Botë
Republika Sërpska miraton draft-kushtetutën e re që e përcakton atë si shtet
Published
8 months agoon
By
UBTnewsAsambleja Parlamentare e Republikës Sërpska ka miratuar të enjten vonë një draft të kushtetutës së re, e cila synon ta përcaktojë si shtet entitetin serb të Bosnje e Hercegovinës.
Me Kushtetutën e re, ndër të tjera, liderët e Republikës Sërpska synojnë ta përcaktojnë këtë entitet si shtet të popullit serb, t’i japin të drejtën e vetëvendosjes, ta krijojë ushtrinë e tij dhe ta shfuqizojë Këshillin e Popujve dhe nënkryetarët nga dy popujt e tjerë përbërës.
Kjo kushtetutë është në kundërshtim me Kushtetutën e Bosnje e Hercegovinës, dhe rrjedhimisht me Marrëveshjen e Dejtonit.
Që nga Marrëveshja e Dejtonit për paqe, e cila u nënshkrua në vitin 1995 dhe i dha fund luftës në Bosnje, vendi përbëhet nga Federata Boshnjako-Kroate dhe Republika Sërpska e dominuar nga serbët etnikë, nën një qeveri të dobët qendrore.
Derisa Republika Sërpska mund të miratojë ligje për çështje të brendshme, ligjet dhe institucionet në nivel shtetëror mbeten mbi të gjitha, sipas Kushtetutës së Bosnje e Hercegovinës.
Drafti, i cili u miratua me 50 vota për dhe tetë kundër të enjten në Banjallukë, tani do të kalojë në një debat publik 30-ditor, pas së cilës Komisioni Parlamentar për Çështje Kushtetuese do ta hartojë një propozim që më pas do të debatohet sërish në Asamblenë Kombëtare.
Kjo është një lëvizje tjetër për ndarjen e Republikës Sërpska nga Bosnja e liderëve të këtij entiteti, pasi javën e kaluar Asambleja miratoi ligje që ndalojnë punën e institucioneve shtetërore të drejtësisë së Bosnjës në territorin e këtij entiteti.
Edhe pse Gjykata Kushtetuese e Bosnjës pezulloi zbatimin e ligjeve, Republika Sërpska ka ngulur këmbë se ligjet do të zbatohen.
Veprimet e liderëve të Republikës Sërpska janë kundërshtuar nga opozita në këtë entitet dhe janë dënuar nga bashkësia ndërkombëtare.
Në një seancë më herët të enjten, Asambleja Kombëtare e Republikës Sërpska e kaloi gjithashtu një ligj që parashikon krijimin e një gjykate dhe prokurorie speciale në këtë entitet, të cilat, siç u tha, do të siguronin “mbrojtjen e rendit kushtetues” në Republikën Sërpska.
Zyra e Përfaqësuesit të Lartë në Bosnje e Hercegovinë tha për Radion Evropa e Lirë se miratimi i Ligjit për mbrojtjen e rendit kushtetues të Republikës Sërpska “përbën sulm të drejtpërdrejtë dhe të qëllimshëm” ndaj rendit juridik të Bosnje e Hercegovinës.
“Kjo jo vetëm që tregon mosrespektim flagrant të vendimeve të Gjykatës Kushtetuese nga autoritetet e Republikës Sërpska, por gjithashtu përbën shkelje serioze të Marrëveshjes së Dejtonit dhe kornizës kushtetuese të Bosnje e Hercegovinës, çka hap raste të reja të përgjegjësisë penale për ata që zbatojnë këto veprime”, tha ajo.
Lajmet
Ekonomia gjermane mbetet në stagnacion pavarësisht qeverisë së re
Published
2 hours agoon
November 7, 2025By
UBT NewsKomuniteti i biznesit gjerman ende nuk ka ndjerë ndonjë optimizëm pavarësisht qeverisë së re, pasi ekonomia vazhdon të ngecë. Sipas sondazheve kohëve të fundit, edhe pse qeveria thuhet se identifikoi problemet, ende nuk ka dhënë ndikimin e nevojshëm.
Dhoma Gjermane e Industrisë dhe Tregtisë (DIHK) publikoi sondazhin e saj të biznesit të vjeshtës 2025, i cili pasqyron pritjet e rreth 23 mijë firmave nga të gjithë sektorët dhe rajonet.
Helena Melnikov, drejtoreshë ekzekutive DIHK, tha se situata nuk u përmirësua gjatë verës, dhe në vend të kësaj, ndjenja u përkeqësua pak përsëri.
Kancelari Friedrich Merz i kishte premtuar komunitetit të biznesit se ekonomia do të fillonte të rimëkëmbej deri në verë.
Melnikov deklaroi se mungon momenti i nevojshëm për një rimëkëmbje të vërtetë në ekonominë gjermane, dhe DIHK vlerëson ngecje për produktin e brendshëm bruto gjerman këtë vit, dhe vetëm një rritje prej 0.7% në vitin 2026.
Ajo tha se investimet e korporatave janë ende 10% nën nivelet para pandemisë, edhe pse kanë kaluar pesë vjet që nga fillimi i pandemisë së koronavirusit, duke i kërkuar qeverisë të kontrollojë kostot si sigurimet shoqërore, jo vetëm për industrinë, por për të gjitha bizneset.
DHK vlerëson një rënie prej 1% të eksporteve këtë vit për shkak të tarifave amerikane, e cila vjen pas një rënieje prej 2.1% vitin e kaluar, ndërsa viti i ardhshëm pritet të sjellë një rritje të lehtë prej 0.5%.
Indeksi i besimit i DIHK, që mat situatën aktuale ekonomike dhe pritjet e biznesit të kompanive pjesëmarrëse, ra me 1 pikë në 93.8. Nga 23,000 firma të anketuara, 15% presin që situata ekonomike të përmirësohet në 12 muajt e ardhshëm, ndërsa 27% mendojnë se do të përkeqësohet.
Rreth 22% e firmave të anketuara planifikojnë të rrisin investimet dhe 31% planifikojnë të ulin, ndërsa vetëm 11% planifikojnë të rrisin fuqinë punëtore. Një total prej 24% mendojnë për shkurtime nga puna, dhe 56% e kompanive i shohin kostot e punës si një nga rreziqet më të mëdha të biznesit të tyre.
Ndërkohë, ekonomia gjermane u tkurr me 0.2% në tremujorin e dytë pas një rritjeje prej 0.3% në tremujorin e parë, duke shmangur një recesion dhe duke parë stagnacion në tremujorin e tretë. Kostot e larta të energjisë, porositë e dobëta globale dhe tarifat e larta amerikane janë çështjet më urgjente kundër rritjes.
Gjermania vuan nga mungesa e çipave, duke shkaktuar ndalesa të prodhimit në industrinë e automobilave dhe përparimet e Kinës në prodhim, pasi vendi nuk ka më nevojë për Gjermaninë për produktet që dikur blinte në vend që t’i prodhonte.
Qeveria gjermane premtoi ta nxirrte ekonominë nga stagnacioni me një rritje të ndjeshme të shpenzimeve për infrastrukturë dhe mbrojtje, por efektet e masave do të zgjasin më shumë sesa pritej për t’u parë.
Gjermania e rishikoi parashikimin e saj të rritjes për vitin 2025 nga 0% në 0.2% më 8 tetor, ndërsa vlerësoi se ekonomia do të rimëkëmbet me një rritje prej 1.3% në vitin 2026 dhe 1.4% në vitin 2027, e udhëhequr nga shpenzimet publike./S.K/KP/
Lajmet
Shërbimi i Inteligjencës së Jashtme të Ukrainës: Moska i përgatit rusët për rënien e standardeve të jetesës
Published
2 hours agoon
November 7, 2025By
UBT News
Autoritetet ruse po i përgatitin qytetarët për një përkeqësim të mëtejshëm të standardeve të jetesës mes një deficiti rekord buxhetor, i cili pritet të arrijë në 5.74 trilionë rubla në vitin 2025.
Kjo u raportua në Telegram nga Shërbimi i Inteligjencës së Jashtme të Ukrainës.
Sipas raportit, për të mbuluar mungesën e fondeve, Kremlini planifikon të rrisë taksat dhe të ulë përfitimet sociale, ndërsa përdor senatorët dhe guvernatorët rajonalë si “shkopinj rrufeje” për të thithur pjesën më të madhe të kritikave publike.
Rusia zyrtarisht planifikon të rrisë TVSH-në nga 20% në 22%, të ulë pragun për taksimin e thjeshtuar dhe të rishikojë përfitimet për qytetarët e vetëpunësuar, të cilët aktualisht paguajnë vetëm 4–6% taksë. Regjimi i vetëpunësimit mund të shfuqizohet që në vitin 2026, duke i detyruar njerëzit ose të regjistrohen si sipërmarrës ose të paguajnë normën e plotë të taksës.
Raportet e inteligjencës thonë se qeveria po shqyrton gjithashtu futjen e kontributeve sociale për ata që janë zyrtarisht të papunë – qytetarë të papunë, punonjës të pavarur dhe njerëz që punojnë në mënyrë informale. Këto iniciativa po promovohen nën maskën e “drejtësisë sociale”, por në realitet, ato rrisin barrën mbi popullsinë.
Autoritetet planifikojnë gjithashtu të shkurtojnë programet sociale: kapitali i lindjes mund të paguhet vetëm për një fëmijë të tretë, ndërsa programi i “hipotekës familjare” do të zhvendoset në financim rajonal. Buxhetet lokale tashmë në deficit në 68 rajone, po detyrohen të rrisin taksat e transportit dhe tarifat e parkimit, duke u bërë linja e parë e vendimeve jopopullore.
Vërehet se këto ndryshime janë pasojë e drejtpërdrejtë e luftës, pasi sanksionet e vendosura për agresionin kanë ulur të ardhurat e Rusisë. Kremlini po e ndryshon në mënyrë efektive kontratën e tij shoqërore me qytetarët: më parë, formula ishte “ju nuk protestoni – ne garantojmë stabilitet”, por tani është bërë thjesht: “ju mbështesni regjimin – ju paguani më shumë”.
Siç raportohet nga Ukrinform, ekonomia ruse po hyn në një fazë rënieje të zgjatur: kompanitë po raportojnë gjithnjë e më shumë vështirësi financiare, po ulin shpenzimet dhe po shtyjnë investimet./S.K/KP/
Botë
Ushtria amerikane harton plane ndërhyrjeje në Nigeri pas urdhrit të Trump
Published
19 hours agoon
November 6, 2025By
UBTnews
Ushtria amerikane ka përgatitur opsione për një ndërhyrje të mundshme në Nigeri pasi presidenti Donald Trump urdhëroi veprime për të mbrojtur të krishterët nga sulmet e synuara nga grupet terroriste, sipas raporteve të medias.
Zyrtarët e mbrojtjes amerikane thanë se Komanda Amerikane e Afrikës (AFRICOM) ka hartuar tri plane përshkallëzuese për Nigerinë, duke përfshirë opsione të lehta, të mesme dhe të rënda, dhe ia paraqiti ato Shtabit të Përbashkët në Pentagon, raporton New York Times.
Zhvillimi i fundit erdhi pasi Trump shkroi në platformën e tij Truth Social të shtunën se nëse qeveria nigeriane “vazhdon të lejojë vrasjen e të krishterëve”, Uashingtoni do të ndërpresë menjëherë të gjithë ndihmën.
Trump tha se SHBA-të mund të “hyjnë në atë vend tani të turpëruar, ‘me armë zjarri'” dhe urdhëroi Pentagonin të “përgatitet për veprime të mundshme”.
Sipas zyrtarëve, opsioni i lehtë do të përfshinte operacione “të mundësuara nga partnerët”, me ushtrinë amerikane dhe Departamentin e Shtetit që mbështesin forcat nigeriane kundër Boko Haram dhe grupeve të tjera militante.
Opsioni i mesëm parashikon sulme me dronë në kampet dhe konvojet e militantëve, megjithëse forcat amerikane nuk kanë më baza të afërta në Nigerin fqinj dhe do të përballen me sfida logjistike dhe diplomatike.
Opsioni i rëndë do të vendoste një grup transportuesish aeroplanësh dhe asete sulmi me rreze të gjatë veprimi, por zyrtarët thanë se një veprim i tillë nuk është aktualisht një përparësi e sigurisë kombëtare të SHBA-së.
Në Nigeri, siguria kërcënohet nga një përzierje grupesh terroriste, duke përfshirë Boko Haram dhe ISWAP, si dhe bandat e armatosura, milicitë etnike si Populli Indigjen i Biafrës (IPOB) dhe konfliktet midis barinjve dhe fermerëve, shpesh të rrënjosura në tensionet ekonomike dhe sociale.
Sipas Projektit të të Dhënave të Vendndodhjes dhe Ngjarjeve të Konflikteve të Armatosura (ACLED) me bazë në SHBA, këtë vit ka pasur 1.923 sulme ndaj objektivave civilë në Nigeri, me vetëm 50 të lidhura drejtpërdrejt me identitetin e krishterë./KP
Lajmet
114 të vdekur nga tajfuni, Filipinet shpallin gjendje katastrofe
Published
1 day agoon
November 6, 2025By
UBT News
Të paktën 114 persona kanë vdekur nga tajfunët më të fortë të këtij viti, ku shkaktoi përmbytje të mëdha në Filipinet qendrore. Presidenti i Filipineve, Ferdinand Marcos Jr., ka shpallur gjendje katastrofe në territor.
Stuhia ka përmbytur qytete të tëra në Cebu, ishullin më të populluar të rajonit, ku u raportuan 71 vdekje. 127 të tjerë janë të zhdukur dhe 82 të plagosur, sipas zyrtarëve.
Autoritetet provinciale të Cebu-s raportuan 28 vdekje të tjera, të cilat nuk u përfshinë në numrin e publikuar nga zyra kombëtare e mbrojtjes civile, sipas AFP-së.
Kalmaegi u nis nga Filipinet të enjten në mëngjes dhe po lëviz drejt Vietnamit qendror, ku banorët janë ende të tronditur nga përmbytjet që vranë dhjetëra persona./S.K/KP/BBC/
Rektori Hajrizi në vizitë zyrtare në Itali
Dy armë zjarri u gjetën në vendin ku ndodhi vrasja e dyfishtë në Gollubovc
Skandal në futbollin turk: Arrestohen 17 gjyqtarë dhe një president klubi
Arrestohet i dyshuari për vrasjen e dy vëllezërve në Malishevë
Millie Bobby Brown reagon ndaj mediave që sulmojnë pamjen e saj
Pse duhani është më i dëmshëm për gratë: Shkencëtarët zbulojnë arsyen
Pas këtij artikulli, nuk do vendosni më asnjë unazë në gishtin e mesit
Një person i lënduar nga vetaksidenti me traktor në Suhogërll të Istogut
Drita me fitore historike ndaj Shelbourne
Të kërkuara
-
Lajmet2 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet2 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni1 month agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
