Kulturë

Rrëfimi i Art Basel 2024: Një platformë për krijimtarinë dhe tregtinë e artit modern dhe bashkëkohor

Published

1 year ago

on

Art Basel, një panair i veçantë që i jep shkëlqim botës së artit modern dhe bashkëkohor, nuk ka thënë ende fjalët e fundit për këtë vit. Në zemër të Bazelit, Zvicër, kjo ngjarje hapi dyert e saj për të pritur botën në një spektakël të rëndësishëm artistik. Një ngjarje që shkëput shpirtin dhe provokon mendjen, ku 285 galeri nga 40 vende dhe territore tregojnë veprat e tyre më të shquara dhe më frymëzuese.

Kuruar me kujdes nga Stefanie Hessler, drejtoreshë e Institutit Zviceran të Nju Jorkut, Art Basel vjen me një koncept të guximshëm që shqyrton temat e transformimit dhe qarkullimit në botën tonë të globalizuar dhe të ndryshueshme, duke reflektuar gjithashtu mbi sfidat ekologjike që na përballen.

Në këtë festë të artit, disa ekspozita dallohen për thellësinë dhe inovacionin e tyre. Një prej tyre është “Portreti i brendshëm” i Refik Anadol, një artist që përdor teknologjinë AI dhe sensorët neuroshkencor për të kapur emocionet dhe perceptimet e udhëtarëve ajrorë, duke sjellë një përvojë artistike që transformon kuptimin tradicional të vëzhgimit.

Instalacioni i Jean Dubuffet është një tjetër pikërisht qendrore në Art Basel, një skulpturë që fton vizitorët të ulen dhe të reflektojnë, duke shkaktuar një ndryshim të thellë në perceptimin e stendës tradicionale të ekspozitave artistike.

Në krah të këtyre eksponentëve të mëdhenj, instalacioni i porositur nga Koleksioni i Arteve UBS shkëlqen me qëndisjet që shprehin kohën në kontekst feminin dhe sfidat që vijnë me të. Kjo pjesë e veçantë e artit reflekton thellësinë historike dhe emocionale të punës së grave në art.

Dhe pastaj, “Kur dielli largohet ne pikturojmë qiellin” nga Petrit Halilaj, një artist nga Kosova, shfaqet si një shpërthim drite dhe shprese. Ky instalacion shndërrohet në një thirrje kolektive për të parë përtej historisë së errët dhe për të parë shpresën dhe frymën që na bashkon si një shoqëri që e çmon artin në tërësi.

Art Basel nuk është vetëm një panair; është një shëtitje e pamundur e pamjes dhe mendjes, një destinacion që të jep më shumë se ç’mund të imagjinosh. Nga koleksionistët e pasionuar deri te kritikët më të njohur të artit, kjo ngjarje ka ndikuar thellë në botën e artit moderne, duke i dhënë vlerë dhe kuptim veprave të shquara dhe të pazakonshme që ekspozohen prej saj.

 

Çfarë u shit në Art Basel 2024

Edicioni 2024 i panairit kryesor të Art Basel përfundoi të dielën pas një jave me diell në Messe. Rreth 91,000 vizitorë morën pjesë në panair nga frekuentimi i 82,000 i vitit 2023, i cili kishte 285 ekspozues nga 40 vende dhe rajone, shkruan Artsy.

Art Basel 2024 ishte një festë e shkëlqyer e artit dhe tregtisë, ku transaksionet e paimagjinueshme dhe energjia e shumëfishtë e vizitorëve bënë një përvojë të paharrueshme për të gjithë pjesëmarrësit. Në këtë arenë ku kreativiteti përshkonte biznesin, galeritë dhe koleksionistët arritën të bëjnë një gjurmë të thellë.

Një nga momentet kulmore ishte shitja e pikturës “Sunflowers” e Joan Mitchell për një shumë prej 20 milionë dollarësh nga David Zwirner, duke shënuar transaksionin më të shtrenjtë të Art Basel 2024. Përtej kësaj shifre impresionuese, galeritë blu chip ofruan një varg të impresionueshëm shitjesh:

“Abstraktes Bild” (2016) e Gerhard Richter u shit për 6 milionë dollarë.

“Abstraktes Bild” (2016) e Gerhard Richter u shit për 6 milionë dollarë.

 

“Aspiring to Pumpkin’s Love, the Love in My Heart” (2023) e Yayoi Kusama, e paraqitur në sektorin Unlimited, u shit për 5 milionë dollarë.

Studimi i Josef Albers për “Homage to the Square” (1966) u shit për 1.6 milion dollarë dhe “On the Other Side ” (1952) u shit për 1.1 milion dollarë.

“Untitled” i Robert Ryman (1997) u shit për 1.5 milion dollarë.

“Wolf Moon” e Scott Kahn (2023) u shit për 900,000 dollarë.

Vepra si “Po e Elizabeth Peyton! (Vampir)” dhe “Ang në Londër” (2022–24) u shitën për 900,000 dollarë secila.

“El Aleph” (2023) i Liu Ye u shit për 800,000 dollarë.

Në këtë atmosferë të ngarkuar me potencial artistik dhe emocion, Art Basel 2024 shënonte një kapitull të ri në historinë e tregut të artit. Me interes nga koleksionistët dhe institucionet, panairi tregoi një gamë të gjerë të veprave që shtriheshin nga emra të njohur botërisht deri te artistë në ngritje, duke u bërë një platformë e pazëvendësueshme për promovimin dhe tregtimin e artit moderne dhe bashkëkohor./UBTNews/

Nga Artsy, në përkthim dhe përshtatje të D.E. 

Related Topics:
Continue Reading

Lifestyle

Të folurit tek fëmijët: Çfarë duhet të dini për zhvillimin e gjuhës së tyre?

Published

10 hours ago

on

November 10, 2025

By

Procesi i komunikimit është një nga zhvillimet më të rëndësishme në jetën e fëmijës dhe fillon që në momentin e lindjes.

Edhe pse mund të mos duket e besueshme, foshnja juaj komunikon me ju që nga dita e parë, shkruan Verywell Family.

Të qarat janë mënyra e parë përmes së cilës bebi shpreh nevojat dhe emocionet e tij. Me kalimin e kohës, prindërit mësojnë të kuptojnë se çfarë dëshiron të tregojë fëmija me lloje të ndryshme të qarash.

Përveç të qarave, foshnjat përdorin edhe mënyra të tjera për të komunikuar gjatë muajve të parë të jetës — të gjitha këto janë shenja të qarta se zhvillimi i gjuhës është në proces.

Sipas udhëzimeve të CDC-së:

Në dy muajt e parë, foshnja fillon të kthejë kokën drejt jush kur i flisni dhe të prodhojë tinguj të parë.

Rreth katër muajsh, ajo mund të bashkojë dy tinguj dhe të imitojë intonacionin tuaj.

Deri në gjashtë muaj, fillon t’ju përgjigjet me tinguj të veçantë dhe zakonisht përsos tingujt “m” dhe “b”.

Këto janë hapat e parë të zhvillimit të komunikimit – një proces i natyrshëm që fillon shumë më herët sesa mund të mendoni. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Libra

Një udhëtim poetik në prozë, Ervina Halili prezanton “Malin e qumështit”

Published

15 hours ago

on

November 10, 2025

By

Shtëpia Botuese Onufri do të promovojë librin më të ri të autores Ervina Halili, me titull “Mali i qumështit”, të premten, më 14 nëntor, në orën 12:00, gjatë Panairit të Librit në Pallatin e Kongreseve, në stendën e Onufrit.

Gjatë aktivitetit, autorja do të zhvillojë një bisedë me Andreas Dushin, ku do të diskutohet për rrëfimin poetik, temat që trajton romani dhe kalimin e Halilit nga poezia në prozë.

Romani “Mali i qumështit”, botuar nga Onufri, sjell një ndërthurje të fuqishme midis përjetimit poetik dhe prozës narrative, duke udhëtuar mes kujtesës, trupit dhe shpirtit.

Libri është vlerësuar për gjuhën e tij të pasur, ndjeshmërinë filozofike dhe mënyrën se si eksploron botën shpirtërore dhe natyrën femërore.

Kritikët e kanë cilësuar si një reflektim të thellë mbi marrëdhënien e njeriut me natyrën dhe me vetveten. Kalimi i Ervina Halilit nga poezia në prozë shihet si një hap i rëndësishëm në krijimtarinë e saj, që e vendos atë ndër zërat më origjinalë të letërsisë bashkëkohore shqipe.

Në thelb, “Mali i qumështit” është një tekst mbi lidhjen mes trupores dhe shpirtërores, mbi lindjen, krijimin dhe dashurinë si forcë që bashkon njeriun me universin — një ftesë për reflektim dhe ndjeshmëri të thellë njerëzore. /A.Z/UBT News/

 

 

Continue Reading

Lifestyle

15 realitete që askush nuk të tregon për jetën e të rriturve

Published

15 hours ago

on

November 10, 2025

By

Askush s’të tregon për vështirësitë e të qenit i rritur. Të rriturit shpesh përballen me sfida që nuk i kishin imagjinuar kurrë.

“Adulthood” – periudha e pjekurisë – mund të jetë udhëtim i bukur e me përvoja, por i mbushur me vështirësi që të godasin papritur, duke e bërë jetën më të ndërlikuar sesa duket nga jashtë. Ja disa nga realitetet që shumica prej nesh zbulojmë vetëm kur i përjetojmë vetë.

1. Faturat që nuk mbarojnë kurrë

Qiraja, energjia, uji, interneti, abonimet që harrojmë t’i anulojmë dhe sapo mendon se i ke mbaruar të gjitha, vjen muaji tjetër. Papritur, ndihesh sikur punon jo për ëndrrat e tua, por për të mbijetuar. Është një cikël që të kujton çdo muaj se të jetuarit ka një kosto të madhe.

2. Kujdesi për prindërit

Askush nuk të përgatit për momentin kur rolet ndërrohen kur je ti ai që kujton prindërit për ilaçet, rezervon vizitat mjekësore apo u shpjegon si përdoret WhatsApp-i. Aty kupton se je vërtet i rritur.

3. Dhimbjet e së kaluarës

Jo çdo dhimbje lidhet me humbjen e dikujt. Ka edhe dhimbje që lidhen me miqësi që u shuan, ëndrra që nuk u realizuan a marrëdhënie që përfunduan. Këto janë plagë që nuk shërohen lehtë, sepse lidhen me gjëra që dikur i kemi dashur shumë.

4. Çmimi i mobilimit të jetës

Kur rritesh, kupton se një perde, pasqyrë apo tapet kushton më tepër sesa mendoje. Dikur thoshim: “Mami, bli një televizor më të madh!”, ndërsa tani pyesim: “Pse kushton televizori sa një rrogë mujore?”

5. Lufta për sukses

Na kanë thënë të punojmë fort, por jo sa e gjatë dhe e lodhshme mund të jetë rruga drejt suksesit. Duhet durim, disiplinë e qëndrueshmëri për të vazhduar edhe kur rezultatet vonojnë të duken.

6. Lodhja që nuk largohet

Nuk është lodhje fizike, por ekzistenciale nga përgjegjësitë, vendimet, ritmi i jetës. Edhe kur pushon, ndihesh sikur nuk ke pushuar aspak.

7. Çdo ditë, pyetja: “Çfarë do hamë sot?”

Planifikimi i vakteve duket si ide e mirë, derisa e kupton se pas disa ditësh çdo gjë bëhet monotone. Disa ditë nuk ke më fuqi të mendosh për darkën — vetëm për një gotë ujë.

8. Vetmia e pavarësisë

Të jesh i pavarur është një ndjenjë e bukur, por edhe e vetmuar. Edhe me miq e familje afër, ka momente kur e kupton se udhëtimi i rritjes është diçka që duhet ta bësh vetë.

9. Përballja me traumat e fëmijërisë

Me kalimin e kohës, kujtimet e dhimbshme që ke shtyrë për më vonë rikthehen. Frika, turpi a ndjenja e braktisjes kërkojnë përballje dhe vetëm si i rritur mund të përpiqesh t’i kuptosh e t’i shërosh.

10. Menaxhimi i jetës së përditshme

Nga pastrimi i shtëpisë te detyrimet e punës, marrëdhëniet e përballja me stresin, çdo gjë kërkon vëmendje të vazhdueshme. Ndonjëherë duket sikur dita s’mjafton për asgjë.

11. Ushqimet e detit, një luks i ri

Dikur peshku ishte zgjedhje e shëndetshme e përballueshme. Sot, çmimet e bëjnë të mendosh se ndoshta vjen drejtpërdrejt nga parajsa.

12. Trishtimi i pashmangshëm

Kur sheh prindërit që plaken para syve, e kupton se koha nuk ndalet për askënd. Është ndjesi që ngjall mall, frikë e mirënjohje njëkohësisht.

13. Sekretet e familjes

Familjet kanë shtresa të fshehta që i kupton vetëm kur rritesh. Disa sekrete ndryshojnë mënyrën si e sheh fëmijërinë tënde, edhe veten.

14. Rritja dhe ndarja nga e kaluara

Sa më shumë rritesh, aq më shumë ndryshon. Por, ata që ishin afër teje nuk e pranojnë këtë. Të kuptuarit bëhet më i vështirë, edhe me njerëzit që dikur të njihnin më mirë se kushdo.

15. Jeta nuk ndalon për askënd

Edhe kur ndihesh i rrënuar, jeta ecën para. Email-et, detyrat, angazhimet, asgjë nuk ndalon. Duhet forcë për të vazhduar, pavarësisht gjithçkaje. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

130 vite nga lindja e “Heroinës së Popullit” Shote Galica, gruaja që jetoi me pushkë në dorë

Published

18 hours ago

on

November 10, 2025

By

Më 10 nëntor 1895, në Drenicën heroike, u lind Qerime Radisheva, e njohur si Shote Galica, një ndër figurat më të fuqishme të rezistencës shqiptare në Kosovë dhe një simbol i qëndresës kombëtare.

Ajo mbetet një emër që ngjall krenari, jo vetëm për trimërinë në beteja, por edhe për rolin që pati në historinë e rezistencës kundër serbëve.

Ishte një ndër gratë e rralla shqiptare të asaj kohe që mori armët për liri dhe nuk i hoqi kurrë nga duart deri në fund të jetës.

Nga Qerime Radisheva në Shote Galica

E lindur në një familje shqiptare me ndjenja të forta atdhetare, ajo u rrit mes këngëve dhe tregimeve për trimëri. Qysh në moshë të re u përfshi në luftërat kundër pushtuesve e përkrah bashkëshortit të saj, Azem Bejtës, u bë pjesë e çetave kryengritëse të Drenicës.

Pseudonimi “Shote Galica” e shoqëroi përjetësisht, duke u bërë simbol i grave luftëtare shqiptare.

Krahu i djathtë i Azem Galicës

Në çdo betejë, Shoteja qëndronte përkrah burrit. Ajo nuk e shihte luftën si detyrë burrash, por detyrë kombëtare. Pasi Azemi u vra, ajo nuk u dorëzua. Përkundrazi, mori drejtimin e çetës dhe vazhdoi luftën deri në fund të forcave, duke u bërë frymëzim për burra e gra tjerë.

Në fillim të viteve ’20, Shote zhvilloi një rezistencë kundër autoriteteve serbe, që ushtronin dhunë e shpërngulje ndaj shqiptarëve të Kosovës. Pavarësisht mungesës së mbështetjes e kushteve të vështira, ajo qëndroi e palëkundur në idealin e saj për liri.

Mërgimi dhe fundi i jetës

Pas shumë vitesh luftë dhe përndjekjesh, Shoteja u tërhoq në Shqipëri, e rraskapitur, e plagosur dhe pa bashkëluftëtarët e dikurshëm.
Ajo u vendos në Fushë-Krujë, ku vdiq më 1 korrik 1927, në moshë të re, 32 vjeçe. Edhe në ditët e fundit, mbeti krenare dhe besnike ndaj idealeve për të cilat kishte luftuar gjithë jetën.

Trashëgimia dhe nderimi

Shote Galica nuk u kujtua vetëm si luftëtare, por si simbol i emancipimit të gruas shqiptare dhe i sakrificës për lirinë kombëtare. Thënia e saj e famshme “Jeta pa dije është si një luftë pa armë” mbetet një mesazh i përjetshëm për rëndësinë e arsimit dhe vetëdijes kombëtare.

Për veprimtarinë dhe heroizmin e saj, është nderuar me titullin më të lartë shtetëror “Hero i Popullit”, duke u radhitur mes figurave më të mëdha të historisë shqiptare.

130 vite pas lindjes – kujtimi që nuk shuhet

Sot, më 10 nëntor 2025, mbushen 130 vite nga lindja e Shotë Galicës, një figure që vazhdon të frymëzojë brezat me trimërinë, vendosmërinë dhe dashurinë e saj për atdheun. Në Drenicë, në Fushë-Krujë dhe në çdo cep të trojeve shqiptare, kujtimi jeton në këngë, në tregime dhe në zemrat e njerëzve që e shohin si shembull të gruas shqiptare që nuk u dorëzua kurrë.

Shote Galica – emri që mbetet pushkë e ndezur në kujtesën e kombit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara