Aktualitet
Pse Donbas është zemra e konfliktit Rusi-Ukrainë?
Çfarë ka ndodhur për herë të fundit në Donbas?
Published
3 years agoon
By
Betim Gashi
Situata në Ukrainën Lindore vazhdon të jetë e tensionuar pasi presidenti rus Vladimir Putin urdhëroi vendosjen e trupave “paqeruajtës” në Donbas pas njohjes së pavarësisë së dy rajoneve separatiste pro-ruse.
Analistët thonë se ky mund të jetë fillimi i një konflikti më të gjerë në vend dhe shumë zyrtarë e kanë quajtur këtë veprim një kërcënim për sovranitetin e Ukrainës. Konflikti nuk është i ri për rajonin e Donbasit. Për gati tetë vite, vendi është përfshirë në një lufte me intensitet të ulët midis separatistëve dhe forcave ukrainase, duke shkaktuar më shumë se 14 mijë viktima.
Por vendimi i Putinit të hënën përforcon ndjeshëm shqetësimet rreth synimeve të Moskës në rajon.
Çfarë ka ndodhur për herë të fundit në Donbas?
Lufta shpërtheu në vitin 2014 pasi rebelët e mbështetur nga Rusia pushtuan ndërtesat qeveritare në të gjithë Ukrainën lindore. Si pasojë, pjesë të rajonit lindor të rajonit të Donbasit, Luhansk dhe Donetsk ranë në duart e separatistëve të mbështetur nga Rusia. Rusia gjithashtu aneksoi Krimenë nga Ukraina në vitin 2014, në një veprim që ngjalli reagime të shumta globale, raporton abcnews.al
Zonat e kontrolluara nga separatistët në Donbas u bënë të njohura si Republika Popullore e Luhanskut dhe Republika Popullore e Donetskut. Qeveria ukrainase në Kiev pohon se të dy rajonet janë në fakt të pushtuara nga Rusia. Republikat e vetëshpallura nuk njihen nga asnjë qeveri, përveç Rusisë. Qeveria ukrainase refuzon të bisedojë drejtpërdrejt me republikat separatiste.
Marrëveshja e Minskut në vitin 2015 çoi në një marrëveshje të lëkundur armëpushimi dhe konflikti u zhvendos në një luftë statike përgjatë vijës së kontaktit që ndau qeverinë ukrainase dhe zonat e kontrolluara nga separatistët.
Marrëveshjet e Minskut (të emërtuara sipas kryeqytetit të Bjellorusisë ku u nënshkrua ) ndalojnë armët e rënda pranë vijës së kontaktit. Gjuha rreth konfliktit është shumë e politizuar. Qeveria ukrainase i ka quajtur forcat separatiste “pushtuese”. Mediat ruse i quajnë forcat separatiste “milici”, duke theksuar se ata mbrojnë veten kundër qeverisë së Kievit.
Më shumë se 14,000 persona kanë vdekur në konfliktin në Donbas që nga viti 2014. Ukraina thotë se 1.5 milionë njerëz janë detyruar të largohen nga shtëpitë e tyre, ku shumica kanë qëndruar në zonat e Donbasit dhe rreth 200,000 janë zhvendosur në Kiev.
Si ka nxitur Putin konfliktin?
Separatistët në Donbas kanë pasur mbështetje të konsiderueshme nga Moska. Rusia kishte deklaruar prej kohësh se nuk ka vendosur ushtarë atje, por zyrtarët e SHBA-së, NATO-s dhe ukrainas thonë se qeveria ruse i ka ndihmuar prej kohësh separatistët.
Moska gjithashtu ka shpërndarë qindra mijëra pasaporta ruse për njerëzit në Donbas gjatë viteve të fundit. Ditën e djeshme, parlamenti rus njohu zyrtarisht dy rajonet e shkëputura pro-ruse si shtete të pavarura, një tjetër përshkallëzim në retorikë që sipas zyrtarëve demostron se Putin nuk ka ndërmend të respektojë marrëveshjen e Minskut, raporton abcnews.al
Putin ka akuzuar prej kohësh Ukrainën për shkeljen e të drejtave të rusëve etnikë dhe rusishtfolësve në Ukrainë dhe ka thënë se ishte brenda të drejtave të Rusisë që të ndërhynte ushtarakisht për t’i mbrojtur ata. Të mërkurën e kaluar, Putin pretendoi se në Donbas po kryhej “gjenocid”. Pretendimet e tij nuk janë të panjohura por politikëbërësit perëndimorë janë të frikësuar nga përsëritja e një konflikti të vitit 2008 në Gjeorgji.
Duke folur për gjenocidin, Putin po i bënte jehonë pretendimit të rremë të Rusisë se Gjeorgjia kreu gjenocid kundër civilëve në republikën separatiste të Osetisë Jugore në gusht 2008. Gjatë atij konflikti të shkurtër, Rusia filloi një inkursion masiv ushtarak në Gjeorgji.
Ashtu si në vitin 2014, rajoni i Donbasit është tani pika e konfliktit midis lindjes dhe perëndimit, midis përpjekjes së Putinit për të rivendosur kontrollin, për të dobësuar Ukrainën dhe aspiratës në rritje të ukrainasve për t’u bashkuar me demokracitë europiane.
/abcnews.al
You may like
Bota
NASA me mision për të studiuar nga afër diellin
Published
14 hours agoon
December 24, 2024By
UBTnewsNjë sondë e Agjencisë amerikane Hapësinore (NASA) është duke bërë përpjekje që të bëjë histori duke bërë afrimin më të madh ndonjëherë me diellin.
Sonda diellore Parker synon të zhytet në atmosferën e jashtme të këtij ylli, duke iu rezistuar temperaturave brutale dhe rrezatimit ekstrem.
Pajisja nuk do të ketë sinjal për disa ditë, sa të jetë e ekspozuar në flakët e diellit, dhe shkencëtarët do të jenë në pritje të sinjalit më 28 dhjetor, nëse sonda nuk do të digjet.
I gjithë studimi është duke u bërë ashtu që njerëzimi të kuptojë se si funksionon dielli.
Ky studim ka nisur më 2018, duke pasur në qendër sistemin diellor.
Sondat kanë qarkulluar rreth diellit, në distanca shumë të largëta për 21 herë rresht, mirëpo misioni aktual mund të shënojë rekord.
Nëse gjithçka shkon si duhet, sonda do t’i afrohet diellit në distancë prej 6.2 milionë kilometrash, më të afërtën ndonjëherë.
Sondës do t’i duhet të durojë temperatura mbi 1.400 gradë Celsius dhe rrezatim të jashtëzakonshëm.
Shkencëtarët besojnë që përmes këtij studimi të zbulojnë më shumë për diellin dhe sistemin e tij./REL/
Bota
Anija e sanksionuar ruse fundoset në Detin Mesdhe
Published
17 hours agoon
December 24, 2024By
UBTnewsNjë anije ruse ngarkesash e quajtur Ursa Major u mbyt në Detin Mesdhe, pasi një shpërthim përfshiu dhomën e motorit, dhe dy anëtarë të ekuipazhit janë ende të zhdukur, njoftoi të martën Ministria e Jashtme e Rusisë.
Anija, e ndërtuar në vitin 2009, ishte nën kontrollin e Oboronlogistika, një kompani pjesë e operacioneve të ndërtimit ushtarak të Ministrisë Ruse të Mbrojtjes, e cila kishte njoftuar më parë se anija ishte në rrugë për në portin e Vladivostokut në Lindjen e Largët Ruse.
Qendra e krizave e Ministrisë së Jashtme deklaroi se 14 nga 16 anëtarët e ekuipazhit ishin shpëtuar dhe dërguar në Spanjë, por dy ishin ende të zhdukur. Nuk u dha asnjë informacion mbi shkakun e shpërthimit në dhomën e motorit.
Ambasada e Rusisë në Spanjë, e cituar nga agjencia shtetërore ruse RIA, tha se po hetonte rrethanat e mbytjes dhe ishte në kontakt me autoritetet spanjolle.
Kompania që operonte anijen nuk ka pranuar të komentojë rastin, raporton Reuters.
Anija Ursa Major, u vunë nën sanksione nga Shtetet e Bashkuara në vitin 2022 për lidhjet e tyre me ushtrinë ruse.
Disa pamje të paverifikuara që dyshohet të jenë të momentit të fundosjes së anijes qarkulluan në rrjete sociale.
Shërbimi Spanjoll i Shpëtimit Detar tha se kishte marrë një sinjal emergjence nga Ursa Major të hënën, kur ajo ndodhej rreth 57 milje larg bregut të Almerias.
Dy anije dhe një helikopter u dërguan në vendngjarje dhe 14 anëtarët e mbijetuar të ekuipazhit u dërguan në portin spanjoll të Kartagjenës.
Shërbimi citoi ekuipazhin të thoshte se anija kishte transportuar kontejnerë bosh, si dhe dy vinça portualë në kuvertë.
Më vonë, një anije luftarake ruse kishte mbërritur në vendngjarje dhe kishte marrë përgjegjësinë për operacionet e shpëtimit./REL/
Bota
Shefi i NATO-s kritika Zelenskyit për deklaratat ndaj Gjermanisë
Published
17 hours agoon
December 24, 2024By
UBTnewsSekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, ka shprehur hapur kritikat e tij ndaj Presidentit ukrainas, Volodymyr Zelenskyy, duke i thënë se duhet të ndalojë kritikën “të padrejtë” ndaj kancelarit gjerman Olaf Scholz për refuzimin e Berlinit për të furnizuar Kievin me raketa Taurus.
Gjermania ka qenë një nga aleatët më të mëdhenj të Ukrainës që nga pushtimi i Rusisë në vitin 2022 dhe është shteti i dytë pas SHBA për mbështetje financiare dhe ushtarake, por hezitimi i saj për të siguruar raketat Taurus ka qenë një pikë diskutimi për Zelenskyy.
“Unë shpesh i kam thënë Zelenskyy se ai duhet të ndalojë së kritikuari Olaf Scholz, sepse mendoj se është e padrejtë,” i tha Rutte agjencisë gjermane të lajmeve. Ndërsa Franca, Mbretëria e Bashkuar dhe SHBA-ja në muajt e fundit kanë dërguar armë me rreze më të gjatë për Kievin, të afta për të goditur thellë brenda territorit rus, Scholz ka hedhur poshtë kërkesat e Zelenskyy për raketat Taurus nga frika e “një rreziku të madh të përshkallëzimit” me Rusinë.
Shefi i NATO-s shtoi se, në të kundërt, Scholz do të furnizonte Ukrainën me raketa dhe nuk do të impononte ndonjë kufi në përdorimin e tyre.
“Në përgjithësi, ne e dimë se aftësi të tilla janë shumë të rëndësishme për Ukrainën,” tha Rutte, duke shtuar se nuk i takonte atij të vendoste se çfarë duhet të japin saktësisht aleatët.
Zelenskyy kritikoi publikisht Scholz muajin e kaluar, i cili zhvilloi një telefonatë me presidentin rus Vladimir Putin, duke thënë se ajo kishte hapur një “kuti Pandora” dhe minuar përpjekjet për të izoluar Moskën dhe për t’i dhënë fund konfliktit me një “paqe të drejtë”.
Komentet e Rutte mund të ofrojnë lehtësim të shpejtë për Scholz-in, i cili është i rrethuar nga kritika. Koalicioni i tij u rrëzua muajin e kaluar dhe më pas humbi votëbesimin në parlament. Kancelari ka disa nga vlerësimet më të ulëta të popullaritetit për një udhëheqës gjerman. Friedrich Merz i CDU-së, i cili është i preferuari i qartë për të zëvendësuar Scholz, këtë muaj tha se do të furnizonte Kievin me raketat Taurus nëse zgjidhej.
Bota
Shpërthejnë protestat në Siri pas djegies së pemës së Krishtlindjes
Published
20 hours agoon
December 24, 2024By
UBT NEWSProtestat kanë shpërthyer në Siri pas djegies së një peme Krishtlindjes pranë qytetit të Hamas-it. Ngjarja ndodhi në qytetin Suqaylabiyah, një zonë me shumicë të krishterë, kur disa persona të armatosur dhe të maskuar vunë zjarrin në pemën e Krishtlindjeve që ishte ekspozuar në sheshin kryesor. Protestuesit kanë dalë në rrugë në të gjithë vendin, duke kërkuar që sundimtarët e rinj islamikë të mbrojnë pakicat fetare.
Në Damask, një grup protestuesish mbante kryqe dhe flamuj sirianë, duke brohoritur “ne do të sakrifikojmë shpirtrat tanë për kryqin tonë”. Ata kërkuan lirinë për të jetuar besimin e tyre të krishterë në Siri, siç kishin bërë në të kaluarën.
Ky incident ka ndodhur pas rënies së regjimit të Bashar al-Assad në duar të forcave rebele, dhe ka ngritur shqetësime për mbrojtjen e pakicave fetare dhe etnike në vend. Grupi Hayat Tahrir al-Sham (HTS), i cili ka një të kaluar xhihadiste dhe një të tashme islamiste, është ngarkuar me administrimin e disa pjesëve të Sirisë, por ka premtuar mbrojtjen e të drejtave të pakicave./UBTNews/
Zyrtare: Presidenti i Suharekës jep dorëheqje
Trajneri i Kombëtares së Zvicrës: Xhaka lider i madh, po përgatitet për karrierën si trajner
Policia harton plan operativ për festat e fundvitit
NASA me mision për të studiuar nga afër diellin
Edhe një aktakuzë për krime lufte
Qelaj: Avokati i Popullit në Hagë nuk ka shprehur interesim për bashkëpunim
Bashkëpunimi i ri për studentët e Ndërtimtarisë – UBT nënshkruan marrëveshje me Ndërmarrjen Publike Banesore në Prishtinë
Avokati i Popullit: Shqetësuese mungesa e përgjegjësisë kur ligjet nuk zbatohen
Osmani: Krishtlindja na kujton se përballë sfidave duhet të triumfojë shpresa
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota2 months ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Bota1 month ago
“Ethet” e kthimit të Trump! Takohen Macron e Starmer, zbardhet fokusi i diskutimeve
-
Kulturë3 months ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman