeverisë së Kosovës, punëtorët e sektorit privat me pagë mujore nën 1.000 euro kanë marrë në maj të vitit të kaluar nga 100 euro.

Paga mesatare në Kosovë, vitin e kaluar, ka qenë rreth 480 euro.

Agjencia e Statistikave të Kosovës ka publikuar në muajin dhjetor një raport për kushtet e jetesës në vitin 2020, në të cilin është konstatuar se 52 për qind e ekonomive familjare kanë pasur vështirësi në kryerjen e pagesave të nevojshme, ndërsa 57 për qind e ekonomive familjare nuk kanë mundur të mbulojnë me mjete vetanake një shpenzim të papritur prej 100 eurosh.

Për shkak të rritjes së inflacionit, këto shifra tani mund të jenë edhe më të larta.

Azemi: Inflacioni ka prekur më shumë sektorin privat

Kryetari i Sindikatës së Punëtorëve të Sektorit Privat në Kosovë, Jusuf Azemi, thotë se vendimi i Qeverisë për t’i ndihmuar vetëm të punësuarit në sektorin publik është i padrejtë.

Duke folur për Radion Evropa e Lirë, ai thotë se sindikata ka kërkuar vazhdimisht nga Qeveria që të ndihmohen edhe të punësuarit në sektorin privat, por se nuk ka marrë ndonjë përgjigje.

“Inflacioni ka prekur më shumë të punësuarit në sektorin privat, pasi që pagat janë më të ulëta. Në sektorin privat, punëtorët vazhdojnë të paguhen me pagë minimale. Janë në situatë të vështirë e të diskriminuar nga shteti”, thotë Azemi.

Vlera e pagës minimale në Kosovë, që sillet nga 130 deri në 170 euro, nuk ka ndryshuar që nga viti 2011 dhe është më e ulëta në Evropë, sipas Agjencisë Evropiane të Statistikave, Eurostat.

Projektligji që do t’i hapte rrugë rritjes së saj është miratuar në lexim të parë në qershor të vitit të kaluar dhe, nga ajo kohë, nuk ka pasur ndonjë lëvizje tjetër.

Murati: Kompanitë t’i rrisin pagat për punëtorët

Në shtator të vitit të kaluar, kur Qeveria e Kosovës ka nisur të ndajë ndihma prej 50 eurosh për punëtorët në sektorin publik, ajo ka miratuar edhe një pako mbështetëse për bizneset që u rrisin pagat punëtorëve.

Qeveria ka thënë se do të subvenciononte 50 për qind të rritjes së pagës për punëtorët – maksimumi 100 euro për tre muajt e parë.

Por, tash për tash, nuk ka të dhëna se sa punëtorë të sektorit privat mund të kenë përfituar nga kjo pako.

Ministri i Financave, Pumës dhe Transfereve i Kosovës, Hekuran Murati, tha në një konferencë për media më 27 janar se punëtorëve në sektorin publik u është ofruar ndihmë, sepse punëdhënës e kanë shtetin.

Nisur nga kjo, sipas tij, edhe punëtorët në sektorin privat duhet të ndihmohen nga punëdhënësi.

“Kam bërë thirrje që punëdhënësit t’i rrisin pagat [e punëtorëve], sepse ka mundësi dhe ne do ta mbështesim këdo që rrit pagat”, tha Murati.

Kryetari i Odës Ekonomike të Kosovës, Lulzim Rafuna, ka thënë më herët për Radion Evropa e Lirë se në sektorin privat ka pasur lëvizje të pagave, sipas mundësive që kompanitë kanë pasur.

“Diku më shumë e diku më pak. Por, Qeveria është dashur ta ndihmojë edhe më shumë sektorin privat që të rriten pagat deri në normën e inflacionit”, ka thënë Rafuna.

Në Kosovë, punëdhënësi më i madh është sektori privat, me më shumë se 220 mijë të punësuar. Paga mesatare bruto në këtë sektor është rreth 380 euro.

Në sektorin publik janë të punësuar mbi 80 mijë persona, me pagë mesatare bruto rreth 620 euro.

Muajve të fundit, sektori privat është përballur vazhdimisht edhe me mungesa punëtorësh dhe shumë prej ankesave që kanë raportuar ata në Inspektoratin e Punës, kanë pasur të bëjnë me pagat e ulëta, me orar të stërzgjatur të punës, me mohim të pushimit vjetor e të tjera./REL

Lajmet

Çka tutje pas votimit në Asamblenë Parlamentare për anëtarësimin e Kosovës në KiE?

Pro anëtarësimit ishin 131 eurodeputetë, ndërkaq 29 ishin kundër.

Publikuar

nga

Asambleja Parlamentare e Këshillit të Evropës, me shumicë votash rekomandoi anëtarësimin e Kosovës në këtë Këshill. Pro anëtarësimit ishin 131 eurodeputetë, ndërkaq 29 ishin kundër.

Tutje faza finale për anëtarësim të plotë i takon ministrave të jashtëm të Këshillit të Evropës, që pritet të mbahet në maj.

Në këtë kontekst, ditë më parë ishte ambasadori i Gjermanisë në Prishtinë, Jorn Rohde, që fazën përfundimtare të anëtarësimit e konsideroi si të vështirë për Kosovën.

Për një prononcim për UBTnews, ish-diplomati Sylë Ukshini thotë se deklarata e ambasadorit gjerman rezulton si një presion politik për qeverinë e vendit.

“Nëse e lexojmë mes rreshtave, dmth në kuptimin diplomatik kjo tregon që indirekt dëshirohet t’i bëhet një lloj presioni qeverisë të Kosovës, që të përshpejtojë çështjen e statutit, të Asociacionit, sepse është bërë e qartë që krahas zotimit me shkrim që e kanë bërë tre liderët sigurisht kërkojnë tashmë hapa konkretë. Deri në maj këta sigurisht do t’i kërkojnë qeverisë që të kaloj statutin në qeveri dhe të dërgojë në gjykatën kushtetuese”, deklaroi ai.

Por cilat janë gjasat që Kosova të mos e kalojë fazën finale në Këshillin e Ministrave?

“Ky është një moment i madh, ndoshta pak jemi gëzuar më tepër se sa që duhet, sepse unë mendoj që gëzimi dhe shampanja do të duhej të ngrihej në momentin kur anëtarësohemi, por unë mendoj që edhe bashkësia ndërkombëtare përkatësisht Bashkimi Evropian është para një momenti shumë të rëndësishëm, sepse mosanëtarësimi vital i Kosovës, unë mendoj që e godet për vdekje dialogun dhe i humb çdo kuptim për të vazhduar dialogu”, deklaroi ai tutje.

Kosova kishte aplikuar për anëtarësim në Këshillin e Evropës që nga 12 maji i vitit 2022. Një prej përfitimeve direkte të qytetarëve të Kosovës nga anëtarësimi eventual në Këshillin e Evropës do të jetë qasja në Gjykatën Evropiane për të Drejtat e Njeriut./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Një person nga Polonia akuzohet në lidhje me dyshimet rreth planit për të vrarë liderin ukrainas

Ai është akuzuar për “gatishmëri për të vepruar për inteligjencën e huaj kundër Republikës së Polonisë”.

Publikuar

nga

Një person nga Polonia është akuzuar lidhur me pretendimet se ka ndihmuar rreth planit rus për të vrarë presidentin e Ukrainës Volodymyr Zelensky, sipas autoriteteve në Poloni dhe Ukrainë.

Ai është akuzuar për “gatishmëri për të vepruar për inteligjencën e huaj kundër Republikës së Polonisë”, një vepër që mbart deri në tetë vjet burg nëse ai shpallet fajtor, sipas prokurorëve që bëjnë të ditur për media.

Autoritetet polake pretendojnë se personi, i quajtur Paweł K, kishte për detyrë “të ndihmonte, ndër të tjera, në planifikimin nga shërbimet speciale ruse të një sulmi të mundshëm ndaj jetës së kreut të një shteti të huaj – Presidentit të Ukrainës Volodymyr Zelensky”.

Prokurorët thanë se personi ra dakord t’u jepte informacion spiunëve rusë për sigurinë në aeroportin Rzeszów-Jasionka, në Poloninë juglindore.

Autoritetet ukrainase thanë se zbuluan komplotin dhe u dorëzuan provat kryesore zyrtarëve polakë, të cilët më pas ndaluan të akuzuarit në territorin polak.

Prokurorët polak thanë më tutje se personi kishte kontaktuar me rusët “të përfshirë drejtpërdrejt në luftën në Ukrainë”, megjithëse nuk ishte e qartë nga deklaratat zyrtare nëse ai kishte dorëzuar ndonjë informacion.

Megjithatë nuk është hera e parë që Ukraina pretendon se ka dështuar një përpjekje për të vrarë presidentin Zelensky, i cili është bërë figurë e përpjekjeve luftarake të vendit të tij dhe ka qenë energjik në grumbullimin e mbështetjes perëndimore.

Edhe më herët, presidenti i Ukrainës është përballur me disa përpjekje të njohura për t’i vrarë që kur Rusia nisi pushtimin e saj në shkallë të plotë në shkurt 2022./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

BE: Themelimi i Asociacionit, ndër çështjet më urgjente

Stano paralajmëroi se Kosova do të përballet me pasoja nëse s’e zbaton atë.

Publikuar

nga

Bashkimi Evropian ka thënë të premten se themelimi i Asociacionit të komunave me shumicë serbe në Kosovë është ndër çështjet më kyçe dhe më urgjente, derisa u ka bërë thirrje Kosovës dhe Serbisë t’i zbatojnë të gjitha marrëveshjet e arritur në dialogun që blloku e ndërmjetëson mes tyre prej vitit 2011.

I pyetur se çfarë mund të bëjë BE-ja për ta bindur Kosovën ta themelojë Asociacionin në 11-vjetorin e arritjes së marrëveshjes së parë këtë çështje, zëdhënësi i bllokut, Peter Stano, paralajmëroi se Kosova do të përballet me pasoja nëse s’e zbaton atë.

Kosova dhe Serbia arritën për herë të parë marrëveshje për Asociacionin më 2013, dhe më pas më 2015 mbi parimet për themelimin e tij.

Por, më 2015, Gjykata Kushtetuese e Kosovës gjeti se marrëveshja nuk ishte në harmoni të plotë me Kushtetutën.

Në fund të vitit të kaluar, bashkësia ndërkombëtare ua paraqiti palëve një draft për statutin që do të kishte ky asociacion. Palët, fillimisht, thanë se e pranojnë në parim, por nuk kanë bërë asnjë hap përpara.

Në një intervistë për Radion Evropa e Lirë më 19 mars, kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha se nuk e ka pranuar këtë draft-statut.

“Çështja e Asociacionit është një prej çështjeve më kyçe dhe më urgjente. BE-ja, por edhe partnerët e tjerë ndërkombëtarë, ishim shumë të qartë dhe mbetemi shumë të qartë ndaj autoriteteve të Kosovës, se duhet ta zbatojnë, sepse dështimi që ta bëjnë një gjë të tillë do të sjellë pasoja”, tha Stano, duke shtuar se e njëjta gjë vlen edhe për Marrëveshjen e Ohrit./REL

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Borrell kërkon ndalimin e luftës në Gaza

Kryediplomati evropian po ashtu kërkoi që të ndalen luftimet në Gaza, në mënyrë që të mos vijë deri te përhapja e luftës në rajon.

Publikuar

nga

Shefi i diplomacisë evropiane, Josep Borrell ka marrë sot në pjesë në takimin me ministrat e G7 në Capri. Ai ka thënë se nga ky takim edhe një herë është bërë thirrje për përmbajtje nga të gjitha palët e përfshira në konfliktin e Lindjes së Mesme.

Kryediplomati evropian po ashtu kërkoi që të ndalen luftimet në Gaza, në mënyrë që të mos vijë deri te përhapja e luftës në rajon.

“Ne përfunduam G7 mes raporteve për sulme në Lindjen e Mesme. G7 u bën thirrje edhe një herë të gjithë aktorëve të tregojnë përmbajtje maksimale. Ne duhet të ndalojmë luftën në Gaza dhe të shmangim zgjerimin e saj në pjesën tjetër të rajonit”, ka shkruar Borrell në X.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara