Lajmet
Sa realist është kërcënimi bërthamor i Vladimir Putin?
Janë disa elemente që sqarojnë këtë deri diku këtë pyetje.
Published
3 years agoon
By
UBT newsPresidenti rus ka vënë në gatishmëri të lartë armët bërthamore të vendit të tij, përcjell UBT News.
Që nga ky provokim, pyetja është bërë edhe më kritike se sa armë bërthamore posedon Rusia dhe nëse këto mund të jenë vërtet një opsion realist për Putinin.
“Putini po përdor arsenalin e tij bërthamor në këtë mënyrë, sepse është një mjet që ai ka, një mjet që është misterioz dhe krejtësisht i tmerrshëm”, tha për Al Jazeera, Dakota Rudesill, profesoreshë e asociuar në Qendrën Mershon për Studimet e Sigurisë Ndërkombëtare në Universitetin Shtetëror të Ohajos.
Për më tepër, rezistenca që rusët kanë hasur në Ukrainë deri më tani ka luajtur një rol kryesor në vendim, tha ajo.
“Putini po e arrin atë në këtë pikë, sepse lufta ndoshta nuk po shkon aq mirë sa ai e kishte parashikuar. Ai dëshiron të ndryshojë lojën dhe të rimarrë iniciativën, dëshiron që kundërshtarët e tij të jenë jashtë ekuilibrit dhe të frikësuar, duke pyetur veten se si mund të përshkallëzohet më pas dhe kundër kujt”, shtoi Rudesill.
Megjithatë, mund të argumentohet gjithashtu se njoftimi i Putinit ishte disi një gabim strategjik, tha Alexander Lanoszka, asistent profesor në departamentin e shkencave politike në Universitetin e Waterloo.
“Dukej se ishte një taktikë e pashmangshme e luajtur shumë herët. Për Putinin, kjo mund të jetë problematike sepse kërcënimet e ardhshme mund të mos besohen. Shtetet e Bashkuara, NATO dhe BE nuk duket se janë shumë të shqetësuar nga kjo, sepse ne nuk kemi vërejtur ndryshime në operacionet bërthamore të SHBA-së, Francës apo Britanisë”, tha Lanoszka.
Kapaciteti i saj bërthamor veçanërisht është ajo që e bën Rusinë një forcë për t’u llogaritur.
“Arsenali bërthamor rus është i madh për aq sa vlerësimet thonë se ka 14,000 armë bërthamore në magazinë. Thënë kështu, shumica e këtyre armëve nuk janë të përdorshme menjëherë. Më afër realitetit, Rusia ka mbi 2,400 armë bërthamore strategjike, shumica e tyre të lidhura me forcën e raketave balistike ndërkontinentale”, tha Lanoszka për Al Jazeera.
Rezervat e saj e bëjnë Rusinë fuqinë më të madhe bërthamore në botë, e ndjekur nga afër nga Shtetet e Bashkuara. Të dyja së bashku zotërojnë rreth 93 për qind të të gjitha armëve bërthamore në mbarë botën.
SHBA posedon 3750 koka bërthamore aktive dhe joaktive me rreth 150 në vende të ndryshme në Evropë.
Mbretëria e Bashkuar ka një parandalues me bazë në det që është zgjeruar në rreth 225 koka bërthamore, rreth gjysma e të cilave janë të disponueshme në mënyrë operacionale në katër nëndetëse.
Franca ka një rezervë bërthamore prej rreth 300 armësh bërthamore, tha Lanoszka.
Kjo mospërputhje në numra është arsyeja pse vëzhguesit po tregojnë boshllëqet në qëndrimin parandalues të NATO-s.
Numri i madh i kokave bërthamore të disponueshme globalisht bëhet edhe më i tmerrshëm kur kupton se sa shpejt mund të lëshohen.
“Sipas burimeve publike, raketat balistike ndërkontinentale amerikane [ICBMs] mund të gjuajnë brenda një deri në pesë minuta pas një urdhri nga presidenti, dhe raketat balistike nëndetëse amerikane [SLBM] brenda rreth 15 minutash. Sistemi rus mund të ketë një reagim të ngjashëm”, tha Rudesill.
Megjithatë, ka pasur spekulime mbi ‘modus operandi’ bërthamore të Rusisë.
“Për shumë dekada, ka pasur debat në Perëndim nëse Bashkimi Sovjetik ndërtoi një sistem që do të lejonte lëshimin e automatizuar të armëve bërthamore”, kjo në rast se do t’i ndodhte diçka lidershipit sovjetik, sipas Dakota Rudesill.
Megjithatë, pavarësisht retorikës së Putinit, një luftë bërthamore midis Rusisë dhe NATO-s mbetet e pamundur, argumentoi Lanoszka.
“Kini parasysh se njoftimi i fundit i Putinit lidhet më së shumti me personelin në qendra të ndryshme komanduese dhe kontrolli bërthamore. Nuk duket ende se forcat strategjike dhe jostrategjike kanë ndryshuar qëndrim. Rreziku i përdorimit të armëve bërthamore është padyshim i ngritur në krahasim me rrethanat normale, por kërcënimi mbetet i ulët për momentin”.
Arsyeja kryesore që ka parandaluar çdo sulm bërthamor në të kaluarën është shkatërrimi i siguruar reciprok (MAD), një doktrinë e strategjisë ushtarake dhe politikës së sigurisë kombëtare në të cilën një përdorim në shkallë të plotë të armëve bërthamore nga dy ose më shumë palë kundërshtare do të shkaktonte asgjësimin e plotë si të sulmuesit ashtu edhe të mbrojtësit.
Kjo është edhe aryseja pse “përdorimi i një arme bërthamore nga Rusia është ende shumë i pamundur” sipas Rudesill.
“Megjithatë, falë deklaratës dhe alarmit të pamatur të Putinit, përdorimi bërthamor tani ka më shumë gjasa se në çdo moment që nga Lufta e Ftohtë. Përdorimi bërthamor mund të ketë më shumë gjasa se në çdo moment [tani se] që nga Kriza e Raketave Kubane”, shtoi ajo.
Për më tepër, personaliteti i Putinit ende duhet të merret në konsideratë, tha Erika Simpson, profesoreshë e politikës ndërkombëtare në Universitetin Perëndimor, presidente e Shoqatës Kanadeze të Kërkimit të Paqes.
“Kërcënimi i Putinit për të përdorur armë bërthamore mbi Ukrainën është i çmendur. A është ai një i çmendur? A e ka humbur mendjen gjatë dy viteve të fundit, i izoluar nga familja për shkak të COVID? Duket kështu. Dhe parandalimi bërthamor nuk funksionon me një të çmendur iracional”, tha Simpson për Al Jazeera.
“MAD supozohet të aplikohet – por ne nuk prisnim që Putin të pushtonte një vend sovran dhe të vinte forcat ruse në rrezik me mbi 4,200 viktima tashmë. Putin po rrezikon jetën e ushtarëve, si pengjet në një lojë shahu… Këta faktorë e bëjnë të pamundur që parandalimi bërthamor të funksionojë siç duhet pasi kërkon vendimmarrës racionalë, siç mësuam nga Kriza e Raketave Kubane të vitit 1962″, tha ajo./UBTNews/
Lajmet
Kosova dhe Shqipëria zyrtarisht bashkë në Lojërat Mesdhetare
Published
2 days agoon
December 20, 2024By
UBTnewsKosova dhe Shqipëria anë nënshkruar marrëveshjen e bashkëpunimit për organizimin e sportit të lundrimit në qytetin e Durrësit.
Ky sport do të zhvillohen në Durrës në kuadër të Lojërave Mesdhetare që do të zhvillohen në Kosovë në vitin 2030, raporton KosovaPress.
Ky bashkëpunim vjen për shkak se Kosova nuk ka dalje në det dhe rrjedhimisht nuk kishte kushte për zhvillimin e lojërave në ujë brenda territorit të saj.
“Edhe një moment i rëndësishëm drejt organizimit të Lojërave Mesdhetare “Prishtina 2030”. Me Qeverinë e Republikës së Shqipërisë, sot nënshkruam marrëveshjen e bashkëpunimit mes dy shteteve tona për organizimin e sportit të lundrimit në qytetin e Durrësit”, ka shkruar zëvendësministrja e Ministrisë për Kulturë, Rini dhe Sport, Daulina Osmani.
Lajmet
“Nuk rri dot pa ua thënë vëllazërisht”, Rama iu drejtohet deputetëve për Specialen
Published
2 days agoon
December 20, 2024By
UBTnewsKryeministri i Shqipërisë, Edi Rama tha se nëse Kuvendi i Kosovës do të ndërmerrte nismë për t’iu drejtuar shteteve sponsorizuese të Gjykatës Speciale për të ndarë me to dyshimin për cenimin e standardeve demokratike në procesin ligjor, ai do ta mbështeste.
Në fjalimin e tij para deputetëve në seancën e dy kuvendeve që u mbajt në Prishtinë, Rama u shpreh i habitur pse Kuvendi i Kosovës nuk ka ndërmarrë deri tani asnjë nismë të tillë.
Në fjalimin e tij para deputetëve në seancën e dy kuvendeve që u mbajt në Prishtinë, Rama u shpreh i habitur pse Kuvendi i Kosovës nuk ka ndërmarrë deri tani asnjë nismë që do të adresonte shqetësimet mbi standardet e procesit në Speciale.
“Nuk rri dot po ashtu pa ua thënë këtu vëllazërisht çudinë time për faktin se në këtë sallë nuk është ndërmarrë asnjëherë një nismë për t’iu kërkuar, përmes një rezolute, të mbështetur nga të gjitha forcat politike, të paktën nga partitë shqiptare, të gjitha vendeve financuese të asaj gjykate, shqetësimin e madh mbi standardet e atij procesi, dhe për të kërkuar ngritjen e një misioni verifikimi lidhur me këtë shqetësim. Gjykata është e pavarur, por standardet nuk janë të varura nga gjykatësit. Ndoshta ku shqetësim i përhapur mund të mos qëndrojë, por nëse qëndron kjo është një gjëmë e madhe, jo për ata të katër njerëz të thjeshtë, as vetëm për Republikën e Kosovës, por edhe për vetë integriteti ne drejtësisë ndërkombëtare të cilës kjo republikë përmes përfaqësuesve të saj në këtë sallë ia dha në mirëbesim gjykimin e historisë që lindi republikën, dhe prandaj nuk mund të lihet, sipas meje, në heshtjen shurdhuese që ushqehet prej gjithfarë motivesh, që ajo gjëmë nëse është gjëmë ta bëjë dëmin e vet deri në fund”, tha Rama.
Ai tha se pa Thaçin dhe UÇK-në, “e sotmja do t’i ngjante më shumë të shkuarës sesa të ardhmes”.
“Nuk e dimë sot dot se çfarë rruge do të kishte marrë fati i Kosovës në hyrje të këtij shekulli, por çfarë dimë ne me siguri është se ato çaste vendimmarrjesh të mëdha nuk do të kishin ardhur dot, ashtu siç erdhën dhe sotmja me shumë gjasë do t’i ngjante shumë më tepër të shkuarës sesa të ardhmes, pa Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës me në krye Hashim Thaçin”, tha Rama.
Megjithatë, Rama tha se nuk e diskuton të drejtën e Gjykatës Speciale për të bërë punën e saj.
“Por sot që të jemi të gjithë këtu në kuvendin që u shpallë dhe ku u firmos këtu përpara meje pavarësia e Kosovës, Hashim Thaçi, Jakup Kransiqi, Kadri Veseli e Rexhep Selimi mbahen peng prej gati pesë vjetësh në qelitë e një drejtësie kombëtare e cila në çdo hap ka zhgënjyer këdo që ka pritur prej saj virtytet e drejtësisë të një shteti të së drejtës. Unë as nuk e kam diskutuar ndonjëherë e nuk e diskutoj as sot të drejtë ne asaj gjykate speciale për të bërë punën që ja ka ngarkuar edhe vendimmarrja e kësaj salle, ku vetë Hasemi ka ngritur dorën për të formuar këtë gjykatë, por ajo që unë nuk vijë dot deri këtu në Prishtinë të marrë fjalën dhe pastaj ta gëlltis në heshtje, në këtë foltore para jush, në mungesë të Hashimit, Kadriut, Jakupit, Rexhepit, është nyja e mbledhur në fyt nga një dyshim shumë i madh dhe krejt arsyeshëm për fat të keq se ai proces është një proces i parregullt ligjor, dhe se normat dhe standardet e tij janë nën standarde të drejtësisë të gjithë vendeve demokratike që e financojnë atë farë gjykate”, tha Rama.
Ish-krerët e UÇK-së ndodhen në një proces gjyqësor ndaj të cilëve rëndojnë akuza me pretendime për krime lufte.
Ata ndodhen në qendrën e paraburgimit në Hagë prej nëntorit 2020.
Lajmet
BE-ja me mision vëzhgues për zgjedhjet e shkurtit në Kosovë
Published
2 days agoon
December 20, 2024By
UBTnewsBashkimi Evropian do ta dërgojë një mision për t’i vëzhguar zgjedhjet parlamentare në Kosovë më 9 shkurt të vitit 2025, me kërkesë të presidentes së Kosovës, Vjosa Osmani, njoftoi blloku evropian të premten.
“Duke iu përgjigjur ftesës nga ana e presidentes së Kosovës, përfaqësuesja e lartë Kaja Kallas ka vendosur ta dërgojë një mision vëzhgues (EOM) për t’i vëzhguar zgjedhjet parlamentare në caktuara për 9 shkurt 2025”, thuhet në njoftim
Nathalie Loiseau, deputete e Parlamentit Evropian, është emëruar shefe e misionit vëzhgues, thuhet në njoftim.
BE-ja tha se misioni i saj vëzhgues për zgjedhjet në Kosovë do ta dëshmojë mbështetjen e vendosur të BE-së për Kosovën në përpjekjet e saj për të forcuar më tej qeverisjen demokratike.
“Prania e këtij misioni në terren ka për qëllim të kontribuojë për një proces zgjedhorë gjithëpërfshirës, të besueshëm dhe transparent, i cili do t’u mundësojë votuesve në Kosovë që të shprehin qartë zgjedhjen e tyre”, thuhet në njoftim.
Bashkimi Evropian i ka vëzhguar të gjitha zgjedhjet në Kosovë që nga viti 2013.
Këto do të jenë zgjedhjet e para të rregullta parlamentare që do të organizohen në Kosovë, që nga shpallja e pavarësisë më 2008.
Komisioni Qendror i Zgjedhjeve në Kosovë (KQZ) ka bërë të ditur se 28 subjekte politike kanë aplikuar për certifikim për pjesëmarrje në zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit.
Në mesin e 28 subjekteve politike janë 20 parti politike, pesë koalicione, dy iniciativa qytetare dhe një kandidat i pavarur.
Në mesin e subjekteve janë parti shqiptare, të komunitetit serb, dhe komuniteteve tjera më të vogla në Kosovë.
KQZ-ja duhet t’i konfirmojë listat më së voni deri më 25 dhjetor./REL/
Lajmet
Berisha: Çdo ndërhyrje e Shqipërisë në dialogun Kosovë-Serbi është antikombëtare
Published
2 days agoon
December 20, 2024By
UBTnewsKryetari i Partisë Demokratike, Sali Berisha, gjatë një konference për gazetarët të mbajtur këtë të premte ka kritikuar ashpër qeverinë për ndërhyrjen në procesin e dialogut mes Prishtinës dhe Beogradit.
Reagimi i tij vjen ndërkohë që në Prishtinë është zhvilluara seanca e përbashkët mes dy kuvendeve Kosovë-Shqipëri.
Ai ka cilësuar çdo përpjekje të Shqipërisë për të ndërmjetësuar në këtë çështje si antikombëtare dhe bllokuese. Berisha theksoi se propozimet dhe qëndrimet e Edi Ramës kanë sjellë “vendnumëro” dhe acarime mes Kosovës dhe Serbisë.
“Çdo ndërhyrje të Shqipërisë në problemin e dialogut Prishtinë-Beograd e konsideroj antikombëtare. E konsideroj absolutisht bllokuese dhe jo nxitëse për zgjidhjet.
Të gjitha propozimet e Edi Ramës, qëndrimet e bashkërenduara me Aleksandër Vuçiçin si argat i tij, kanë sjellë vendnumëro në procesin e negociatave, madje edhe acarime serioze midis këtyre dy vendeve.
Shqipëria nuk mund të jetë as ndërmjetës, as pjesëmarrës. Shqipëria qëndron në anën e Kosovës.
Shprehet për dialogun, por çdo hap tjetër i Shqipërisë e dëmton dialogun. Nuk ka asnjë tagër qeveria e Tiranës të japë formula apo skema, aq më tepër një qeveri që shpallte Dnjepër veriun e Kosovës.
Aq më tepër një qeveri, e cila i thoshte Kosovës nënshtrohu ose do shkosh në kohën e bronzit. Aq më tepër një njeri, që i vendosi i pari në Europë sanksione Kosovës. Aq më tepër një njeri, i cili u përzie në plane për ndarjen, copëtimin e Kosovës me Beogradin. Një njeri që përkrahu Ballkanin e Hapur, një projekt të qartë ruso-serb.
Por ka një zhvillim pozitiv këtu. Qeveria aktuale e Kosovës ka dëshmuar meritën për t’i shumëzuar me zero, për t’ia kthyer reston Pashiqit të Tiranës, njëlloj si Pashiqit të Beogradit”,-u shpreh Berisha.
UBT nderon bashkëpunëtorët profesionistë për dekadën e tyre të angazhimit
Dekadat e suksesit: UBT kurorëzon 2024 me vizionin 20-vjeçar të së ardhmes
Pirro i’a fshiu këngën Parashqevit, flasin nga kompania menaxhuese për të drejtat e autorit
Kosova dhe Shqipëria zyrtarisht bashkë në Lojërat Mesdhetare
Dëmtohet ambasada e Maqedonisë së Veriut nga sulmet ruse në Kiev
“Nuk rri dot pa ua thënë vëllazërisht”, Rama iu drejtohet deputetëve për Specialen
BE-ja me mision vëzhgues për zgjedhjet e shkurtit në Kosovë
Diplomatët amerikanë vizitojnë Sirinë për herë të parë pas rënies së Assadit
Berisha: Çdo ndërhyrje e Shqipërisë në dialogun Kosovë-Serbi është antikombëtare
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota2 months ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Bota1 month ago
“Ethet” e kthimit të Trump! Takohen Macron e Starmer, zbardhet fokusi i diskutimeve
-
Kulturë3 months ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman