Lajmet

Rruga e gjatë drejt ‘bashkëjetesës’ me Covid-19

Qytete si Parisi dhe Roma po gëlojnë sërish nga punonjësit dhe jeta e natës.

Published

on

Nga Lionel Laurent

“Bloomberg”

Mbi “bashkëjetesën” me Covid-19 është folur që kur nisipandemia:Vjen një moment kur sëmundja e koronavirusit bëhet më shumë një pjesë e jetës së përditshme, sesa një valë e madhe rastesh dhe vdekjesh që mbingarkojnë spitalet dhe shkaktojnë vendosjen e bllokimeve me pasoja shkatërruese për shoqërinë.

Në këtë të ashtuquajtur fazë “endemike” Covid-19 të duket më shumë si gripi i zakonshëm, dhe ku do të ketë fushata të rregullta vaksinimesh dhe një përqendrim më të madh në sistemin e kujdesit parësor. Pra në këtë skenar, pandemia nuk çrrënjoset por menaxhohet.

Dhe ky është një moment që po afrohet për pjesën më të madhe të Bashkimit Evropian, pas disa valëve vdekjeprurëse të Covid-19, që i kanë marrë jetën thuajse 1 milionë njerëzve, dhe që i kanë shkaktuar një goditje të fortë krenarisë së kontinentit me sistemin e tij të mirë-financuar të shëndetit publik.

Qytete si Parisi dhe Roma po gëlojnë sërish nga punonjësit dhe jeta e natës. Maskat mbahen më shumë nëpër kyçet e duarve sesa nën hundë. Tani janë rihapur klubet e natës, edhe pse me kontrolle të reja shëndetësore.

Politikanët në Britaninëe Madhe dhe Francë, po flasin për më shumë përgjegjësi individuale dhe për më pak rregulla të imponuara nga lart-poshtë. E megjithatë është gjithashtu e qartë se bashkëjetesa me Covid-19, do të mbetet një synim i parealizueshëm pa një forcim të masave për menaxhimin e pandemisë, pa një fokus më urgjent në zgjerimin e fushatës së vaksinimitdhe sinjaleve më të qarta që njerëzit të jenë vigjilentë kur bëhet fjalë për distancimin social.

Rihapja e ekonomive të mëdha të Evropës, ka filluar të japë efektet e veta negative ndërsa rastet po shtohen, dhe shtrimet në spital vazhdojnë  të  jenë në rritje në Spanjë dhe Francë. Kufizimet po shtohen sërish edhe në Lisbonë dhe Amsterdam. Varianti më infektiv Delta, po përshkon mbarë kontinentin, duke nxjerrë në pah të metat e një fushate vaksinimi që po shkon drejt niveleve të SHBA-së, por që ka ende shumë për të bërë.

Shpejtësia e përhapjes së këtij varianti ka shumë rëndësi. Vaksinat ekzistuese ofrojnë mbrojtje dhe është e qartë se po e ndryshojnë situatën:Rreth 53 për qind e popullsisë së BE-së ka marrë të paktën një dozë, gjë që mund të shpjegojë arsyen pse vdekjet nga Covid-19 janë ende në rënie.

Megjithatë, mbulimi me vaksina është ende shumë i ulë t tek personat në 50 vjeç. Në Spanjë dhe Francë, rreth 10 për qind e njerëzve të moshës 25-49 vjeç janë plotësisht të vaksinuar, përkundrejt mbi 40 për qindtë atyre që janë 50-59 vjeç.

Dhe në Francë, vetëm 70 për qind e njerëzve mbi 70 vjeç janë vaksinuar, në krahasim me 100 për qind në Spanjë. Çështja më urgjente për një Evropë të dëshpëruar për të bashkëjetuar me Covid-19, duhet të jetë se si të përmirësojë fushatën e vaksinimit, dhe jo kufizimet që duhet të zgjedhin njerëzit.

Zyrtari më i lartë i vaksinave në Francë, Alain Fischer, deklaroi për “Le Monde” javën e kaluar se shpejtësia e përhapjes së variantit Delta do të kërkojë vaksinimin e 90 për qind e të rriturve në Francë, në varësi të shkallës së efikasitetit të vaksinave.

E llogaritur për popullsinë e BE-së si një e tërë – ku 70 për qind e të rriturve pritet të marrin të paktën një dozë deri në fund të këtij muaji -atëherë del se janë edhe 150 milionë të rritur që kanë nevojë për një vaksinë (ose më shumë se dyfishi i popullsisë së Francës).

Prandaj, zgjedhjet morale në këtë fazë të re të pandemisë po rezultojnë të jenë më të vështira se sa pritej. Ajo që në Britaninë e Madhe po cilësohet si “Dita e Lirisë”- kur do të hiqen të gjitha kufizimet e pandemisë, dhe individëve u jepet më shumë hapësirë ​​për të marrë vendimet personale, po paraqitet me të drejtë si një lloj tjetër i qasjes ndaj lirisë në Francë, ku presidenti Emmanuel Macron njoftoi të hënën vaksinimin e detyrueshëm për punonjësit në sektorin e shëndetësisë dhe potencialisht për të gjithë të rriturit, në rast se normat e vaksinimit nuk rriten shumë shpejt.

Kjo qasje duhet të shtrihet edhe përtej kufijve të Evropës. Ndërsa bota e pasur ka nisur të flasë hapur për doza të treta përforcuese dhe për një mbulim më ambicioz me vaksina të popullatave, synimi për të bashkëjetuar me Covid-19, duhet të adresojë më parë pabarazinë e madhe me vendet me të ardhura të ulëta, ku vetëm 1 për qind e njerëzve ka marrë të paktënnjë dozë vaksine.

Paraqitja e menaxhimit të Covid-19 si një çështje thjeshtë e brendshme shtetërore, injoron faktin se variantet e Covid-19po lulëzojnë më shumë në vendet ku mbulimi me vaksina është shumë i ulët. Kufizimet e udhëtimit për të shmangur infeksionet e reja, janë thuajse gjithmonë të gabuara me probleme.

Varianti Delta u identifikua për herë të parë në Indi, ndërsa ai Beta në Afrikën e Jugut. Meqë Evropa synon të bëhet brenda këtij viti prodhuesja më e madhe në botëe vaksinave anti-Covid, ajo ka një rol të rëndësishëm për të luajtur në përmirësimin e prodhimit industrial të vaksinave, dhe në dëgjimin e apelit të Sekretarit amerikane të Thesarit, Janet Yellen, për dhurimin e më shumë dozave vendeve të varfra.

Pa këtë të fundit, Andrea Taylor i Universitetit Duke, thotë se bota nuk do të mund tëvaksinohet e gjitha deri në vitin 2023. Më pas do të ndodhin edhe ndryshime të tjera. Sistemet e kujdesit shëndetësor, mund të mos kenë nevojë për shtretër specifikë për pandeminë.

Por sigurisht që ata kanë nevojë për një personel më të mirë-paguar dhe për me burime më të mira. Vendeve të varura nga turizmi si Spanja dhe Italia, mund t’u duhet që të ndryshojnë kursin, dhe kjo duke pasur parasysh që janë ende përpara 2 vitet e flukseve ndërkombëtare të udhëtimit nën normën e zakonshme. Ndërkohë pas pandemisë,do të duhen më shumë investime për të financuar rimëkëmbjen.

Por tani për tani, bashkëjetesa me Covid-19 duhet të shihet më shumë si një synim në fundine një maratone sesa si një sprint. Heqja e masave kufizuese,duhet të jetë një përgjigje e kalibruar me kujdes në varësi të të dhënave nga terreni, e shoqëruar kjo nga një rritje e ndjeshme e niveleve të vaksinimit. Dita e Lirisë do të vijë, por nuk është ende momenti.

Rajoni

UBT nënshkruan Deklaratën “Brighton Plus Helsinki” për fuqizimin e rolit të gruas në sport

Published

on

Me qëllim të promovimit dhe fuqizimit të rolit të gruas brenda dhe jashtë fushës sportive, UBT ka nënshkruar Deklaratën ndërkombëtare “Brighton Plus Helsinki”, një dokument i rëndësishëm që synon të avancojë barazinë gjinore në sport dhe të sigurojë përfshirjen e plotë të grave dhe vajzave në të gjitha nivelet e veprimtarisë sportive.

Kjo deklaratë, e iniciuar nga IWG Women and Sport, ka për qëllim krijimin e një kulture të qëndrueshme sportive që vlerëson, fuqizon dhe inkurajon kontributin e grave dhe vajzave në të gjitha aspektet e sportit dhe aktivitetit fizik.

Nënshkrimi i kësaj deklarate nga UBT shënon një hap të rëndësishëm drejt zhvillimit të politikave gjithëpërfshirëse dhe krijimit të mundësive të barabarta për vajzat dhe gratë, si në pjesëmarrje, ashtu edhe në ndërtimin e karrierës profesionale. Me këtë veprim, UBT riafirmon përkushtimin për një sistem edukativ dhe sportiv të drejtë, të barabartë dhe motivues, ku talenti dhe pasioni i çdo të reje vlerësohen pa dallim gjinie.

Në këtë ngjarje, Annamarie Phelps, kryetare e Sekretariatit të Mbretërisë së Bashkuar dhe bashkëkryesuese e Komitetit Ekzekutiv Global të “IWG Women and Sport”, vlerësoi rolin e grave të suksesshme në sportin kosovar dhe theksoi se është koha që institucionet të garantojnë hapësirën e merituar për to. Ajo tha se për shumë kohë sporti ka qenë “një derë e mbyllur” për gratë, por sot po fillon një epokë e re e barazisë dhe përfshirjes, ku gratë janë pjesë thelbësore e zhvillimit sportiv global.

UBT, si institucion lider në arsim, inovacion dhe zhvillim shoqëror, mbetet i përkushtuar në mbështetjen e iniciativave që promovojnë zhvillimin e sportit, barazinë gjinore dhe fuqizimin e grave si faktorë aktivë të ndryshimit pozitiv në shoqëri.

Kjo ceremoni e nënshkrimit u organizua nga Komiteti Olimpik i Kosovës.

Continue Reading

Lajmet

​Drafti i Raportit të Progresit për Kosovën: Përparim i kufizuar për shkak të ngërçit politik

Published

on

By

Përparimi i Kosovës në agjendën e Bashkimit Evropian është penguar nga politikat e brendshme përçarëse dhe nga ngërçi politik pas zgjedhjeve parlamentare të 9 shkurtit, pavarësisht se Kosova është e përkushtuar në rrugën evropiane, me nivel të lartë të mbështetjes publike.

Kështu thuhet në një draft të Raportit të Progresit në pjesën për Kosovën për vitin 2024, të cilin e ka siguruar Radio Evropa e Lirë, transmeton KosovaPress.

BE-ja i përpilon këto raporte për vendet që synojnë anëtarësimin në bllokun evropian.

Kosova, për dallim prej vendeve tjera të Ballkanit Perëndimor, nuk e ka statusin e vendit kandidat, ndonëse ka aplikuar për anëtarësim në dhjetor të vitit 2022.

Në dokument përmendet se Kosova e ka përshtatur në mënyrë vullnetare politikën e saj të jashtme me atë të Bashkimit Evropian, çka sinjalizon përkushtim të qartë për vlerat e BE-së, veprim shumë i mirëpritur.

Mes tjerash në draft-raport përmendet se Komisioni Evropian i ka marrë hapat e parë drejt heqjes graduale të masave ndëshkuese.

Kosova ishte ndëshkuar me masa prej BE-së në verën e vitit 2023, meqë blloku kishte vlerësuar se autoritetet kosovare nuk kishin bërë mjaftueshëm për t’i parandaluar trazirat që patën shpërthyer në veriun e banuar me shumicë serbe.

“Hapat tjerë do të varen nga shtensionimi i vazhdueshëm në veri. Komisioni synon t’i heqë masat financiare kur të ketë transferim të rregullt të qeverisjes lokale në veri, pas zgjedhjeve të mbajtura”.

Në zgjedhjet lokale të mbajtura më 12 tetor, katër komunat me shumicë serbe në veri – Mitrovicë e Veriut, Zveçan, Leposaviq dhe Zubin Potok – i ka fituar Lista Serbe, partia më e madhe e serbëve në Kosovë, e cila gëzon mbështetjen e Beogradit zyrtar.

Këto komuna janë udhëhequr nga shqiptarët prej vitit 2022, kur kryetarët serbë dhe serbë tjerë kishin hequr dorë nga institucionet e Kosovës, si shenjë proteste për disa vendime të marra nga Qeveria e Kosovës.

Një raport i publikuar në maj nga Instituti për Studime të Avancuara GAP në Prishtinë ka nxjerr në pah se masat ndëshkuese të BE-së i kanë kushtuar Kosovës rreth 613.4 milionë euro për projekte të pezulluara ose të shtyra për një afat të pacaktuar. Nga kjo shumë, 7.1 milionë euro janë humbur tërësisht, ndërsa sektorët më të prekur janë: mjedisi, energjia, digjitalizimi dhe kultura.

Në draftin e raportit të BE-së është përmendur edhe dialogu mes Kosovës dhe Serbisë për normalizimin e raporteve që ndërmjetësohet nga vetë blloku.

Dyja vendeve u kërkohet që t’i zbatojnë të gjitha obligimet që dalin nga Marrëveshja për normalizim marrëdhëniesh, të arritur më 2023 dhe aneksin e zbatimit, të arritur po atë vit.

Kosovës i kërkohet të angazhohet në gjetjen e zgjidhjeve afatgjata që të gjitha komunitetet të kenë qasje në shërbime publike bazike, në përputhje me obligimet e dialogut të nisur qysh më 2011.

Dialogu në nivelin e lartë është zhvilluar për herë të fundit në shtator të vitit 2023, ndërsa në nivel teknik palët janë takuar disa herë, por pa arritur ndonjë marrëveshje.

Kritikat ndaj Serbisë

Në pjesën për Serbinë përmendet se ky vend, ndonëse i ka hapur 22 prej 35 kapitujve në kuadër të negociatave për anëtarësim, ai duhet të marrë më shumë përgjegjësi për komunikim më proaktiv dhe objektiv në procesin e anëtarësimit dhe që duhet ta shmangë retorikën kundër BE-së.

“Polarizimi i shoqërisë serbe është thelluar për shkak të protestave masive që janë organizuar nga studentët dhe qytetarët tjerë prej nëntorit të vitit 2024, duke reflektuar zhgënjimin e qytetarëve lidhur me çështje si korrupsioni dhe perceptimi për mungesë të transparencës dhe llogaridhënies, shoqëruar me raste të përdorimit të tepruar të dhunës kundër protestuesve si dhe presionit ndaj shoqërisë civile”.

Mes tjerash, Serbia është kritikuar për mospërshtatje të politikës së saj të jashtme me atë të BE-së, andaj i është kërkuar që të përafrohet me bllokun.

“Sigurimi i shpejtë i të drejtave të udhëtimit pa viza në BE për shtetasit e Rusisë duke u dhënë atyre shtetësi serbe, paraqet rreziqe potenciale sigurie për BE-në”, është përmendur gjithashtu në raport.

Serbia është vendi i vetëm në Ballkanin Perëndimor që nuk i ka vënë sanksione Rusisë për luftën e nisur në Ukrainë, dhe vazhdon të kultivojë lidhje të ngrohta me Moskën.

Serbia është kritikuar edhe për tentimet për të zvogëluar pavarësinë e gjyqësorit, çka më pas minon sundimin e ligjit dhe demokracinë, si dhe për kufizimet në liritë e tubimit dhe shprehjes.

Përparimi i shpejtë i Shqipërisë

Bashkimi Evropian përmend se procesi i zgjerimit është duke u zhvilluar me ritmin më të shpejtë në 15 vjetët e fundit, dhe që prej fillimit të vitit 2024 janë zhvilluar 11 konferenca ndërqeveritare – prej tyre pesë vetëm me Shqipërinë.

Shqipëria përmendet për përparim të madh në reforma, dhe që ky vend ka arritur me shpejtësi të pashembullt që t’i hapë negociatat në pesë grupe kapitujsh.

“Kjo e reflekton përkushtimin e madh të Shqipërisë. Shqipëria ka vazhduar të shënojë përparim në reforma, veçanërisht në reformën gjithëpërfshirëse në drejtësi dhe me përfundimin e procesit të vettigut”, përmendet në draft-raport, pa harruar edhe rezultat e Prokurorisë Speciale kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK) në rastet kundër korrupsionit, bashkëpunimin aktiv ndërkombëtar kundër krimit të organizuar dhe zhvillimin e kapaciteteve për hetime financiare.

Mes tjerash përmendet se Shqipëria tashmë e ka shprehur ambicien për t’i mbyllur të gjitha negociatat për anëtarësim më 2027 dhe që Komisioni Evropian është i përkushtuar në mbështetjen e shteteve në plotësimin e kushteve që janë të domosdoshme për anëtarësim në BE, dhe që procesi bazohet vetëm në parimin e meritave.

Sa u përket vendeve tjera të Ballkanit, në raport përmendet edhe përparimi i dukshëm i Malit të Zi.

Mali i Zi përshkruhet si vendi që ka arritur përparimin më të madh në procesin e anëtarësimit në BE me hapjen e pothuajse të gjithë kapitujve të nevojshëm dhe mbylljen e shtatë prej tyre.

Si Shqipëria, ashtu edhe Mali i Zi, Maqedonia e Veriut dhe Bosnje-Hercegovina janë lavdëruar për përputhjen e politikës së jashtme me atë të bllokut evropian.

Në pjesën për Maqedoninë e Veriut përmendet se ky shtet ende nuk i ka miratuar ndryshimet e nevojshme kushtetuese për t’i përfshirë në Kushtetutë edhe banorët që jetojnë në zonat kufitare dhe e identifikojnë veten me shtetësi tjera, përfshirë atë bullgare.

Sipas draftit të raportit, autoritetet maqedonase kanë vazhduar të punojnë për të shënuar përparim në fushën e sundimit të ligjit, në reformën e administratës publike, funksionimin e institucioneve demokratike dhe mbrojtjen e minoriteteve.

“Maqedonia e Veriut duhet t’i intensifikojë përpjekjet për mbështetje të sundimit të ligjit, sidomos për ruajtje të pavarësisë dhe integritetit të gjyqësorit, si dhe të rrisë luftën kundër korrupsionit”.

Në pjesën për Bosnje-Hercegovinën, përmenden tensionet e brendshme gjatë gjithë vitit 2024 për shkak të veprimeve të Republikës Sërpska – entitetit serb – përfshirë miratimin e ligjeve që më pas janë rrëzuar nga Gjykata Kushtetuese vendore.

“Vendi duhet të ndërmarrë hapa relevantë për të mbajtur konferencën e parë ndër-qeveritare, duke nisur me miratimin e reformës në drejtësi dhe emërimin e një shefi negociator”.

Sa u përket vendeve tjera që synojnë BE-në, janë lavdëruar përparimet e Moldavisë dhe Ukrainës, megjithëse po përballet me pushtimin rus, ndërsa është kritikuar Gjeorgjia për kthimin e madh mbrapa.

Kritika ka pasur edhe për Turqinë, vend që e ka statusin e vendit kandidat prej vitit 1999.

BE-ja ka vlerësuar se sfidat gjeopolitike në përgjithësi e kanë përforcuar idenë e një Evrope të bashkuar dhe që evropianet duhet të bëjnë më shumë për t’i mbrojtur vlerat e tyre.

“Kjo mund të arrihet vetëm duke punuar ngushtë me fqinjët tanë për të krijuar një Evropë të fuqishme, stabile, të sigurt dhe të bashkuar, bazuar në vlerat e përbashkëta demokratike. Në botën e sotme, politika e zgjerimit është mjeti kryesor gjeopolitik që kontribuon në siguri dhe prosperitet të përbashkët”, është thënë mes tjerash në draft-raport.

Në këtë drejtim, në dokument është theksuar se teksa vendet e ardhshme anëtare përgatiten për përgjegjësitë e anëtarësimit, BE-ja duhet të mësohet me një familje më të madhe, dhe të punojë në kryerjen e detyrave të nevojshme.

Kroacia është vendi i fundit që është anëtarësuar në bllokun evropian, më 2013./KP

Continue Reading

Lajmet

Theret me thikë një person në Podujevë

Published

on

By

Një person është therur me thikë këtë të hënë në rrugën “Zahir Pajaziti” në Podujevë.

Rastin e ka konfirmuar zëdhënësja e Policisë për rajonin e Prishtinës, Flora Ahmeti, e cila bëri të ditur se janë arrestuar dy të dyshuar.

Ajo njoftoi se janë sekuestruar edhe dy thika.

Sot rreth orës  14:30, kemi marrë informatën për një  lëndim trupor të ndodhur në rrugën Zahir Pajaziti në Podujevë. Bazuar në të dhënat fillestare, në këtë rast nga një mjet i mprehtë është lënduar një person.  I njëjti është dërguar për trajtim mjekësor, ndërkohë që policia ka arrestuar dy persona të dyshuar lidhur me këtë rast dhe ka sekuestruar dy thika”, bëri të ditur Ahmeti.

Hetuesit policorë në koordinim me Prokurorinë janë duke punuar për sqarimin e rrethanave të këtij rasti./EO

Continue Reading

Lajmet

​Gjiganti anglez ofron 120 milionë euro për Rafael Leãon

Published

on

By

Rafael Leão po kalon një sezon të shkëlqyer me Milanin dhe kjo ka rikthyer interesimin e klubeve të mëdha evropiane. Sipas raportimeve nga “Estadio Deportivo”, Chelsea është gati të bëjë një ofertë të madhe prej 120 milionë eurosh për sulmuesin portugez.

Leão, i cili ka kontratë me Milanin deri në vitin 2028, ka treguar formë të lartë me gola dhe asiste të shumta, duke u bërë përsëri një nga lojtarët më vendimtarë në Serie A.

Trajneri i Chelseat, Enzo Maresca, e sheh 26-vjeçarin si pjesë kyçe të projektit të tij për rindërtimin e skuadrës. Ai dëshiron një lojtar me shpejtësi, forcë dhe kreativitet – cilësi që Leão i posedon në maksimum.

Nëse oferta prej 120 milionë eurosh arrin në tavolinën e Milanit, klubi italian mund ta konsiderojë seriozisht shitjen, sidomos për shkak të situatës financiare.

Mbetet të shihet nëse transferimi do të ndodhë në janar apo në verë, por një gjë është e sigurt: emri i Rafael Leão do të jetë një nga më të përfolurit në tregun e ardhshëm të transferimeve./KP

Continue Reading

Të kërkuara