Lajmet

Pakistani thotë se “nuk dëshiron” përshkallëzimin e tensioneve me Iranin

Avionët luftarakë të Pakistanit kryen sulme ajrore ndaj caqeve të supozuara militante në Iran.

Publikuar

Ministri i Jashtëm i Pakistanit, Jalil Abbas Jilani, tha se vendi i tij “nuk ka interes apo dëshirë” për përshkallëzimin e tensioneve me Iranin, vendin fqinj, pas përleshjeve ndërkufitare të kësaj jave ku mbetën të vrarë të paktën 11 persona nga të dyja palët.

Avionët luftarakë të Pakistanit kryen sulme ajrore ndaj caqeve të supozuara militante në Iran, mëngjesin e 18 janarit, një sulm për të cilin Teherani tha se vrau të paktën nëntë persona, përfshirë gjashtë fëmijë dhe dy gra.

Jilani i tha homologut të tij turk, Hakan Fidan, gjatë një telefonate më 19 janar, se Pakistani kishte në shënjestër “kampet terroriste” që i përkisnin separatistëve baluçë “brenda Iranit”.

“Pakistani nuk ka interes apo dëshirë për përshkallëzim”, tha Jilani, sipas një deklarate të shkurtër që Ministria e Jashtme pakistaneze e lëshoi pas telefonatës.

Sulmet në provincën Sistan-Baluçestan erdhën pasi Garda Revolucionare Islamike e Iranit sulmoi provincën jugperëndimore pakistaneze të Baluçestanit më 16 janar, duke vrarë dy fëmijë.

Teherani tha se kishte në shënjestër grupin militant sunit, Jaish al-Adl, i cili është përcaktuar si një entitet terrorist nga Irani dhe Shtetet e Bashkuara.

Komenti i Jilanit vjen ndërsa Komiteti i Sigurisë Kombëtare i Pakistanit, i cili mbledh figurat më të larta civile dhe ushtarake të vendit, ka vendosur të mbajë një takim më 19 janar për të diskutuar ngecjen me Iranin.

Më 18 janar, Fidan foli me ministrin e Jashtëm iranian, Hossein Amir-Abdollahian, i cili shprehu dëshirën e vendit të tij për të “zgjeruar marrëdhëniet me vendet fqinje”.

Në Zahedan, kryeqyteti i provincës Sistan-Baluçestan të Iranit, protestuesit dolën në rrugë pas lutjeve të së premtes më 19 janar, për të dënuar atë që ata e përshkruan si “spastrim etnik” të popullit baluç.

Videot e shpërndara në mediat sociale nga Halvsh, një grup që monitoron shkeljet e të drejtave në provincën e varfër, treguan protestuesit duke brohoritur kundër udhëheqjes iraniane, IRGC-së dhe Pakistanit.

Sulmet kanë futur në krizë marrëdhëniet midis Iranit dhe Pakistanit të armatosur me armë bërthamore si dhe kanë kërcënuar ndezjen e një lufte në shkallë të plotë në rajonin e paqëndrueshëm, thonë ekspertët.

Pakistani tërhoqi ambasadorin e tij pas sulmeve të Iranit më 16 janar dhe i tha ambasadorit iranian, i cili ishte në Teheran në atë kohë, të mos kthehej në Islamabad.

Ndërsa kritikonte Islamabadin për shkallën e sulmit, Ministria e Jashtme e Iranit më 18 janar u duk se u përpoq të qetësonte shqetësimet për rritjen e tensioneve, me një ton pajtues në deklaratën e saj duke iu referuar Pakistanit si një “mik dhe vëlla”.

Kufiri poroz 900 kilometra midis Iranit dhe Pakistanit ka rezultuar i vështirë për t’u kontrolluar, duke lejuar të veprojnë grupe të ndryshme militante.

Më 16 janar, Iraku gjithashtu tërhoqi të dërguarin e tij nga Teherani pasi u vranë civilë në një sulm raketor të IRGC-së në rajonin autonom të Kurdistanit të Irakut.

Irani sulmoi me raketa atë që pretendoi se ishte “seli e spiunëve izraelitë” afër Konsullatës amerikane në Irbil të Irakut, dhe shënjestroi caqe të lidhura me grupin militant, Shteti Islamik, në veri të Sirisë./REL

Lajmet

SHBA propozon riklasifikimin e marihuanës si drogë më pak të rrezikshme

Publikuar

nga

Qeveria amerikane propozoi ndryshimin e ligjit për të riklasifikuar marihuanën si drogë më pak e rrezikshme.

Ky vendim mundëson përdorimin mjekësor të marihuanës në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe të vlerësohej se ka më pak potencial për abuzim sesa drogat e tjera.

Prokurori i Përgjithshëm i SHBA-së paraqiti një propozim të enjten për ta zhvendosur atë nga një skemë I në një medikament orar III sipas Aktit të Substancave të Kontrolluara të SHBA (CSA).

Drogat e programit I janë ato “pa përdorim mjekësor të pranuar aktualisht dhe me një potencial të lartë për abuzim” si heroina dhe LSD, ndërsa barnat e programit III janë ato “me një potencial mesatar deri të ulët” për varësinë që përfshin ketaminë dhe steroid./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Bota po përballet me mungesë mineralesh të nevojshme për tranzicionin e energjisë

Publikuar

nga

Bota po përballet me mungesë të mineraleve të nevojshme për t’i bërë automjetet elektrike, turbinat e erës, panelet diellore dhe teknologjitë e tjera të energjisë së pastër thelbësore për t’i dhënë fund varësisë së saj në lëndët djegëse fosile.

Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë me seli në Paris tha në një raport të botuar të premten se rënia e madhe e çmimeve të litiumit, kobaltit, nikelit dhe grafitit vitin e kaluar ishte “lajm i mirë për konsumatorët”, por dekurajoi investimet në minierat e këtyre mineraleve kritike.

Bota është në rrugën e duhur për të përmbushur vetëm 70% të kërkesës globale për bakër dhe 50% të kërkesës për litium deri në vitin 2035, shtoi agjencia.

“Oreksi i botës për teknologji të tilla si panelet diellore, makinat elektrike dhe bateritë po rritet me shpejtësi – por ne nuk mund ta kënaqim atë pa furnizime të besueshme dhe të zgjeruara të mineraleve kritike”, tha përmes një deklarate Fatih Birol, drejtori ekzekutiv i IEA.

Investimet në minierat kritike të mineraleve u rritën me 10% vitin e kaluar, një normë që agjencia thotë se është “e shëndetshme, por më e ngadaltë se në vitin 2022”.

IEA parashikon që investitorët do të duhet të derdhin 800 miliardë dollarë në projektet e minierave nga tani deri në vitin 2040 për të pasur një shans për të kufizuar rritjen e temperaturave globale në 1.5 gradë Celsius mbi nivelet para-industriale./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​HEXA, makina fluturuese e gjeneratës së re në demonstrim në Tokio

Publikuar

nga

HEXA, makina fluturuese e gjeneratës është parë gjatë fluturimit të saj të parë demonstrues si pjesë e ngjarjes SusHi Tech Tokyo 2024, të organizuar nga Qeveria Metropolitane e Tokios, të premten më 17 maj 2024, në Tokio, Japoni.

HEXA, prodhim i kompanisë amerikane LIFT me bazë në Japoni dhe i zhvilluar nga Marubeni Aerospace, i pilotuar nga Jace ‘Digit’ McCown, shefi Pilot për LIFT Aircraft, më parë fluturoi me helikopterin UH1N për Forcat Ajrore të SHBA-së.

LIFT Aircraft me bazë në Austin, Texas filloi projektin në tetor 2017 në Budapest, u zbulua në 11 dhjetor 2018 për publikun përmes mediave sociale dhe artikujve të lajmeve dhe bëri paraqitjen e tij të parë publike në South By Southwest 2019 në Austin.

LIFT HEXA (fillimisht “Hexa”) është një ngritje dhe ulje vertikale tërësisht elektrike (eVTOL) me një pasagjerë me një krah shumëkopter ultralight, që synon kryesisht turizmin dhe udhëtimet në distanca të shkurtra. Avioni HEXA është projektuar nga Robert Kovacs, i cili është i bazuar në Hungari.

LIFT u themelua nga Matt Chasen, një sipërmarrës serial, investitor dhe entuziast i sporteve aventureske.

HEXA është një aeroplan modular amfib me multikopter eVTOL me një pasagjer, i aftë për t’u ulur si në tokë ashtu edhe në ujë.

Avioni ka 18 helikë të kontrolluar në mënyrë të pavarur dhe 18 motorë elektrikë të montuar në një montim të shtyllës motorike që i ngjan një rrjete prej gjashtë sektorësh me drejtim nga brenda me dymbëdhjetë helikë të jashtëm dhe gjashtë të brendshëm me energji elektrike.

Kjo lejon që avioni të kontrollohet duke ndryshuar shpejtësinë individuale të motorit për çdo helikë dhe i lejon pilotit të ketë shikueshmëri të shkëlqyer. Avioni mundësohet nga paketa të shumta baterish.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​BE mban trendin e rënies së emetimeve të gazrave serrë

Publikuar

nga

Trendi në rënie në emetimet e gazrave serrë të BE-së vazhdoi gjatë gjithë vitit 2023 me një rënie prej pak më shumë se 5%, sipas të dhënave të Eurostat të publikuara këtë javë.

Shtetet anëtare të BE-së lëshuan më shumë se 3.4 miliardë ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit të gazeve serrë në vitin 2023. Kjo është 5.1% më pak se në vitin 2022, kur u lëshuan rreth 3.6 miliardë ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit.

Bullgaria emetoi 47.5 milion ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit ose rreth 1.4% të emetimeve të gazit serrë të BE, sipas llogaritjeve të BTA bazuar në të dhënat e Eurostat.

Vendi uli emetimet e gazeve serrë me pothuajse një të pestën (-19.6%) në 2023, duke regjistruar rënien e dytë më të madhe pas Estonisë (-27%).

Në tremujorin e katërt të vitit të kaluar, Bullgaria u rendit e dyta në mesin e vendeve anëtare të BE-së me uljen më të madhe të emetimeve të gazrave serrë. Pas Estonisë (-23%), ky vend regjistroi një rënie prej afro 17% nga viti në vit.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara