Botë

Politika e Uashingtonit ndaj Iranit, ja si do të ndikojë rezultati zgjedhor

Published

on

Zgjedhjet presidenciale të 5 nëntorit në Shtetet e Bashkuara pritet të kenë ndikim të konsiderueshëm në politikën e Uashingtonit kundrejt Iranit.

Nënpresidentja amerikane, Kamala Harris, kandidate e demokratëve për presidente në këto zgjedhje, pritet të çojë përpara politikën me fokus në diplomaci, kanë thënë ekspertët.

Ish-presidenti amerikan, Donald Trump, kandidat i republikanëve, pati udhëhequr me politikën e “presionit maksimal” gjatë mandatit të tij në Shtëpinë e Bardhë, dhe pritet të ketë qasje të ngjashme të ashpër, thonë analistët.

Ashpërsi e kalkuluar e Harrisit?

Në fillim të tetorit, Harris ka habitur jo pak njerëz kur e ka përshkruar Iranin si “armikun më të madh” të Uashingtonit, duke lënë mbrapa Rusinë dhe Kinën.

Alex Vatanka, drejtor i Programit për Iranin në Institutin për Lindje të Mesme, me seli në Uashington, ka thënë se komentet e saj nuk duhet të shihen me vlerë nominale. Harris ka thënë “atë që është dashur të thotë”, për hir të politikave të brendshme, dhe për të qetësuar lobin pro-izraelit.

Fushata e Harrisit synon “ta pozicionojë atë gati në një linjë me Trumpin kur është fjala për Iranin”, ka thënë Gregory Brew, analist i lartë në Grupin e Euroazisë me bazë në Shtetet e Bashkuara.

“Harris pritet të vazhdojë qasjen e Bidenit, të çojë përpara diplomacinë, pa ofruar koncesione të mëdha, dhe duke pasur kujdes që të mos nxisë reagime të brendshme politike”, ka thënë Brew.

Ekspertët thonë se konflikti në Lindje të Mesme, ku Izraeli lufton grupet e mbështetura nga Irani në Rripin e Gazës dhe Liban, mund të ndikojë që Harris të krijojë një politikë më të vrazhdë kundrejt Teheranit.

Diplomacia me Teheranin do të mbetet si opsion nën presidencën e Harrisit, kanë thënë ekspertët, mirëpo secila negociatë do të duhej t’i kishte në qendër çështjet rajonale, dhe jo programin bërthamor të Iranit.

Dialogun apo distancën – kë do ta zgjedhë Trumpi?

Përgjatë mandatit të tij në Shtëpinë e Bardhë, 2017 – 2021, Trump i ka tërhequr Shtetet e Bashkuara nga marrëveshja bërthamore – e nënshkruar mes Teheranit dhe fuqive botërore – i ka rikthyer sanksionet ndaj Iranit, dhe ka urdhëruar vrasjen e gjeneralit të lartë iranian, Qassem Soleimani.

Mirëpo, është e paqartë nëse Trump do të adoptojë sërish politikë të ngjashme ndaj Iranit, nëse fiton zgjedhjet, kanë thënë ekspertët, duke përmendur jostabilitetin e ish-presidentit.

Përgjatë fushatës zgjedhore, Trump ka sugjeruar, pa ofruar dëshmi, se Irani është i përfshirë në tentimet e fundit për vrasje të tij, dhe ka kërcënuar se do ta copëtojë shtetin në “thërrmija”.

Mirëpo, Trump ka thënë edhe se është i gatshëm të bisedojë me Iranin, përfshirë edhe çështjet bërthamore.

Nën presidencën e Trumpit, do të ketë shumë më pak interes për diplomaci me Teheranin, ka thënë Brew.

Sipas tij, në mesin e republikanëve ekziston “gatishmëri më e madhe për të toleruar veprim ushtarak kundër Iranit”, sidomos pas sulmit të parë të Izraelit kundër Iranit, më 26 tetor.

Mirëpo, mundësitë e përfshirjes së Shteteve të Bashkuara në luftë kundër Iranit, mbesin të vogla.

“Është e vështirë për mua që të shoh në këtë momente të historisë amerikane, një president amerikan që planifikon një luftë të madhe”, kla thënë Vatanka.

Sipas tij, Irani do të jetë më i gatshëm të bisedojë me Trumpin, sepse “mund t’i duket më i përshtatshëm për të arritur marrëveshje” me një ish-president, dhe me një qasje joshëse, “mund t’ia ushqejë egon”.

Vatanka beson se në përgjithësi, politika amerikane kundrejt Iranit do të funksiononte më shumë “përmes një konsensusi institucional të vendimmarrjes”, nën presidencën e Harrisit, ndërsa me Trumpin, situata do të kishte në qendër “mendjen dhe ndjenjat e një njeriu”./REL/

Botë

Sulmi terrorist në Stamboll, 357 të arrestuar

Published

on

By

357 persona janë vënë në pranga në një operacion kundër Shtetit Islamik, një ditë pasi tre oficerë policie dhe gjashtë terroristë u vranë në një shkëmbim zjarri në Turqinë veriperëndimore.

Ministri i Brendshëm turk Ali Yerlikaya tha se operacionet u zhvilluan në 21 provinca, duke theksuar se Turqia nuk do të tregojë tolerancë ndaj terrorizmit.

41 prej të arrestuarve kishin lidhje me militantët e përfshirë në sulmin e së hënës dhe po planifikonin sulme të ngjashme në Stamboll gjatë festimeve të Vitit të Ri. Më parë, Zyra e Prokurorit Publik të Stambollit njoftoi se policia bastisi 114 vende në Stamboll dhe dy provinca të tjera, duke sekuestruar materiale dhe dokumente të ndryshme.

Zyra e Kryeprokurorit të Ankarasë tha se Byroja e Hetimit të Krimeve Terroriste identifikoi të dyshuarit përmes analizimit të materialeve digjitale të sekuestruara gjatë hetimeve të mëparshme në lidhje me ISIS-in. Nga shkëmbimi i zjarrit mes militantëve të ISIS dhe policisë në Turqi mbetën të plagosur edhe 8 policë.

Continue Reading

Botë

Trump thotë se është bërë përparim në bisedimet për Ukrainën, por mbeten

Published

on

By

Donald Trump dhe Volodymyr Zelensky thanë se ishte bërë përparim për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë gjatë bisedimeve në Florida, por udhëheqësi amerikan shtoi se mbetën “një ose dy çështje shumë të vështira”.

Ndërsa të dy presidentët e SHBA-së dhe Ukrainës i përshkruan bisedimet si “të shkëlqyera”, Trump përsëriti se një pikë kyçe ngërçi ishte çështja e territorit. Rusia më parë ka kërkuar që Ukraina të dorëzojë më shumë tokë.

Duke iu drejtuar gazetarëve në Mar-a-Lago, Zelensky tha se ata kishin arritur një marrëveshje për “90%” të një plani paqeje prej 20 pikash, ndërsa Trump tha se një garanci sigurie për Ukrainën ishte “afër 95%” e përfunduar.

Zelensky më vonë tha se ekipet amerikane dhe ukrainase do të takohen javën e ardhshme për bisedime të mëtejshme mbi çështjet që synojnë t’i japin fund luftës gati katërvjeçare të Rusisë në Ukrainë.

Continue Reading

Lajmet

Shpërthim në Moskë, tre të vdekur, mes tyre dy policë

Published

on

Tre persona, përfshirë dy oficerë policie janë vrarë në një shpërthim në Moskë, thanë autoritetet ruse.

Dy oficerë të policisë rrugore panë një individ të dyshimtë pranë një makine policie në rrugën Yeletskaya të qytetit dhe kur iu afruan të dyshuarit për ta ndaluar, një pajisje shpërtheu, tha Komiteti Hetues i Rusisë.

Dy oficerët e policisë vdiqën nga plagët e marra, së bashku me një person tjetër që po qëndronte aty pranë.

Shpërthimi ndodhi pranë vendit ku një gjeneral i lartë rus u vra në një shpërthim me makinë-bombë në kryeqytet të hënën.

Gjeneral-lejtnant Fanil Sarvarov vdiq pasi një pajisje shpërthyese e cila ishte vendosur nën një makinë krisi.

Zëdhënësja e Komitetit Hetues Svetlana Petrenko tha në një deklaratë në Telegram se një çështje penale po hetohej në Moskë lidhur me një përpjekje për vrasjen e oficerëve të policisë rrugore.

Mediat ruse identifikuan oficerët si Ilya Klimanov, 24 vjeç dhe Maxim Gorbunov, 25 vjeç./S.K/EO/

 

Continue Reading

Lajmet

The Telegraph: “Rusia humbi më shumë ushtarë sesa kishte në total para pushtimit”

Published

on

Sipas shifrave të fundit nga inteligjenca ushtarake britanike, në vitin 2025, Rusia pësoi viktima masive në Ukrainë, me rreth 400,000 ushtarë të vrarë ose të plagosur, dhe kjo e çon numrin total të viktimave ruse që nga fillimi i pushtimit në rreth 1,118,000, më shumë sesa kishte Moska para luftës.

Forcat ruse vazhdojnë të këmbëngulin në taktikat e ashtuquajtura “mish për top”, duke sakrifikuar një numër të madh ushtarësh në sulme masive për të pushtuar territorin në Ukrainën lindore, metër pas metri.

Shkalla e viktimave ka qenë veçanërisht e lartë gjatë përpjekjeve të këtij viti për të pushtuar qytetin strategjikisht të rëndësishëm të Pokrovskut, i cili ende nuk është plotësisht nën kontrollin rus.

Sipas vlerësimeve të “The Economist”, Rusia mund të ketë humbur deri në një përqind të popullsisë së saj mashkullore të aftë për luftë që nga fillimi i konfliktit. Megjithëse Moska i mban humbjet e saj ushtarake një sekret të ruajtur mirë, deri në verën e vitit 2025 ato mendohej të ishin rreth 15 herë më të larta se humbjet e pësuara gjatë luftës dhjetëvjeçare të Bashkimit Sovjetik në Afganistan.

Për ta mbajtur luftën larg elitës urbane, Moska është akuzuar se përdor stimuj bujarë financiarë për të joshur burra nga rajone më të varfra. Bonuset e nënshkrimit të njëhershëm mund të arrijnë në vlerën e pagës mesatare të disa viteve, duke joshur grupet e cenueshme në radhët e ushtarëve me kontratë.

Të martën herët në mëngjes, vetëm një ditë pasi një makinë-bombë në Moskë vrau gjenerallejtënant Fanil Sarvarov, Rusia nisi një sulm masiv ajror në Ukrainë. Sulmet me dronë dhe raketa kanë vrarë të paktën tre persona, të gjitha në mes të një raundi të ri bisedimesh për paqe.

Sulmi masiv, që përfshinte më shumë se 650 dronë dhe rreth tre duzina raketash, shënjestroi infrastrukturën energjetike në Ukrainën perëndimore, duke shkaktuar ndërprerje të përhapura të energjisë elektrike. Moska ka shtuar sulmet ndaj rrjetit energjetik të Ukrainës që nga tetori, duke e çuar atë në prag të kolapsit./S.K/EO/

Continue Reading

Të kërkuara