Aktualitet

Pse Donbas është zemra e konfliktit Rusi-Ukrainë?

Çfarë ka ndodhur për herë të fundit në Donbas?

Published

on

CNN

Situata në Ukrainën Lindore vazhdon të jetë e  tensionuar pasi presidenti rus Vladimir Putin urdhëroi vendosjen e trupave “paqeruajtës” në Donbas pas njohjes së pavarësisë së dy rajoneve separatiste pro-ruse.

Analistët thonë se ky mund të jetë fillimi i një konflikti më të gjerë në vend dhe shumë zyrtarë e kanë quajtur këtë veprim një kërcënim për sovranitetin e Ukrainës. Konflikti nuk është i ri për rajonin e Donbasit. Për gati tetë vite, vendi është përfshirë në një lufte me intensitet të ulët midis separatistëve  dhe forcave ukrainase, duke shkaktuar më shumë se 14 mijë viktima.

Por vendimi i Putinit të hënën përforcon ndjeshëm shqetësimet rreth synimeve të Moskës në rajon.

Çfarë ka ndodhur për herë të fundit në Donbas?

Lufta shpërtheu në vitin 2014 pasi rebelët e mbështetur nga Rusia pushtuan ndërtesat qeveritare në të gjithë Ukrainën lindore. Si pasojë,  pjesë të rajonit lindor të rajonit të Donbasit, Luhansk dhe Donetsk ranë në  duart e separatistëve të mbështetur nga Rusia. Rusia gjithashtu aneksoi Krimenë nga Ukraina në vitin 2014, në një veprim që ngjalli reagime të shumta globale, raporton abcnews.al

Zonat e kontrolluara nga separatistët në Donbas u bënë të njohura si Republika Popullore e Luhanskut dhe Republika Popullore e Donetskut. Qeveria ukrainase në Kiev pohon se të dy rajonet janë në fakt të pushtuara nga Rusia. Republikat e vetëshpallura nuk njihen nga asnjë qeveri, përveç Rusisë. Qeveria ukrainase refuzon të bisedojë drejtpërdrejt  me republikat separatiste.

Marrëveshja e Minskut në vitin 2015 çoi në një marrëveshje të lëkundur armëpushimi dhe konflikti u zhvendos në një luftë statike përgjatë vijës së kontaktit që ndau qeverinë ukrainase dhe zonat e kontrolluara nga separatistët.

Marrëveshjet e Minskut (të emërtuara sipas kryeqytetit të Bjellorusisë ku u nënshkrua ) ndalojnë armët e rënda pranë vijës së kontaktit. Gjuha rreth konfliktit është shumë e politizuar. Qeveria ukrainase i ka quajtur forcat separatiste “pushtuese”. Mediat ruse i quajnë forcat separatiste “milici”, duke theksuar se ata mbrojnë veten kundër qeverisë së Kievit.

Më shumë se 14,000 persona kanë vdekur në konfliktin në Donbas që nga viti 2014. Ukraina thotë se 1.5 milionë njerëz janë detyruar të largohen nga shtëpitë e tyre, ku shumica kanë qëndruar në zonat e Donbasit dhe rreth 200,000 janë zhvendosur në Kiev.

Si  ka nxitur Putin konfliktin?

Separatistët në Donbas kanë pasur mbështetje të konsiderueshme nga Moska. Rusia kishte deklaruar  prej kohësh se nuk ka vendosur ushtarë atje, por zyrtarët e SHBA-së, NATO-s dhe ukrainas thonë se qeveria ruse i ka ndihmuar prej kohësh separatistët.

Moska gjithashtu ka shpërndarë qindra mijëra pasaporta ruse për njerëzit në Donbas gjatë viteve të fundit. Ditën e djeshme, parlamenti rus njohu zyrtarisht dy rajonet  e shkëputura pro-ruse si shtete të pavarura, një tjetër përshkallëzim në retorikë që sipas zyrtarëve demostron se Putin nuk ka ndërmend të respektojë marrëveshjen e Minskut, raporton abcnews.al

Putin ka akuzuar prej kohësh Ukrainën për shkeljen e të drejtave të rusëve etnikë dhe rusishtfolësve në Ukrainë dhe ka thënë se ishte brenda të drejtave të Rusisë që të ndërhynte ushtarakisht për t’i mbrojtur ata. Të mërkurën e kaluar, Putin pretendoi se në Donbas po kryhej “gjenocid”. Pretendimet e tij nuk janë të panjohura por politikëbërësit perëndimorë janë të frikësuar nga përsëritja  e një konflikti të vitit 2008 në Gjeorgji.

Duke folur për gjenocidin, Putin po i bënte jehonë pretendimit të rremë të Rusisë se Gjeorgjia kreu gjenocid kundër civilëve në republikën separatiste të Osetisë Jugore në gusht 2008. Gjatë atij konflikti të shkurtër, Rusia filloi një inkursion masiv ushtarak në Gjeorgji.

Ashtu si në vitin 2014, rajoni i Donbasit është tani pika e konfliktit midis lindjes dhe perëndimit, midis përpjekjes së Putinit për të rivendosur kontrollin,  për të dobësuar  Ukrainën dhe aspiratës në rritje të ukrainasve për t’u bashkuar me demokracitë europiane.

/abcnews.al

Continue Reading

Lajmet

Ambasadorja e Kosovës në Panama, Heroina Telaku takohet me ekipin First Kosovo në ceremoninë e hapjes së First Global Challenge 2025

Published

on

Ekipi përfaqësues i Kosovës në First Global Challenge 2025, është takuar me Ambasadoren e Republikës së Kosovës në Panama, Heroina Telaku, dhe Sekretaren e Parë të Ambasadës, Gjylymsere Ahmetgjekaj, gjatë ceremonisë hapëse të kësaj gare prestigjioze ndërkombëtare të robotikës.

Takimi u zhvillua në një atmosferë miqësore dhe frymëzuese, ku u diskutua mbi punën, përkushtimin dhe arritjet e ekipit të Kosovës.

Ambasadorja Telaku shprehu mbështetjen për të rinjtë kosovarë, të cilët po e përfaqësojnë me dinjitet dhe krenari vendin në një skenë globale të dijes dhe inovacionit.

Continue Reading

Lajmet

Flamuri i Kosovës valon në mesin e mbi 190 shteteve në ceremoninë e hapjes së First Global Challenge 2025 në Panama

Published

on

Në një atmosferë madhështore, mes flamujve të mbi 190 shteteve dhe duartrokitjeve të mijëra pjesëmarrësve nga e gjithë bota, flamuri i Kosovës u valëvit me krenari në ceremoninë e hapjes së First Global Challenge 2025 në Panama. Ky është momenti kur rinia e Kosovës, përmes ekipit First Kosovo, hyn në arenën botërore të inovacionit, teknologjisë dhe kreativitetit.

Në këtë ngjarje madhështore, ekipi përfaqësues i Kosovës – First Kosovo, i përbërë nga të rinj të talentuar që janë përgatitur me muaj në laboratorët e UBT-së, do të garojë për të treguar kreativitetin, dijen dhe shpirtin inovativ të rinisë kosovare. Ata do të përfaqësojnë Kosovën në një nga garat më të rëndësishme botërore në fushën e robotikës dhe teknologjisë.

Tema e sivjetshme e garës, “Biodiversiteti dhe ndryshimet klimatike”, synon të nxisë të rinjtë të krijojnë zgjidhje teknologjike që ndihmojnë në mbrojtjen e mjedisit dhe ruajtjen e jetës në planetin tonë.

UBT, si partneri institucional që ka mbështetur këtë iniciativë që nga fillimi, është vlerësuar më herët me medalje të artë ndërkombëtare për kontributin e jashtëzakonshëm në promovimin e edukimit STEM dhe pjesëmarrjen e suksesshme të ekipeve kosovare në garat globale të robotikës.

Në këtë garë të dijes dhe inovacionit, të rinjtë e Kosovës po e bëjnë vendin tonë të njihet si një forcë e re kreative në hartën teknologjike botërore.

Continue Reading

Lajmet

Ish-deputetët austriakë vizitojnë UBT-në

Published

on

Një grup i ish-deputetëve të Parlamentit Federal të Austrisë, bashkë me politikanë dhe ekspertë të angazhuar në fushën e arsimit dhe çështjeve sociale, vizituan Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së.

Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, e mirëpriti delegacionin dhe theksoi rëndësinë e vazhdimit të bashkëpunimit me universitetet austriake, duke u angazhuar për të forcuar edhe më tej lidhjet akademike dhe shkencore. Ai gjithashtu falënderoi për ndihmën dhe mbështetjen që Austria ka ofruar për zhvillimin e arsimit dhe kërkimit në Kosovë.

Delegacioni austriak ishte i udhëhequr nga prof. Josef Höchtl dhe përfshinte personalitete të rëndësishme si dr. Ernst Wurz, Stefanie Zobl, dhe Franz Fuchs, ndërsa takimi u zhvillua në praninë e drejtuesve të UBT-së, si dhe të stafit akademik dhe administrativ të universitetit.

Delegacioni u informua për sukseset dhe arritjet e UBT-së, si institucioni më inovativ në Kosovë, që ka një pozicion të fortë si lider në fushën e arsimit dhe kërkimit shkencor, si dhe për angazhimin e tij në zhvillimin e teknologjisë dhe bizneseve inovative.

Continue Reading

Lajmet

Eksperti ndërkombëtar i harduerit open source, Jo Hinchliffe, mbajti ligjëratë në UBT

Published

on

Në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së, u zhvillua një ligjëratë e veçantë tematike nga eksperti ndërkombëtar në fushën e harduerit open source, Jo Hinchliffe, në kuadër të aktiviteteve para konferencës Software Freedom Kosova (SFK).

Ligjërata u organizua në bashkëpunim me FLOSSK dhe tërhoqi studentë, profesionistë dhe entuziastë të teknologjisë nga fusha e inxhinierisë dhe harduerit inovativ.

Jo Hinchliffe, i njohur për projektet e tij kreative dhe pasionin që përcjell tek audienca, ka kontribuar rregullisht në Raspberry Pi Magazine, ndërsa gjatë karrierës së tij ka punuar në projekte të ndryshme të harduerit, përfshirë ndërtimin e raketave dhe zhvillimin e sistemeve inovative harduerike.

Në kuadër të ligjëratës me temën “Certifikimi i një projekti harduerik open source”, Jo Hinchliffe demonstronte dizajnimin e një komponenti në KiCad dhe shpjegonte procesin e aplikimit për certifikim të një projekti open source. Studentët u njohën me standardet ndërkombëtare të dizajnimit dhe certifikimit të projekteve harduerike open source, duke marrë këshilla praktike për zhvillimin e projekteve të tyre inovative.

Ky aktivitet ishte veçanërisht i përshtatshëm për studentët e Fakultetit të Inxhinierisë Mekatronike dhe fushave të ngjashme, të cilët shprehën interes të madh për zhvillimin e sistemeve harduerike dhe teknologjive moderne. Pjesëmarrësit vlerësuan mundësinë e jashtëzakonshme për të mësuar direkt nga një ekspert ndërkombëtar dhe për të marrë njohuri të vlefshme mbi praktikat më të mira në fushën e harduerit open source.

Continue Reading

Të kërkuara