

Kulturë
Një verë me libër në dorë: Romane të reja për verën 2024
Published
1 year agoon
By
Betim GashiVera është periudha ideale për t’u zhytur në botën e librave, ku stina e batanijeve të shtrira në barin e parkut dhe rërën e plazhit, ditët e gjata dhe udhëtimet e gjata krijojnë mundësinë perfekte për të lexuar. Më poshtë, ju prezantojmë disa nga librat më interesantë të këtij viti, të cilët do t’ju shoqërojnë në aventurat tuaja verore dhe orët e gjata të ditës.
Në pamje të parë, një roman për djemtë homoseksualë në financa, artistë të dështuar dhe, mbi të gjitha, zgjedhjet e 2016-ës mund të mos tingëllojë si ideja e askujt për një kohë të mirë, por në duart e aftë të Daniel Leffert, është një trazirë absolute. Romani debutues emocionues i Leffert, Ways and Means, ndjek Alistair McCabe, një student i zgjuar dhe jashtëzakonisht ambicioz i NYU Stern, dëshira e të cilit për të ndryshuar pozicionin e tij dhe të nënës së tij në jetë përfundon duke qenë thembra e tij e Akilit.
Pasi u transferua në qytetin e madh nga Binghamton, NY, Alistair e gjen veten duke u përplasur padashur me Markun dhe Elijah-një çift homoseksual i pangopur, por tërheqës që duhet të ishin ndarë vite më parë (nëse do të kisha një nikel…) Përmes marrëdhënies së tij me Markun dhe Elijah, Alistair e gjen veten duke punuar për një biznesmen miliarder, politika e të cilit është, për ta thënë lehtë, e diskutueshme në rastin më të mirë në greminën e zgjedhjeve më të rëndësishme në historinë e kombit tonë. Duke pasur parasysh mënyrën se si gjërat po zhvillohen për vitin 2024 (prit, a mund të jetë president një kriminel i dënuar?), Lefferts shqyrton me hidhërim ndryshimet shoqërore dhe ekonomike që çuan në hitet dikur të paimagjinueshme tepër afër shtëpisë. (Abrams, 2024) -Chris Murphy
American Glitch nga Andrea Orejarena & Caleb Stein bie në një realitet të ndryshuar, ku bota dixhitale dhe të gjitha devijimet e saj kanë dalë disi në botën “reale”. Imazhet e ylberëve të dyfishtë, gropave, mirazheve, objekteve fluturuese të paidentifikuara dhe ushtrimeve stërvitore ushtarake amerikane në një libër rreth madhësisë dhe ngjyrës së një MacBook Pro ngjallin një mendje paranojake koshere të informuar nga orë të pafundme në internet. Sigurisht që ka humor edhe në këto “gabimet” vizuale. Një ese nga David Campany dhe tekste më të shkurtra nga 36 kontribues i shtohen këtij grupi të egër imazhesh shpikëse që shtrojnë të gjitha pyetjet që ne mund të mos duam t’i përgjigjemi. (Libri Gnomic, 2024) -Madison Reid
Giants është një katalog i konsiderueshëm dhe i dizajnuar me guxim i veprave të artit nga Koleksioni Dean, koleksioni privat i artit i Swizz Beats dhe Alicia Keys. Duke shoqëruar një ekspozitë të madhe në Muzeun e Bruklinit (dhe një pjesë në Vanity Fair), kurimi është i informuar nga dëshira që artistët e gjallë, dhe veçanërisht artistët me ngjyrë, të marrin njohjen në kohën e duhur dhe të merituar për punën e tyre, gjë që nuk është e vogël. Me frazën “duke qëndruar mbi supet e gjigantëve” në mendje, Dean dhe Keys tregojnë pjesë nga gjenerata të shumta të artistëve zikaltër amerikanë, afrikanë dhe afrikanë pranë njëri-tjetrit: një skulpturë çelik inox nga Hank Willis Thomas, portrete elegant nga piktori Toyin Ojih Odutola, dhe një përzierje imazhesh nga fotografi Gordon Parks, ndër shumë të tjera. Faqet shumëngjyrëshe me pyetësorët e artistëve dhe biografitë e gjera të artistëve e ngrenë një katalog muze në një domosdoshmëri enciklopedike për këdo që është i interesuar për artin bashkëkohor. (Phaidon, qershor 2024) – MR
E ekspozuar në Muzeun Victoria dhe Albert është një vepër e shekullit të 18-të e titulluar “Tigri i Tippoo”, të cilin muzeu e përshkruan si “një nga objektet më të famshme dhe intriguese të V&A”. Është një gdhendje druri pothuajse e përmasave reale e një tigri që shan një ushtar britanik, i pajisur me një maniçe që, kur kthehet, bën që krahu i ushtarit të lëvizë dhe një organ i brendshëm të simulojë ankimet e një njeriu që po vdes.
Krijuesit e këtij objekti të veçantë, identitetet e të cilit janë humbur në histori, shërbejnë si forca gjallëruese në romanin e mrekullueshëm të Tania James, të botuar në letër këtë muaj: Abbas, një gdhendës druri adoleshent, vihet nën krahun e orëpunuesit francez Lucien. du Leze, të cilin sundimtari i Mysore, Tipu Sultan, e ka ngarkuar të krijojë një automat për t’ia dhuruar djalit të tij. Por gdhendja e tigrit është vetëm sprova e parë e Abasit në atë që bëhet një sagë epike e humbjes dhe romancës, në një roman që ngre pyetje për artin, artin dhe autorësinë; të pushtetit dhe plaçkitjes. (Knopf, 2023) – KW
Ky udhëzues nga një prej poetëve bashkëkohorë më të njohur të vendit shërben si një kurs studimi i këndshëm dhe i arritshëm, duke mbledhur shembuj nga Emily Dickinson, Robert Lowell, John Keats dhe më shumë për të demonstruar metër, formë, diksion dhe imazhe. “Handbook” ka një unazë të ftohtë, utilitare, por Oliver i jep jetë koncepteve. “Mos harroni,” shkruan ajo, “gjuha është një material i gjallë, plot hije dhe momente të papritura të kërcimit dhe nuancave të pafundme”.
Ajo vë në dukje se pentametri është gjatësia mbizotëruese e rreshtit, sepse ai përputhet më së shumti me kapacitetin e mushkërive të njeriut dhe se nëse një “poemë është e hollë, ka të ngjarë jo sepse poeti nuk di mjaftueshëm fjalë, por sepse ai ose ajo nuk ka qëndruar. mjaft gjatë mes luleve – nuk i ka parë ato në ndonjë mënyrë të freskët, emocionuese dhe të vlefshme.” (Ecco, 1994) – KW/UBTNews/
Përkthyer nga Vanity Fair, D.E
Lifestyle
Pse duhet t’i lini gjethet në oborr? Truku i thjeshtë që ndihmon natyrën dhe xhepin tuaj
Published
13 hours agoon
October 20, 2025By
UBT News
Një truk i thjeshtë, 100% natyral që kursen para, ndihmon kopshtin dhe planetin – gjithçka fillon nga gjethet në oborr.
Për shumë njerëz, pamja e fshesave dhe qeseve të mbushura me gjethe është pjesë e zakonshme e pastrimit vjeshtor. Megjithatë, ndërsa kopshtaria ekologjike ao bëhetmë e njohur, shumë po e vënë në dyshim këtë praktikë tradicionale.
Heqja e gjetheve nuk është gjithmonë zgjidhja më e mirë – përkundrazi, ato mund të jenë një ndihmë e madhe për kopshtin dhe mjedisin.
Pse është e rëndësishme të mos i hidhni gjethet?
Sipas Agjencisë Amerikane për Mbrojtjen e Mjedisit, çdo vit rreth 10 milionë ton mbetje kopshti përfundojnë në deponi, ku gjatë dekompozimit prodhojnë metan – një gaz me ndikim të fuqishëm në ngrohjen globale.
Në fakt, gjethet luajnë një rol të rëndësishëm në shëndetin e tokës dhe ekosistemit.
“Ato veprojnë si një mulç natyral falas: ndihmojnë në ruajtjen e lagështisë, parandalojnë barërat e këqija, mbrojnë rrënjët e bimëve dhe rikthejnë lëndët ushqyese në tokë”, shpjegon Mary Phillips nga National Wildlife Federation.
Nëpër to kalojnë dimrin shumë insekte të dobishme, si larvat e xixëllonjave apo fluturat, ndërsa shërbejnë edhe si burim ushqimi për zogjtë gjatë muajve të ftohtë, shton arkitektja e peizazhit L. Be Laskowski-Sholar.
Si t’i mbani gjethet pa humbur pamjen e rregullt të oborrit?
Zgjidhja më e thjeshtë dhe natyrale është t’i lini gjethet aty ku bien.
“Kjo është mënyra më e mirë për të mbështetur pllenuesit dhe për të ruajtur ekuilibrin natyror”, thekson Phillips.
Nëse ju shqetëson ideja se mund të dëmtojnë barin, shpërndani në shtresë të hollë.
“Shtresa e lehtë dekompozohet gjatë dimrit e ushqen tokën, shtresat e trasha dëmtojnë barin në zonat e lagështa”, THA Krista De Cooke.
Një mënyrë tjetër është t’i shpërndani rreth pemëve ose në shtretërit e luleve, ku ato do të funksionojnë si mbulesë natyrale mbrojtëse kundër të ftohtit. “Në pranverë, bimët do ta shpërthejnë lehtësisht shtresën e gjetheve”, shton De Cooke.
Për pamje të rregullt, mund të vendosni një bordurë rreth pemëve ose të krijoni “rrethe gjetjesh”, për t’u dhënë atyre funksion të dukshëm estetik. Disa kopshtarë ekologjikë ndërtojnë “gardhe të vdekura”, struktura dekorative prej degësh ku mund të grumbullohen gjethet.
“Përdorni gurë ose trungje për të përcaktuar kufijtë, që tufat e gjetheve të duken të planifikuara, jo të shpërfillura”, këshillon De Cooke.
Gjatë dimrit, ato do të dekompozohen dhe do ta pasurojnë tokën për mbjelljet e pranverës.
Kujdes me vendin ku i lini gjethet
Mos i grumbulloni pranë hyrjeve, shtigjeve apo afër mureve të shtëpisë, pasi krijohet lagështi ose të tërhiqen insekte të padëshiruara. Në zonat ku ka rriqna apo brejtës, shtigjet duhet të mbahen të pastra.
Kur është koha më e mirë për t’i shpërndarë gjethet?
Ekspertët këshillojnë që kjo të bëhet në fillim të vjeshtës, para se të grumbullohen shumë dhe para se insektet të fillojnë të strehohen në to.
“Shumë insekte futen në shtresat e gjetheve sapo temperaturat bien 10°C, është mirë të veproni para këtij momenti”, shpjegon De Cooke.
Në pranverë, prisni para se t’i zhvendosni apo t’i përdorni për kompostim, insektet që dalin prej tyre ndihmon kopshtin të lulëzojë sërish.
“Lërini natyrën të bëjë punën e vet,” përfundon Phillips. “Gjethet që dikur i shihnim si mbeturina, janë në të vërtetë një dhuratë për tokën, për kopshtin dhe për planetin.” /A.Z/UBT News/
Kulturë
125 vite pa Naim Frashërin, figurën qendrore të Rilindjes Kombëtare
Published
18 hours agoon
October 20, 2025By
UBT News
Naim Frashëri u lind më 25 maj 1846 në fshatin Frashër të Dangëllisë. Arsimin fillestar e mori në vendlindje, ku pranë teqesë bektashiane filloi të mësonte edhe gjuhën perse.
Më 1865, familja e tij u shpërngul në Janinë, ku Naimi vijoi studimet në gjimnazin “Zosimea”, një ndër shkollat më të njohura të kohës.
Pas kthimit në atdhe, nisi hapat e parë në krijimtarinë poetike shqipe, i ndikuar nga bejtexhinjtë dhe më pas nga letërsia persiane.
Në vitin 1885, botoi përmbledhjen poetike në persisht “Tehajylat” (Ëndërrime). Frashëri mori pjesë aktive në Lidhjen Shqiptare të Prizrenit, sidomos në mbledhjen e degëve të Jugut që u mbajt në Frashër më 1878.
Ai u përkushtua me pasion ndaj zgjimit kombëtar, duke promovuar gjuhën shqipe, letërsinë kombëtare dhe arsimimin në gjuhën amtare. Synimi i tij ishte që çdo shqiptar të kishte mundësinë të mësonte dhe të përparonte në gjuhën e vet.
Më 1882, Naimi u vendos në Stamboll, ku u angazhua në mënyrë të palodhur në veprimtarinë atdhetare, arsimore dhe kulturore.
Me punën e tij të frytshme, u bë një ndër figurave qendrore të Rilindjes Kombëtare Shqiptare dhe u quajt me nder “Apostulli i Shqiptarizmës”. Gjatë më pak se dy dekadave, ai botoi një krijimtari të gjerë në disa gjuhë, shqip, persisht dhe greqisht – duke lënë pas poezi, poema, tekste shkollore, prozë dhe përkthime. Ndër veprat e tij më të njohura janë:
“Bagëti e Bujqësija” (1886) – një himn për jetën bujqësore dhe dashurinë për atdheun;
“Luletë e verësë” (1890) – përmbledhje me poezi lirike, filozofike dhe atdhetare;
“Istori e Skënderbeut” (1898) – poemë epike kushtuar heroit kombëtar;
“Ëndërrime” – lirika në persisht;
“O alithis pothos ton Skyperaton” (Dëshira e vërtetë e shqiptarëve, 1886) – poemë në gjuhën greke që pasqyron idealin e lirisë shqiptare.
Krijimtaria e Frashërit vazhdon të botohet, lexohet dhe studiohet si një gur themeli i letërsisë shqipe dhe i vetëdijes kombëtare.
Naim Frashëri ndërroi jetë në Stamboll më 20 tetor 1900. Në vitin 1937, eshtrat e tij u sollën në atdhe dhe sot prehen me nderime në Memorialin e Rilindësve Kombëtarë në Tiranë. /A.Z/UBT News/
Lifestyle
Pse flokët bëhen më të yndyrshme gjatë stinës së dimrit?
Published
4 days agoon
October 17, 2025By
UBT News
Të ftohtit gjatë stinëve të dimrit mund ta bëjë lëkurën tuaj më të yndyrshme, duke ndikuar kështu edhe tek flokët.
Larja e flokëve gjatë dimrit mund të jetë e bezdishme, prandaj duke i larë më rrallë ato pa dyshim që duken më të yndyrshme.
Gjatë stinës së dimrit, disa njerëzve u pëlqen të bëjnë dush nën ujë të nxehtë, duke mos e ditur se kjo mund t’i bëjë flokët më të yndryshme.
Gjithashtu, shkaktar i yndyrës në flokë mund të jetë edhe përdorimi i një shampo të gabuar.
Një tjetër faktor është edhe vendosja e kapeleve, sepse mbështjellja e kokës për orë të gjata mund të shkaktojë djersitje më të madhe, gjë që i bën flokët të duken më të yndyrshëm dhe çon në shfaqjen e zbokthit. /A.Z/UBT News/
Kulturë
Muzeu “Vendi i Dëshmisë dhe i Kujtesës”, një dritare e gjallë e historisë që tërheq vizitorë çdo ditë
Published
4 days agoon
October 17, 2025By
UBT News
Muzeu “Vendi i Dëshmisë dhe i Kujtesës” në Shkodër po tërheq gjithnjë e më shumë vizitorë, si vendas ashtu edhe të huaj. Vizitorët shprehen se ndihen të prekur nga historia që paraqitet aty, pasi muzeu ruan kujtimet e një periudhe të errët të komunizmit në Shqipëri.
“Jam nga Gjermania, nga një qytet i vogël pranë Berlinit. Kjo është hera jonë e parë që vizitojmë Shqipërinë, ajo që më tërheq më shumë është historia e këtij vendi. Sigurisht, peizazhet dhe natyra janë të mrekullueshme, por muzeu më ka ndihmuar të kuptoj shumë nga e kaluara e Shqipërisë”, tha një vizitor.
Një tjetër vizitor shtoi: “Është jashtëzakonisht interesante të ndjekësh zhvillimin e ngjarjeve gjatë 2000 viteve të fundit, dhe veçanërisht ndryshimet e fundit 100-vjeçare. Është vërtet mbresëlënëse.”
“Vlerësoj shumë shpjegimet mbi historinë e vendit, dhe kemi respekt për rrugën që ka ndjekur Shqipëria sot. Është një vend i mrekullueshëm për t’u vizituar. Atmosfera autentike dhe dëshmitë e ish-të përndjekurve politikë e bëjnë muzeun një pikë të rëndësishme reflektimi dhe njohjeje me të kaluarën”, tha një vizitor tjetër gjatë vizitës së tij.
Në guidën turistike të Shkodrës, përveç Muzeut Historik, Kalasë “Rozafa” dhe Muzeut Kombëtar të Fotografisë “Marubi”, përfshihet edhe Muzeu i Dëshmisë dhe i Kujtesës.
I vendosur në ambientin e ish-degës së Punëve të Brendshme gjatë periudhës komuniste, muzeu është unik në Shqipëri. /A.Z/UBT News/

UBT nënshkruan një marrëveshje të rëndësishme me Nova University

Yildiz: Nuk më pëlqen të krahasohem me Del Pieron

Deco: Nuk sjellim lojtar të rinj në janar

Drejtori i policisë ndan 19 vetura për policët e lagjes

Ish-lojtari i Real Madridit pëson goditje në tru

E përdorni çdo ditë, por furça e dhëmbëve mund të jetë plot mikrobe

Kosova temë diskutimi nesër në Këshillin e Sigurimit të OKB-së

Kombëtarja e femrave, Kosova publikon listën për dy ndeshjet e playoff-it

Pakënaqësi në kampin e Realit pas fitores ndaj Getafes
Të kërkuara
-
Vendi2 months ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Lajmet3 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Rajoni4 weeks ago
Policia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën