Lajmet

Pse Evropa po përballet me rritje të çmimeve të energjisë dhe krizë të kostos së jetesës?

Njerëzit po gjejnë mënyra se si të kursejnë energji, ndërsa qeveritë po përpiqen të kufizojnë çmimet.

Publikuar

Evropianët po përballen me faturat më të larta të energjisë pasi rritja globale e çmimeve të energjisë dhe gazit ekspozon vendet më të varfëra me karburant, paralajmërojnë grupet e konsumatorëve.

Njerëzit po gjejnë mënyra se si të kursejnë energji, ndërsa qeveritë po përpiqen të kufizojnë çmimet dhe t’i ndihmojnë familjet dhe bizneset më të goditura.

Pse janë çmimet e energjisë kaq të larta?

Kompanitë energjetike e blejnë në tregjet me shumicë gazin dhe energjinë elektrike që ua shesin konsumatorëve. Ashtu si në çdo treg, çmimet mund të rriten ose ulen, varësisht nga oferta dhe kërkesa. Në dimër çmimet rriten për shkak të kërkesës më të lartë për ngrohje dhe ndriçim, kurse gjatë verës çmimet bien.

Çmimet filluan të rriten mbi nivelin normal shtatorin e vitit të kaluar dhe janë rritur edhe më tej pas ndërprerjes së furnizimit si pasojë e pushtimit rus të Ukrainës, që filloi më 24 shkurt. Pak para fillimit të luftës, qeveria gjermane ndaloi gazsjellësin Nord Stream 2, i cili do të dyfishonte sasinë e gazit rus të dërguar në Evropë.

Në korrik, Rusia uli vëllimet e pompuara përmes Nord Stream 1 deri në 20 për qind të kapacitetit, për arsye mirëmbajtjeje, në atë që qeveria gjermane tha se është një pretekst i përdorur nga Moska për t’iu kundërpërgjigjur sanksioneve të Perëndimit.

Më 2 shtator, Rusia ndërpreu furnizimin treditor përmes Nord Stream 1 në Gjermani, duke thelluar vështirësitë e Evropës në sigurimin e karburantit dimëror, pasi tha se ka gjetur defekte në tubacion gjatë mirëmbajtjes. Nord Stream 1, i cili kalon nën Detin Baltik, duhej të rifillonte funksionimin pas një ndalese treditore për mirëmbajtje. Ndërprerjet bërthamore franceze dhe një valë e të nxehtit në të gjithë Evropën këtë verë kanë rritur gjithashtu kërkesën për energji.

Çmimet standarde evropiane të gazit në qendrën holandeze TTF janë rritur me gati 350 për qind nga viti në vit, ndërsa kontratat e energjisë gjermane dhe franceze të vitit të parë janë rritur me 540 për qind dhe 790 për qind respektivisht.

Sa mund të zgjasë?

Shumë analistë të tregut të gazit thonë se çmimet mund të mbesin të larta për dy ose më shumë vjet. Konkurrenca globale për gazin dhe qymyrin këtë dimër pritet të parandalojë rënien e çmimeve, ndërkohë që çdo ndërprerje e mëtejshme e furnizimeve me gaz rus, si ndërprerja e plotë e Nord Stream 1, mund të ndikojë që çmimet të rriten edhe më tej.

Megjithëse vendet evropiane janë në rrugën e duhur për të rimbushur vendet e depozitimit të gazit në një nivel minimal prej 80 përqind deri më 1 tetor, një dimër i ftohtë mund t’i varfërojë shpejt ato rezerva.

Çfarë po bëjnë qeveritë për të trajtuar krizën energjetike?

Në korrik, Bashkimi Evropian u kërkoi vendeve anëtare të reduktojnë vullnetarisht kërkesën për gaz me 15 për qind këtë dimër. Disa qeveri evropiane kishin marrë tashmë masa për të ulur konsumin para thirrjes së BE-së, të tilla si ligjet për nivelet e ajrit të kondicionuar dhe ngrohjes në ndërtesat publike dhe tregtare.

Presidenti francez, Emmanuel Macron tani po bën thirrje për reduktim të mprehtë prej 10 për qind të përdorimit të energjisë në vend në javët e ardhshme për të shmangur rrezikun e racionimit dhe shkurtimeve këtë dimër.

Gjermania tashmë ka kaluar në fazën e dytë të një plani trenivelësh të gazit emergjent. Faza e tretë parashikon që oferta të kufizohet në industri.

Britania, e cila mbështetet shumë te gazi për ngrohje, prezantoi një kufi çmimi për tarifat më të përdorura të energjisë në vitin 2019 që përcakton një tarifë maksimale për njësi të energjisë dhe kufizon fitimet e furnitorëve në 1.9 për qind.

Çfarë mund të bëjnë konsumatorët për të mbajtur nën kontroll faturat e energjisë?

Familjet evropiane përbëjnë 30-40 për qind të kërkesës për gaz. Rreth 80 për qind e kërkesës për gaz familjar vjen nga ngrohja, ndërsa pjesa tjetër nga uji i nxehtë dhe gatimi. Kërkesa është zakonisht më e lartë në sezonin e gazit dimëror, i cili zgjat nga muaji tetor deri në muajin mars.

Megjithatë, sipas analistëve të Bernstein, disa masa mund të zvogëlojnë kërkesën për gaz për familjet me një të tretën. Analistët thonë se ndalja e radiatorëve në dhomat e papërdorura, mospërdorimi i shpeshtë i kaldajave, ulja e termostatit, e masa të tilla mund të ndihmojnë në reduktimin e përdorimit të energjisë./UBTNews/

Lajmet

“Kur jemi bashkë, arrijmë shumë”: Bogujevci falënderon edhe opozitën për suksesin në KiE

Ajo ka falënderuar opozitën për kontributin në votimin e suksesshëm në Asamblenë Parlamentare të Këshillit të Evropës.

Publikuar

nga

Nënkryetarja e Kuvendit nga Lëvizja Vetëvendosje, Saranda Bogujevci ka falënderuar opozitën për kontributin në votimin e suksesshëm në Asamblenë Parlamentare të Këshillit të Evropës.

Në seancën e sotme të Kuvendit të Kosovës, Bogujevci ka thënë se kjo tregon që kur janë ekip, arrijnë shumë.

“Kjo është një arritje e madhe dhe historike për vendin tonë dhe demokracinë. Kjo është fitore e Republikës e themeluar mbi vlera demokratike ku respektohen të drejtat e njeriut dhe sundimi i ligjit. Ky është rezultat i punës dhe angazhimit të punës së delegacionit të Kuvendit të Kosovës, të cilët kanë punuar pa ndalë dhe me përkushtim me qëllime të përbashkëta. Ky sukses i Kosovës tregon më së miri se kur jemi bashkë mund të arrijmë shumë. Kemi qenë ekip dhe ashtu njihemi në asamble. Ky votim është një fitore e madhe për Kosovën. Ka mbete pjesa finale unë jam shumë optimiste në vendim që do të merret unë kam besim te plote por duhet shumë punë”, ka thënë ajo.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Miratohen projektligjet për tekste shkollore dhe për performancën energjetike të ndërtesave

Deputeti Hyseni kërkoi që të votohen këto projektligje.

Publikuar

nga

Pa vota nga opozita, Komisioni për Integrime Evropiane miratoi Projektligjin për tekste shkollore dhe Projektligjin për performancën energjetike të ndërtesave.

Pavarësisht kërkesës së deputetit Driton Hyseni, nuk u votuan projektligjet nga opozita. Deputeti Hyseni bëri një lutje drejtuar opozitës për t’i votuar këto projektligje.

“Të votojnë për këto projektligje sepse e dërgojmë besimin e qytetarëve në nivele që ata presin”, tha ai.

Deputetja nga PDK, Blerta Deliu, tha se vendi duhet t’i hap rrugët për zgjedhje dhe nuk ka diçka që duhet të votojnë. Ajo përmendi raportin e DASh-it dhe Freedom House, ku flitet për korrupsion nga Qeveria.

“Kësaj qeverie i ka humbur kuptimi, goditja e dy raporteve të DASh-it dhe Freedom House, tregojnë se kjo qeveri ka probleme me gjyqësorin, cenim në institucione të drejtësisë. Ka zyrtarë që kanë qenë të zënë në fushata te shteti fqinjë. Konsideroj se vendi duhet të hap rrugë për zgjedhje të reja, nuk kemi çfarë të votojmë”, tha ajo.

Deputeti Hyseni, duke replikuar, tha se nuk e sheh të arsyeshme për t’iu referuar raporteve ndërkombëtare e të mos votohen projektligjet që janë më shërbim të qytetarëve.

“Qeveria ka marrë hapa konkret dhe serioz në luftimin e korrupsionit. Nuk e shoh të arsyeshme të referoheni në ato raporte, projektligjet që janë të rëndësishme për qytetarët duhet t’i votojmë. Kjo qeveri ka marrë hapa serioz. Nuk mund të jemi peng i raporteve ndërkombëtare që të mos votohen projektligjet që janë më shërbim të qytetarëve. Ne e kemi privilegj t’i votojmë”, tha ai.

Ndërsa deputetja nga AAK, Time Kadrijaj tha se ky komision nuk mund të kërkojë përkrahjen e opozitës kur nuk i merr seriozisht mbajtjet e mbledhjeve të Komisioneve.

“Nuk po e merrni me seriozitet shqyrtimin e projektligjeve, po shihet këtu. Nuk mund të kërkoni votë dhe përkrahjen e opozitës kur keni mungesë të seriozitetit”, tha Kadrijaj.

Ndërsa, Projektligjet u votuan nga pozita me gjashtë vota për, por në mungesë të opozitës.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​PDK kërkon debat parlamentar për raportin e DASh-it, nuk përkrahet nga LVV

Tahiri i PDK-së tha se të gjeturat janë shqetësuese.

Publikuar

nga

Partia Demokratike e Kosovës ka kërkuar debat parlamentar lidhur me të gjeturat e raportit të Departamentit Amerikan të Shtetit. Shefi i grupit parlamentar të kësaj partie, Abelard Tahiri tha se të gjeturat janë shqetësuese për Qeverinë e Kosovës. Ai kërkoi që rendi i ditës të plotësohet me mocion për debat parlamentar, teksa ftoi deputetët që ta përkrahin një gjë të tillë. Me këtë janë pajtuar edhe partitë tjera opozitare, por jo edhe partia në pushtet, Lëvizja Vetëvendosje. Për këtë mocion kanë votuar 26 deputetë për, 40 kundër dhe një ka abstenuar.

Tahiri kërkoi që ky debat parlamentar të fillojë pas pyetjeve parlamentare dhe deklarimeve jashtë rendit të ditës. Ai ka kërkuar që të plotësohet rendi i ditës me mocion për debat parlamentar

“Kërkojmë që të plotësohet ky rend i ditës me një debat parlamentar në lidhje me të gjeturat e raportit të DASh-it. Ashtu siç e keni parë, siç jeni njoftuar para tri ditëve, Departamenti Amerikan i Shtetit ka prezantuar një raport i cili ka të gjetura mjaft shqetësuese për Qeverinë e Kosovës dhe për institucionet e Republikës së Kosovës. Pra, një përshkrim ku tashmë kemi një korrupsion serioz në kuadër të Qeverisë së Kosovës, ku përshkruhet numri i saktë i ministrave të cilët janë të përfshirë në afera korruptive. Pra, tashmë duke ju referuar atij raporti nga 15 ministra, pesë prej tyre janë nën hetime dhe dy zëvendësministra. 1/3 e kësaj qeverie është nën hetime nga Prokuroria e Shtetit. Nuk po e themi ne, por po e thotë Departamenti Amerikan i Shtetit”, u shpreh ai.

Më tej, Tahiri tha se ky raport i publikuar më parë flet edhe për dhunën ndaj gazetarëve dhe ndaj grave. Shefja e grupit parlamentar të Lëvizjes Vetëvendosje, Mimoza Kusari-Lila theksoi se ky raport ka disa lëshime të vogla. Ajo propozoi që të caktohet një seancë e veçantë për ta diskutuar këtë raport.

“Ka disa lëshime të vogla në raporte statistikore, në veçanti me prezencën e numrit të grave në qeveri. Përmend që Qeveria e Kosovës ka vetëm një zëvendëskryeministre, Qeveria e Kosovës ka dy zëvendëskryeministre dhe gjashtë ministre e jo pesë. Gjithashtu ky Kuvend dhe mazhoranca e këtij Kuvendi ka grupin më të madh të grave ndonjëherë përfshirë këtu të gjitha të zgjedhura pa kuotë. Do të thotë raporti ka gjetje shumë interesante, që ja vlen të bëhen edhe krahasime me ato raporte që janë publikuar më herët dhe aty mund të vërehet progresi ose dështimi. Jo mbi vënien e fokusit të një paragrafi, deklaratë ose një emër që mendohet. Prandaj, duke e ditur kompleksitetin, rëndësinë dhe peshën e këtij raporti ne si grup parlamentar propozojmë që të caktohet një seancë të veçantë ku të gjithë do të jemi të përgatitur që të diskutojmë”, shtoi ajo.

Ndërkaq shefi i grupit parlamentar të Lidhjes Demokratike të Kosovës, Arben Gashi tha se sot Kuvendi duhet të diskutojë për të gjeturat në raportin e DASh-it.

“Ne duhet të flasim sot për censurën dhe kufizimet e mediave, raporti thotë ‘Autoritetet kufizuan lirinë e shprehjes dhe aksesin në informacionin në mënyrë të drejtë, duke censuruar mediat, duke bllokuar faqet e internetit, duke kufizuar qasjen në informacion’. Presioni dhe ndërhyrjet politike, ndërhyrjet politike në drejtësi dhe në veprimtarinë e gjyqësorit kanë rritur frikën dhe ndikimin mbi gjykatësit dhe prokurorët. Mungesa e transparencës dhe llogaridhënies në procese gjyqësore dhe në procese qeverisëse ka degraduar kualitetin qeverisës dhe përfaqësimin”, u shpreh ai.

Edhe shefi i grupit parlamentar të Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, Besnik Tahiri, është pajtuar që të mbahet debat parlamentar.

“Në historinë e qeverisjes në Kosovë, asnjëherë vendi ynë dhe qeveria nuk ka marrë një klasifikim kaq të rëndë, kaq serioz, kaq keq në raport me gjendjen e vendit tonë. Për të kuptuar se sa keq është dhe sa e rëndësishme është që ky parlament të diskutojë këtë raport, ju lutem hapeni vetëm faqen e parë. Në faqe të parë ky raport flet në radhë të parë për një korrupsion serioz në qeveri, as nuk thotë në qeverisje, as më gjerë, thotë ‘korrupsion serioz në qeveri’. Thotë kështu ‘Kosova ka probleme serioze me pavarësinë e institucioneve të drejtësisë’”,përfundoi Tahiri.

Sipas tij, ky raport është letërnjoftim i Qeverisë Kurti dhe se kjo çështje është e rëndësishme që të diskutohet në Kuvend.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Vapa përvëluese mbyll shkollat për 33 milionë fëmijë në Bangladesh

Shkollat dhe kolegjet do të mbyllen të paktën deri më 27 prill.

Publikuar

nga

Vapa e nxehtë ka detyruar 33 milionë fëmijë të mos shkojnë në shkolla në Bangladesh, pasi temperaturat në disa pjesë të vendit u rritën mbi 42°C (108 F).

Shkollat dhe kolegjet do të mbyllen të paktën deri më 27 prill. Ky është viti i dytë me radhë që autoritetet duhet të ndërmarrin një veprim të tillë për shkak të motit ekstrem.

Ky vendim pason mbylljen e shkollave në Filipine dhe Indi, pasi një valë e vazhdueshme e të nxehtit përfshin Azinë.

“Fëmijët në Bangladesh janë ndër më të varfërit në botë dhe mbylljet e shkollave të lidhura me nxehtësinë duhet të shkaktojnë shqetësim për të gjithë ne”, tha Shumon Sengupta, drejtor i Save the Children’s Bangladesh.

Bangladeshi i ulët është një nga vendet më të cenueshme ndaj ndikimeve të krizës klimatike.

Sipas Panelit Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike, një rritje prej 30 deri në 45 cm e nivelit të detit mund të zhvendosë më shumë se 35 milionë njerëz nga rrethet bregdetare – rreth një e katërta e popullsisë totale të vendit.

Të mërkurën, mijëra myslimanë në vend u mblodhën në xhami dhe fusha rurale për t’u lutur për shi./BBC/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara