Botë

Politika e Uashingtonit ndaj Iranit, ja si do të ndikojë rezultati zgjedhor

Published

on

Zgjedhjet presidenciale të 5 nëntorit në Shtetet e Bashkuara pritet të kenë ndikim të konsiderueshëm në politikën e Uashingtonit kundrejt Iranit.

Nënpresidentja amerikane, Kamala Harris, kandidate e demokratëve për presidente në këto zgjedhje, pritet të çojë përpara politikën me fokus në diplomaci, kanë thënë ekspertët.

Ish-presidenti amerikan, Donald Trump, kandidat i republikanëve, pati udhëhequr me politikën e “presionit maksimal” gjatë mandatit të tij në Shtëpinë e Bardhë, dhe pritet të ketë qasje të ngjashme të ashpër, thonë analistët.

Ashpërsi e kalkuluar e Harrisit?

Në fillim të tetorit, Harris ka habitur jo pak njerëz kur e ka përshkruar Iranin si “armikun më të madh” të Uashingtonit, duke lënë mbrapa Rusinë dhe Kinën.

Alex Vatanka, drejtor i Programit për Iranin në Institutin për Lindje të Mesme, me seli në Uashington, ka thënë se komentet e saj nuk duhet të shihen me vlerë nominale. Harris ka thënë “atë që është dashur të thotë”, për hir të politikave të brendshme, dhe për të qetësuar lobin pro-izraelit.

Fushata e Harrisit synon “ta pozicionojë atë gati në një linjë me Trumpin kur është fjala për Iranin”, ka thënë Gregory Brew, analist i lartë në Grupin e Euroazisë me bazë në Shtetet e Bashkuara.

“Harris pritet të vazhdojë qasjen e Bidenit, të çojë përpara diplomacinë, pa ofruar koncesione të mëdha, dhe duke pasur kujdes që të mos nxisë reagime të brendshme politike”, ka thënë Brew.

Ekspertët thonë se konflikti në Lindje të Mesme, ku Izraeli lufton grupet e mbështetura nga Irani në Rripin e Gazës dhe Liban, mund të ndikojë që Harris të krijojë një politikë më të vrazhdë kundrejt Teheranit.

Diplomacia me Teheranin do të mbetet si opsion nën presidencën e Harrisit, kanë thënë ekspertët, mirëpo secila negociatë do të duhej t’i kishte në qendër çështjet rajonale, dhe jo programin bërthamor të Iranit.

Dialogun apo distancën – kë do ta zgjedhë Trumpi?

Përgjatë mandatit të tij në Shtëpinë e Bardhë, 2017 – 2021, Trump i ka tërhequr Shtetet e Bashkuara nga marrëveshja bërthamore – e nënshkruar mes Teheranit dhe fuqive botërore – i ka rikthyer sanksionet ndaj Iranit, dhe ka urdhëruar vrasjen e gjeneralit të lartë iranian, Qassem Soleimani.

Mirëpo, është e paqartë nëse Trump do të adoptojë sërish politikë të ngjashme ndaj Iranit, nëse fiton zgjedhjet, kanë thënë ekspertët, duke përmendur jostabilitetin e ish-presidentit.

Përgjatë fushatës zgjedhore, Trump ka sugjeruar, pa ofruar dëshmi, se Irani është i përfshirë në tentimet e fundit për vrasje të tij, dhe ka kërcënuar se do ta copëtojë shtetin në “thërrmija”.

Mirëpo, Trump ka thënë edhe se është i gatshëm të bisedojë me Iranin, përfshirë edhe çështjet bërthamore.

Nën presidencën e Trumpit, do të ketë shumë më pak interes për diplomaci me Teheranin, ka thënë Brew.

Sipas tij, në mesin e republikanëve ekziston “gatishmëri më e madhe për të toleruar veprim ushtarak kundër Iranit”, sidomos pas sulmit të parë të Izraelit kundër Iranit, më 26 tetor.

Mirëpo, mundësitë e përfshirjes së Shteteve të Bashkuara në luftë kundër Iranit, mbesin të vogla.

“Është e vështirë për mua që të shoh në këtë momente të historisë amerikane, një president amerikan që planifikon një luftë të madhe”, kla thënë Vatanka.

Sipas tij, Irani do të jetë më i gatshëm të bisedojë me Trumpin, sepse “mund t’i duket më i përshtatshëm për të arritur marrëveshje” me një ish-president, dhe me një qasje joshëse, “mund t’ia ushqejë egon”.

Vatanka beson se në përgjithësi, politika amerikane kundrejt Iranit do të funksiononte më shumë “përmes një konsensusi institucional të vendimmarrjes”, nën presidencën e Harrisit, ndërsa me Trumpin, situata do të kishte në qendër “mendjen dhe ndjenjat e një njeriu”./REL/

Lajmet

Këshilli i Sigurimit i OKB-së e miraton rezolutën për planin e Trumpit për Gazën

Published

on

Këshilli i Sigurimit i Kombeve të Bashkuara e miratoi një rezolutë të hartuar nga Shtetet e Bashkuara, e cila e mbështet planin e presidentit Donald Trump për t’i dhënë fund luftës në Rripin e Gazës.

Rezoluta gjithashtu autorizon një forcë ndërkombëtare për stabilizim në enklavën palestineze.

Izraeli dhe grupi palestinez i shpallur terrorist nga SHBA dhe fuqi të tjera, Hamas, u pajtuan muajin e kaluar për fazën e parë të planit 20-pikësh të Trumpit për Gazën- një armëpushim në luftën e tyre dyvjeçare dhe një marrëveshje për lirimin e pengjeve.

Por, rezoluta e OKB-së shihet si thelbësore për ta legjitimuar një organ të përkohshëm qeverisës dhe për t’iu ofruar garanci vendeve që po shqyrtojnë dërgimin e trupave në Gazë.

Teksti i rezolutës thotë se shtetet anëtare mund të marrin pjesë në Bordin e Paqes të kryesuar nga Trumpi, i konceptuar si një autoritet tranzitor që do ta mbikëqyrte rindërtimin dhe rimëkëmbjen ekonomike të Gazës.

Ai gjithashtu autorizon forcën ndërkombëtare të stabilizimit, e cila do të siguronte procesin e çmilitarizimit të Gazës, përfshirë shkatërrimin e armëve dhe infrastrukturës ushtarake.

Hamas, në një komunikatë, e përsëriti se nuk do të çarmatoset dhe argumentoi se lufta e tij kundër Izraelit është qëndresë legjitime.

“Rezoluta vendos një mekanizëm të kujdestarisë ndërkombëtare mbi Rripin e Gazës, të cilin populli ynë dhe fraksionet tona e kundërshtojnë”, tha Hamas në komunikatën e lëshuar pas miratimit të rezolutës.

Çdo të enjte, zhvillimet më të rëndësishme përpiqemi t’jua zbërthejmë dhe t’jua sjellim sa më thjesht, shkurt e shqip. Regjistrohuni falas këtu për ta pranuar të parët në emailin tuaj çdo numër të newsletter-it tonë.

Mike Waltz, ambasadori amerikan në OKB, tha se rezoluta, e cila përfshin planin 20-pikësh të Trumpit si aneks, hap një rrugë të mundshme drejt vetëvendosjes për palestinezët … ku në vend të raketave do të ketë degë të ullirit dhe ku ekziston mundësia për t’u pajtuar për një horizont politik.

Rusia, e cila ka të drejtën e vetos në Këshillin e Sigurimit, e kishte lënë të hapur më herët mundësinë e kundërshtimit, por u përmbajt nga votimi, duke lejuar që rezoluta të kalojë.

Ambasadorët e Rusisë dhe Kinës në OKB, që gjithashtu u përmbajtën, u ankuan se rezoluta nuk i jep OKB-së rol të qartë në të ardhmen e Gazës./S.K/EO/REL/

 

Continue Reading

Botë

Zelensky në Francë për të nënshkruar marrëveshje për mbrojtjen ajrore dhe avionët luftarakë

Published

on

By

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky pritet të nënshkruajë të hënën marrëveshje me Francën për furnizimin me aftësi të mbrojtjes ajrore, avionë luftarakë dhe raketa, duke synuar të forcojë kapacitetin afatgjatë të ushtrisë së tij për të luftuar pushtimin e vazhdueshëm të Rusisë.

Zelensky është në Paris për bisedime me Presidentin francez Emmanuel Macron, ndërsa sulmet e rënda me dronë dhe raketa ruse ndaj Ukrainës janë shtuar në javët e fundit dhe Moska ka raportuar përparime të ndjeshme tokësore në rajonin juglindor të Zaporizhzhisë, shkruan Reuters.

Një marrëveshje historike është përgatitur gjithashtu me Francën – do të ketë një forcim të ndjeshëm të aviacionit tonë luftarak, mbrojtjes ajrore dhe aftësive të tjera mbrojtëse. Sipas orarit të vizitës, kjo do të zhvillohet të hënën”, tha Zelensky në një postim në X të dielën./EO

Continue Reading

Lajmet

​Aksident tragjik në SHBA, humbin jetën dy të rinj shqiptarë

Published

on

Dy të rinj shqiptarë, S.Xh dhe A.Ç kanë humbur jetën tragjikisht në një aksident automobilistik në Cleveland, Ohio, më 11 nëntor, lajm ky që ka tronditur komunitetin shqiptar në SHBA dhe në Shqipëri.

Sipas iniciuesve të fondit, S.XH, 27 vjeçe, ishte studente e doktoraturës në Cleveland State University, e njohur për përkushtimin, inteligjencën dhe pasionin e saj për kërkimin shkencor.

Ndërsa A.Ç 30 vjeç, ishte në përfundim të studimeve në Cleveland State University Law dhe po përgatitej për provimin e jurisprudencës.

Të fejuarit ndanin dashurinë për librat, për dijen dhe për botën e “Harry Potter”, e cila i lidhte edhe më shumë në jetën e tyre të përditshme. Miqtë dhe të afërmit i përshkruajnë si dy të rinj të qetë, të mirë dhe të dashur, që sillnin ngrohtësi kudo ku shkonin, dhe kanë hapur një GoFound Me.

“Humbja e tyre ka lënë një boshllëk të pamatë në familjet tona dhe në komunitetin që ata prekën me dritën dhe dhembshurinë e tyre,” shkruhet në thirrjen e hapur.

Fushata ka për qëllim të mbledhë fondet e nevojshme për transportimin e trupave në Shqipëri si dhe për shpenzimet e varrimit dhe ceremonive përkujtimore. /S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

​Bitcoin bie në nivelin më të ulët për shkak të pasigurisë ekonomike në SHBA

Published

on

Bitcoin ka rënë më shumë se 6% në nivelin e tij më të dobët në gjashtë muaj, ndërsa pasiguria në rritje rreth ekonomisë amerikane nënvlerësoi pritjet për një ulje të normës së interesit nga Rezerva Federale në dhjetor.

Kriptovaluta më e madhe u tregtua me 97,190 dollarë në orën 07:05 GMT, rreth nivelit të saj më të dobët që nga maji. Të dhënat nga CoinMarketCap treguan se vlera e tregut global të kriptomonedhave, përfshirë Bitcoin, ra me rreth 6.9% në 24 orët e fundit në 3.26 trilion dollarë.

Kapitalizimi i tregut të Bitcoin ra me 5.8% në 24 orët e fundit në 1.94 trilion dollarë, ndërsa vëllimi i tregtimit ditor u rrit me rreth 50% në 111.1 miliardë dollarë. Megjithatë, Bitcoin është rritur me afërsisht 4.1% që nga fillimi i vitit 2025.

Ethereum, kriptomonedha e dytë më e madhe sipas vlerës së tregut, ra me rreth 9% në 3,220 dollarë.

Shitja u nxit kryesisht nga pasiguria mbi perspektivën ekonomike të SHBA-së. Tregjet ulën bastet për një ulje të normës së interesit të Rezervës Federale pas një mbylljeje gati 43-ditore të qeverisë, e cila përfundoi të mërkurën, ngriti shqetësime se të dhënat kryesore të punësimit dhe inflacionit në tetor mund të mos publikohen. Kjo e ka lënë Rezervën Federale me më pak informacion përpara takimit të saj të 10-11 dhjetorit.

Sipas CME FedWatch, tregtarët po parashikonin një shans prej 45.4% për një ulje prej 25 pikësh bazë në dhjetor të premten, nga një probabilitet prej 63.8% një javë më parë.

Mungesa e të dhënave zyrtare ekonomike uli oreksin për rrezik dhe rëndoi mbi asetet spekulative, duke i mbajtur tregtarët të kujdesshëm në tregjet e kriptomonedhave./S.K/KP/AA/

Continue Reading

Të kërkuara