Lajmet

Rusët që ikin nga regjimi i Putinit i pret një jetë e re në Serbi

Vendi është bërë sërish një strehë për rusët që ikin nga shtypja.

Published

on

Artikull nga FRANCE 24

Një grup fëmijësh rusë bërtasin të gëzuar në një apartament në Beograd, duke i thënë me krenari fjalët e reja serbe që sapo kanë mësuar për mësuesin e tyre.

Të gjithë këta fëmijë kanë një gjë të përbashkët. Prindërit e tyre u larguan pas pushtimit të Ukrainës nga presidenti rus Vladimir Putin dhe tani po përgatiten të qëndrojnë në vendin ballkanik për një kohë të gjatë.

Ashtu si më shumë se një shekull më parë, kur mijëra rusë që ikën nga revolucioni bolshevik u vendosën në Serbi, vendi është bërë sërish një strehë për rusët që ikin nga shtypja, pasiguria dhe mundësia reale për t’u rekrutuar për të luftuar një luftë që nuk e konsiderojnë të tyren.

Maria Nefyodova, fëmija 10-vjeçar i së cilës Artemii tashmë flet rrjedhshëm serbisht pas vetëm nëntë muajsh në Beograd, i paketuan valixhet sapo filluan sulmet në Ukrainë.

“Më 24 shkurt, gjithçka ndryshoi. Bota jonë u kthye përmbys”, tha Nefyodova për AFP.

“Sigurisht, jo në mënyrën se si ka ndryshuar për ata që janë palë të prekura drejtpërdrejt, por edhe bota jonë u shkatërrua”.

Që atëherë, sipas mediave shtetërore, më shumë se 100,000 qytetarë rusë kanë mbërritur në Serbi, një vend me nën shtatë milionë banorë.

Ata kanë përdorur një nga pak rrugët e mbetura të fluturimit për në Evropë që nuk është mbyllur, në shenjë hakmarrjeje për luftën.

Presidenti serb Aleksandar Vuçiq tha muajin e kaluar se vendi ishte “si Kazablanca”, duke e krahasuar atë me qytetin maroken të filmit të vitit 1942, i mbushur me refugjatë lufte dhe spiunë.

Ndërsa numri i saktë i rusëve që kanë zgjedhur të qëndrojnë nuk dihet, pothuajse 3,000 kompani ruse janë regjistruar në Serbi që nga shkurti, sipas agjencisë së saj të regjistrimit të biznesit.

Ndryshe nga disa pjesë të tjera të Evropës, rusët në Serbi priten krahëhapur. Lidhjet kulturore dhe historike midis dy vendeve kryesisht sllave dhe të krishtera ortodokse shtrihen në shekuj.

“Unë patjetër dua të qëndroj këtu” i tha AFP artistja 41-vjeçare Anna Cherepanova.

Banesa në Beograd ku ajo jeton me dy fëmijët e saj shërben si shkollë jozyrtare në gjuhën serbe.

“Fëmijëve u pëlqen këtu. Nëse nuk do të ndiheshin aq rehat, me siguri do të mendoja të transferohesha në një vend tjetër”.

Por dashuria serbe për Rusinë shpesh shtrihet edhe në mbështetjen për Kremlinin.

Kjo krijon situata të sikletshme për rusët e mërguar, të cilët, pothuajse sipas definicionit, e kundërshtojnë ashpër Putinin.

Kioskat e suvenireve në Beograd shesin bluza me fytyrën e Putinit, ndërsa shkronja Z, simboli rus për pushtimin e Ukrainës, është gjithandej në muret e qytetit.

Serbia, një kandidate për t’u bashkuar me Bashkimin Evropian, po ecën në një litar të ngushtë diplomatik, duke dënuar pushtimin e Ukrainës në Kombet e Bashkuara, por që refuzon të rreshtohet me sanksionet perëndimore kundër Moskës.

Janë rusët që jetojnë në Serbi ata që janë më të zëshmit në denoncimin e agresionit të Putinit.

Të bashkuar nga një platformë online, një grup i përbërë kryesisht nga rusë ka organizuar mitingje të shumta kundër luftës, ka mbajtur ngjarje bamirësie dhe ka spërkatur grafitet pro-Putinit në Beograd.

Fakti i thjeshtë që ata tani mund të shprehin pakënaqësinë e tyre pa frikë se do të arrestohen apo burgosen është një zbulim për shumë njerëz.

“Rusët janë të emocionuar që mund të marshojnë në mes të rrugës, të këndojnë dhe madje të bërtasin fyerje kundër Putinit dhe luftës”, tha Sasha Seregina, arkitekte 34-vjeçare që emigroi nga Rusia në Serbi më shumë se një dekadë më parë.

“Disa thanë se ishin vazhdimisht në vëzhgim për të parë nëse policia do të dilte nga diku për t’i arrestuar ata”.

Ndikimi i biznesit
Disa kompani të mëdha teknologjike ruse, përfshirë Yandex, Luxoft dhe Wargaming, kanë hapur zyra të reja në Beograd ose kanë zgjeruar ato ekzistuese. Ata kanë zhvendosur qindra punonjës në Serbi dhe gjithashtu punësojnë vendas.

Për dekada, Serbia ka qenë e gjymtuar nga eksodi masiv i punëtorëve të rinj, të arsimuar dhe të kualifikuar. Disa ekspertë besojnë se fluksi i papritur i bizneseve të teknologjisë ruse mund të sigurojë një shpëtim për ekonominë e vendit.

“Njerëzit e arsimuar ndalojnë të largohen nga vendi sapo të fillojë të rritet numri i vendeve të punës me pagesë të lartë”, i tha AFP-së Danica Popoviç, profesoreshë e ekonomisë në Universitetin e Beogradit.

“Nëse ato kompani teknologjike fillojnë të punësojnë inxhinierë serbë – gjë që ndoshta do ta bëjnë pasi është më e lirë se çdo opsion tjetër – ne kemi një shans për të ulur emigracionin”.

Por shumë serbë ankohen se ardhja e rusëve ka dyfishuar qiranë e ngarkuar në qytetet e mëdha si Beogradi dhe Novi Sadi.

Ndërsa shumica e emigrantëve rusë punojnë në kompani teknologjike, disa po përdorin njohuritë dhe përvojën e tyre për të zgjeruar skenën e biznesit serb./UBTNews/

Lajmet

Nagavci: Vendimi i Kushtetuese konfirmon se konstituimi është përgjegjësi e subjekteve fituese

Published

on

By

Ministrja në detyrë e Arsimit, Arbërie Nagavci, ka deklaruar se vendimi i Gjykatës Kushtetuese e konfirmon qartë se përgjegjësia për konstituimin e Kuvendit të Kosovës bie mbi subjektet fituese të zgjedhjeve, veçanërisht mbi tre partitë më të mëdha që duhet të kenë përfaqësuesit e tyre në Kryesi.

“Besoj ajo që është e qartë është se VV-ja është munduar që ta trajtojë vendimin e Gjykatës Kushtetuese në aspektin juridik. Vendimi e dëshmon edhe një herë atë që e kemi thënë – që konstituimi i Kuvendit është përgjegjësi e subjekteve fituese të zgjedhjeve, e veçmas tri subjekteve më të mëdha, të cilat do të kenë përfaqësuesit e tyre në Kryesi të Kuvendit,” tha Nagavci.

Ajo tha se nuk ka asnjë indikacion nga vendimi i Kushtetueses që votimi i fshehtë është në kundërshtim me Kushtetutën, duke lënë të kuptohet se ai do të përdoret sërish në përpjekjen për konstituim.

“Gjykata Kushtetuese askund nuk e ka cekur që votimi i fshehtë është kundërkushtetues. Besoj që edhe sot do të vazhdohet me të njëjtin votim,” u shpreh ajo.

Continue Reading

Lajmet

Zemaj: Askush s’mund të udhëheqë me diktat, deputetët i përgjigjen vetëm qytetarëve dhe Kushtetutës

Published

on

By

Deputeti i Lidhjes Demokratike të Kosovës (LDK), Armend Zemaj, ka deklaruar se zgjidhja e vetme për tejkalimin e krizës institucionale është respektimi i Kushtetutës dhe i vullnetit të qytetarëve, duke theksuar se Kosova është një sistem parlamentar dhe jo autokratik.

Ai ka thënë se kjo është kërkesa e vetme e LDK-së në takimin e thirrur nga Kurti.

“Kërkesa e vetme është mbrojtja e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë, edhe vullnetit të qytetarëve të Kosovës. Ne jemi sistem parlamentar, askush nuk mund të udhëheqë me autokraci ose diktat, sidomos mbi deputetët që nuk i nënshtrohen asnjë lloj detyrimi dhe i përgjigjen vetëm qytetarëve, votuesve dhe subjekteve të tyre politike,” ka thënë Zemaj.

Continue Reading

Lajmet

Kurti: Serbia mund të shfrytëzojë elemente destruktive për të nxitur incidente në Gazimestan

Published

on

By

Kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, ka thënë të premten se Serbia mund të përdorë “elemente destruktive” për të nxitur incidente gjatë festës serbe Vidovdan të shtunën në Gazimestan, rreth 10 kilometra nga kryeqyteti Prishtinë.

Duke folur në një mbledhje të Qeverisë në detyrë, Kurti tha se Serbia do të përpiqet ta zhvendosë vëmendjen nga protesta antiqeveritare që pritet të zhvillohet të shtunën në Beograd, duke nxitur incidente në Kosovë.

Serbët nga Kosova, Serbia dhe rajoni tradicionalisht e shënojnë Vidovdanin më 28 qershor në Gazimestan, një monument historik pranë Prishtinës.

Kurti tha se – sipas vlerësimeve të institucioneve të sigurisë dhe inteligjencës – ka përpjekje që tubimi në Gazimestan të jetë “sa më masiv, prandaj janë organizuar grupe serbësh nga Serbia, Mali i Zi dhe Bosnjë e Hercegovina që të vijnë në Kosovë nesër”.

Grupet e tilla kanë qenë tradicionalisht provokuese, duke bartur simbole nacionaliste serbe e ruse që janë në kundërshtim me Kushtetutën e Kosovës dhe janë gjithashtu kundër vlerave demokratike dhe evropiane”, tha Kurti.

Ai tha se festa e Vidovdanit, “megjithëse me karakter fetar, fatkeqësisht vazhdimisht është përcjell me retorikë politike, nxitëse e kërcënuese për sigurinë publike nga ana e Serbisë”.

Javë më parë, Gjykata Themelore në Prishtinë e shfuqizoi vendimin e Komunës së Graçanicës për shfaqjen e flamurit të Serbisë për nder të Vidovdanit më 2024.

Në arsyetimin e gjykatës thuhet se komuna ka tejkaluar kompetencat e saj dhe ka vepruar në kundërshtim me ligjet e Kosovës, pasi ka miratuar një vendim për shfaqjen e flamurit të Serbisë më 28 qershor – ditë që nuk është e përcaktuar si festë zyrtare në Kosovë.

Kurti tha se tubimet për Vidovdan duhet të mbahen në përputhje me ligjin, “jo të shndërrohen në mjet për instrumentalizim politik nga autoritetet në Beograd”.

Tubimi zakonisht sigurohet nga Policia e Kosovës, ndërsa gjatë viteve të fundit nuk është lejuar të futen flamuj të Serbisë apo simbole të tjera kombëtare, përveç atyre kishtare, pasi përkujtimi organizohet edhe nga Kisha Ortodokse Serbe në nderim të betejës së vitit 1389 kundër ushtrisë osmane.

Javën e kaluar, ministri në detyrë për Komunitete dhe Kthim i Kosovës, Nenad Rashiq, bëri thirrje për respektimin e të drejtave të komunitetit serb sa i përket përdorimit të simbolit të tyre.

Ai tha se përdorimi flamurit serb nga serbët “nuk përbën kërcënim ndaj identitetit të askujt, por është dëshmi e përkushtimit të Kosovës si një shoqëri demokratike e bazuar në respektimin e të drejtave të njeriut dhe të pakicave”.

Lista Serbe, partia më e madhe e serbëve në Kosovë që ka mbështetjen e Beogradit, e akuzoi Kurtin se gjatë seancave në Kuvendin e Kosovës shfaq flamurin kombëtar të Shqipërisë.

Në një deklaratë, ajo kërkoi nga gjykata që të përdorë “të njëjtat standarde dhe të zbatojë të njëjtin arsyetim edhe në rastet që lidhen me flamurin shqiptar”.

Vitin e kaluar, festimet e Vidovdanit në Gazimestan kaluan pa ndonjë incident.

Por, në vitet paraprake ka pasur edhe arrestime për nxitje të urrejtjes fetare dhe kombëtare, ndërsa më 2023, Vidovdani nuk u festua në Gazimestan – vendin ku festohet tradicionalisht – për shkak të përkeqësimit të situatës së sigurisë në veri të Kosovës.

Gazimestani në Kosovë njihet edhe për fjalimin e ish-presidentit të Serbisë, Sllobodan Millosheviq, i cili, më 28 qershor 1989, nuk i përjashtoi “betejat e armatosura”.

Ai fjalim i Millosheviqit u pa nga shumë njerëz si paralajmërim i luftërave që pasuan në vitet ‘90 në ish-Jugosllavi.

Në të njëjtën ditë në vitin 2001, Millosheviq u ekstradua në Tribunalin e Hagës, i cili e akuzoi atë për krime lufte. Ai vdiq në paraburgim në vitin 2006, para gjykimit përfundimtar./REL

Continue Reading

Lajmet

​Bajrami: LDK do të marrë pjesë në takimin e nesërm

Published

on

By

Deputetja e Lidhjes Demokratike e Kosovës (LDK), Hykmete Bajrami deklaroi se do të jenë prezentë në takimin e nesërm të ftuar nga kryetari i Lëvizjes Vetëvendosje, Albin Kurti. Megjithatë, ajo tha se nuk kanë pritje nga ky takim, meqë theksoi se është më shumë për “show mediatik”.

Pas ndërprerjes së seancës, ku paraprakisht u mbajt një takim konsultativ me kryesuesin e seancës konstituive, Avni Deharin, Bajrami tha se do të shkojnë në takimin me Kurtin për të treguar se janë për konstituim të institucioneve.

Nuk është që kemi shumë pritje duke marrë parasysh komplet të kaluarën historike të LVV-së dhe krejt sjelljet e tyre konferencën për media nuk është që mund të presim diçka nga ky takim. Është më shumë për show mediatik. Megjithatë për të treguar që jemi për konstituim të institucioneve do të jemi prezent”, u shpreh ajo.

Deputetja e LDK-së tha se LVV po bën interpretim ndryshe të aktgjykimit të Gjykatës Kushtetuese.

Kemi parë edhe prononcimet e ndryshme nga eksponentë të Lëvizjes Vetëvendosje të cilët e kanë në plan ta vazhdojnë këtë ngërç duke e bërë një interpretim ndryshe nga krejt Kosova të aktgjykimit të Gjykatës Kushtetuese. Se sa zotëri Kurti është i gatshëm për bashkëpunim, unë po besoj që patët mundësi ta shihni vetëm para dy minutave, kur ishte këtu në sallën plenare dhe nuk ishte në gjendje që të vie në takim konsultativ me të gjithë liderët e partive politike parlamentare. Aktgjykimi është jashtëzakonisht i qartë kur është fjala tek mënyra e votimit sepse i referohet kreut të katërt të rregullores së kuvendit, pikërisht nenit 8 ku ka një agjendë të paracaktuar të seancës konstituive dhe aktgjykimi pikërisht i referohet nenit 8 të rregullores së Kuvendit të Kosovës”, deklaroi ajo.

Ajo tha se kryetari i Kuvendit duhet të votohet me marrëveshje politike dhe nuk kanë votë për asnjë kandidat të LVV-së.

Continue Reading

Të kërkuara