Aktualitet

OBSH: Rreth 78 milionë njerëz mund të kenë demencë deri në vitin 2030

Published

on

Rreth 78 milionë njerëz mund të kenë demencë deri në vitin 2030, të paktën kështu ka vlerësuar Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) në një raport të ri.

Deri në vitin 2050, numri i njerëzve me demencë mund të jetë 139 milionë, thotë OBSH – një rritje dërrmuese 153 përqind nga viti 2019.

Kjo është veçanërisht e vërtetë në vendet me të ardhura të ulëta, ku barra e kujdesit për demencën shpesh bie mbi anëtarët e familjes që nuk marrin trajnim apo kompensim formal.

Kujdesi për demencën aktualisht i kushton botës 1.3 trilion dollarë në vit, i cili mund të rritet në 2.8 trilionë dollarë deri në vitin 2030 për shkak të rritjes së numrit të pacientëve dhe kostove të kujdesit.

OBSH inkurajon udhëheqësit kombëtarë të planifikojnë për këtë rritje të kostos dhe të mbështesin pacientët me demencë në vendet e tyre.

Rajoni

Studim i përbashkët UBT – Universiteti i Mynhenit publikohet në revistë ndërkombëtare shkencore

Published

on

Një bashkëpunim i rëndësishëm ndërmjet UBT-së dhe Universitetit Teknik të Mynhenit (Technical University of Munich) ka rezultuar me publikimin e një punimi shkencor në një revistë prestigjioze ndërkombëtare të indeksuar në Scopus dhe Web of Science, me faktor impakti 2.2.

Punimi me titull “Microbiological Analysis of Traditional Sausage in Prishtina, Republic of Kosovo, During Production and Storage”, është publikuar në revistën Microbiological Research (MDPI) dhe përfaqëson një nga studimet e para të këtij lloji në Kosovë, duke analizuar aspektet mikrobiologjike dhe të sigurisë ushqimore të suxhukut tradicionalë kosovarë gjatë prodhimit dhe ruajtjes.

Studimi është realizuar nga një ekip ndërdisiplinar studiuesish, përfshirë:

Prof. Dr. Flutura C. Ajazi – UBT, autore e parë dhe correspondent e punimit

Prof. ass. Veton Haziri-UBT, autorë correspondent

Bashkëautorët: Rreze M. Gecaj, Sarah Shaqiri, Idriz Vehapi, Namik Durmishi, Xhavit Bytyçi dhe Violeta Lajqi-Makolli, në bashkëpunim me Prof. Dr. Matthias A. Ehrmann nga Universiteti Teknik i Mynhenit, Gjermani.

Qëllimi i studimit ka qenë vlerësimi i ndryshimeve mikrobiologjike gjatë fazave të fermentimit dhe ruajtjes së suxhukut tradicional të prodhuar në Prishtinë, me fokus në bakteret e acidit laktik (LAB) dhe familjen Micrococcaceae, të cilat kanë rol kyç në sigurinë dhe cilësinë e produktit.

Rezultatet treguan se gjatë procesit të ruajtjes ndodh një ulje e ndjeshme e baktereve patogjene si Enterobacteriaceae, ndërsa bakteret e dobishme (LAB) dhe Micrococcaceae mbeten stabile, duke dëshmuar se produktet tradicionale të prodhuara sipas metodave lokale ruajnë cilësi dhe siguri të lartë mikrobiologjike.

Gjetjet e këtij studimi ofrojnë dokumentacion të vlefshëm të praktikave lokale që mund të ndikojnë në cilësinë e produktit dhe afatin e ruajtjes. Në kontekstin e këtij studimi, autoret bejne thirrje tek autoritetet e sigurisë ushqimore të Kosovës qe të zbatojnë programe ndërgjegjësimi për prodhuesit e produkteve tradicionale të mishit, për të promovuar praktikat më të mira dhe për të siguruar prodhimin e produkteve të sigurta dhe me cilësi të lartë. Kjo është e nevojshme për të rritur cilësinë e suxhukut dhe produkteve të tjera të mishit të prodhuara me metoda tradicionale, përmes përmirësimit të parametrave të tyre higjienikë, etiketimit dhe paketimit, të cilat mund të ndikojnë në rritjen e eksportit dhe të vlerës së produktit.

Punimi është pranuar më 26 gusht 2025 dhe publikuar më 3 shtator 2025, nën redaktimin akademik të Prof. Dr. Beniamino T. Cenci-Goga.

Continue Reading

Aktualitet

UBT organizon ligjëratë ndërkombëtare dhe hap Panairin e Materialeve në Arkitekturë dhe Konstruksione

Published

on

UBT njofton se të premten, më 24 tetor 2025, duke filluar nga ora 09:00, në Kampusin Inovativ të UBT-së në Lipjan (Objekti I), do të mbahet një ligjëratë tematike ndërkombëtare me titull: “Environmental Sustainability of Concrete Structures”, që do të udhëhiqet nga Prof. Bruno Dal Lago nga Universiteti i Insubrias dhe Politekniku i Milanos, Itali.

Ligjërata do të trajtojë praktikat bashkëkohore të qëndrueshmërisë mjedisore në ndërtimet prej betoni, duke sjellë njohuri shkencore dhe përvoja profesionale nga universitetet më prestigjioze evropiane.

Pas ligjëratës, nga ora 10:00, do të zhvillohet Ceremonia e Hapjes së “Panairit të Materialeve”, që do të mbahet në hollin e Objektit I, dhe do të vazhdojë deri në ora 14:00.

Ky panair do të prezantojë materiale dhe teknologji inovative në fushën e arkitekturës, inxhinierisë dhe ndërtimtarisë, si dhe do të shërbejë si platformë për ndërveprim ndërmjet studentëve, profesorëve dhe kompanive bashkëpunëtore.

Gjithashtu, në të njëjtën ditë, nga ora 12:40, do të mbahet prezantimi i kompanisë ndërkombëtare “PENETRON”, e cila do të paraqesë materiale inovative që lidhen me ndërtimet prej betoni, arkitekturën dhe qëndrueshmërinë strukturore.

Ky prezantim do të zhvillohet po ashtu në Objektin I të Kampusit të UBT-së në Lipjan.

Ligjërata është obligative për studentët e programeve “Materialet në Arkitekturë” dhe “Konstruksionet e Betonit” (niveli Bachelor), ndërsa janë të ftuar të marrin pjesë edhe studentët e lëndës “Bazat e Konstruksioneve të Betonit” në Arkitekturë dhe të gjithë studentët e interesuar nga vitet tjera të studimeve.

Kjo ngjarje përfaqëson një mundësi unike për studentët dhe profesionistët e rinj që të njihen nga afër me risitë bashkëkohore të qëndrueshmërisë në ndërtim, materialet inteligjente dhe zhvillimet më të fundit teknologjike në këtë fushë.

Continue Reading

Aktualitet

Profesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë

Published

on

Profesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi – Ferati, nis një kapitull të ri akademik si Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë në Los Angeles, ku do të ligjërojë dy semestra në Stella Adler Academy of Acting & Theatre dhe do të përfundojë postdoktoraturën e saj.

Akademia, e njohur për legjendat e saj si Marlon Brando, Robert De Niro, Warren Beatty, Harvey Keitel dhe Benicio del Toro, vazhdon të formojë artistë dhe pedagogë të nivelit botëror.

Bursa Fulbright është një nga programet më prestigjioze ndërkombëtare të ekselencës akademike, e njohur ndryshe edhe si “Oscar Akademik”, e cila mbështet studiuesit në zhvillimin e kërkimeve me ndikim global.

Continue Reading

Lajmet

UBT hap “Nukleus Lab” – Qendrën për Inovacion Gjuhësor dhe Zhvillim Akademik

Published

on

Fakulteti i Gjuhës Angleze në UBT ka nisur zyrtarisht implementimin e “Nukleus Lab: Qendra për Inovacion Gjuhësor dhe Zhvillim Akademik”, në hapësirat e Parkut Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së.

Kjo qendër e re synon të shndërrohet në një bërthamë akademike dhe kërkimore që përqendrohet në zhvillimin e kompetencave gjuhësore përmes metodave moderne dhe teknologjisë së avancuar në edukim. “Nukleus Lab” do të shërbejë si një hapësirë për trajnime, punëtori, kërkime dhe mbështetje profesionale për studentët dhe stafin akademik.

Në kuadër të hapjes së qendrës, u mbajt edhe punëtoria e parë me temë: “Digital Literacy + Good Moodle Design”, e cila u udhëhoq nga eksperti ndërkombëtar Christopher Allen nga Suedia. Punëtoria u zhvillua në gjuhën angleze dhe mblodhi pjesëmarrës nga radhët e studentëve, ligjëruesve dhe stafit akademik të UBT-së.

Qendra “Nukleus Lab” është konceptuar si një urë ndërlidhëse mes hulumtimit shkencor, praktikës gjuhësore dhe inovacionit pedagogjik, duke forcuar kështu rolin e Fakultetit të Gjuhës Angleze në zhvillimin akademik dhe ndërkombëtarizimin e arsimit në Kosovë.

Continue Reading

Të kërkuara