

Aktualitet
Pse Donbas është zemra e konfliktit Rusi-Ukrainë?
Çfarë ka ndodhur për herë të fundit në Donbas?
Published
4 years agoon
By
Betim Gashi
Situata në Ukrainën Lindore vazhdon të jetë e tensionuar pasi presidenti rus Vladimir Putin urdhëroi vendosjen e trupave “paqeruajtës” në Donbas pas njohjes së pavarësisë së dy rajoneve separatiste pro-ruse.
Analistët thonë se ky mund të jetë fillimi i një konflikti më të gjerë në vend dhe shumë zyrtarë e kanë quajtur këtë veprim një kërcënim për sovranitetin e Ukrainës. Konflikti nuk është i ri për rajonin e Donbasit. Për gati tetë vite, vendi është përfshirë në një lufte me intensitet të ulët midis separatistëve dhe forcave ukrainase, duke shkaktuar më shumë se 14 mijë viktima.
Por vendimi i Putinit të hënën përforcon ndjeshëm shqetësimet rreth synimeve të Moskës në rajon.
Çfarë ka ndodhur për herë të fundit në Donbas?
Lufta shpërtheu në vitin 2014 pasi rebelët e mbështetur nga Rusia pushtuan ndërtesat qeveritare në të gjithë Ukrainën lindore. Si pasojë, pjesë të rajonit lindor të rajonit të Donbasit, Luhansk dhe Donetsk ranë në duart e separatistëve të mbështetur nga Rusia. Rusia gjithashtu aneksoi Krimenë nga Ukraina në vitin 2014, në një veprim që ngjalli reagime të shumta globale, raporton abcnews.al
Zonat e kontrolluara nga separatistët në Donbas u bënë të njohura si Republika Popullore e Luhanskut dhe Republika Popullore e Donetskut. Qeveria ukrainase në Kiev pohon se të dy rajonet janë në fakt të pushtuara nga Rusia. Republikat e vetëshpallura nuk njihen nga asnjë qeveri, përveç Rusisë. Qeveria ukrainase refuzon të bisedojë drejtpërdrejt me republikat separatiste.
Marrëveshja e Minskut në vitin 2015 çoi në një marrëveshje të lëkundur armëpushimi dhe konflikti u zhvendos në një luftë statike përgjatë vijës së kontaktit që ndau qeverinë ukrainase dhe zonat e kontrolluara nga separatistët.
Marrëveshjet e Minskut (të emërtuara sipas kryeqytetit të Bjellorusisë ku u nënshkrua ) ndalojnë armët e rënda pranë vijës së kontaktit. Gjuha rreth konfliktit është shumë e politizuar. Qeveria ukrainase i ka quajtur forcat separatiste “pushtuese”. Mediat ruse i quajnë forcat separatiste “milici”, duke theksuar se ata mbrojnë veten kundër qeverisë së Kievit.
Më shumë se 14,000 persona kanë vdekur në konfliktin në Donbas që nga viti 2014. Ukraina thotë se 1.5 milionë njerëz janë detyruar të largohen nga shtëpitë e tyre, ku shumica kanë qëndruar në zonat e Donbasit dhe rreth 200,000 janë zhvendosur në Kiev.
Si ka nxitur Putin konfliktin?
Separatistët në Donbas kanë pasur mbështetje të konsiderueshme nga Moska. Rusia kishte deklaruar prej kohësh se nuk ka vendosur ushtarë atje, por zyrtarët e SHBA-së, NATO-s dhe ukrainas thonë se qeveria ruse i ka ndihmuar prej kohësh separatistët.
Moska gjithashtu ka shpërndarë qindra mijëra pasaporta ruse për njerëzit në Donbas gjatë viteve të fundit. Ditën e djeshme, parlamenti rus njohu zyrtarisht dy rajonet e shkëputura pro-ruse si shtete të pavarura, një tjetër përshkallëzim në retorikë që sipas zyrtarëve demostron se Putin nuk ka ndërmend të respektojë marrëveshjen e Minskut, raporton abcnews.al
Putin ka akuzuar prej kohësh Ukrainën për shkeljen e të drejtave të rusëve etnikë dhe rusishtfolësve në Ukrainë dhe ka thënë se ishte brenda të drejtave të Rusisë që të ndërhynte ushtarakisht për t’i mbrojtur ata. Të mërkurën e kaluar, Putin pretendoi se në Donbas po kryhej “gjenocid”. Pretendimet e tij nuk janë të panjohura por politikëbërësit perëndimorë janë të frikësuar nga përsëritja e një konflikti të vitit 2008 në Gjeorgji.
Duke folur për gjenocidin, Putin po i bënte jehonë pretendimit të rremë të Rusisë se Gjeorgjia kreu gjenocid kundër civilëve në republikën separatiste të Osetisë Jugore në gusht 2008. Gjatë atij konflikti të shkurtër, Rusia filloi një inkursion masiv ushtarak në Gjeorgji.
Ashtu si në vitin 2014, rajoni i Donbasit është tani pika e konfliktit midis lindjes dhe perëndimit, midis përpjekjes së Putinit për të rivendosur kontrollin, për të dobësuar Ukrainën dhe aspiratës në rritje të ukrainasve për t’u bashkuar me demokracitë europiane.
/abcnews.al
You may like
Aktualitet
Thirrje për pranimin e punimeve shkencore në Konferencën Ndërkombëtare të UBT-së
Published
7 hours agoon
September 10, 2025By
Driton Iseni
UBT ka hapur zyrtarisht thirrjen për pranimin e punimeve shkencore për edicionin e 14-të të Konferencës Ndërkombëtare për Shkencë, Teknologji, Biznes dhe Inovacion, e cila tashmë është shndërruar në ngjarjen më të madhe akademike dhe shkencore në rajon.
Ky edicion, i cili do të mbahet në Prishtinë, do të ketë në fokus reziliencën, inovacionin dhe qëndrueshmërinë – tri shtylla kryesore që po përcaktojnë zhvillimin e shoqërive moderne dhe ekonomive në mbarë botën.
Konferenca do të mbledhë në një vend shkencëtarë, studiues, ekspertë dhe profesionistë ndërkombëtarë nga fusha të ndryshme të dijes, duke krijuar hapësirë për prezantimin e ideve të reja, ndarjen e rezultateve kërkimore dhe shkëmbimin e përvojave. Përmes sesioneve shkencore, diskutimeve interaktive dhe prezantimeve të punimeve, pjesëmarrësit do të kenë mundësi të kontribuojnë drejtpërdrejt në avancimin e shkencës dhe inovacionit në Kosovë dhe më gjerë.
Thirrja është e hapur për të gjithë akademikët, studiuesit, doktorantët dhe profesionistët që dëshirojnë të prezantojnë punimet e tyre në këtë platformë prestigjioze ndërkombëtare.
Për më shumë informacione mbi temat, udhëzimet e aplikimit dhe afatet kohore, vizitoni: LINKU I UEB-SAJTIT
Bota
Rusia thotë se nuk kishte planifikuar të sulmonte asnjë objektiv në Poloni
Published
9 hours agoon
September 10, 2025By
UBTnews
Ministria ruse e Mbrojtjes tha se nuk kishte planifikuar të sulmonte asnjë objektiv në Poloni, pasi Varshava tha se 19 dronë rusë hynë në hapësirën e saj ajrore gjatë sulmeve të natës në Ukrainën perëndimore.
Në një përditësim të përditshëm mbi sulmet kundër Ukrainës, ajo tha se “Asnjë objekt në territorin polak nuk ishte planifikuar të ishte në shënjestër”, raporton BBC.
“Megjithatë, ne jemi të gatshëm të zhvillojmë konsultime me ministrinë polake të Mbrojtjes mbi këtë temë”, tha Ministria e Mbrojtjes e Rusisë.
Gjatë natës, një “numër i madh” dronësh rusë u rrëzuan mbi hapësirën ajrore polake, tha kryeministri i Polonisë. Duke folur përpara një takimi urgjent, Donald Tusk tha se ishte hera e parë që dronë rusë u rrëzuan mbi këtë vend.
Polonia mbylli përkohësisht hapësirën e saj ajrore dhe filloi një operacion ushtarak, të cilit iu bashkuan avionë të NATO-s dhe holandezëve. Qytetarëve në tre rajone polake përgjatë kufirit ukrainas iu tha të qëndronin në shtëpi.
Dronët që hynë në Poloni ishin pjesë e sulmit të fundit të madh ajror ndaj Ukrainës, ku Rusia lëshoi 415 dronë gjatë natës.
Presidenti i Ukrainës Zelensky tha se “të paktën tetë dronë sulmues” ishin të drejtuar drejt Polonisë, duke e quajtur përshkallëzimin një “precedent jashtëzakonisht të rrezikshëm për Evropën”./D.B/KP
Bota
Gjermania akuzon Rusinë se drejtoi qëllimisht dronët në Poloni
Published
10 hours agoon
September 10, 2025By
UBTnews
Gjermania akuzoi sot Rusinë për drejtimin e qëllimshëm të dronëve të armatosur drejt Polonisë si pjesë e provokimeve dhe strategjisë së saj të luftës hibride.
Ministri i Mbrojtjes Boris Pistorius gjatë një debati parlamentar në Bundestag tha se dronët u drejtuan qëllimisht përgjatë kësaj trajektoreje.
“Nuk ka absolutisht asnjë arsye për të besuar se këto ishin gabime navigimi, korrigjime të kursit ose diçka të ngjashme,” tha ai.
Ministri i quajti inkursionet e dyshuara ruse me dronë si provokime, pjesë e strategjisë së luftës hibride të Rusisë për të testuar aftësitë mbrojtëse evropiane dhe për të destabilizuar rajonin.
“Për të arritur në Ukrainë, këta dronë nuk kishin nevojë të ndiqnin këtë rrugë. Sipas raporteve nga Polonia, ato me sa duket ishin të pajisura edhe me municione. Pra, diçka mund të kishte ndodhur në çdo kohë”, tha Pistorius.
Ai gjithashtu konfirmoi mbështetjen e Berlinit për vendimin e Polonisë për të thirrur Nenin 4 të traktatit të NATO-s pas ndërhyrjeve ruse me dronë.
“Ne po bashkëpunojmë me polakët dhe po zhvillojmë konsultime“, tha ministri, transmeton Anadolu.
Ushtria polake njoftoi se rrëzoi dronët rusë që shkelën hapësirën e saj ajrore gjatë një sulmi ndaj Ukrainës./D.B/KP
Bota
Rutte: Shkelja e hapësirës ajrore polake nga dronët rusë nuk është incident i izoluar
Published
10 hours agoon
September 10, 2025By
UBTnews
Shefi i NATO-s Mark Rutte deklaroi sot se shkelja e hapësirës ajrore polake nga dronët rusë “nuk ishte një incident i izoluar”, duke vënë në dukje se një vlerësim i plotë i situatës është duke u zhvilluar.
“Mbrëmë, dronë të shumtë nga Rusia shkelën hapësirën ajrore polake. Mbrojtja jonë ajrore u aktivizua dhe siguroi me sukses mbrojtjen e territorit të NATO-s, siç janë projektuar të bëjnë,” tha Rutte pas takimit të Këshillit të Atlantikut të Veriut në Bruksel.
Ai tha se Polonia kërkoi konsultime sipas Nenit 4 të Traktatit të Uashingtonit dhe aleatët shprehën solidaritet me Varshavën, ndërsa denoncuan “sjelljen e pamatur” të Rusisë.
“Një vlerësim i plotë i incidentit është duke u zhvilluar. Ajo që është e qartë është se një shkelje e mbrëmshme nuk është një incident i izoluar. Komandanti Suprem i Forcave Aleate do të vazhdojë të menaxhojë në mënyrë aktive qëndrimin tonë të parandalimit dhe mbrojtjes përgjatë gjithë krahut lindor. Aleatët janë të vendosur të mbrojnë çdo centimetër të territorit aleat“, tha ai.
Ai përsëriti angazhimin e NATO-s për forcimin e aftësive mbrojtëse, rritjen e prodhimit të mbrojtjes dhe vazhdimin e mbështetjes për Ukrainën.
“Pavarësisht nëse ishte e qëllimshme apo jo, është absolutisht e pamatur. Është absolutisht e rrezikshme… Dhe për (Presidentin rus Vladimir) Putin: Mesazhi im është i qartë, ndaloni luftën në Ukrainë, ndaloni luftën në përshkallëzim, të cilën ai tani po e ngre në thelb mbi civilët e pafajshëm dhe infrastrukturën civile. Ndalo shkeljen e hapësirës ajrore aleate“, paralajmëroi ai.
Ai gjithashtu vlerësoi forcat e NATO-s për reagimin e tyre të shpejtë, duke thënë: “Mendoj se mbrëmja e kaluar tregoi se ne jemi në gjendje të mbrojmë çdo centimetër të territorit të NATO-s, duke përfshirë, sigurisht, hapësirën e saj ajrore.”
Sot, kryeministri Donald Tusk njoftoi në mediat sociale se ushtria e Polonisë kishte rrëzuar dronë që shkelën hapësirën e saj ajrore gjatë natës. Ai shtoi se kishte thirrur një mbledhje urgjente të kabinetit dhe kishte informuar shefin e NATO-s, Mark Rutte, transmeton Anadollu.
Neni 4 i Traktatit të NATO-s, i cili u lejon aleatëve të konsultohen kur dikush ndien se siguria e tij është e kërcënuar, është aktivizuar vetëm shtatë herë që nga themelimi i Aleancës në vitin 1949./D.B/KP

Real Madridi arrin marrëveshje për dy transferimet e para të vitit 2026

Shaka mes princave, Harry thumbon William

Emily Osment zyrtarisht beqare, martesa e saj zgjati vetëm pesë muaj

Thirrje për pranimin e punimeve shkencore në Konferencën Ndërkombëtare të UBT-së

Sekreti i frutave të thata për trup më të fortë dhe mendje më të kthjellët

Dje u lansua, sot po promovohet! Dua Lipa, ndër të parat me iPhone 17 Pro

Shkencëtarët gjejnë arsyet pse njerëzit po konsumojnë gjithnjë e më shumë sheqer

Në tetor Shqipëria nis zyrtarisht pagesat në euro përmes zonës SEPA

Rusia thotë se nuk kishte planifikuar të sulmonte asnjë objektiv në Poloni
Të kërkuara
-
Aktualitet2 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26