Kulturë

Sandër Prosi, 105 vjet nga lindja e gjeniut të kinematografisë shqiptare

Published

on

Në datën 6 janar 1920, në qytetin e bukur të Shkodrës, lindi një nga figurat më të ndritura të artit shqiptar, Aleksandër Prosi, i njohur përjetësisht nga publiku si Sandër Prosi. Me origjinë nga një familje me rrënjë të ndërthurura, nëna e tij shkodrane dhe babai vlleh nga Voskopoja, Prosi ndërtoi një karrierë që e lartësoi artin shqiptar në nivele të papara më parë.

Rrugëtimi i tij artistik filloi në skenën e teatrit me dramën “Vilhelm Teli”, ku talenti i tij natyror shkëlqeu që në interpretimin e parë. Megjithëse fillimisht kishte nisur studimet për stomatologji në Austri me bursë shtetërore, dashuria për artin triumfoi mbi profesionin, duke e çuar në audicionin e Teatrit Popullor në vitin 1947. Ai e fitoi atë konkurs dhe nga ai moment, nisi një udhëtim i pasur dhe i larmishëm në botën e teatrit dhe kinematografisë.

Një trashëgimi artistike e pashembullt

Sandër Prosi krijoi mbi 85 role në 75 vepra teatrale, duke interpretuar autorë të mëdhenj shqiptarë si Andon Zako Çajupi, Kolë Jakova, Ismail Kadare, dhe Dritëro Agolli, si dhe mjeshtra ndërkombëtarë si Shekspiri, Çehovi dhe Brehti. Përmes këtyre veprave, ai i dha jetë karaktereve të fuqishme që pasqyronin gjendjet më komplekse njerëzore.

Në fushën e kinematografisë, ai interpretoi në rreth 30 filma, duke lënë pas një galeri personazhesh që mbeten të paharruar. Nga burri i shtetit te hamalli, nga luftëtari te profesori, Sandër Prosi mishëroi me mjeshtëri role të ndryshme, duke krijuar një shkollë aktrimi që frymëzoi dhe vazhdon të frymëzojë breza të tërë aktorësh.

Për kontributin e tij madhor në art, Sandër Prosi u nderua me titullin “Artist i Popullit” dhe me një sërë çmimesh dhe medaljesh kombëtare. Në vitin 2010, Presidenti i Republikës e vlerësoi me Urdhrin “Nderi i Kombit”, duke përforcuar më tej statusin e tij si një ikonë e pavdekshme e artit shqiptar. Në vitin 2017, pas vdekjes, atij iu dha Urdhri “Gjergj Kastrioti Skënderbeu”, një tjetër nderim që pasqyron madhështinë e veprës së tij.

Fundi tragjik dhe trashëgimia e pavdekshme

Sandër Prosi u nda nga jeta më 25 mars 1985, në rrethana tragjike, ndërsa ishte duke xhiruar filmin “Pranverë e Hidhur”. Megjithatë, ai vazhdon të jetojë përmes roleve dhe interpretimit të tij, duke mbetur një burim frymëzimi për artdashësit dhe artistët shqiptarë. 105 vjet pas lindjes së tij, kujtimi i Sandër Prosit mbetet i gjallë, duke ndriçuar kulturën tonë dhe duke u kujtuar brezave se arti është pasaporta drejt pavdekësisë./UBTNews/

Kulturë

Teuta dhe Tara Krasniqi së bashku në një rol unik në filmin “Parku i Dorës”

Published

on

Filmi më i ri artistik “Parku i Dorës”, me regji të Sabidin Aliut, do të ketë premierën më 11 dhjetor në Shkup, duke shënuar një moment të rëndësishëm për kinematografinë vendore.

Posteri zyrtar i publikuar tregon një dramë emocionale, të ngrohtë, e fokusuar te marrëdhëniet njerëzore, dhimbja dhe rimëkëmbja.

Një veçori që e bën këtë premierë edhe më të veçantë është pjesëmarrja e aktores së njohur Teuta Krasniqi, e cila për herë të parë luan në një film së bashku me vajzën e saj, Tara Krasniqi Muharremi.

Ky bashkëpunim unik nënë-bijë ngjall kureshtje të madhe tek publiku dhe krijon një dimension emocional të thellë në rrëfimin e filmit.

Në poster shfaqen edhe emra të tjerë të kastës, përfshirë Shkëlqim Islami, duke paralajmëruar një performancë të fuqishme të ansamblit.

Produksioni është realizuar nga Vizioni Plus Production, ndërsa tema dhe atmosfera e filmit premtojnë një histori të ndjeshme dhe artistikisht të përpunuar me kujdes.

Pas premierës në Shkup, “Parku i Dorës” pritet të shfaqet në të gjitha kinematë, duke u bërë një nga projektet më të komentuar të fundvitit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Nobeli i Paqes shkon për Maria Corina Machado-n, por karrigia e saj në ceremoni mbetet bosh

Published

on

Liderja e opozitës venezueliane, Maria Corina Machado, e cila u shpall fituese e çmimit Nobel për Paqen për vitin 2025, nuk mori pjesë personalisht në ceremoninë e sotme të dorëzimit të medaljes.

Në emër të saj, medaljen dhe certifikatën prestigjioze të Nobelit e mori Ana Corina Sosa Machado, gjatë ceremonisë në bashkinë e Oslos.

Komiteti Norvegjez i Nobelit njoftoi në tetor se kishte zgjedhur Machadon për këtë çmim për angazhimin për të drejtat demokratike të popullit venezuelian, të cilit ia dedikoi këtë nderim.

Machado, e cila jeton në fshehtësi, është një kundërshtare e vendosur e presidentit autoritar të Venezuelës, Nicolas Maduro.

Për javë të tëra kishte pasur pasiguri nëse ajo do të mund të udhëtonte në mënyrë të sigurt për të marrë pjesë në ceremoninë në Oslo, që tradicionalisht zhvillohet më 10 dhjetor, përvjetori i vdekjes së Alfred Nobel, shpikësit suedez të dinamitit dhe themeluesit të çmimeve.

Instituti Nobel njoftoi në mëngjes se Machado nuk do të merrte pjesë, më pas u tha se pritet gjithsesi të mbërrijë në Oslo.

Në një intervistë të publikuar pak para fillimit të ceremonisë në llogarinë zyrtare të Nobelit në X, Machado konfirmoi se ishte rrugës për në Norvegji. Duke bërë këtë udhëtim, 58-vjeçarja rrezikon pasoja serioze pas kthimit në vendin e saj.

Prokuroria publike e kërcënoi se mund ta konsideronte Machadon si të arratisur nëse largohet nga vendi për shkak të hetimeve të ndryshme kundër saj. Ajo mund të përballet me arrestim ose ndalim të udhëtimit, gjë që ka pasoja për lëvizjen opozitare. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Kosova në skenën e madhe, “Shame and Money” debuton në Sundance

Published

on

Kinematografia kosovare ka shënuar një tjetër sukses të rëndësishëm në arenën ndërkombëtare.

Filmi më i ri i Visar Morina, “Shame and Money”, është përzgjedhur për premierën botërore në Sundance Film Festival, një nga festivalet më prestigjioze të filmit në botë. Ky është një moment i veçantë, pasi për herë të dytë Morina merr pjesë në kategorinë kryesore të festivalit, një arritje e rrallë për një regjisor nga Kosova.

“Shame and Money” sjell historinë e një familjeje kosovare që, pasi humbet mënyrën e jetesës në fshat, detyrohet të shpërngulet në Prishtinë, ku përpiqet të përshtatet me ritmin e shoqërisë hiperkapitaliste të sotme.

Në kast marrin pjesë; Astrit Kabashi, Flonja Kodheli, Kumrije Hoxha, Fiona Gllavica, Alban Ukaj, Aria Shala, Riga Morina, Melika Gashi, Selman Lokaj, Teuta Hajdini, Abdinaser Beka, Rebeka Qena, Tristan Halilaj, Basri Lushtaku, Rafet Abazi, Besnik Krapi e Eshref Durmishi.

Filmi është prodhuar nga Vicky Bane dhe kompania Schuldenberg Films, ndërsa producentët përfshijnë Fabian Altenried, Sophie Ahrens, Kristof Gerega, Pia Hellenthal dhe vetë Visar Morinën.

Bashkëprodhimi realizohet falë bashkëpunimit të disa kompanive nga rajoni dhe Evropa, përfshirë Eagle Eye Films (Kosovë), Vertigo Ljubljana, On Film Production, List Production dhe Quetzalcoatl.

Filmi është mbështetur nga institucione të rëndësishme kulturore dhe fonde ndërkombëtare si Qendra Kinematografike e Kosovës, Eurimages, German Federal Film Fund, Slovenian Film Centre, North Macedonia Film Agency dhe sistemi belg i Tax Shelter.

Lajmi u mirëprit edhe nga kryeministri Albin Kurti, i cili e publikoi njoftimin në Facebook, duke shkruar: “Urime regjisorit Visar Morina, aktorëve dhe gjithë ekipit krijues nga Kosova që po e çojnë punën e tyre në këtë skenë prestigjioze të filmit”.

Biletat për premierën në Sundance do të jenë në shitje më 14 janar. Detaje të mëtejshme mund të gjenden në faqen zyrtare të festivalit ose në profilin e tij në Instagram. /A.Z/UBT News/

 

 

Continue Reading

Kulturë

Filmat më të mirë të PriFest shfaqen në Podujevë në kuadër të MOVING CINEMA

Published

on

PriFest vijon traditën e tij vjetore me programin MOVING CINEMA, duke udhëtuar në qytete të ndryshme të Kosovës me filmat fitues të metrazhit të mesëm.

Stacioni i radhës është Podujeva, ku në bashkëpunim me Teatrin “Avdush Hasani”, më 11 dhjetor, në ora 18:00, publiku do të ketë mundësinë të shohë dy filma të regjisorës Aulona Selmani.

Filmat që do të shfaqen:

SI NË VAJ (Zvicër/Kosovë)

Fitues i edicionit të 15-të të PriFest në kategorinë e filmave të metrazhit të mesëm. Filmi ndjek historinë e Nadies, luajtur nga Ilire Vinca, një vejushë e re e cila gjendet nën vëzhgimin dhe kontrollin e kunatave të saj. Një autoportret nga e kaluara vë në pikëpyetje jetën që ajo ka ndërtuar dhe zgjedhjet e saj.

AND THE WIND WEEPS (Zvicër/Kosovë)

Fitues i edicionit të 16-të të PriFest në të njëjtën kategori. Historia fokusohet te Dauti, i mbijetuari i një masakre ku ka humbur djalin. Pas dy dekadash përgatitje për të dëshmuar në Hagë, e kaluara i lëkundet kur vëllai i tij ndërron jetë, duke e lënë atë të vetmin dëshmitar. Filmi ngre dilema të thella mbi drejtësinë, kujtesën dhe përballjen me traumën.

Përmes programit MOVING CINEMA, PriFest vazhdon të promovojë kinemanë kosovare dhe t’i sjellë publikut në qytete të ndryshme filmat më të vlerësuar të festivalit, duke e bërë artin filmik më të afërt, më të qasshëm dhe më të gjallë në mbarë vendin. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Të kërkuara