Kulturë

Protesta e Mit’hat Frashërit në Lidhjen e Kombeve, për shqiptarët e trevave të aneksuara

Published

on

Më 3 mars 1921, Mit’hat Frashëri, si president i delegacionit shqiptar, dërgoi një letër në Konferencën e Paqes në Paris, duke denoncuar keqtrajtimin e shqiptarëve në Greqi dhe Serbi. Frashëri, që përfaqësonte Shqipërinë në këtë ngjarje ndërkombëtare, shprehte gatishmërinë e qeverisë shqiptare për të përmbushur detyrimet që rridhnin nga pranimi në Lidhjen e Kombeve, por njëkohësisht theksonte shqetësimet për situatën e minoritetit shqiptar në territoret e Greqisë dhe të Serbisë.

Në letër, ai shpjegonte se, përkundër numrit të shqiptarëve që jetonin në Greqi, ky grup nuk kishte përfaqësues në parlamentin grek, duke shkelur kështu ligjet kushtetuese të vendit. Sipas Frashërit, shqiptarët duhet të kishin katër deputetë në parlamentin grek, një të drejtë që nuk ishte respektuar. Kjo situatë, sipas tij, përbënte një padrejtësi të rëndë dhe një shkelje të të drejtave të shqiptarëve në Greqi.

Po ashtu, Frashëri denoncoi keqtrajtimet që shqiptarët përjetonin në Serbi, ku shpeshherë dhuna dhe abuzimet kishin shkaktuar edhe viktima. Ai kujtoi se Traktati i Saint Germain-it, i nënshkruar pas Luftës së Parë Botërore, e detyronte Serbinë të respektonte të drejtat e minoriteteve, përfshirë ato të shqiptarëve. Megjithatë, ai vuri në dukje se qeveria serbe vazhdonte të mohonte të drejtën për mësim në gjuhën shqipe, duke shkelur kështu angazhimet ndërkombëtare të Serbisë.

Mit’hat Frashëri e përmbylli letrën e tij duke kërkuar mbështetje nga Lidhja e Kombeve për të siguruar respektimin e të drejtave të shqiptarëve në këto territore të aneksuara pas Luftës së Parë Botërore. Ky akt i Frashërit mbetet një moment historik i rëndësishëm në përpjekjet për mbrojtjen e të drejtave të shqiptarëve jashtë kufijve të Shqipërisë./UBTNews/

 

Magazinë

Princi William dhe Kate Middleton po kërkojnë vendbanim të ri, një opsion se ku mund të zhvendosen

Published

on

Pas tre vitesh në Adelaide Cottage në Windsor, Princi William dhe Princesha Kate Middleton, po mendojnë të transferohen në një rezidencë të re mbretërore.

Fort Belvedere përmendet si një nga opsionet e mundshme për shtëpi të re, një rezidencë historike gotike nga shekulli i 18-të, e vendosur në një pjesë të izoluar të Parkut Windsor.

Kjo rezidencë është e famshme për faktin se dikur i përkiste Mbretit Edward VIII. Fort Belvedere ka shumë ambiente të tilla si pishinë e jashtme, fushë tenisi, serë, dy pellgje dhe tre shtëpi për stafin.

Sipas burimeve pranë çiftit, William dhe Kate mendojnë se Adelaide Cottage është bërë e vogël për nevojat e tyre dhe se Fort Belvedere mund t’u ofrojë atyre privatësinë, hapësirën dhe rehatinë që u nevojitet për të rritur fëmijët e tyre. Nga rruga, raportet e mëparshme të medias përmendën mundësinë e zhvendosjes në Lozhën Mbretërore, por kjo nuk u realizua sepse Princi Andrew nuk dëshiron të largohet nga ajo rezidencë.

U fol edhe për zhvendosjen në një nga krahët e Kështjellës Windsor, por vendimi përfundimtar nuk është marrë ende.

Shtëpia aktuale e çiftit mbretëror ndodhet në Windsor, në pronën Adelaide Cottage, ku jetojnë me tre fëmijët e tyre – Princin George, Princeshën Charlotte dhe Princin Louis.

Continue Reading

Kulturë

​Sopranoja me famë botërore Marigona Qerkezi performon në kryeqytet

Published

on

Në ambientet e Bibliotekës Kombëtare në Prishtinë vazhdoi festivali ndërkombëtar i operës Rame Lahaj, ku nën tingujt e pianistes amerikane Jess Rucinski, sopranoja me famë botërore Marigona Qerkezi performoi vepra nga kompozitorë të mëdhenj.

Veprat ishin nga kompozitorë si Vincenzo Bellini, Giacomo Puccini dhe Giuseppe Verdi, por edhe kompozitorë shqiptarë si Prenk Jakova.

Festivali Ndërkombëtar i Operës Rame Lahaj, do të vijojë më 29 korrik tek Universiteti i Arteve në Prishtinë, 30 korrik te hapësira e jashtme e Bibliotekës Kombëtare në Prishtinë.

Eventi kryesor Gala Night “Rame Lahaj & Friends” mbahet në sheshin “Skënderbeu” në Prishtinë, më datë 2 gusht 2025.

Continue Reading

Kulturë

Molieri, një nga figurat më të ndritura të letërsisë botërore, hodhi themelet e komedisë franceze

Published

on

Molieri, emri artistik i Jean-Baptiste Poquelin, është një nga figurat më të ndritura të teatrit francez dhe letërsisë botërore.

U lind në Paris më 15 janar 1622, erdhi në jetë në një familje borgjeze, ku i ati ushtronte zanatin e tapicierit dhe kishte lidhje me pallatin mbretëror.

Megjithatë, Molieri zgjodhi një rrugë tjetër nga ajo që familja kishte parashikuar: rrugën e teatrit, një zgjedhje e guximshme për kohën. Pas studimeve të filozofisë dhe drejtësisë, themeloi trupën teatrore L’Illustre Théâtre, e cila do të përballej fillimisht me vështirësi ekonomike.

Pavarësisht këtyre pengesave, pas një dekade turnesh në provinca, u kthye në Paris e fitoi vëmendjen e oborrit mbretëror. Mbretit Luigji XIV i pëlqeu stili i gjallë, dhe Molieri gëzoi mbështetjen e tij në shumë nga veprat e mëvonshme, edhe kur ato krijonin polemika.

Ai është i njohur për një sërë komedish që godasin hipokrizinë, mashtrimet, shtirjet fetare e veset e klasës. Molieri nuk i druhej asnjë teme, vuri në lojë shtresat e fuqishme të shoqërisë së kohës. Në veprën “Tartuffe”, denoncoi rrezikun e fanatizmit fetar, duke shkaktuar zemërim në radhët e kishës, e cila arriti të ndalonte shfaqjen për disa vite.

Molieri su tërhoq. Komedian në skenë dhe autor i paharrueshëm në letërsi, luajti në rolet kryesore të veprave. Disa nga dramat më të njohura janë: “Le Misanthrope” (Mizantropi), ku ironizon sinqeritetin e sëmurë dhe pamundësinë për të jetuar në një botë hipokrite; “L’Avare” (Kopraci), ku Harpagoni është bërë simbol i lakmisë ekstreme; “Le Malade Imaginaire” (I sëmuri i imagjinuar), që përqesh mjekësinë dhe frikën nga sëmundja; “Les Femmes Savantes” (Gratë e ditura), ku kritikon feminizmin artificial të disa zonjave borgjeze.

Gjuha që përdor Molieri është elegante, e pasur me rimë, sarkazëm dhe ritëm dramatik. Ai solli frymë të re në teatër duke përzier komedinë tradicionale italiane me realitetin e jetës franceze, duke krijuar personazhe të gjalla dhe situata që nuk humbin asgjë nga aktualiteti edhe sot.

Ai ishte një shkrimtar që nuk u përkul përpara moralit zyrtar, dhe për këtë u dashurua nga publiku, por edhe u sulmua nga kundërshtarët.

Ironikisht, Molieri vdiq në skenë, duke luajtur pikërisht rolin e të sëmurit imagjinar, më 17 shkurt 1673. Thuhet se akti i fundit i jetës ndodhi gjatë shfaqjes së katërt, kur, i sëmurë dhe i rraskapitur, pësoi një krizë që do t’i merrte jetën pak orë më pas. Si aktor, Molieri nuk u lejua të varrosej në mënyrë të rregullt nga Kisha Katolike, sepse profesioni nuk konsiderohej “i denjë”. Vetëm ndërhyrja e mbretit bëri të mundur që të prehej në një varr modest, por me nderime.

Sot, është simboli i gjallë i teatrit francez e një nga emrat që mishëron guximin e të vërtetës përmes artit. Akademia Franceze e ka konsideruar Molieri, si “shkrimtari që i dha gjuhës franceze vetëdijen e saj teatrale”. Trashëgimia e tij jeton në çdo skenë ku qeshet me absurditetin njerëzor. Ai mbetet një nga ata autorë që nuk ka nevojë për përkthim për të kuptuar qëllimin: të nxisë të menduarit përmes të qeshurës.

Veset e Molierit dhe komedia që shndërroi në zhanër elitar

Pak e njohur është se Molieri ishte një njeri i përpiktë në punën e tij e kërkonte disiplinë të madhe nga aktorët e trupës. Ai jo vetëm që shkruante dhe interpretonte, por edhe drejtonte shfaqjet, përgatiste kostumet dhe merrej me aspektet financiare të trupës. Ai kishte një marrëdhënie të veçantë me mbretin Luigj XIV, i cili e kishte përzemër dhe e mbronte nga kritikat e kishës apo të moralistëve të kohës. Molieri konsiderohet si “dramaturgu i oborrit”, pasi shfaqjet ishin pjesë e festivaleve mbretërore. Një fakt pak i ditur është se ai ishte bashkëpunëtor i muzikantit Jean-Baptiste Lully, me të cilin krijoi një seri komedish me muzikë, që do të ishin pararendëset e operetave franceze. Veprat e tyre ishin të njohura si “comédie-ballet”, një risi për kohën.

Martesa e Molierit që shkaktoi zhurmë dhe largimi nga oborri i mbretit

Molieri, emri i vërtetë i të cilit ishte Jean-Baptiste Poquelin, kishte jetë private që përplasej me konvencionet shoqërore të kohës. I lindur në një familje borgjeze të Parisit, u edukua në shkolla të njohura e pritej të ndiqte gjurmët e të atit, i cili punonte në pallatin mbretëror. Molieri e braktisi këtë rrugë për të ndjekur teatrin një zgjedhje e konsideruar e turpshme për kohën. Zgjedhja e jetës si aktor e largoi nga familja për shumë vite. Vetë arti i teatrit shihej me dyshim nga shoqëria dhe kisha, dhe kjo ndikoi edhe në imazhin e tij personal. Molieri kaloi një pjesë të mirë të jetës në turne me trupën e tij, gjë që e bëri të jetonte një jetë nomade, larg stabilitetit e familjes së gjerë. Jeta dashurore ishte po aq e diskutuar sa edhe veprat që shkruante.

Më 1662, Molieri u martua me Armande Béjart, një aktore shumë më e re në moshë, gjë që shkaktoi shumë thashetheme në Paris.

Një pjesë e publikut aludoi se mund të ketë qenë bija e dashnores së tij, Madeleine Béjart, e cila ishte aktore e bashkëthemeluese e trupës së tij teatrore.

Martesa me Armande s’ishte e lehtë. Thuhet se ishte kokëfortë, e pavarur dhe vazhdoi të luante edhe pas martesës, diçka që shoqëria franceze nuk e pranonte për një grua të martuar. Pati dyshime për pabesi, gjë që la gjurmë në shfaqjet e Molierit, ku shfaqen martesa problematike e figura femrash manipuluese.

Molieri kishte tre fëmijë me Armande, por vetëm njëri prej tyre arriti të mbijetojë. Ai ishte shumë i lidhur me familjen e vet të ngushtë, por nuk pati kurrë një jetë të qetë familja

Continue Reading

Magazinë

Selena Gomez në ditën e dasmës dëshiron të hajë biskota, jo tortë

Published

on

Selena Gomez, ka ndarë një detaj të pazakontë lidhur me dasmën e saj. Ajo thotë se nuk do tortë tradicionale, por një pjatë që e lidh me kujtimet familjare, biskota me salcë.

Ylli 33-vjeçar është e fejuar me producentin muzikor Benny Blanco dhe në një video në TikTok të brendit “Rare Beauty”, tha se kur të vijë dita e martesës, nuk dëshiron tortë, ka raportuar FemaleFirst.

“Kur të vijë ajo ditë, e di që nuk dua një tortë të madhe. Ëmbëlsira ime e preferuar, mendoj, do të ishin biskotat dhe salca e gjyshes sime. Kjo për mua tingëllon si ëmbëlsirë”, ka thënë Selena e thotë se do donte të kishte një tortë të vogël simbolike.

“Mendoj se dua një mini-tortë, vetëm për ne të dy, që mund ta ngrijmë dhe ta ruajmë”, ka thënë ylli.

Dyshja nisën lidhjen më 2023 dhe u fejuan më 2024, në intervista këngëtarja ka treguar dëshirën për të pasur fëmijë, edhe pse ka treguar më herët se vetë s’do të jetë në gjendje ta çojë shtatzëninë deri në fund shkaku i një problem shëndetësor.

“Nuk e di çfarë do të ndodhë, sigurisht, por unë i dua fëmijët. Kam një motër 11-vjeçare që e adhuroj. Më pëlqen t’i bëj fëmijët të qeshin, janë aq të ëmbël. Prandaj, kur të vijë ai moment, do të jem shumë e emocionuar”, pati thënë ajo në podcastin e Jay Shettyt.

Blanco, i cili më parë ka punuar edhe me ish-të dashurit e Goemzit, Justin Bieber ka treguar se ajo është e ndrojtur, por ndryshon kur është pranë fëmijëve.

“Ajo është në nivelin maksimal të të qenit e ndrojtur. Kur hyn në dhomë, qëllimi është të zhduket në turmë. Mamaja ime është e ngjashme me të, qëndron e heshtur natën e thotë një gjë që del të jetë më e mençura ose më qesharakja e natës. Ndërkohë, unë do të jem ai që s’ndalet së foluri me të gjithë”, ka thënë ai.

Ai ka thënë se Gomez ndryshon kur ka fëmijë përreth.

“Por sa herë që ka fëmijë diku, është i vetmi moment kur e shoh të ndryshojë. Shkon te fëmijët e qëndron me orë të tëra duke biseduar me ta”, tha producenti.

Continue Reading

Të kërkuara