

Kuriozitete
Pse njerëzit po lënë profesionet për të cilat ëndërronin më parë?
Sondazhe të ndryshme, sjellin përgjigjien e njëjtë për këtë pyetje.
Published
3 years agoon
By
UBT newsËshtë mirë të kesh një profesion për të cilën ke pasion. Por disa punëtorë po largohen nga rolet që ëndërronin, në kërkim të stabilitetit dhe sigurisë.
Në moshën 25-vjeçare, Andrew po përparonte si shef pastiçerie në një restorant në Skoci. Çdo ëmbëlsirë e shijshme dhe pastë e skalitur imët në kuzhinë ishte krijimi i tij. Ai ishte në një rol për të cilin kishte punuar – dhe e donte – për vite me radhë.
Andrew kishte këto arritje pas vetëm gjashtë vjetësh në këtë industri; ai kishte filluar në moshën 19-vjeçare. Në moshën 21-vjeçare, ai ishte një kuzhinier në një hotel të vlerësuar në Lake District, Angli, duke studiuar me zell ëmbëlsirat në kohën e tij të lirë. Ai ishte i përgatitur për të përkushtuar jetën e tij për të përsosur aftësitë e tij, duke thënë:“Kjo ishte gjithçka që më interesonte”.
Në vend të kësaj, në kulmin e karrierës së tij, duke punuar në profesionin e tij të ëndrrave në restorantin e nderuar skocez, ai u largua. Në moshën 26-vjeçare, ai ishte student, këtë herë në një diplomë katërvjeçare për zhvillimin e softuerit. Ai ishte larguar, jo vetëm nga puna për të cilën kishte punuar aq shumë, por nga e gjithë industria.
Për Andrew, pika kthese erdhi kur, pasi kishte marrë më në fund pozicionin e shkëlqyeshëm që kishte synuar, ai kuptoi se asnjë nga puna rraskapitëse e kërkuar nuk ia vlente. “Nga 19 deri në 25, gjithë atë periudhë të jetës sime, thjesht sakrifikova”, thotë ai. “Të gjithë të tjerët ishin duke kaluar një kohë të mirë dhe unë në thelb isha një skllav në kuzhinë”.
Gjatë gjithë karrierës së tij, ai e kuptoi se ishte ndjerë i mbingarkuar, i nënvlerësuar dhe i paguar pak.
“Unë punoja mes 65 dhe 70 orë në javë dhe paguhesha 22,290 dollarë në vit”, thotë ai. “Unë drejtoja seksionin. Po krijoja shumicën e ëmbëlsirave… për 5,95 £ në orë. Për ato pak para, thjesht mendoni, çfarë po bëj unë me jetën time? A jam çmendur?”
Në pjesën më të madhe, punëtorët kanë shpresuar gjithmonë për role që përputhen me interesat dhe pasionet e tyre; Të ndërrosh punën e zyrës me atë furrën e dëshiruar ose në një kompani videolojërash, tingëllon si një gjë pa mend.
Megjithatë, ky tregim “bëje atë që të pëlqen” vjen me të meta. Shumë njerëz zbulojnë se punët e tyre të ëndrrave kërkojnë më shumë punë, dhe kanë kushte më të këqija. Të tjerë zbulojnë se industritë që ata adhurojnë tregtojnë me pasionet e punëtorëve duke mbajtur paga të ulëta. Përballë këtyre presioneve, disa punëtorë e gjejnë veten duke pyetur se, a ia vlen në të vërtet profesioni për të cilin keni ëndërruar?
Pasioni kundrejt pagesës
Këto ditë, më shumë se kurrë, ideja se lumturia dhe suksesi janë të lidhura një punë ‘cool’ – një rol për të cilin jeni të apasionuar në një vend pune interesant dhe që shkakton zili – është e pranishme.
Sipas një sondazhi të fundit të vitit 2020 nga tregu i pavarur në SHBA Fiverr, 59% e 2,000 amerikanëve të anketuar besonin se pandemia Covid-19 i kishte inkurajuar njerëzit të ndiqnin profesionet për të cilat kishin ëndërruar. Shumica e të anketuarve, 71%, e panë veten duke shkuar pas punës së tyre të ëndërruar një ditë, dhe 45% menduan se ishte e mundur ta bënin këtë me kohë të plotë. Por ridrejtimet e karrierës për të marrë një punë të ëndrrave mund të mos funksionojnë gjithmonë siç shpresojnë njerëzit, veçanërisht nëse punëdhënësit përfitojnë nga pasionet e punëtorëve të tyre.
“Punonjësit që e duan punën e tyre ose e vlerësojnë vërtet punën e tyre, janë të gatshëm të përballojnë kushte më të vështira se të tjerët, të tilla si orët jo standarde të punës ose pagat e ulëta”, thotë Laura Giurge, prof. asistente e shkencës së sjelljes në Shkollën e Ekonomisë dhe Shkencave Politike në Londër.
“Në një farë mase, punëdhënësit mund ta dinë këtë dhe kështu t’u kërkojnë punonjësve të përkushtuar dhe të pasionuar të marrin përsipër punë shtesë ose t’u përmbahen kushteve të tmerrshme”.
Kjo praktikë e shfrytëzimit të pasionit është veçanërisht e spikatur në industritë krijuese; një sondazh i vitit 2019 tregoi se shumica e punëve kreative në MB – si gazetaria, stilistët e modës, muzikantët dhe stilistit e lojërave – ranë nën pagën mesatare vjetore. Puna e papaguar është e zakonshme: sipas një sondazhi të vitit 2020 të punëtorëve krijues në MB.
Në të njëjtin studim, 60% e moshave nën 30 vjeç thanë se nuk ishin paguar për të gjitha orët që kishin punuar në muajin e kaluar. Një studim i vitit 2019 shpjegon se pse ndodh kjo; Hulumtimi zbuloi se njerëzit e shihnin trajtimin e dobët të punëtorëve – si p.sh. kërkimi i punonjësve për të kryer detyra shtesë ose për të punuar më shumë orë pa pagesë – si më legjitim kur punëtorët supozohej se ishin të pasionuar për punën e tyre.
Andrew thotë se ai e njohu këtë fenomen që në fillim në sektorin e mikpritjes. “Ata në thelb po i ndërtojnë të gjitha bizneset e tyre mbi kurrizin e shfrytëzimit të njerëzve të tjerë”, thotë ai. Pavarësisht këtij realizimi të hershëm, pasioni që kishte për zanatin e tij e mbajti atë prej vitesh. “Pra, [atëherë] kisha vendosur që paratë nuk kishin rëndësi, por padyshim që kanë”.
Kjo mospërfillje në fillim për sigurinë financiare është diçka që Tweddell e sheh shpesh në mesin e klientëve të saj që kërkojnë një karrierë më të kënaqshme. Shpesh është një qëndrim nga i cili ajo duhet t’i largojë. “Ne në fakt punojmë për para”, thotë ajo.“Nuk ka turp në këtë. Shumica prej nesh punojnë sepse na duhen paratë”.
Pra, në vend që t’i inkurajojë klientët e saj në një devijim të rrezikshëm të karrierës për t’u bërë bukëpjekës, Tweddell i pyet ata se çfarë duan në të vërtetë, jo nga puna e tyre, por nga jeta e tyre.
Për disa njerëz, thotë ajo, kalimi në punësim më tradicional dhe heqja dorë nga puna e ëndrrave mund të jetë çliruese – diçka që Josh Mansker e përjetoi tetë vjet më parë.
Mansker kaloi katër vjet në teatrot amerikane duke punuar si projektues ndriçimi dhe zëri, një karrierë që ai u frymëzua ta ndiqte pasi gjeti një komunitet mes “fëmijëve të teatrit” në shkollën e mesme. Por në moshën 23-vjeçare, ai u zhgënjye që ai dhe të tjerët si ai nuk po paguheshin shumë. “Kam parë kolegët që ishin në të 30-at dhe të 40-at e tyre dhe ata të gjithë po luftonin me të vërtetë financiarisht, po përpiqeshin të përballonin të kishin një familje, gjë që ishte diçka e rëndësishme për mua” thotë ai.
Mansker mori vendimin e vështirë për të lënë pas punën e tij të ëndrrave dhe për t’u ritrajnuar. Ai tani punon në Toronto si mësues i shkollës së mesme dhe paguhet më shumë se sa ka fituar ndonjëherë në teatro. Puna gjithashtu sinkronizon orarin e tij të punës me atë të gruas së tij, e cila është gjithashtu mësuese, që do të thotë se çifti mund të kalojë kohën e pushimeve gjatë verës së bashku.
Të heqësh dorë nga ëndrra?
Adrianit iu deshën dy vjet që të largohej nga industria për të cilën ishte i apasionuar. Për Mansker, u deshën katër. Për Andrew, gjashtë. Bërja e një hapi kaq drastik në karrierë mund të marrë kohë dhe perspektiva e nisjes së dickaje nga fillimi mund të jetë e tmerrshme. Dhe, në një nivel personal, punëtorët mund të luftojnë për t’u shkëputur nga puna e tyre. Pa një karrierë ‘cool’, kush janë ata?
“Të rriturit kalojnë pjesën më të madhe të orëve të zgjimit në punë dhe kështu nuk është e habitshme për mua që njerëzit mund të arrijnë të barazojnë atë që bëjnë me atë që janë”, thotë Laura Giurge. Dhe mund të jetë veçanërisht e vështirë të heqësh dorë nga një identitet profesional kur ai është kaq i ndërthurur me interesat dhe pasionet e një punonjësi.
Por nëse një person mund ta njohë veten si më shumë sesa thjesht titullin e tij të punës, karriera e re ‘më pak interesante’ nuk duhet të jetë fundi i pasionit të tyre.
Ndërsa Andrew rrallë bën pasta ose ëmbëlsira në kohën e tij – aroma e një furre buke ende e shqetëson – karriera e tij e sapogjetur si programues softuerësh i jep atij kohë në mbrëmje dhe në fundjavë për të ndjekur pasionet e tij të tjera. “Vitin e kaluar fillova të luaj sërish futboll dhe disa muaj më parë iu bashkua një ekipi me 11 persona”, thotë ai. “Më në fund gjeta një punë ku mund të bëj gjërat që më pëlqejnë”.
“Nëse doni të bëni një ndryshim, thjesht bëjeni, sepse nuk do të pendoheni” thotë ai./UBTNews/
Kuriozitete
Barbie bën versionin e kukullës me diabet të tipit 1
Published
14 minutes agoon
July 9, 2025By
UBT News
Kukulla e re “Barbie” nga kompania e njohur e lodrave “Mattel” ka pompë insuline e monitor të glukozës, e cila është pjesë e serisë së re të kukullave të lansuara nga brendi, ka raportuar The Guardian.
Kjo kukull është projektuar në mënyrë që fëmijët me diabet ta ndiejnë veten të përfshirë në shoqëri..
Në filmin “Barbie”, të regjisores Greta Gerwig, Barbieland është vend i gjithëpërfshirjes e diversitetit. Që nga 2019 “Mattel” ka filluar të prodhojë kukulla me aftësi të kufizuara, ani pse kjo kukull e njohur ekziston që nga viti 1959.
Kompania ka lansuar “Barbien” e parë me sëmundjen e diabetit të tipit 1, edicioni i fundit i rangut, për të cilin ka deklaruar se është projektuar “të ua mundësojë fëmijëve ta gjejnë veten te kjo kukull e ta inkurajojnë sa më shume lojën me kukulla përtej eksperiencave jetësore”.
Diabeti i tipit 1 është sëmundje autoimune ku vet trupi i sulmon dhe i shkatërron qelizat e pankreasit që e krijojnë insulinën. Sëmundja diagnostikohet në fëmijëri dhe pacientët monitorojnë nivelin e sheqerit në gjak e të marrin insulinë.
“Barbie” e re është dizajnuar në bashkëpunim me organizatën jo-fitimprurëse Breakthrough T1D.
Kukulla ka një pajisje për monitorimin e glukozës, që e ka të vendosur në krah, një telefon mobil me aplikacionin CGM, i cili iu ndihmon që ta përcjellë nivelin e sheqerit në gjak. Ajo ka pompë insuline një çantë që ia zë të gjitha pajisjet mjekësore që i duhen si dhe ushqimet.
Krista Berger, zëvendës shefe e kukullave “Barbie” në “Mattel”, ndërkohë që po promovonte kukullën e re ka thënë se ky është një hap i rëndësishëm drejt përkushtimit që ka kompania për gjithëpërfshirje dhe përfaqësim.
“‘Barbie’ ndihmon fëmijët të fitojnë përceptimet e para për botën, duke reflektuar edhe sëmundjen e diabetit tipi 1, sigurohemi që më shumë fëmijë të mund ta shohin veten në historitë që i imagjinojnë përmes lojës me kukullat që i duan”, ka thënë Berger.
“Barbie” e parë afroamerikane u lansua gjatë viteve ’60, kurse ato hispanike u lansuan gjatë viteve ’80, ndërkohë që shumë kukulla në profesione të ndryshme që ushtrojnë gratë u prezantuan në vitet ’90 e 2000.
Në ditët e sotme ka më shumë se 175 lloje të ndryshme të kukullave në fjalë, me shumë ngjyra lëkure, syve, flokëve, tipe të ndryshme trupash si dhe aftësive të kufizuara trupore. Kompania ka përshirë edhe “Barbien” e verbër, “Barbien” afromarikane më sindromë Down, kukulla me aparat dëgjimi, me proteza të ndryshme për gjymtyrë, kukulla me karrocë si dhe “Barbien” më sëmundjen e lëkurës, që quhet vitiligo.
“Barbie” nuk është e vetmja kukull që fokusohet te diversiteti. Kompanie e lodrave “Lottie” ka kukulla me sindromën Down si dhe me autizëm, ndërkohë që kompania “Lego” shet shumë lloje të figurave që kanë aftësi të kufizuara fizike.
“Përfaqësimi ka rëndësi, sidomos në fëmijëri. Të shohësh ‘Barbie’ me diabet të tipit 1 ndihmon në normalizimin e kësaj sëmundje e në uljen e stigmatizimit dhe u tregon fëmijëve që nuk qëndrojnë vetëm në këtë botë. Ky është hap pozitiv drejt ndërtimit të vetëbesimit, përfshirjes dhe kuptimit se si është të jetosh me diabet”, ka thënë Arjun Penasar, shef ekzekutiv i “diabetes.co.uk”.
Kuriozitete
Çfarë janë kukullat Labubu dhe pse njerëzit po lënë kokat pas tyre?
Published
2 days agoon
July 7, 2025By
UBT News
Labubu, një krijesë e vogël me veshë lepurushi, dhëmbë të theksuar dhe veshje të çuditshme, është kthyer në aksesorin më të paparashikuar të verës 2025.
I varur në çanta Hermès, Louis Vuitton apo Bottega, kjo lodër e çuditshme ka rrëmbyer jo vetëm influencueset dhe VIP-at si Rihanna, Dua Lipa dhe Lisa nga Blackpink, por edhe gjithë gjeneratën Z.
Si u krijua Labubu?
Kukulla Labubu u krijua më 2015 nga Kasing Lung. E frymëzuar nga mitologjia nordike, Labubu është pjesë e universit “The Monsters” dhe përfaqëson një personazh të mirë që shpesh gabon pa dashje. Kukullat vijnë në forma të ndryshme dhe të mbështjella me kostume në varësi të një tematike dhe shiten si “blind boxes”, pra ti nuk e di kurrë cilën do të marrësh derisa ta hapësh.
Pse janë bërë kaq të famshme?
Nostalgjia – Shumë nga blerësit e sotëm janë rritur me anime, lodra dhe personazhe të viteve ’90 dhe 2000. Tani, me më shumë të ardhura, ata rikthehen tek ato ndjesi të thjeshta dhe të lumtura përmes kukullave si Labubu.
Kultura e “kidult” – Brezat e rinj nuk kanë më frikë të përqafojnë fëmijërinë edhe si të rritur. Tregu i lodrave për të rritur është në bum.
Elementi i misterit – Kukullat vijnë të fshehura në kuti “surprizë”, duke krijuar ndjesinë e lojës me fat. Ndjenja e emocionit nga unboxing-u është si një dozë dopaminë.
A do të rritet vlera e tyre?
Shumë mund të shihen si investim, njësoj si kartat Pokémon apo Beanie Babies dikur. Një Labubu i rrallë është shitur për 1,000 paund. Marka po zgjeron “universin” me produkte të reja si kapëse flokësh, mbështjellës për AirPods apo aksesorë telefoni. Herën tjetër kur të shohësh një kukull të vogël me dhëmbë të çuditshëm që rri varur në një çantë luksoze, ndoshta duhet të pyesësh veten “çfarë është më me vlerë – çanta, apo Labubu?”.
Kuriozitete
Autizmi tashmë mund të zbulohet nga testi në një fije floku
Published
4 days agoon
July 5, 2025By
UBT News
Shkencëtarët kanë shpikur një test universal për autizmin tek foshnjat që përdor një fije floku.
Ai analizon mostrën për nivelet e metaleve si plumbi dhe alumini, të cilat janë më të larta te fëmijët autikë. Testi përfshin dërgimin e një mostre flokësh në laborator për analizë dhe u tregua se parashikonte autizmin me saktësi 81 për qind të kohës në një studim të rishikuar nga kolegët.
Shkencëtarët tjerë e shpallën testin si zhvillim ‘novator’ për gjendjen famëkeqe të vështirë për t’u diagnostikuar që prek 5.4 milionë amerikanë dhe 700,000 britanikë. Për shkak se nuk ka asnjë test standard për gjendjen, mjekët duhet të mbështeten në historinë e zhvillimit dhe sjelljen e fëmijës.
Për testin, shkencëtarët përdorin një lazer për të hequr shtresën sipërfaqësore të flokëve. Një lazer i dytë, më i fuqishëm, lëshohet më pas përgjatë flokëve, i cili merr matje në 650 pikë për çdo centimetër. Kjo gjithashtu e kthen fillesën në plazmë.
Kontrollon për substanca të lidhura me autizmin duke përfshirë metale; plumbi, kadmiumi, arseniku, zinku e bakri ndër të tjera. Hulumtimet e mëparshme kanë gjetur nivele të larta të të tre metaleve elementare në flokët e fëmijëve autikë. Rezultatet futen në program i cili kërkon modele që tregojnë autizëm.
Ata testuan metodën në fijet e flokëve të mbledhura nga 220 fëmijë japonezë kur ata ishin rreth një muajsh. Rezultatet u krahasuan me diagnozën klinike të autizmit, e përfunduar kur të rinjtë ishin rreth katër vjeç. Shkencëtarët zbuluan se testi i tyre identifikoi saktë autizmin në 394 raste (81 për qind e totalit).
Ai identifikoi autizmin në 96.4 për qind të fëmijëve dhe ia dha plotësisht të qartë 75.4 për qind që nuk kishin autizëm. Autizmi është diçka me të cilën njerëzit lindin, gjë që çon në funksionimin e trurit të tyre ndryshe nga ai i njerëzve të tjerë. Ata me këtë gjendje mund të luftojnë për të komunikuar, e kanë të vështirë të kuptojnë se si mendojnë ose ndihen të tjerët, ose shqetësohen dhe mërziten në situata të panjohura dhe ngjarje shoqërore.
Shkencëtarët nuk janë të qartë se çfarë e shkakton këtë gjendje, megjithëse mendohet se janë të përfshirë faktorë mjedisorë dhe gjenetikë.
Kuriozitete
6+ orë në telefon? Ekspertët thonë: përballesh me më shumë probleme financiare
Published
4 days agoon
July 5, 2025By
UBT News
Një studim i fundit sugjeron se personat që kalojnë më shumë se 6 orë në ditë në telefon janë më të prirur të përballen me vështirësi financiare, si të jetuarit nga një rrogë në tjetrën ose mungesa e kursimeve.
Ekspertët besojnë se kjo lidhet me të ashtuquajturën “zhvendosje kohe”, pra, orët e kaluara duke lëvizur nëpër rrjete sociale apo aplikacione zëvendësojnë kohën që mund të investohej në zhvillim profesional, edukim financiar apo ndërtimin e zakoneve të shëndetshme.
Në disa raste, përdorimi i tepërt i telefonit lidhet edhe me shpenzime impulsive apo ikje nga realiteti, çka e përkeqëson situatën financiare.
Megjithëse studimi nuk është ende i rishikuar shkencërisht, gjetjet mbështeten nga hulumtime të tjera që theksojnë se koha e pakontrolluar para ekranit mund të ndikojë negativisht në mirëqenien financiare dhe emocionale.

Gjykata evropiane e shpall Rusinë fajtore për shkelje në Ukrainë dhe për rrëzimin e avionit civil MH17

Bllokohet rruga Shkup – Hani i Elezit

Barbie bën versionin e kukullës me diabet të tipit 1

Rreth 300 vatra zjarresh në 5 ditët e fundit, Metaj flet për situatën në Kosovë

Nga e premtja fillon greva e punëtorëve të sigurimit të QKUK-së

Zyrtare: Florjan Smakiqi i bashkohet Prishtinës së Re

Vriten 40 palestinezë në Gazë teksa Trump e Netanyahu bisedojnë për armëpushim

UBT sjell AI-në në qendër të diskutimit për Akademinë Verore të Sistemeve të Informacionit

UBT promovon qasje të reja për ruajtjen e biodiversitetit dhe pasurisë bimore në Akademinë Verore për Shkencat e Ushqimit dhe Agrikulturë
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet nga UBT4 weeks ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet3 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT1 month ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës