Lajmet

Rusët që ikin nga regjimi i Putinit i pret një jetë e re në Serbi

Vendi është bërë sërish një strehë për rusët që ikin nga shtypja.

Published

on

Artikull nga FRANCE 24

Një grup fëmijësh rusë bërtasin të gëzuar në një apartament në Beograd, duke i thënë me krenari fjalët e reja serbe që sapo kanë mësuar për mësuesin e tyre.

Të gjithë këta fëmijë kanë një gjë të përbashkët. Prindërit e tyre u larguan pas pushtimit të Ukrainës nga presidenti rus Vladimir Putin dhe tani po përgatiten të qëndrojnë në vendin ballkanik për një kohë të gjatë.

Ashtu si më shumë se një shekull më parë, kur mijëra rusë që ikën nga revolucioni bolshevik u vendosën në Serbi, vendi është bërë sërish një strehë për rusët që ikin nga shtypja, pasiguria dhe mundësia reale për t’u rekrutuar për të luftuar një luftë që nuk e konsiderojnë të tyren.

Maria Nefyodova, fëmija 10-vjeçar i së cilës Artemii tashmë flet rrjedhshëm serbisht pas vetëm nëntë muajsh në Beograd, i paketuan valixhet sapo filluan sulmet në Ukrainë.

“Më 24 shkurt, gjithçka ndryshoi. Bota jonë u kthye përmbys”, tha Nefyodova për AFP.

“Sigurisht, jo në mënyrën se si ka ndryshuar për ata që janë palë të prekura drejtpërdrejt, por edhe bota jonë u shkatërrua”.

Që atëherë, sipas mediave shtetërore, më shumë se 100,000 qytetarë rusë kanë mbërritur në Serbi, një vend me nën shtatë milionë banorë.

Ata kanë përdorur një nga pak rrugët e mbetura të fluturimit për në Evropë që nuk është mbyllur, në shenjë hakmarrjeje për luftën.

Presidenti serb Aleksandar Vuçiq tha muajin e kaluar se vendi ishte “si Kazablanca”, duke e krahasuar atë me qytetin maroken të filmit të vitit 1942, i mbushur me refugjatë lufte dhe spiunë.

Ndërsa numri i saktë i rusëve që kanë zgjedhur të qëndrojnë nuk dihet, pothuajse 3,000 kompani ruse janë regjistruar në Serbi që nga shkurti, sipas agjencisë së saj të regjistrimit të biznesit.

Ndryshe nga disa pjesë të tjera të Evropës, rusët në Serbi priten krahëhapur. Lidhjet kulturore dhe historike midis dy vendeve kryesisht sllave dhe të krishtera ortodokse shtrihen në shekuj.

“Unë patjetër dua të qëndroj këtu” i tha AFP artistja 41-vjeçare Anna Cherepanova.

Banesa në Beograd ku ajo jeton me dy fëmijët e saj shërben si shkollë jozyrtare në gjuhën serbe.

“Fëmijëve u pëlqen këtu. Nëse nuk do të ndiheshin aq rehat, me siguri do të mendoja të transferohesha në një vend tjetër”.

Por dashuria serbe për Rusinë shpesh shtrihet edhe në mbështetjen për Kremlinin.

Kjo krijon situata të sikletshme për rusët e mërguar, të cilët, pothuajse sipas definicionit, e kundërshtojnë ashpër Putinin.

Kioskat e suvenireve në Beograd shesin bluza me fytyrën e Putinit, ndërsa shkronja Z, simboli rus për pushtimin e Ukrainës, është gjithandej në muret e qytetit.

Serbia, një kandidate për t’u bashkuar me Bashkimin Evropian, po ecën në një litar të ngushtë diplomatik, duke dënuar pushtimin e Ukrainës në Kombet e Bashkuara, por që refuzon të rreshtohet me sanksionet perëndimore kundër Moskës.

Janë rusët që jetojnë në Serbi ata që janë më të zëshmit në denoncimin e agresionit të Putinit.

Të bashkuar nga një platformë online, një grup i përbërë kryesisht nga rusë ka organizuar mitingje të shumta kundër luftës, ka mbajtur ngjarje bamirësie dhe ka spërkatur grafitet pro-Putinit në Beograd.

Fakti i thjeshtë që ata tani mund të shprehin pakënaqësinë e tyre pa frikë se do të arrestohen apo burgosen është një zbulim për shumë njerëz.

“Rusët janë të emocionuar që mund të marshojnë në mes të rrugës, të këndojnë dhe madje të bërtasin fyerje kundër Putinit dhe luftës”, tha Sasha Seregina, arkitekte 34-vjeçare që emigroi nga Rusia në Serbi më shumë se një dekadë më parë.

“Disa thanë se ishin vazhdimisht në vëzhgim për të parë nëse policia do të dilte nga diku për t’i arrestuar ata”.

Ndikimi i biznesit
Disa kompani të mëdha teknologjike ruse, përfshirë Yandex, Luxoft dhe Wargaming, kanë hapur zyra të reja në Beograd ose kanë zgjeruar ato ekzistuese. Ata kanë zhvendosur qindra punonjës në Serbi dhe gjithashtu punësojnë vendas.

Për dekada, Serbia ka qenë e gjymtuar nga eksodi masiv i punëtorëve të rinj, të arsimuar dhe të kualifikuar. Disa ekspertë besojnë se fluksi i papritur i bizneseve të teknologjisë ruse mund të sigurojë një shpëtim për ekonominë e vendit.

“Njerëzit e arsimuar ndalojnë të largohen nga vendi sapo të fillojë të rritet numri i vendeve të punës me pagesë të lartë”, i tha AFP-së Danica Popoviç, profesoreshë e ekonomisë në Universitetin e Beogradit.

“Nëse ato kompani teknologjike fillojnë të punësojnë inxhinierë serbë – gjë që ndoshta do ta bëjnë pasi është më e lirë se çdo opsion tjetër – ne kemi një shans për të ulur emigracionin”.

Por shumë serbë ankohen se ardhja e rusëve ka dyfishuar qiranë e ngarkuar në qytetet e mëdha si Beogradi dhe Novi Sadi.

Ndërsa shumica e emigrantëve rusë punojnë në kompani teknologjike, disa po përdorin njohuritë dhe përvojën e tyre për të zgjeruar skenën e biznesit serb./UBTNews/

Lajmet

REL: Kurti: Kosova dhe Serbia duhet t’i normalizojnë marrëdhëniet

Published

on

By

Kosova dhe Serbia duhet t’i “normalizojnë” marrëdhëniet mes vete, tha kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, në një intervistë për agjencinë e lajmeve AFP, disa ditë para mbajtjes së zgjedhjeve të parakohshme parlamentare. Megjithatë, ai tha se ky proces është i vështirë.

Kurti është në pushtet që nga viti 2021 dhe dy vjet pasi mori pushtetin, arriti Marrëveshjen për rrugën drejt normalizimit të raporteve dhe Aneksin e zbatimit të saj, por marrëveshja ende nuk është zbatuar.

“Ne duhet t’i normalizojmë raportet me Serbinë”, tha Kurti. “Por, normalizimi i raporteve me një fqinj që ka regjim autoritar dhe që nuk të njeh, dhe po ashtu nuk i pranon krimet e kryera gjatë luftës, është shumë i vështirë”, shtoi ai.

Tensionet mes dy vendeve vazhdimisht janë të larta dhe një rikthim i trazirave do t’i ofronte Rusisë mjete për ta destabilizuar Kosovën.

“Ne kemi një marrëveshje për normalizim”, tha Kurti duke iu referuar marrëveshjes së vitit 2023, të arritur nën ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian.

“Ne duhet ta zbatojmë, që nënkupton njohje të ndërsjellë mes shteteve, të paktën njohje de facto”.

Kjo marrëveshje, me 11 nene, veç tjerash parasheh një nivel të vetëmenaxhimit për komunitetin serb në Kosovë, njohje të ndërsjellë të simboleve shtetërore, që Serbia të mos bllokojë anëtarësimin e Kosovës në organizata ndërkombëtare, dhe kërkon nga Prishtina dhe Beogradi që t’i zbatojnë, po ashtu, të gjitha marrëveshjet e mëhershme të arritura gjatë dialogut.

Por, për të rinisur dialogu, Serbia “duhet ta dorëzojë Millan Radoiçiqin”, tha Kurti, duke iu referuar ish-nënkryetarit të Listës Serbe, i cili ka marrë përgjegjësinë për sulmin e armatosur ndaj Policisë së Kosovës në Banjskë më 2023.

Kurti tha se shpreson që “BE-ja, Franca dhe Gjermania do t’i bëjnë presion” Serbisë që ta dorëzojë Radoiçiqin, ndaj të cilit dhe disa personave të tjerë Kosova ka ngritur aktakuzë për sulmin në Banjskë.

Që nga shtatori i vitit 2023, disa ditë para sulmit të armatosur në Banjskë, nuk është mbajtur asnjë rund i nivelit të lartë në Bruksel, teksa bisedimet në nivel kryenegociatorësh kanë vazhduar, por nuk kanë prodhuar ndonjë marrëveshje.

Serbia po ashtu nuk ka ndërprerë raportet me Rusinë, pavarësisht luftës në Ukrainë, dhe Beogradi varet nga energjia ruse.

“Ka shumë lidhje” mes dy shteteve, tha Kurti, dhe nëse Rusia vendos ta destabilizojë rajonin, “në marshin e saj drejt Evropës Perëndimore, mund të llogarisë në Serbinë si aleat. Dhe, kjo është shqetësuese për shtetin tonë. Por, ne po punojmë me partnerët tanë për të parandaluar një gjë të tillë”.

Kosova, që shpreson t’i bashkohet NATO-s, së voni ka hequr tarifat ndaj produkteve amerikane dhe është pajtuar që të pranojë deri në 50 migrantë nga shtetet e treta që do të dëbohen nga SHBA-ja. Deri më tani, në Kosovë ka arritur vetëm një migrant.

“Nuk po kërkojmë asnjë ndihmë financiare në këmbim”, tha Kurti. “Ne po e bëjmë këtë për të ndihmuar SHBA-në, që është partnerja, aleatja dhe mikja jonë”, shtoi Kurti, i cili nuk e përjashtoi mundësinë e arritjeve të marrëveshjeve të ngjashme edhe me vendet evropiane.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Punëtori statistikore për studentët e Psikologjisë në UBT me ligjëruese nga ShBA

Published

on

Fakulteti i Psikologjisë në UBT, nën organizimin e Asst. Prof. Elona Krasniqi, organizoi me sukses një punëtori statistikore me ligjëruese të ftuar Besjana Krasniqi, kandidate doktorante në Psikologji Zhvillimore të Aplikuar në Universitetin e Maryland, Baltimore County (UMBC), ShBA, si dhe pjesë e Laboratorit për Zhvillimin e Fëmijëve, Familjes dhe Shkollës.

Punëtoria u zhvillua në kuadër të lëndës Metodologji e Avancuar Kërkimore dhe ishte i dedikuar për studentët e programit master në Psikologji. Qëllimi kryesor i këtij aktiviteti ishte avancimi dhe praktikimi i njohurive statistikore, me fokus në përdorimin e modeleve parashikuese përmes analizave të regresionit.

Gjatë punëtorisë, studentët u angazhuan në mënyrë aktive përmes ndërveprimeve dinamike, shembujve konkretë nga kërkimi empirik, testimit të hipotezave kërkimore duke përdorur programin SPSS, si dhe interpretimit të rezultateve statistikore. Ky format praktik u mundësoi studentëve të lidhin teorinë me aplikimin real në kërkimin shkencor.

Ky aktivitet kontribuoi në ngritjen e kapaciteteve shkencore dhe profesionale të studentëve, duke promovuar njëkohësisht rrjetëzimin profesional dhe bashkëpunimin ndërkombëtar me studiues dhe profesionistë nga institucione prestigjioze. Punëtoria është në përputhje me planin strategjik të UBT-së për zhvillimin e kapaciteteve kërkimore profesionale, si në nivel institucional ashtu edhe në atë kombëtar.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Burim Bajraktari ndan përvojën ndërkombëtare me studentët e Dizajnit në UBT

Published

on

Javën e kaluar, në ambientet e Bibliotekës në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së, u mbajt një ligjëratë me karakter edukativ dhe profesional, e organizuar për studentët e vitit të tretë të programit Dizajn i Integruar – specializimi Enterier. Ligjërata u zhvillua në kuadër të lëndës Semiotikë dhe Estetikë, nën udhëheqjen e profesoreshës Ardita Rizvanolli.

I ftuar ishte Burim Bajraktari, Arkitekt Kryesor dhe CEO i studios arkitekturore MODIUM, i cili ndau me studentët përvojën e tij shumëvjeçare profesionale në fushën e arkitekturës dhe dizajnit. Bajraktari ka përfunduar studimet pasuniversitare në Kingston University London në vitin 2011 dhe ka ndërtuar karrierën e tij përmes angazhimeve profesionale në Londër dhe në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Gjatë ligjëratës, ai prezantoi rrugëtimin e tij profesional, duke filluar nga projektet e hershme të vizualizimit 3D, themelimi i shërbimeve arkitekturore në vitin 2008, si dhe procesin e ribrandimit strategjik në vitin 2015, i cili çoi në krijimin e studios MODIUM. Sot, kjo studio njihet për qasjen e saj bashkëkohore, dizajnet e qëndrueshme dhe trajtimin estetik të hapësirës.

Ligjërata u karakterizua nga diskutime interaktive, ku studentët patën mundësi të bëjnë pyetje dhe të njihen më nga afër me sfidat, mundësitë dhe realitetin e profesionit të arkitektit dhe dizajnerit të enterierit. Ky takim shërbeu si një urë lidhëse mes teorisë akademike dhe praktikës profesionale, duke i motivuar studentët për zhvillimin e mëtejmë të aftësive të tyre kreative dhe profesionale.

Aktivitete të tilla dëshmojnë përkushtimin e UBT-së në ofrimin e përvojave praktike dhe frymëzuese për studentët, duke i përgatitur ata për tregun e punës dhe sfidat e industrisë së dizajnit dhe arkitekturës.

Continue Reading

Lajmet

Gjykimi ndaj Thaçit dhe të tjerëve nis më 24 shkurt

Published

on

By

Gjykata Speciale ka njoftuar se seanca “vepra kundër administrimit të drejtësisë” ndaj Thaçit dhe të tjerëve do të fillojë më 24 shkurt të vitit tjetër.

Tutje njoftohet se do të bëhet paraqitja e provave, marrja në pyetje e dëshmitarëve dhe procedura të tjera administrative.

Më 22 dhjetor 2025, pas marrjes së parashtrimeve nga palët, Gjykatësi i Vetëm Kristofer Gosnell miratoi udhëzime mbi zhvillimin e gjykimit në çështjen gjyqësore të Hashim Thaçit, Bashkim Smakajt, Isni Kilajt, Fadil Fazliut dhe Hajredin Kuçit, që është planifikuar të fillojë më 24 shkurt 2026.Udhëzimet përcaktojnë rregulla praktike për aspekte si karakteri publik i procesit, nxjerrja e dokumenteve, paraqitja e provave, marrja në pyetje e dëshmitarëve, si dhe aspekte të tjera procedurale që synojnë garantimin e një gjykimi të drejtë dhe efikas.”, thuhet në njoftim

Continue Reading

Të kërkuara