Lajmet

Pse është kaq sfiduese të zhvillohen vaksina për sëmundjet parazitare?

Published

on

Procesi i prodhimit të vaksinave për parazitët është ekstremisht sfidues, por shkencëtarët mund të jenë në majë të përparimeve të mëdha.

Kur Kameruni në muajin janar nisi procesin e vaksinimit kundër malaries, kjo u përshkua me festë. Në muajin shkurt, edhe Burkina Faso e përcolli këtë trend.

“Kontrolli i malaries nuk ka shkuar në drejtimin e duhur, për arsye të ndryshme”, shpjegon Kate O’Brien, i cili drejton departamentin e imunizimit dhe vaksinimit në Organizatën Botërore të Shëndetësisë (OBSH).

Rastet me malaria po rriten, dhe afërsisht 600 mijë njerëz vdesin nga malaria çdo vit. Faktorët janë të llojllojshëm, sikurse ndryshimi i klimës, konflikti, efektet e vazhdueshme të COVID-19 në sistemet shëndetësore dhe përshtatshmëria këmbëngulëse e mushkonjave që bartin malarinë.

Sipas O’Brien, vaksinimi masiv është një mjet më shumë, dhe një që ka një qasje krejtësisht ndryshe.

“Të hysh me një qasje të bazuar në imunitet është një shtesë shumë historike dhe e rëndësishme”, thotë ajo.

Në vitin 2019, vaksina RTS,S kundër malaries filloi pilotimin në Gana, Kenia dhe Malavi, dhe në vitin 2021 OBSH e rekomandoi atë për përdorim tek fëmijët. Vaksina RTS,S u pasua nga vaksina R21.

Nuk kishte domosdoshmërisht një përpjekje të përbashkët për ta bërë vaksinën e malaries vaksinën e parë antiparazitare. Por ndoshta nuk është befasuese që në fund të fundit ishte, pasi numri i lartë i vdekjeve i kërkuar nga malaria ka sjellë në vëmendje zhvillimin e vaksinave për malarinë sesa për sëmundjet e tjera parazitare (megjithëse ende jo aq shumë sa për vaksinat që prekin popullatat e pasura, si Covid-19).

Burime masive të energjisë dhe financiare u shpenzuan për krijimin e vaksinave të shumta kundër COVID-19. Por kjo nuk është arsyeja e vetme që ato vaksina u shfaqën relativisht shpejt.

“Nuk ka dyshim se parazitët janë objektiva shumë më të ndërlikuar se viruset”, thotë Hotez.

Pothuajse të gjitha vaksinat ekzistuese funksionojnë kundër baktereve dhe viruseve, aktualisht nuk ka vaksina kundër kërpudhave askund në botë dhe ekziston vetëm një lloj vaksine – ajo kundër malaries – kundër parazitëve. Parazitët shpesh kanë mënyra të sofistikuara për të shmangur sistemin imunitar të pritësit. Ata përshtaten me nikoqirët e tyre gjatë cikleve komplekse të jetës, duke përfshirë disa faza zhvillimi.

“Secila prej atyre fazave, qoftë në një kafshë apo një mikpritës njerëzor, ka proteina të ndryshme që shprehen në faza të ndryshme të jetës. Dhe kjo e bën më të komplikuar identifikimin se cilat mund të jenë objektivat e parazitit për zhvillimin e një vaksine”, thotë O’Brien.

Ky kompleksitet i ciklit jetësor është një nga arsyet që parazitët nuk janë gjithmonë të lehtë për t’u kultivuar në laborator. Me fjalë të tjera, mund të jetë e vështirë thjesht të prodhohen më shumë prej tyre në kushte të kontrolluara, në fazën e duhur të zhvillimit, për qëllime kërkimore. Mundësitë që përfshijnë kultivimin e parazitëve në kafshët kërkimore ose në laborator, në vend të strehuesve të tyre të zakonshëm.

Një sfidë teknike e punës me parazitët është diversiteti i tyre i madh gjenetik, i cili mund ta bëjë të vështirë shënjestrimin e një specie ose lloji specifik. Tendler dhe kolegët e saj gjetën një zgjidhje duke identifikuar një komponent kyç të përbashkët në shumë specie helminte. Ata zbuluan se proteina Sm14 është e pranishme në lloje të shumta helminthësh që shkaktojnë sëmundje te njerëzit dhe bagëtitë, jo vetëm skistosomiasis./UBTNews/

Lajmet

Eva Longoria pozon pranë yllit në Hollywood Walk of Fame, para premierës së filmit të ri

Published

on

Eva Longoria, 50 vjeçe, shkëlqeu teksa pozoi pranë yllit të saj në Hollywood Walk of Fame të mërkurën, pak para premierës së filmit të saj të ri “Alexander And The Terrible, Horrible, No Good, Very Bad Road Trip”, që transmetohet në Disney+ të premten.

Aktorja e “Desperate Housewives” u shfaq elegante me një fustan jeshil ulliri pa rripa, të kombinuar me taka të bardha.

Dukej natyrale me flokët e lëshuar me onde dhe një grim të butë kafe, shkruan DailyMail.

Më pas, Eva mori pjesë në premierën e filmit në Teatrin El Capitan, duke festuar komedinë e saj të re familjare.

Një ditë më parë, ajo u takua me shoqen e saj Lauren Sanchez, e cila pritet të martohet me miliarderin Jeff Bezos këtë verë.

Gjatë një interviste promovuese, Eva ndau kujtime nga fëmijëria e saj në një fermë në Teksas dhe rrëfeu se, si më e vogla e katër motrave, shpesh e konsideronte veten “rosën e shëmtuar”, ndaj vendosi të shquhej për humorin dhe zgjuarsinë e saj.

Në filmin e ri, Longoria luan Val Garcian, një nënë që niset në një udhëtim të çmendur familjar në Kaliforni, duke sjellë në ekran një histori të ngrohtë dhe plot aventura.

Continue Reading

Lajmet

Presidenca kundërshton propozimin për shtrenjtim të rrymës

Published

on

By

Presidenca e Kosovës ka kundërshtuar propozimin për rritjen e çmimit të energjisë elektrike.

Në komentin dërguar Zyrës së Rregullatorit të Energjisë në kuadër të procesit të shqyrtimit të tarifave, Presidenca ka propozuar disa rekomandime për të parandaluar shtrenjtimin e energjisë elektrike.

Propozimi i ZRRE-së ka qenë që rryma të shtrenjtohet për 15 për qind nga prilli.

Megjithatë, sipas komentit të Presidencës, një shtrenjtim i tillë do të sillte barrë të madhe për qytetarët. Presidenca ka thënë se “ky veprim do të mund të shkaktonte valë të re inflacioni në vend dhe të ndikonte drejtpërdrejt në rënien e fuqisë blerëse të qytetarëve”.

“Rritja e çmimit të energjisë ka një efekt të drejtpërdrejtë dhe shumë të rëndësishëm në ekonominë e një vendi. Çmimi i energjisë është i lidhur ngushtë me inflacionin, si dhe me koston e jetesës. Prandaj, shprehim shqetësimin tonë për faktin se një rritje e tillë e çmimit të energjisë do të kishte një ndikim të drejtpërdrejtë në jetën e përditshme të qytetarëve, duke rritur barrën e tyre financiare. Kjo do të përfshinte edhe rritjen e çmimeve të produkteve ushqimore dhe shërbimeve të tjera thelbësore”, thuhet në komentin e dërguar nga Presidenca.

Në komente, Presidenca ka propozuar që si masa të menjëhershme të jenë: Mirëmenaxhimi i shpenzimeve dhe humbjeve, subvencionimi i energjisë, identifikimi i masave shtesë për obligimin e pagesës së faturave mujore në veri, largimi i ose reduktimi i përkohshëm i TVSH-së për energjinë elektrike, dizajnimi dhe prezantimi i programit të shtyrjes së pagesave.

Si masa më afatmesme Presidenca ka rekomanduar: Menaxhimin efikas të KEK-ut dhe planifikimin e burimeve energjetike, rritje të efikasitetit të furnizimit me energji dhe vazhdim të programeve të efiçiencës.

Si masa afatgjata, Presidenca ka rekomanduar: Ndërtimin e kapaciteteve të reja gjeneruese të energjisë elektrike në vend dhe marrëveshje për tregtinë ndërkufitare me shtete aleate.

Pos Presidencës, në ditën e fundit të mundësisë për komentim, këtë e kanë bërë edhe INDEP-i, KEDS-i, KOSTT-i dhe KESCO.

Continue Reading

Lajmet

​Agjencisë së Menaxhimit Emergjent i shtohen edhe 51 zjarrfikës

Published

on

By

Në Akademinë e Kosovës për Siguri Publike – Agjencia e Menaxhimit Emergjent u organizua sot ceremonia e përfundimit të trajnimit bazik për 51 zjarrfikës të rinj.

Trajnimi kishte për qëllim përgatitjen profesionale të pjesëtarëve të Njësive Profesionale të Zjarrfikjes dhe Shpëtimit, në mënyrë që ata të jenë të gatshëm të përballen me sfidat e këtij profesioni dhe të kontribuojnë në strukturat profesionale të zjarrfikjes dhe shpëtimit.

Gjatë trajnimit, pjesëtarët e zjarrfikjes dhe shpëtimit u njohën me teknikat e avancuara të shuarjes së zjarreve, procedurat operative dhe përdorimin e pajisjeve të specializuara.

Përveç aftësive teknike, ata mësuan rëndësinë e disiplinës, bashkëpunimit në ekip dhe elementeve kyçe për suksesin e një zjarrfikësi shpëtues.

Drejtori Ekzekutiv i AME-së, Genc Metaj, vlerësoi punën dhe përkushtimin e zjarrfikësve të rinj, të cilët tashmë janë të gatshëm të shërbejnë me përgjegjësi dhe guxim në mbrojtje të jetës dhe pronës së qytetarëve.

Ai theksoi se ky është një hap i rëndësishëm në ndërtimin e kapaciteteve të shërbimit zjarrfikës në vendin tonë.

Continue Reading

Bota

Macron: Izraeli nuk ka asnjë arsye që të sulmojë Libanin

Published

on

Presidenti i Francës, Emanuel Macron, ka deklaruar se sulmet izraelite në Liban janë të “papranueshme” dhe kanë shkelur marrëveshjen e armëpushimit mes dy shteteve. Ai ka theksuar se nuk ka asnjë arsye që Izraeli të vazhdojë sulmet dhe ka kërkuar respektimin e plotë të marrëveshjes së armëpushimit.

Macron e ka kritikuar ashpër veprimin izraelit, duke theksuar se nuk ka asnjë informacion që të mbështesë pretendimet se Hezbollah ka realizuar ndonjë aktivitet ushtarak në jug të Libanit. “Ne nuk kemi asnjë informacion që tregon ndonjë bombardim apo aktivitet ushtarak nga Hezbollah në jug. Është absolutisht e nevojshme të respektohet plotësisht kuadri armëpushimi që kemi vendosur, për të cilin ranë dakord Libani dhe Izraeli. Kjo nuk u respektua sot nga Izraeli me një veprim të njëanshëm dhe pa pasur asnjë informacion apo provë për ngjarjet që shkaktuan sulmet izraelite,” tha Macron.

Në një përpjekje për të de-eskaluar situatën, Macron ka paralajmëruar se do të diskutojë me presidentin amerikan, Donald Trump, dhe kryeministrin izraelit, Benjamin Netanyahu, me synimin për të gjetur një zgjidhje të mundshme dhe për të siguruar një respektim të plotë të armëpushimit.

Continue Reading

Të kërkuara