Kuriozitete

Pse përpjekjet individuale për të përmirësuar përqendrimin nuk funksionojnë plotësisht?

Çfarë po ndodhë me ne?

Published

on

“Më quani mbretëreshë të dramave, por ndjej se përqendrimi im i dobësuar po më bën të humb kontrollin mbi jetën time”, tha Mina për Deutsche Welle, një studente 21-vjeçare e financave në Barcelonë.

Ajo do që të shkëlqejë në programim sepse kjo do t’i ndihmonte ta gjente një punë që paguhet mirë, por çdo ditë po e ka më të vështirë që të fokusohet thellë në materialet e shkollës.

Sa herë që ajo përpiqet të ushtrojë në kodim, e kaplon një ndjenjë mërzie dhe shqetësimi dhe e dekoncentron atë. Pastaj ajo merr telefonin, kontrollon rrjetet sociale, i shkruan dikujt apo luan me lojëra.

“Nuk ka të bëjë vetëm me produktivitet. E kam të vështirë gjithashtu të përfundoj leximin e romaneve dhe librave që më pëlqejnë ose rreth hobive që kërkojnë njëfarë niveli energjie mendore”, tha Mina, e cila refuzoi ta tregojë mbiemrin e saj nga frika se mos punëdhënësit e saj të ardhshëm do të kërkojnë për të në rrjete sociale.

Me probleme tilla po përballen edhe përdoruesit e tjerë të rrjeteve sociale. Pyetjet sikurse “Si të fokusohem?” dhe “Pse s’po mund të koncentrohem?” janë më të kërkuarat në Google.

Përmes librave, artikujve, podkasteve të panumërta, etj, janë përpjekur t’u përgjigjen këtyre pyetjeve, kryesisht duke prezantuar metoda dhe këshilla që supozohet se do t’i ndihmojnë individët të forcojnë fokusin e tyre dhe të lundrojnë në jetën e tyre përmes asaj që titujt e quajnë sot ‘botë e shpërqendruar’. Por sa është serioze çështja e koncentrimit? A ia dalim që përmes metodave të tilla ta zgjidhim këtë problem të përhapur gjerësisht?

Çfarë po ndodhë me ne?

Me gjasë nuk ka asnjë studim që mund të ketë matur ndryshimet në aftësitë e përqendrimit te njerëzit gjatë dy brezave. Disa dokumente kërkimore sugjerojnë se vëmendja e punonjësve të zyrës dhe studentëve ka rënë. Por disa studimet tjera argumentojnë se kjo varet nga një sërë faktorësh si; detyrat, rrjedha e punës, dhe faktorët mjedisorë sikurse ndriçimi i klasës apo zyrës.

Studimet tjera theksojnë efektet e dëshme të rritjes së përdorimit të rrjeteve sociale dhe kohës së gjatë para ekranit në aftësitë tona njohëse, si te koncentrimi.

Të krijuara për të stimuluar vazhdimisht trurin, algoritmet e mediave sociale synojnë t’i lidhin njerëzit me përmbajtje të shkurtra për orë të tëra, duke e bërë të vështirë ruajtjen e koncentrimit të thellë në detyra më pak argëtuese.

Megjithatë, jo të gjithë pajtohen se mospërqendrimi dhe koha e gjatë para ekranit janë domosdoshmërisht shenja të këqija.

“Është e vërtetë se në krahasim me të kaluarën, njerëzit tani po u kushtojnë vëmendje gjërave që janë shumë më të vogla dhe nuk zgjasin shumë; gjëra të tilla si tweet-et kundrejt librave”, tha për DW Thomas Hills, profesor i psikologjisë në Universitetin e Warwick.

“Por kjo mund të nënkuptojë se ne kemi dalë me mënyra më të shkurtra dhe më të shpejta për të dërguar informacionin”, shtoi ai tutje.

“Ne jemi të mbuluar vazhdimisht nga copëza informacioni këto ditë, të cilat konkurrojnë ashpër për të tërhequr vëmendjen tonë”, tha Hills.

“Por ne duhet të përshtatemi me to dhe të formojmë jetën tonë sipas tyre”, shtoi ai.

“Ajo çfarë ne duhet të bëjmë është t’ua mësojmë njerëzve aftësitë e nevojshme të menaxhojnë kohën dhe të mbrojnë shëndetin e tyre mendor”, deklaroi më tej Hills.

“Nuk është faji juaj”

Por sipas Johann Har, autor i librit më të shitur “Stolen Focus”, problemi është më kompleks. Problemet me përqëndrim janë më të thella sesa kurrë, i tha ai DW-së, duke shtuar se kultura dhe shoqëria po i kontribuojnë kësaj.

Ne jemi të rrethuar nga forca të mëdha që degradojnë aftësinë tonë për t’u përqendruar, shpjegon Hari në librin e tij. Krahasuar me rreth njëqind vjet më parë, ne flemë më pak se dikur, bëjmë gjumë jocilësor për shkak të ekspozimit tonë të vazhdueshëm ndaj dritave të shndritshme të ekranit. Ka rritje të ankthit kronik, veçanërisht te personat në situata të pasigurta financiare, i cili ka rezultuar se dëmton përqendrimin.

Dietat e këqija, zakonet e pashëndetshme të të ngrënit, për të mos përmendur ndotjen, kanë gjithashtu efekte të qëndrueshme, dëmtuese në funksionimin e trurit.

Ndër fajtorët më të rëndësishëm janë kompanitë e mëdha të teknologjisë, modeli i biznesit i të cilave mbështetet në maksimizimin e kohës që njerëzit shpenzojnë në platformat e mediave sociale.

“Nëse e shihni këtë si një problem individual, ju jeni të bllokuar”, tha Hari. “Ne duhet të ndalemi së fajësuari veten dhe me forcat tona duhet t’i ndalojmë ata që vazhdojnë ta bëjnë këtë”.

Pa veprim kolektiv, zgjidhjet personale do të kenë ndikime të kufizuara dhe në shumë raste të përkohshme, sipas Harit.

Një nga këshillat e vazhdueshme është të largoheni nga ekrani, por fatkeqësisht ata që punojnë me pajisje kompjuterike e kanë të vështirë këtë.

Përqendrimi i dobët është shfaqur në qendër të lëvizjeve dhe nismave të shumta deri më tani. Qendra për Teknologjinë Humane (CHT), një organizatë jofitimprurëse, synon të ndalojë algoritmet e teknologjisë që të na shpërqendrojnë vazhdimisht dhe t’i detyrojë ato të respektojnë vëmendjen e përdoruesve.

Që nga viti 2013, CHT ka bërë fushatë për ndryshime të vogla të tilla si heqja e veçorive si njoftimet, si dhe lobimi për rregulla më strikte mbi përdorimin e teknologjisë, për të reduktuar kohën që njerëzit e kalojnë me pajisjet e tyre./UBTNews/

Përktheu dhe përshtati UBTNews

Kuriozitete

Tsutomu Yamaguchi – i mbijetuar dy herë nga bombat atomike

Published

on

Tsutomu Yamaguchi, i lindur më 16 mars 1916 në Nagasaki, mban titullin unik si personi i vetëm që është njohur zyrtarisht nga qeveria japoneze si i mbijetuar nga të dy bombardimet atomike në Hiroshima dhe Nagasaki.

Më 6 gusht 1945, Yamaguchi ndodhej në Hiroshima për një udhëtim pune për kompaninë Mitsubishi Heavy Industries.

Rreth 3 km larg qendrës së shpërthimit, ai u godit nga valët tronditëse, humbi dëgjimin në njërin vesh, u verbua përkohësisht dhe u dogj rëndë në anën e majtë të trupit. Pavarësisht plagëve, gjeti strehim gjatë natës dhe u kthye në Nagasaki ditën tjetër.

Më 9 gusht, pasi u paraqit në punë, ku rrëfeu përvojën në Hiroshima, përjetoi edhe bombardimin e dytë. Edhe këtë herë ndodhej rreth 3 km larg nga qendra e shpërthimit dhe mbijetoi me më pak lëndime fizike, por pati ethe dhe të vjella nga ekspozimi ndaj rrezatimit.

Në vitin 1957, Yamaguchi u njoh zyrtarisht si ‘hibakusha’ (i mbijetuar) nga bombardimi në Nagasaki. Vetëm në mars të vitit 2009 qeveria japoneze pranoi zyrtarisht që ai kishte mbijetuar nga të dyja bombardimet, status që u konfirmua më 24 mars 2009.

Yamaguchi e kaloi pjesën e mbetur të jetës së tij duke avokuar për çarmatimin bërthamor, duke shkruar kujtime dhe poezi, si dhe duke marrë pjesë në një dokumentar të shfaqur në OKB më 2006 që përfshinte 165 të mbijetuar të dyfishtë (‘nijū hibakusha’).

Ai ndërroi jetë më 4 janar 2010 në Nagasaki, në moshën 93-vjeçare, nga kanceri në stomak. Historia e tij, nga mbijetesa e dy bombardimeve atomike të ndara, deri te angazhimi ndërkombëtar kundër armëve bërthamore, është dëshmi e forcës njerëzore e kujtesë e dhimbshme e tmerrit që sjell lufta bërthamore.

Continue Reading

Kuriozitete

Ia ndaloi rregullatori i reklamave, Zara largon imazhet e modeleve “shumë të dobëta”

Published

on

Rregullatori i reklamave në Mbretërinë e Bashkuar, Autoriteti i Standardeve të Reklamimit (ASA), ka ndaluar dy reklama të Zara-s, pasi sipas tyre përshkruajnë modele të konsideruara “jashtëzakonisht të dobëta”.

Reklamat e Zara-s të publikuara në maj, paraqisnin një modele të veshur me një këmishë të bardhë të madhe me “klavikulën e saj të spikatur” të theksuar nga dizajni i këmishës dhe një modele tjetër me një fustan të shkurtër të bardhë, pamja “e dobët” e të cilit theksohej nga dizajni.

ASA vendosi që këto imazhe janë të papërshtatshme dhe urdhëroi Zara-n të mos i përdorte më ato.

Sipas mbikëqyrësit, një efekt hijeje u përdor për ta bërë njërën nga këmbët e modeles të dukej “dukshëm e hollë”.

Ata shtuan se pozicioni i krahëve të sipërm dhe i nyjeve të bërrylave të modeles e bënte trupin e saj të dukej “jashtë proporcionit”.

Zara konfirmoi se kishte ndryshuar listat e produkteve pas marrjes së ankesës dhe kishte hequr imazhet.

 

Continue Reading

Kuriozitete

Nga strategjia te kreativiteti – përfitimet surprizuese të shahut në jetën tuaj

Published

on

Shahu nuk është vetëm një garë mendore mes dy lojtarësh, por ushtrim i thellë intelektual që ndihmon në formësimin e trurit dhe karakterit. Kjo lojë ka kaluar kohën e kufijtë gjeografikë, duke u bërë pjesë e përditshme e jetës në dhoma pritjeje, biblioteka publike, shkolla e sheshe në të gjithë botën.

Shahu është më shumë se sport intelektual, është mënyrë për të ndërtuar mendje të mprehtë, të qëndrueshme e më të aftë për të përballuar sfidat e jetës.

Pavarësisht moshës apo përvojës, një tabelë shahu është gjithmonë një ftesë për të ushtruar trurin.

Por përse shahu konsiderohet kaq i dobishëm për zhvillimin e trurit?

1. Zhvillon aftësinë për të menduar me empati

Për të qenë një lojtar i suksesshëm, nuk mjafton të mendosh vetëm për lëvizjen tënde – duhet të hysh në mendjen e kundërshtarit. Kjo aftësi për të kuptuar mendimet dhe qëllimet lidhet ngushtë me konceptin psikologjik të “teorisë së mendjes”, që është thelbësor për marrëdhënie sociale të suksesshme.

2. Forcon kujtesën afatshkurtër dhe atë vizuale

Lojtarët e shahut janë të ekspozuar ndaj kombinimeve të mundshme gjatë lojes, i detyron të mbajnë mend pozicione, skema, strategji, sfidë që stërvit kujtesën vizuale dhe atë logjike në të njëjtën kohë. Ata që luajnë hah kanë performancë më të mirë në teste që kërkojnë rikujtim e njohje të shpejtë të modeleve.

3. Nxit mendimin strategjik dhe planifikimin në afatgjatë

Çdo lëvizje në shah është një hap drejt një qëllimi të madh. Loja nxit lojtarin të planifikojë disa hapa para, duke marrë parasysh të gjitha mundësitë dhe kundërveprimet. Kjo formë mendimi është e dobishme jo vetëm në lojë, por edhe në jetë, nga menaxhimi i kohës deri tek marrja e vendimeve të rëndësishme.

4. Rrit fleksibilitetin mendor dhe zgjidhjen e problemeve të reja

Lojtarët përballen me situata të reja që kërkojnë zgjidhje. Kjo përfshin zhvillimin e asaj që quhet inteligjencë fluide, aftësia për të analizuar probleme të panjohura dhe reaguar në mënyrë efikase. Loja përmirëson shpejtësinë e përpunimit të informacionit, duke i bërë lojtarët më të shpejtë në vendimmarrje.

5. Zhvillon kreativitetin dhe mendimin divergent

Në kontrast me idenë se shahu është ogjikë e ftohtë, loja kërkon mendim krijues. Kur situatat në lojë nuk janë të zakonshme, lojtarët gjejnë zgjidhje kreative e dalin jashtë rregullave standarde. Një eksperiment në Indi tregoi se fëmijët që luanin shah kishin rezultate më të mira në teste të kreativitetit krahasuar me ata që nuk luanin.

6. Përmirëson përqendrimin dhe vetëkontrollin

Një ndeshje shahu mund të zgjasë orë të tëra, çdo gabim kushton humbjen e lojës. Kjo kërkon nivel të lartë përqendrimi dhe vetëdisiplinimi. Aftësia për të qëndruar i fokusuar për një kohë të gjatë është e rëndësishme jo vetëm në shah, por edhe në arsim, punë dhe situata të jetës së përditshme.

7. Ndihmon në rregullimin e emocioneve dhe menaxhimin e stresit

Shahu i mëson lojtarët të menaxhojnë presionin emocional e të përballen me humbjen në mënyrë konstruktive. Përmes lojës, individi mëson të ruajë qetësinë, të mendojë para se të veprojë dhe të mësojë nga gabimet pa u zhgënjyer. Këto aftësi janë të rëndësishme për mirëqenien psikologjike.

8. Mbron trurin nga plakja e hershme

Ka shumë dëshmi se aktivitetet mendore komplekse, si shahu, ndihmojnë në ruajtjen e funksioneve njohëse te të moshuarit. Studime kanë sugjeruar se njerëzit që merren rregullisht me lojëra si shahu, kanë rrezik më të ulët për zhvillimin e sëmundjeve neurodegjenerative si Alzheimeri.

Continue Reading

Kuriozitete

Regjistrohet rrufeja 829 kilometra e gjatë

Published

on

Organizata Botërore Meteorologjike ka vendosur rekord të ri botëror për rrufenë më të gjatë një rrufe e jashtëzakonshme prej 829 kilometrash në një zonë të njohur për stuhi në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Komiteti i WMO për Ekstremet e Motit njofton se rrufeja më e gjatë në botë ndodhi në tetor 2017 gjatë një stuhie të madhe në SHBA, duke përshkuar 829 km nga lindja e Teksasit deri afër Kansas City. Do të duheshin rreth 8-9 orë me veturë ose të paktën 90 minuta me avion për ta përshkuar.

“Vetëtimat janë të mrekullueshme, por dhe të rrezikshme, duke marrë shumë jetë çdo vit. Kjo ngjarje tregon sa larg mund të përhapen rrufetë, duke rrezikuar aviacionin dhe shkaktuar zjarre”, tha Celeste Saulo, sekretare e përgjithshme e WMO.

Komiteti i WMO për Ekstremet e Motit e konfirmoi rekordin me ndihmën e teknologjive të reja satelitore. Ky rekord është 61 kilometra më i gjatë se ai i mëparshmi në SHBA më 29 prill 2020 (768 km). Gabimi i matjes është ±8 km.

Rrufja ndodhi në Rrafshinat e Mëdha të Amerikës së Veriut, një zonë e njohur për stuhitë Mesoskalare Konvektive që mundësojnë “mega-rrufe”.

Ajo u zbulua përmes analizës së përsëritur me ndihmën e satelitit GOES-16.

“Ky rekord tregon fuqinë e natyrës e përparimin shkencor në dokumentimin e ekstremeve. Ka të ngjarë që në të ardhmen të zbulohen më të mëdha”, tha Randall Cerveny nga WMO. Arkivi i WMO ruan të dhënat për ekstreme, përfshirë temperaturat, erën, reshjet, breshrin, rrufetë, tornado e ciklonet tropikale.

Continue Reading

Të kërkuara