

Kuriozitete
Pse introvertët nuk ishin të lumtur gjatë izolimit në pandemi
Published
4 years agoon
By
UBT newsShumë supozuan se introvertët do të “lulëzojnë” gjatë jetës së vetmuar të mbylljes në kohën e pandemisë.
Bllokimet pandemike përfaqësonin një re të errët. Por ishte një grup që besohej se do të përfitonte nga izolimi i detyruar: introvertët.
Shkrimtari Jon Ronson ishte ndër të parët që ngriti këtë mundësi. “Për introvertët, vetë-izolimi nuk është ndonjë punë e madhe, kështu që unë mendoj se do të jemi mirë”, tha ai për BBC Newsnight. “Njerëzit për të cilët jam i shqetësuar janë ekstrovertët dhe njerëzit që nuk janë janë mësuar me këtë lloj situate”.
Pikëpamjet e Ronson u ndanë nga shumë të tjerë në të gjithë botën.
Megjithatë, realiteti rezulton të jetë shumë ndryshe. Psikologët tani kanë testuar ndikimin e personalitetit në shëndetin mendor të njerëzve gjatë pandemisë – dhe rezultatet e tyre sugjerojnë që introvertët e kishin shumë më të vështirë për të përballuar izolimin sesa shumë kishin pritur.
Përveç nxjerrjes në pah të disa keqkuptimeve të zakonshme rreth llojeve të ndryshme të personalitetit dhe nevojës së tyre për t’u shoqëruar, njohuritë nga këto studime mund të na ndihmojnë të gjithëve si të drejtohemi në jetën pas bllokimit.
Së pari, një kujtesë e përkufizimeve shkencore të këtyre tipareve.
Personaliteti introvert dhe ekstrovert janë pika ekstreme të të njëjtit spektër, të cilat psikologët mund t’i masin duke u kërkuar njerëzve që të jepin të dhëna për veten e tyre në një shkallë prej 1 (nuk pajtohem) me 5 (pajtohem fuqishëm). Ato përfshijnë:
1.
A jeni të prirur të qëndroni në prapavijë në eventet shoqërore?
A jeni të prirur të kufizoni njohjen tuaj në disa [persona] të zgjedhur?
2.
A ju pëlqen të keni shumë angazhime shoqërore?
A jeni një individ i lumtur?
A ju pëlqen të bëni shaka me të tjerët?
Nëse jeni dakord më shumë me grupin e parë të pohimeve dhe nuk jeni dakord me grupin e dytë, atëherë do të gjeni vetën në anën e introvertit; nëse përgjigjet tuaja ndjekin modelin e kundërt, ju jeni më ekstrovert.
Introvertët thjesht i shohin aktivitetet e vetmuara të jenë më interesante dhe energjike, dhe ngjarjet e ngarkuara shoqërore të zbrazëta.
Bazuar thjesht në këto përkufizime, sigurisht që do të kishte kuptim që introvertët të shijonin qetësinë e bllokimit – megjithatë hulumtimet e mëparshme, kanë sugjeruar tashmë arsye që kjo nuk është kështu.
Lidhjet shoqërore janë një nevojë themelore njerëzore… Të jesh introvert nuk do të thotë që nuk dëshiron të shoqërohesh aspak.
– Danièle Gubler dhe Katja Schlegel
Ishte e njohur prej kohësh, për shembull, që introvertët kanë tendencë të përjetojnë emocione më të forta dhe e kanë më të vështirë të rregullojnë ndjenjat dhe të përshtaten me situatat e reja. Kjo do të thotë se ata kanë tendencë të kenë një mirëqenie më të dobët emocionale. Prirje të tilla mund t’i kenë bërë ata më të prekshëm nga stresi i pandemisë.
Pastaj është natyra e izolimit gjatë bllokimit. Distancimi i detyruar shoqëror do të ishte ndjerë krejt ndryshe nga stili jetësor tipik i introvertëve, në të cilin ata ishin të lirë të zgjidhnin se kur dhe si do të takonin njerëzit dhe të moderonin kohën e kaluar në shoqëri në përputhje me gjendjen e tyre shpirtërore.
Në fund të marsit dhe në fillim të prillit 2020, Gubler dhe Schlegel rekrutuan 466 pjesëmarrës zviceranë për një sondazh në internet që kishte matur tiparet e personalitetit dhe masa të ndryshme të mirëqenies psikologjike.
Analizat e tyre, të botuara në fund të vitit të kaluar, treguan se ekstrovertët dhe introvertët në mostrën e tyre mezi treguan ndonjë ndryshim në vetmi, ankth dhe depresion. Të gjithë dukej se vuanin njësoj.
Maryann Wei në Universitetin e Wollongong, Australi, ndërkohë, ekzaminoi 114 pjesëmarrës nga ShBA, Kanada e Mbretëria e Bashkuar, Australia dhe Gjermania midis fundit të prillit dhe fillimit të majit në vitin 2020. Ajo zbuloi se introvertët po ndiheshin dukshëm më keq se ekstrovertët, me vetminë të shtuar, ankth dhe depresion.
Të njëjtat modele u shfaqën në një studim nga Anahita Shokrkon, një student PhD në Universitetin e Alberta-s. Duke studiuar më shumë se 1.000 njerëz në të gjithë Kanadanë në qershor dhe korrik të vitit 2020, ajo zbuloi se ekstrovertët kishin shëndet mendor vazhdimisht më të mirë sesa introvertët, pavarësisht nga shumë kufizime që kufizonin shoqërimin e tyre.
Ajo thekson se ekstrovertët mund të kenë pasur grupe më të mëdha miqësie përpara pandemisë, dhe edhe nëse nuk do t’i shihnin ballë për ballë – ata komunikonin përmes Zoom ose WhatsApp.
“Këto miqësi të forta që kishin para pandemisë, ishin ndoshta gjëja më e rëndësishme që i ndihmoi ata të kalonin situatën e vështirë,” thotë ajo. “Ekstrovertët gjetën një mënyrë për t’u lidhur me njerëzit”. Introvertët, në të kundërt, mund të kenë pasur më pak kapital shoqëror për të filluar dhe më pas kanë luftuar për të gjetur mënyra të reja për të ruajtur ato marrëdhënie.
“Njerëzit vazhdimisht formojnë mjedisin e tyre për t’iu përshtatur nevojave ose personalitetit të tyre, dhe për këtë arsye ne mund të presim që të dy – introvertët dhe ekstrovertët të jenë në gjendje të kthehen në jetën pas bllokimit me shkallën e ndërveprimit shoqëror që është komode për ta”.
Sipas tyre shumë individë do jenë të lumtur të zëvendësojnë takimet ‘rraskapitëse’ të Zoom me ndërveprimet aktuale sociale.
Shumë organizata po inkurajojnë punonjësit e tyre që të vazhdojnë të punojnë në distancë, të paktën një pjesë të kohës. Kjo mund ta bëjë tranzicionin më të lehtë, – në vend që të kthehen menjëherë në të gjitha takimet ballë për ballë dhe bisedat e zyrës që ata mezi kishin duruar më parë.
“Introvertët duhet ta përdorin këtë periudhë për t’u rregulluar dhe për t’u kthyer ngadalë në jetën e tyre sociale”, përfundoi Shokrkon./UBTNews

Shkencëtarët kanë gjetur prova të reja, por paraprake, se një botë e largët që rrotullohet rreth një ylli tjetër mund të jetë shtëpia e jetës.
Një ekip i Kembrixhit që studion atmosferën e planetit të quajtur K2-18b ka zbuluar shenja të molekulave që në Tokë prodhohen nga organizma të thjeshtë.
Rezultatet janë pikasur nga teleskopi hapësinor James Webb i NASA-s, por ekipi dhe astronomët e pavarur theksojnë se nevojiten më shumë të dhëna për të konfirmuar këtë gjë.
Studiuesi, Prof Nikku Madhusudhan, tha në laboratorin e tij në Institutin e Astronomisë të Universitetit të Kembrixhit se shpreson të marrë provat kryesore.
“Kjo është prova më e fortë. Ende që ka gjasa të ketë jetë atje. Mund të them realisht se ne mund ta konfirmojmë këtë sinjal brenda dy vitesh”.
K2-18b është dy herë e gjysmë më i madh se Toka dhe është shtatëqind trilionë milje larg nesh.
Kuriozitete
Studimi: Fëmijët e dytë kanë më shumë gjasa të shfaqin probleme sjelljeje
Published
2 days agoon
April 17, 2025
Një studim nga MIT zbuloi se fëmijët e dytë të familjes – veçanërisht djemtë kanë më shumë gjasa të shfaqin sjellje problematike krahasuar me vëllezërit apo motrat më të mëdha.
Duke analizuar të dhëna nga familje në SHBA dhe Danimarkë, studiuesit zbuluan se djemtë e lindur të dytë kanë 20% deri në 40% më shumë gjasa të kenë probleme në shkollë apo me ligjin.
Një nga arsyet mund të jetë fakti që fëmijët e parë përfitojnë vëmendje të plotë nga prindërit dhe kanë si shembull modele më të pjekura, ndërsa fëmijët e dytë shpesh marrin si shembull vëllezërit e motrat e tyre që janë ende duke u zhvilluar.
Megjithatë, kjo nuk është një rregull që vlen për të gjithë, pasi sjellja ndikohet edhe nga mënyra e rritjes, dinamika familjare dhe personaliteti i fëmijës.
Kuriozitete
Diamanti blu ne ankand/ Guri i çmuar, pjesë e trashëgimisë mbretërore të Indisë
Published
4 days agoon
April 15, 2025
Një diamant blu i rrallë nga Golconda mbi 23 karat do të dalë në ankand në Christie’s.
Guri i çmuar dikur zotërohej nga Maharajt e Indorit ëdhe është diamanti blu më i rëndësishëm që është nxjerrë ndonjëherë në ankand.
Diamanti u zbulua në minierat legjendare Golconda në Indinë jug-qendrore, e njohur për prodhimin e disa prej diamanteve më të famshëm në botë, duke përfshirë Diamantin Hope.
Ajo që është unike është se guri nuk ka ndryshuar në më shumë se 100 vjet, 23.24 karat dhe nuk ka ndryshuar formë, peshë apo madhësi.
Grui i çmuar ishte një pjesë e trashëgimisë mbretërore të Indisë dhe dikur zotërohej nga Maharajt e Indorit. Diamantet Golconda janë gurët më të mirë transparentë dhe të rrallë në botë.
Shitja pritet të shënojë një rekord. Vlerësimet shkojnë nga 35 deri në 50 milionë dollarë.
Me 45,52 karat, Diamanti Hope është diamanti më i madh blu që është zbuluar ndonjëherë.
Kuriozitete
Ekspertët sugjerojnë tri lloje ushqimesh që do të na ndihmojnë të jetojmë më gjatë
Published
4 days agoon
April 15, 2025
Një ekspert u ka kërkuar njerëzve që të hanë “të paktën” tre lloje ushqimesh në ditë për të jetuar më gjatë. Këshilla bazohet në dietat e njerëzve që jetojnë në Zonat Blu, zona të botës me nivele më të ulëta të sëmundjeve kronike dhe jetëgjatësi më të gjatë.
Pesë Zonat Blu origjinale të identifikuara nga studiuesit janë Okinawa në Japoni, Sardenja në Itali, Gadishulli Nicoya në Kosta Rika, Ikaria në Greqi dhe Loma Linda në Kaliforni. Dietat në secilën zonë ndryshojnë, ka disa ngjashmëri që ekspertët besojnë se kontribuojnë në jetëgjatësinë e popullatës. Kjo përfshin ngrënien e “ushqimeve të shëndetshme, të pasura me lëndë ushqyese dhe fibra”, të tilla si bimë, bishtajore dhe yndyrna të shëndetshme, duke minimizuar marrjen e sheqerit dhe ushqimet e përpunuara.
Në një fragment nga libri i recetave të Dan Buettner “The Blue Zones Kitchen”, i shpërndarë në faqen e internetit BlueZones.com, ai shpjegon mënyrën se si hanë ata që kanë kohë të gjatë.
“Asnjë nga njëqindvjeçarët e Zonës Blu që kam takuar nuk është përpjekur të jetojë deri në 100,” thotë ai. “Askush nuk ka thënë në moshën 50-vjeçare, “E dini çfarë, unë do të vendos veten në këtë dietë jetëgjatësi dhe do të jetoj edhe 50 vjet të tjera! Ata nuk numërojnë kalori, nuk marrin vitamina, peshojnë gram proteina, madje as lexojnë etiketa. Ata nuk kufizojnë marrjen e ushqimit, të gjithë festojnë me ushqim.”
Ndër udhëzimet është një listë me “ushqime super blu”. Dan rekomandoi të hani “të paktën” tre nga këto në ditë për t’u siguruar që po merrni shumë ushqime ushqyese:
Fasule – të gjitha llojet: fasule të zeza, fasule pinto, fasule garbanzo, bizele syzeza, thjerrëza
Perimet jeshile – spinaqi, lakra jeshile, chard, majat e panxharit, majat e kopër
Patate të ëmbla
Arra – të gjitha llojet: bajame, kikirikë, arra, fara luledielli, arra braziliane, shqeme
Vaji i ullirit – jeshil, ekstra i virgjër është zakonisht më i miri (vini re se vaji i ullirit prishet shpejt, kështu që blini jo më shumë se furnizim për një muaj në të njëjtën kohë)
Tërshëra – Tërshëra irlandeze është më e mira, e gatuar ngadalë ose e prerë në feta
Elbi – në supa, si drithëra e nxehtë ose bluar për bukë
Fruta – të gjitha llojet
Çajra jeshilë ose bimorë
Shafran i Indisë – si erëz ose çaj.
“Rezultatet e marra përfaqësojnë një studim afatgjatë, statistikor dhe shkencërisht të shëndoshë. Ne kishim nevojë për informacion që nuk ishte thjesht anekdotik ose i bazuar në intervista, vizita në kuzhinë ose vakte të përbashkëta me njëqindvjeçarë individualë,” tha Buehner.

Protestë e re kundër shtrenjtimit të rrymës në Prishtinë

Osmani dekoron me medalje tre të mbijetuar të dhunës seksuale gjatë luftës

Prokuroria kërkon vazhdimin e paraburgimit për Selimin dhe Krasniqin

Rama: Vendimi për ndërprerjen e projektit në shesh nuk është i mbështetur ligjërisht

Avokati Rodney Dixon: Trupi gjykues po sfidon padrejtësisht dëshmitarin

Van Damme thotë se ka simpati për Putinin: Dua të shkoj në Rusi dhe të bëhem ambasador i paqes atje

Kryetari i Prishtinës mirëpret Vasfije Krasniqin në Odën e Kryeqytetit

Rama: Sot kujtojmë sakrificën për liri dhe demokraci

Sporti ndihmon edhe në përmirësimin e shikimit
Të kërkuara
-
Bota3 months ago
Marrëveshja për pranimin e pakufizuar të emigrantëve, Shtëpia e Bardhë tërhiqet nga tarifat ndaj Kolumbisë
-
Bota3 months ago
Fluturimet e dëbimit kanë filluar, thotë Shtëpia e Bardhë
-
Bota3 months ago
Shtëpia e Bardhë: Armëpushimi në Liban do të zgjatet deri më 18 shkurt
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Përgatituni për të udhëhequr politikën e të ardhmes me Fakultetin e Shkencave Politike në UBT