Bota

Politika e Uashingtonit ndaj Iranit, ja si do të ndikojë rezultati zgjedhor

Published

on

Zgjedhjet presidenciale të 5 nëntorit në Shtetet e Bashkuara pritet të kenë ndikim të konsiderueshëm në politikën e Uashingtonit kundrejt Iranit.

Nënpresidentja amerikane, Kamala Harris, kandidate e demokratëve për presidente në këto zgjedhje, pritet të çojë përpara politikën me fokus në diplomaci, kanë thënë ekspertët.

Ish-presidenti amerikan, Donald Trump, kandidat i republikanëve, pati udhëhequr me politikën e “presionit maksimal” gjatë mandatit të tij në Shtëpinë e Bardhë, dhe pritet të ketë qasje të ngjashme të ashpër, thonë analistët.

Ashpërsi e kalkuluar e Harrisit?

Në fillim të tetorit, Harris ka habitur jo pak njerëz kur e ka përshkruar Iranin si “armikun më të madh” të Uashingtonit, duke lënë mbrapa Rusinë dhe Kinën.

Alex Vatanka, drejtor i Programit për Iranin në Institutin për Lindje të Mesme, me seli në Uashington, ka thënë se komentet e saj nuk duhet të shihen me vlerë nominale. Harris ka thënë “atë që është dashur të thotë”, për hir të politikave të brendshme, dhe për të qetësuar lobin pro-izraelit.

Fushata e Harrisit synon “ta pozicionojë atë gati në një linjë me Trumpin kur është fjala për Iranin”, ka thënë Gregory Brew, analist i lartë në Grupin e Euroazisë me bazë në Shtetet e Bashkuara.

“Harris pritet të vazhdojë qasjen e Bidenit, të çojë përpara diplomacinë, pa ofruar koncesione të mëdha, dhe duke pasur kujdes që të mos nxisë reagime të brendshme politike”, ka thënë Brew.

Ekspertët thonë se konflikti në Lindje të Mesme, ku Izraeli lufton grupet e mbështetura nga Irani në Rripin e Gazës dhe Liban, mund të ndikojë që Harris të krijojë një politikë më të vrazhdë kundrejt Teheranit.

Diplomacia me Teheranin do të mbetet si opsion nën presidencën e Harrisit, kanë thënë ekspertët, mirëpo secila negociatë do të duhej t’i kishte në qendër çështjet rajonale, dhe jo programin bërthamor të Iranit.

Dialogun apo distancën – kë do ta zgjedhë Trumpi?

Përgjatë mandatit të tij në Shtëpinë e Bardhë, 2017 – 2021, Trump i ka tërhequr Shtetet e Bashkuara nga marrëveshja bërthamore – e nënshkruar mes Teheranit dhe fuqive botërore – i ka rikthyer sanksionet ndaj Iranit, dhe ka urdhëruar vrasjen e gjeneralit të lartë iranian, Qassem Soleimani.

Mirëpo, është e paqartë nëse Trump do të adoptojë sërish politikë të ngjashme ndaj Iranit, nëse fiton zgjedhjet, kanë thënë ekspertët, duke përmendur jostabilitetin e ish-presidentit.

Përgjatë fushatës zgjedhore, Trump ka sugjeruar, pa ofruar dëshmi, se Irani është i përfshirë në tentimet e fundit për vrasje të tij, dhe ka kërcënuar se do ta copëtojë shtetin në “thërrmija”.

Mirëpo, Trump ka thënë edhe se është i gatshëm të bisedojë me Iranin, përfshirë edhe çështjet bërthamore.

Nën presidencën e Trumpit, do të ketë shumë më pak interes për diplomaci me Teheranin, ka thënë Brew.

Sipas tij, në mesin e republikanëve ekziston “gatishmëri më e madhe për të toleruar veprim ushtarak kundër Iranit”, sidomos pas sulmit të parë të Izraelit kundër Iranit, më 26 tetor.

Mirëpo, mundësitë e përfshirjes së Shteteve të Bashkuara në luftë kundër Iranit, mbesin të vogla.

“Është e vështirë për mua që të shoh në këtë momente të historisë amerikane, një president amerikan që planifikon një luftë të madhe”, kla thënë Vatanka.

Sipas tij, Irani do të jetë më i gatshëm të bisedojë me Trumpin, sepse “mund t’i duket më i përshtatshëm për të arritur marrëveshje” me një ish-president, dhe me një qasje joshëse, “mund t’ia ushqejë egon”.

Vatanka beson se në përgjithësi, politika amerikane kundrejt Iranit do të funksiononte më shumë “përmes një konsensusi institucional të vendimmarrjes”, nën presidencën e Harrisit, ndërsa me Trumpin, situata do të kishte në qendër “mendjen dhe ndjenjat e një njeriu”./REL/

Bota

NASA me mision për të studiuar nga afër diellin

Published

on

By

Një sondë e Agjencisë amerikane Hapësinore (NASA) është duke bërë përpjekje që të bëjë histori duke bërë afrimin më të madh ndonjëherë me diellin.

Sonda diellore Parker synon të zhytet në atmosferën e jashtme të këtij ylli, duke iu rezistuar temperaturave brutale dhe rrezatimit ekstrem.

Pajisja nuk do të ketë sinjal për disa ditë, sa të jetë e ekspozuar në flakët e diellit, dhe shkencëtarët do të jenë në pritje të sinjalit më 28 dhjetor, nëse sonda nuk do të digjet.

I gjithë studimi është duke u bërë ashtu që njerëzimi të kuptojë se si funksionon dielli.

Ky studim ka nisur më 2018, duke pasur në qendër sistemin diellor.

Sondat kanë qarkulluar rreth diellit, në distanca shumë të largëta për 21 herë rresht, mirëpo misioni aktual mund të shënojë rekord.

Nëse gjithçka shkon si duhet, sonda do t’i afrohet diellit në distancë prej 6.2 milionë kilometrash, më të afërtën ndonjëherë.

Sondës do t’i duhet të durojë temperatura mbi 1.400 gradë Celsius dhe rrezatim të jashtëzakonshëm.

Shkencëtarët besojnë që përmes këtij studimi të zbulojnë më shumë për diellin dhe sistemin e tij./REL/

Continue Reading

Bota

Anija e sanksionuar ruse fundoset në Detin Mesdhe

Published

on

By

Një anije ruse ngarkesash e quajtur Ursa Major u mbyt në Detin Mesdhe, pasi një shpërthim përfshiu dhomën e motorit, dhe dy anëtarë të ekuipazhit janë ende të zhdukur, njoftoi të martën Ministria e Jashtme e Rusisë.

Anija, e ndërtuar në vitin 2009, ishte nën kontrollin e Oboronlogistika, një kompani pjesë e operacioneve të ndërtimit ushtarak të Ministrisë Ruse të Mbrojtjes, e cila kishte njoftuar më parë se anija ishte në rrugë për në portin e Vladivostokut në Lindjen e Largët Ruse.

Qendra e krizave e Ministrisë së Jashtme deklaroi se 14 nga 16 anëtarët e ekuipazhit ishin shpëtuar dhe dërguar në Spanjë, por dy ishin ende të zhdukur. Nuk u dha asnjë informacion mbi shkakun e shpërthimit në dhomën e motorit.

Ambasada e Rusisë në Spanjë, e cituar nga agjencia shtetërore ruse RIA, tha se po hetonte rrethanat e mbytjes dhe ishte në kontakt me autoritetet spanjolle.

Kompania që operonte anijen nuk ka pranuar të komentojë rastin, raporton Reuters.

Anija Ursa Major, u vunë nën sanksione nga Shtetet e Bashkuara në vitin 2022 për lidhjet e tyre me ushtrinë ruse.

Disa pamje të paverifikuara që dyshohet të jenë të momentit të fundosjes së anijes qarkulluan në rrjete sociale.

Shërbimi Spanjoll i Shpëtimit Detar tha se kishte marrë një sinjal emergjence nga Ursa Major të hënën, kur ajo ndodhej rreth 57 milje larg bregut të Almerias.

Dy anije dhe një helikopter u dërguan në vendngjarje dhe 14 anëtarët e mbijetuar të ekuipazhit u dërguan në portin spanjoll të Kartagjenës.

Shërbimi citoi ekuipazhin të thoshte se anija kishte transportuar kontejnerë bosh, si dhe dy vinça portualë në kuvertë.

Më vonë, një anije luftarake ruse kishte mbërritur në vendngjarje dhe kishte marrë përgjegjësinë për operacionet e shpëtimit./REL/

Continue Reading

Bota

Shefi i NATO-s kritika Zelenskyit për deklaratat ndaj Gjermanisë

Published

on

By

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, ka shprehur hapur kritikat e tij ndaj Presidentit ukrainas, Volodymyr Zelenskyy, duke i thënë se duhet të ndalojë kritikën “të padrejtë” ndaj kancelarit gjerman Olaf Scholz për refuzimin e Berlinit për të furnizuar Kievin me raketa Taurus.

Gjermania ka qenë një nga aleatët më të mëdhenj të Ukrainës që nga pushtimi i Rusisë në vitin 2022 dhe është shteti i dytë pas SHBA për mbështetje financiare dhe ushtarake, por hezitimi i saj për të siguruar raketat Taurus ka qenë një pikë diskutimi për Zelenskyy.

Unë shpesh i kam thënë Zelenskyy se ai duhet të ndalojë së kritikuari Olaf Scholz, sepse mendoj se është e padrejtë,” i tha Rutte agjencisë gjermane të lajmeve. Ndërsa Franca, Mbretëria e Bashkuar dhe SHBA-ja në muajt e fundit kanë dërguar armë me rreze më të gjatë për Kievin, të afta për të goditur thellë brenda territorit rus, Scholz ka hedhur poshtë kërkesat e Zelenskyy për raketat Taurus nga frika e “një rreziku të madh të përshkallëzimit” me Rusinë.

Shefi i NATO-s shtoi se, në të kundërt, Scholz do të furnizonte Ukrainën me raketa dhe nuk do të impononte ndonjë kufi në përdorimin e tyre.

Në përgjithësi, ne e dimë se aftësi të tilla janë shumë të rëndësishme për Ukrainën,” tha Rutte, duke shtuar se nuk i takonte atij të vendoste se çfarë duhet të japin saktësisht aleatët.

Zelenskyy kritikoi publikisht Scholz muajin e kaluar, i cili zhvilloi një telefonatë me presidentin rus Vladimir Putin, duke thënë se ajo kishte hapur një “kuti Pandora” dhe minuar përpjekjet për të izoluar Moskën dhe për t’i dhënë fund konfliktit me një “paqe të drejtë”.

Komentet e Rutte mund të ofrojnë lehtësim të shpejtë për Scholz-in, i cili është i rrethuar nga kritika. Koalicioni i tij u rrëzua muajin e kaluar dhe më pas humbi votëbesimin në parlament. Kancelari ka disa nga vlerësimet më të ulëta të popullaritetit për një udhëheqës gjerman. Friedrich Merz i CDU-së, i cili është i preferuari i qartë për të zëvendësuar Scholz, këtë muaj tha se do të furnizonte Kievin me raketat Taurus nëse zgjidhej.

Continue Reading

Bota

Shpërthejnë protestat në Siri pas djegies së pemës së Krishtlindjes

Published

on

Protestat kanë shpërthyer në Siri pas djegies së një peme Krishtlindjes pranë qytetit të Hamas-it. Ngjarja ndodhi në qytetin Suqaylabiyah, një zonë me shumicë të krishterë, kur disa persona të armatosur dhe të maskuar vunë zjarrin në pemën e Krishtlindjeve që ishte ekspozuar në sheshin kryesor. Protestuesit kanë dalë në rrugë në të gjithë vendin, duke kërkuar që sundimtarët e rinj islamikë të mbrojnë pakicat fetare.

Në Damask, një grup protestuesish mbante kryqe dhe flamuj sirianë, duke brohoritur “ne do të sakrifikojmë shpirtrat tanë për kryqin tonë”. Ata kërkuan lirinë për të jetuar besimin e tyre të krishterë në Siri, siç kishin bërë në të kaluarën.

Ky incident ka ndodhur pas rënies së regjimit të Bashar al-Assad në duar të forcave rebele, dhe ka ngritur shqetësime për mbrojtjen e pakicave fetare dhe etnike në vend. Grupi Hayat Tahrir al-Sham (HTS), i cili ka një të kaluar xhihadiste dhe një të tashme islamiste, është ngarkuar me administrimin e disa pjesëve të Sirisë, por ka premtuar mbrojtjen e të drejtave të pakicave./UBTNews/

Continue Reading

Të kërkuara