Lajmet

Sa realist është kërcënimi bërthamor i Vladimir Putin?

Janë disa elemente që sqarojnë këtë deri diku këtë pyetje.

Published

on

Presidenti rus ka vënë në gatishmëri të lartë armët bërthamore të vendit të tij, përcjell UBT News.

Që nga ky provokim, pyetja është bërë edhe më kritike se sa armë bërthamore posedon Rusia dhe nëse këto mund të jenë vërtet një opsion realist për Putinin.

“Putini po përdor arsenalin e tij bërthamor në këtë mënyrë, sepse është një mjet që ai ka, një mjet që është misterioz dhe krejtësisht i tmerrshëm”, tha për Al Jazeera, Dakota Rudesill, profesoreshë e asociuar në Qendrën Mershon për Studimet e Sigurisë Ndërkombëtare në Universitetin Shtetëror të Ohajos.

Për më tepër, rezistenca që rusët kanë hasur në Ukrainë deri më tani ka luajtur një rol kryesor në vendim, tha ajo.

“Putini po e arrin atë në këtë pikë, sepse lufta ndoshta nuk po shkon aq mirë sa ai e kishte parashikuar. Ai dëshiron të ndryshojë lojën dhe të rimarrë iniciativën, dëshiron që kundërshtarët e tij të jenë jashtë ekuilibrit dhe të frikësuar, duke pyetur veten se si mund të përshkallëzohet më pas dhe kundër kujt”, shtoi Rudesill.

Megjithatë, mund të argumentohet gjithashtu se njoftimi i Putinit ishte disi një gabim strategjik, tha Alexander Lanoszka, asistent profesor në departamentin e shkencave politike në Universitetin e Waterloo.

“Dukej se ishte një taktikë e pashmangshme e luajtur shumë herët. Për Putinin, kjo mund të jetë problematike sepse kërcënimet e ardhshme mund të mos besohen. Shtetet e Bashkuara, NATO dhe BE nuk duket se janë shumë të shqetësuar nga kjo, sepse ne nuk kemi vërejtur ndryshime në operacionet bërthamore të SHBA-së, Francës apo Britanisë”, tha Lanoszka.

Kapaciteti i saj bërthamor veçanërisht është ajo që e bën Rusinë një forcë për t’u llogaritur.

“Arsenali bërthamor rus është i madh për aq sa vlerësimet thonë se ka 14,000 armë bërthamore në magazinë. Thënë kështu, shumica e këtyre armëve nuk janë të përdorshme menjëherë. Më afër realitetit, Rusia ka mbi 2,400 armë bërthamore strategjike, shumica e tyre të lidhura me forcën e raketave balistike ndërkontinentale”, tha Lanoszka për Al Jazeera.

Rezervat e saj e bëjnë Rusinë fuqinë më të madhe bërthamore në botë, e ndjekur nga afër nga Shtetet e Bashkuara. Të dyja së ​​bashku zotërojnë rreth 93 për qind të të gjitha armëve bërthamore në mbarë botën.

SHBA posedon 3750 koka bërthamore aktive dhe joaktive me rreth 150 në vende të ndryshme në Evropë.

Mbretëria e Bashkuar ka një parandalues ​​me bazë në det që është zgjeruar në rreth 225 koka bërthamore, rreth gjysma e të cilave janë të disponueshme në mënyrë operacionale në katër nëndetëse.

Franca ka një rezervë bërthamore prej rreth 300 armësh bërthamore, tha Lanoszka.

Kjo mospërputhje në numra është arsyeja pse vëzhguesit po tregojnë boshllëqet në qëndrimin parandalues ​​të NATO-s.

Numri i madh i kokave bërthamore të disponueshme globalisht bëhet edhe më i tmerrshëm kur kupton se sa shpejt mund të lëshohen.

“Sipas burimeve publike, raketat balistike ndërkontinentale amerikane [ICBMs] mund të gjuajnë brenda një deri në pesë minuta pas një urdhri nga presidenti, dhe raketat balistike nëndetëse amerikane [SLBM] brenda rreth 15 minutash. Sistemi rus mund të ketë një reagim të ngjashëm”, tha Rudesill.

Megjithatë, ka pasur spekulime mbi ‘modus operandi’ bërthamore të Rusisë.

“Për shumë dekada, ka pasur debat në Perëndim nëse Bashkimi Sovjetik ndërtoi një sistem që do të lejonte lëshimin e automatizuar të armëve bërthamore”, kjo në rast se do t’i ndodhte diçka lidershipit sovjetik, sipas Dakota Rudesill.

Megjithatë, pavarësisht retorikës së Putinit, një luftë bërthamore midis Rusisë dhe NATO-s mbetet e pamundur, argumentoi Lanoszka.

“Kini parasysh se njoftimi i fundit i Putinit lidhet më së shumti me personelin në qendra të ndryshme komanduese dhe kontrolli bërthamore. Nuk duket ende se forcat strategjike dhe jostrategjike kanë ndryshuar qëndrim. Rreziku i përdorimit të armëve bërthamore është padyshim i ngritur në krahasim me rrethanat normale, por kërcënimi mbetet i ulët për momentin”.

Arsyeja kryesore që ka parandaluar çdo sulm bërthamor në të kaluarën është shkatërrimi i siguruar reciprok (MAD), një doktrinë e strategjisë ushtarake dhe politikës së sigurisë kombëtare në të cilën një përdorim në shkallë të plotë të armëve bërthamore nga dy ose më shumë palë kundërshtare do të shkaktonte asgjësimin e plotë si të sulmuesit ashtu edhe të mbrojtësit.

Kjo është edhe aryseja pse “përdorimi i një arme bërthamore nga Rusia është ende shumë i pamundur” sipas Rudesill.

“Megjithatë, falë deklaratës dhe alarmit të pamatur të Putinit, përdorimi bërthamor tani ka më shumë gjasa se në çdo moment që nga Lufta e Ftohtë. Përdorimi bërthamor mund të ketë më shumë gjasa se në çdo moment [tani se] që nga Kriza e Raketave Kubane”, shtoi ajo.

Për më tepër, personaliteti i Putinit ende duhet të merret në konsideratë, tha Erika Simpson, profesoreshë e politikës ndërkombëtare në Universitetin Perëndimor, presidente e Shoqatës Kanadeze të Kërkimit të Paqes.

“Kërcënimi i Putinit për të përdorur armë bërthamore mbi Ukrainën është i çmendur. A është ai një i çmendur? A e ka humbur mendjen gjatë dy viteve të fundit, i izoluar nga familja për shkak të COVID? Duket kështu. Dhe parandalimi bërthamor nuk funksionon me një të çmendur iracional”, tha Simpson për Al Jazeera.

“MAD supozohet të aplikohet – por ne nuk prisnim që Putin të pushtonte një vend sovran dhe të vinte forcat ruse në rrezik me mbi 4,200 viktima tashmë. Putin po rrezikon jetën e ushtarëve, si pengjet në një lojë shahu… Këta faktorë e bëjnë të pamundur që parandalimi bërthamor të funksionojë siç duhet pasi kërkon vendimmarrës racionalë, siç mësuam nga Kriza e Raketave Kubane të vitit 1962″, tha ajo./UBTNews/

Lajmet

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve mblidhet sot për zgjedhjet lokale 2025

Published

on

By

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve do të mblidhet sot në orën 15:00 për diskutime në lidhje me zgjedhjet lokale të vitit 2025.

Në fokus të mbledhjes do të jenë miratimi i planit të aktiviteteve për organizimin e zgjedhjeve, si dhe përcaktimi i përbërjes së Komisioneve Komunale Zgjedhore për procesin zgjedhor që po afrohet, njoftoi KQZ-ja.

Continue Reading

Lajmet

LDK organizon mbledhje përkujtimore për ish-kryeministrin Bujar Bukoshi

Published

on

By

Në nderim të jetës dhe veprës së Bujar Bukoshit, ish-kryeministrit të Qeverisë së Kosovës në ekzil, sot do të mbahet një mbledhje komemorative nën patronatin e kryetarit të Lidhjes Demokratike të Kosovës, Lumir Abdixhiku.

Bukoshi ndërroi jetë dje në moshën 78-vjeçare. Ai ka qenë një nga figurat kryesore të udhëheqjes së Kosovës në periudhën e vështirë të viteve 1991-1999, si kryeministër i Qeverisë në mërgim.

Pas luftës, Bukoshi vazhdoi angazhimin politik si deputet dhe ministër i Shëndetësisë.

Ceremonia do të zhvillohet sot në orën 12:00, në Amfiteatrin e Pallatit të Rinisë (ish-ASK), në Prishtinë.

Continue Reading

Lajmet

Përpjekja e 30-të për konstituimin e Kuvendit, seanca vijon sot

Published

on

By

Pas shumë tentimeve pa sukses, deputetët e zgjedhur më 9 shkurt pritet të takohen sot sërish në Kuvendin e Kosovës, për të vazhduar seancën konstituive dhe për të tentuar zgjedhjen e kryetarit të Kuvendit. Kjo është përpjekja e 30-të për ta formuar legjislaturën e re.

Nën drejtimin e kryesuesit Avni Dehari, të hënën Kuvendi vijoi me pikën e mbetur në rend dite – formimin e komisionit zgjedhor për zgjedhjen e kryetarit të Kuvendit me votim të fshehtë.

Dehari i bëri thirrje edhe një herë subjekteve që ende nuk kanë propozuar anëtarët e tyre në komision (PDK, LDK, Lista Serbe dhe AAK-Nisma), por nuk pati ndonjë përgjigje nga këto grupe parlamentare.

Përbërja e deritanishme e komisionit u hodh në votim dhe u miratua me 53 vota për, pa asnjë votë kundër apo abstenim.

Seanca do të vazhdojë sot, më 11 qershor, duke filluar nga ora 11:00.

Continue Reading

Lajmet

Të akuzuarit për rastin “Banjska” sot sërish para Gjykatës

Published

on

By

Të akuzuarit në rastin “Banjska” do të paraqiten sot përsëri para Gjykatës Themelore të Prishtinës.

Në seancën e mbajtur më 9 prill, tre të akuzuarit – Blagoje Spasojeviq, Vladimir Toliq dhe Dushan Maksimoviq – u deklaruan të pafajshëm ndaj akuzave që u ngarkohen. Të tre ndodhen aktualisht në masë paraburgimi.

Në këtë proces kanë dëshmuar edhe dy zyrtarë policorë: Alban Rashiti, i cili mbeti i plagosur gjatë sulmit të 24 shtatorit 2023 në Banjskë të Zveçanit, dhe Çlirim Shaqiri, i cili gjithashtu kishte pësuar lëndime në të njëjtin incident.

Aktakuza e ngritur nga Prokuroria Speciale përfshin gjithsej 44 persona fizikë dhe një person juridik – kompania “RAD D.O.O”. Në krye të listës së të akuzuarve figuron Milan Radoiçiq.

Continue Reading

Të kërkuara