Lajmet
Sa realist është kërcënimi bërthamor i Vladimir Putin?
Janë disa elemente që sqarojnë këtë deri diku këtë pyetje.
Published
3 years agoon
By
UBT newsPresidenti rus ka vënë në gatishmëri të lartë armët bërthamore të vendit të tij, përcjell UBT News.
Që nga ky provokim, pyetja është bërë edhe më kritike se sa armë bërthamore posedon Rusia dhe nëse këto mund të jenë vërtet një opsion realist për Putinin.
“Putini po përdor arsenalin e tij bërthamor në këtë mënyrë, sepse është një mjet që ai ka, një mjet që është misterioz dhe krejtësisht i tmerrshëm”, tha për Al Jazeera, Dakota Rudesill, profesoreshë e asociuar në Qendrën Mershon për Studimet e Sigurisë Ndërkombëtare në Universitetin Shtetëror të Ohajos.
Për më tepër, rezistenca që rusët kanë hasur në Ukrainë deri më tani ka luajtur një rol kryesor në vendim, tha ajo.
“Putini po e arrin atë në këtë pikë, sepse lufta ndoshta nuk po shkon aq mirë sa ai e kishte parashikuar. Ai dëshiron të ndryshojë lojën dhe të rimarrë iniciativën, dëshiron që kundërshtarët e tij të jenë jashtë ekuilibrit dhe të frikësuar, duke pyetur veten se si mund të përshkallëzohet më pas dhe kundër kujt”, shtoi Rudesill.
Megjithatë, mund të argumentohet gjithashtu se njoftimi i Putinit ishte disi një gabim strategjik, tha Alexander Lanoszka, asistent profesor në departamentin e shkencave politike në Universitetin e Waterloo.
“Dukej se ishte një taktikë e pashmangshme e luajtur shumë herët. Për Putinin, kjo mund të jetë problematike sepse kërcënimet e ardhshme mund të mos besohen. Shtetet e Bashkuara, NATO dhe BE nuk duket se janë shumë të shqetësuar nga kjo, sepse ne nuk kemi vërejtur ndryshime në operacionet bërthamore të SHBA-së, Francës apo Britanisë”, tha Lanoszka.
Kapaciteti i saj bërthamor veçanërisht është ajo që e bën Rusinë një forcë për t’u llogaritur.
“Arsenali bërthamor rus është i madh për aq sa vlerësimet thonë se ka 14,000 armë bërthamore në magazinë. Thënë kështu, shumica e këtyre armëve nuk janë të përdorshme menjëherë. Më afër realitetit, Rusia ka mbi 2,400 armë bërthamore strategjike, shumica e tyre të lidhura me forcën e raketave balistike ndërkontinentale”, tha Lanoszka për Al Jazeera.
Rezervat e saj e bëjnë Rusinë fuqinë më të madhe bërthamore në botë, e ndjekur nga afër nga Shtetet e Bashkuara. Të dyja së bashku zotërojnë rreth 93 për qind të të gjitha armëve bërthamore në mbarë botën.
SHBA posedon 3750 koka bërthamore aktive dhe joaktive me rreth 150 në vende të ndryshme në Evropë.
Mbretëria e Bashkuar ka një parandalues me bazë në det që është zgjeruar në rreth 225 koka bërthamore, rreth gjysma e të cilave janë të disponueshme në mënyrë operacionale në katër nëndetëse.
Franca ka një rezervë bërthamore prej rreth 300 armësh bërthamore, tha Lanoszka.
Kjo mospërputhje në numra është arsyeja pse vëzhguesit po tregojnë boshllëqet në qëndrimin parandalues të NATO-s.
Numri i madh i kokave bërthamore të disponueshme globalisht bëhet edhe më i tmerrshëm kur kupton se sa shpejt mund të lëshohen.
“Sipas burimeve publike, raketat balistike ndërkontinentale amerikane [ICBMs] mund të gjuajnë brenda një deri në pesë minuta pas një urdhri nga presidenti, dhe raketat balistike nëndetëse amerikane [SLBM] brenda rreth 15 minutash. Sistemi rus mund të ketë një reagim të ngjashëm”, tha Rudesill.
Megjithatë, ka pasur spekulime mbi ‘modus operandi’ bërthamore të Rusisë.
“Për shumë dekada, ka pasur debat në Perëndim nëse Bashkimi Sovjetik ndërtoi një sistem që do të lejonte lëshimin e automatizuar të armëve bërthamore”, kjo në rast se do t’i ndodhte diçka lidershipit sovjetik, sipas Dakota Rudesill.
Megjithatë, pavarësisht retorikës së Putinit, një luftë bërthamore midis Rusisë dhe NATO-s mbetet e pamundur, argumentoi Lanoszka.
“Kini parasysh se njoftimi i fundit i Putinit lidhet më së shumti me personelin në qendra të ndryshme komanduese dhe kontrolli bërthamore. Nuk duket ende se forcat strategjike dhe jostrategjike kanë ndryshuar qëndrim. Rreziku i përdorimit të armëve bërthamore është padyshim i ngritur në krahasim me rrethanat normale, por kërcënimi mbetet i ulët për momentin”.
Arsyeja kryesore që ka parandaluar çdo sulm bërthamor në të kaluarën është shkatërrimi i siguruar reciprok (MAD), një doktrinë e strategjisë ushtarake dhe politikës së sigurisë kombëtare në të cilën një përdorim në shkallë të plotë të armëve bërthamore nga dy ose më shumë palë kundërshtare do të shkaktonte asgjësimin e plotë si të sulmuesit ashtu edhe të mbrojtësit.
Kjo është edhe aryseja pse “përdorimi i një arme bërthamore nga Rusia është ende shumë i pamundur” sipas Rudesill.
“Megjithatë, falë deklaratës dhe alarmit të pamatur të Putinit, përdorimi bërthamor tani ka më shumë gjasa se në çdo moment që nga Lufta e Ftohtë. Përdorimi bërthamor mund të ketë më shumë gjasa se në çdo moment [tani se] që nga Kriza e Raketave Kubane”, shtoi ajo.
Për më tepër, personaliteti i Putinit ende duhet të merret në konsideratë, tha Erika Simpson, profesoreshë e politikës ndërkombëtare në Universitetin Perëndimor, presidente e Shoqatës Kanadeze të Kërkimit të Paqes.
“Kërcënimi i Putinit për të përdorur armë bërthamore mbi Ukrainën është i çmendur. A është ai një i çmendur? A e ka humbur mendjen gjatë dy viteve të fundit, i izoluar nga familja për shkak të COVID? Duket kështu. Dhe parandalimi bërthamor nuk funksionon me një të çmendur iracional”, tha Simpson për Al Jazeera.
“MAD supozohet të aplikohet – por ne nuk prisnim që Putin të pushtonte një vend sovran dhe të vinte forcat ruse në rrezik me mbi 4,200 viktima tashmë. Putin po rrezikon jetën e ushtarëve, si pengjet në një lojë shahu… Këta faktorë e bëjnë të pamundur që parandalimi bërthamor të funksionojë siç duhet pasi kërkon vendimmarrës racionalë, siç mësuam nga Kriza e Raketave Kubane të vitit 1962″, tha ajo./UBTNews/
Bota
Zgjidhet kryetari i ri i Kuvendit të Greqisë, si u ndanë votat në Parlamentin e vendit fqinj
Published
6 seconds agoon
January 22, 2025By
UBT NEWSNikitas Kaklamanis u zgjodh kryetar i ri i Kuvendit të Greqisë me 247 vota, pas një mbështetje të gjerë nga shumica e deputetëve në Parlament. Kandidatura e tij u mbështet nga partitë ND, PASOK, SYRIZA, Hellenic Solution, spartanët dhe shumica e deputetëve të pavarur. Nga ana tjetër, KKE, Niki, E Majta e Re dhe Pleussi Eleftherias ishin të pranishëm, por nuk votuan për Kaklamanis. Në votim munguan disa deputetë, përfshirë Dimitris Natsios, Rallia Christidou dhe Nikos Vrettos.
Kaklamanis, i cili u propozua për këtë post nga kryetari i partisë Demokracia e Re, Kyriakos Mitsotakis, pas dorëheqjes së Kostas Tasoulas, shprehu falënderimet e tij pas shpalljes së rezultatit. Ai e cilësoi zgjedhjen e tij si një moment të rëndësishëm në karrierën e tij politike, duke e quajtur një “gëzim, nder dhe përgjegjësi të madhe”./UBTNews/
Lajmet
Kurti në Davos: Kosova vend i vogël, por është shembull i zhvillimit ekonomik
Published
11 minutes agoon
January 22, 2025By
UBTNewsKosova mund të mos jetë një vend i madh, me 1.6 milion banorë, por është një shembull i shkëlqyer që rritja dhe zhvillimi ekonomik shkojnë paralelisht me demokracinë dhe sundimin e ligjit.
Kështu ka thënë kryeministri i Kosovës, Albin Kurti gjatë një bashkëbisedimi në Shtëpinë e Kosovës në Davos me ekonomistin Ricardo Hausmann nga universiteti i Harvardit.
Kryeministri Kurti theksoi po ashtu se nën qeverisjen e tij kanë dyfishuar investimet e huaja direkte, si dhe ka luftuar krimin dhe korrupsionin, e cila sipas tij, solli zhvillim të gjerë, liri për qytetarët dhe për bizneset.
“Kemi rritur jashtëzakonisht subvencionet dhe grantet për fermerët në vendin tonë. Gjithashtu ne dyfishuam IHD-të dhe në të njëjtën kohë dyfishuam pagën minimale. Pra, në këtë dilemën, rregullore apo investim, ne thamë se do t’i bëjmë të dyja. Kemi bërë më shumë rregullime duke luftuar krimin dhe korrupsionin, por në të njëjtën kohë kemi rritur investimet. Pra, Kosova mund të mos jetë një vend i madh, me 1.6 milionë banorë, por është një shembull i shkëlqyer që rritja dhe zhvillimi ekonomik shkojnë paralelisht me demokracinë dhe sundimin e ligjit”, tha Kurti.
Shefi ekzekutiv, Kurti në ditën e dytë në Davos foli edhe për luftën në Ukrainë dhe ndikimete e saj. Sipas tij, ka disa superfuqi që duan të tregojnë se zhvillimi nuk ka nevojë për demokraci.
“Përveç kësaj lufte, në Ukrainë, që është një, luftë e tmerrshme materiale e fizike, ekziston edhe një luftë idesh. Ka disa superfuqi që duan të tregojnë se zhvillimi nuk ka nevojë për demokraci. Dhe ne duam të kontribuojmë në kampin që thotë se rritja ekonomike duhet të kombinohet me progresin demokratik, sepse të drejtat e njeriut, dinjiteti i qytetarëve dhe sundimi i ligjit janë diçka për të cilën nuk mund të negociojmë. Këto nuk mund të paraqesin një mjet pazaresh në rrugëtimin tonë drejt së ardhmes. Kështu që unë do të përfundoja duke thënë se lifta kundër korrupsionit solli zhvillim të gjerë dhe liri. Liri si për qytetarët ashtu edhe për bizneset”, theksoi ai.
Gjatë këtij bashkëbisedimi. Kurti ka përmendur mbështetjen e qytetarëve të Kosovës për kursimin e energjisë elektrike, siç tha ai “duke shpërndarë rritjen ekonomike që kemi arritur, kemi zbutur varfërinë.
Ai në Davos përmendi të arriturat ekonomike dhe çështjen e mallrave të eksportuara.
“Gjithashtu me paketën tonë të rimëkëmbjes ekonomike, duke shpërblyer njerëzit që kursejnë energji dhe duke shpërndarë rritjen ekonomike që kemi arritur, kemi zbutur varfërinë dhe kemi mbajtur nivele të larta të kërkesës agregate në vendin tonë. Pra, tani në vitin 2025, buxheti vjetor i shtetit të Kosovës është 50 përqind më i madh se në vitin 2021. Dhe kjo vjen nga rritja mbresëlënëse ekonomike, e cila ishte mesatarisht gjashtë për qind e PBB-së, duke mos rënë asnjëherë nën katër për qind të PBB-së. Ekonomia e Kosovës vitin e kaluar për herë të parë e ka kaluar vlerën 10 miliardë euro, eksportet i kaluan një miliard euro dhe të hyrat nga taksat kaluan 3 miliardë euro. Është interesante të përmendet se të ardhurat nga taksat në vitin 2024 ishin 40 për qind më të larta se në vitin 2021 dhe kjo tregon se besimi i publikut tek institucionet shtetërore shndërrohet në pagimin e më shumë taksave dhe kontributin më të madh për shtetin”, theksoi ai.
Zyra e Kryeministrit ka njoftuar se sot Kosova pritet ta nënshkruajë marrëveshjen për EFTA.
Në samitin e sivjetshëm po marrin pjesë rreth tre mijë persona si biznesmenë, politikanë, akademikë dhe përfaqësues të organizatave të shoqërisë civile nga më shumë se 130 vende, përfshirë dhe nga Ballkani, ndërsa 60 krerë të shteteve dhe qeverive do të mbajnë fjalime, transmeton KosovaPress.
Në këtë periudhë kur ekonomia globale po përjeton një ndryshim paradigme, në samit po diskutohet se si të rivendoset rritja, si të përfitohet nga teknologjitë e reja dhe mënyrat për të forcuar qëndrueshmërinë sociale dhe ekonomike në 220 sesione të ndryshme.
Në sesione, folësit ndaë vlerësimet e tyre mbi politikat e reja të SHBA-së, fragmentimin që është shfaqur si rezultat i dobësimit gradual të bashkëpunimit global, politikat tregtare, inteligjenca artificiale dhe digjitalizimi, transformimi i energjisë së pastër, lufta kundër ndryshimeve klimatike, politikat monetare të bankave qendrore, normat e interesit dhe inflacioni.
Lajmet
Komandanti i KFOR-it vizitoi urën e Ibrit
Published
46 minutes agoon
January 22, 2025By
UBTNewsKomandanti i KFOR-it në Kosovë, gjeneralmajor Enrico Barduani, ka vizituar të mërkurën Mitrovicën.
I shoqëruar nga një delegacion i lartë ushtarak, ai ka qëndruar rreth një orë mbi urën kryesore të Ibrit, ku u njoftua për së afërmi rreth situatës së përgjithshme të sigurisë në këtë qytet.
Ai ka shëtitur deri në fillim të sheshit në veri dhe pastaj përgjatë sheshit “Isa Boletini” e “Mehë Uka” në jug të këtij qyteti, ndërsa është shoqëruar nga numër i konsiderueshëm i pjesëtarëve të KFOR-it.
Barduani nuk ka pranuar të flasë rreth vizitës së tij të sotme në Mitrovicë.
Nuk dihet nëse vizita e komandantit të KFOR-it ndërlidhet me mundësinë e disa paralajmërimeve për hapjen e urës para zgjedhjeve në Kosovë.
Lajmet
Një nxënëse kafshohet në kokë nga qeni në një shkollë të Shirokës në Suharekë
Published
59 minutes agoon
January 22, 2025By
UBTNewsDisa nxënës janë sulmuar sot nga një qen që kishte hyrë brenda objektit të shkollës fillore “17 shkurti” në Shirokë të Suharekës.
Rasti ka ndodhur rreth orës 09:50 dhe policia menjëherë i është përgjigjur rastit.
Policia ka asgjësuar qenin pasi ai kishte sulmuar edhe policët, ka bërë të ditur zëdhënësi i policisë rajonale në Prizren Shaqir Bytyçi.
Policia ka ndihmuar nxënësit të dërgohen në urgjencë me mjekim si dhe ka siguruar vendin e ngjarjes.
Lidhur me rastin është njoftuar drejtoria rajonale e policisë Prizren, prokurori i shtetit, sektori rajonal i hetimeve DRP-Prizren, Inspektorati Policor i Kosovës, pas së cilës është identifikuar dhe arrestuar pronari i qenit.
Dy nxënës kanë pësuar lëndime dhe janë dërguar për trajtim mjekësor në Spitalin rajonal të Prizrenit. Njëri prej nxënësve të lënduar është i moshës 8-vjeçare, gjinia femërore, dhe ka lëndime serioze në kokë si pasojë e kafshimit të qenit.
Hetimet rajonale bashkë me njësitë e tjera janë duke e hetuar rastin.
Zgjidhet kryetari i ri i Kuvendit të Greqisë, si u ndanë votat në Parlamentin e vendit fqinj
Kurti në Davos: Kosova vend i vogël, por është shembull i zhvillimit ekonomik
Komandanti i KFOR-it vizitoi urën e Ibrit
Një nxënëse kafshohet në kokë nga qeni në një shkollë të Shirokës në Suharekë
Përgatitja profesionale e studentëve të kontabilitetit përmes aktiviteteve praktike në UBT
Abdixhiku pas takimit me Hargreaves: Kosova do të rikuperojë pozicionin e saj ndërkombëtar
Sërish lëkundje të forta tërmeti në Greqi, ja ku ishte epiqendra
Shpërthim në një minierë në Poloni, plagosen 16 punëtorë
Emmanuel Macron u bën thirrje vullnetarëve të rinj për të ‘përforcuar’ ushtrinë franceze
Të kërkuara
-
Bota3 months ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota3 months ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Bota2 months ago
“Ethet” e kthimit të Trump! Takohen Macron e Starmer, zbardhet fokusi i diskutimeve
-
Lajmet2 months ago
Rektori Hajrizi: Çdo sukses i joni është një sukses për Kosovën!