Shëndeti

Nëntë lloje të të qarave të foshnjës

Ka arsye specifike për këto nëntë lloje të qara.

Published

3 years ago

April 27, 2022

Betim Gashi

Të kesh një të porsalindur është e vështirë. Dhe të qash një fëmijë për të cilin nuk jemi kurrë të sigurt se çfarë sinjalizon, por një situatë e vështirë mund të bëhet edhe më e vështirë. Ka arsye specifike për këto nëntë lloje të qara.

Për fat të mirë, Anna Shields, nëna e një foshnje të porsalindur, tregoi se si mund të dini saktësisht se çfarë ka nevojë fëmija juaj. Rezulton se ka nëntë lloje të ndryshme të qarave, dhe secila prej tyre ka një kuptim të ndryshëm.

“Dallimet në të qarë janë aq të qarta sa nëse dini t’i dalloni ato, gjithmonë do ta dini se çfarë ka nevojë fëmija juaj”, thotë Anna.

Ekspertët e bebeve thonë se kur fëmija juaj është i uritur, ai qan në një mënyrë specifike.

Nevoja për të gromësirë

Një tregues se foshnja ka nevojë të gromësijë është një klithmë gjatë së cilës dëgjohet një zhurmë fërshëllyese ‘eh’.

Bebet nxjerrin një tingull të tillë sepse ulet diafragma dhe mbyllet laringu, pohojnë ekspertët.

Lodhja

Fëmija juaj do t’ju njoftojë kur të jetë gati për shtrat, edhe nëse mendoni se kjo nuk do të ndodhë kurrë.

Është thelbësore që ata të dëgjojnë tingujt e gromësirës, të cilat do të tingëllojnë ndryshe nga të rriturit.

Goja hapet gjerësisht, gjuha rrafshohet dhe tërhiqet, kështu që tingëllon si ‘aoh’ – thonë ekspertët.

Dhimbje stomaku

Vogëlushi juaj gjithmonë do t’ju njoftojë nëse i dhemb barku. Tingujt janë më të gjatë se tingujt e tjerë të të qarit dhe të bërtiturit dhe tunden gjatë të qarit.

Parehati

Si të gjithë të tjerët, foshnjat mund të jenë mjaft të shqetësuar, dhe kjo shpesh ndodh sepse ata thjesht nuk janë të rehatshëm. Ndoshta janë shumë të nxehtë ose shumë të ftohtë ose nuk u pëlqen pozicioni që i vendosni.

E qara për këtë tingëllon si ‘heh’ dhe dallohet nga turma. Ekspertët thonë se kjo është lehtësisht e dallueshme kur qan.

Rritja e dhëmbëve

Thirrja për këtë është gjithashtu shumë e qartë dhe tingëllon si “Guèn”.

Ky tingull shoqërohet me rritje të pështymës dhe foshnja duket se fërkon mishrat e dhëmbëve me njëri-tjetrin. Ju mund t’i ofroni fëmijës tuaj një unazë xhel për përtypje.

Vetmia

Nëse foshnja juaj ka nevojë për një shoqëri të vogël, ajo ka mënyrën e saj për t’ju bërë të ditur. Një klithmë zemërthyese është pjesë e thirrjes që ajo dëshiron t’ju tregojë se është e vetmuar dhe tingëllon si ‘Lelaol’, thonë profesionistët.

Tingulli është i qetë dhe i trishtuar. Me këtë mjaullimë të vogël, foshnja i bën të ditur se është e mërzitur dhe se ka nevojë për një lidhje dhe prani, thonë ata.

Etja

Kur i porsalinduri juaj ka nevojë për një pije, ajo do të bëjë një tingull “jo”. Kjo sepse ‘gjuha e tyre qëron qiellzën’, shpjegojnë ekspertët.

Të gjitha

The Sun shkruan se kur asgjë nuk është mirë, edhe fëmija do të qajë dhe kjo tingëllon si ‘ouin’.

Dëgjoni tingullin e qartë të shkronjës “O” dhe përqafoni fëmijën tuaj për ta bërë të ditur se jeni atje.

Shëndeti

Sa hapa duhet të bëjmë në ditë për të humbur peshë?

Published

11 hours ago

May 24, 2025

Albina Zeneli

Humbja e peshës dhe përmirësimi i gjendjes fizike janë objektiva për shumë njerëz, dhe një nga mënyrat më të thjeshta dhe efektive për t’i arritur ato është ecja.

Edhe pse shpesh përmendet shifra prej 10,000 hapash në ditë, studimet e fundit sugjerojnë se edhe 7,000 hapa mund të sjellin përfitime të rëndësishme për shëndetin dhe të qëndruarit ‘fit’.

Sipas hulumtimit, sasia e rekomanduar ditore e hapave ndryshon në varësi të qëllimeve të një individi:

-7000 hapa – Një pikënisje e shkëlqyer për ata që duan të përmirësojnë shëndetin e tyre dhe të humbin gradualisht peshë. Studimet tregojnë se ky nivel aktiviteti mund të zvogëlojë rrezikun e sëmundjeve kronike dhe të përmirësojë përbërjen e trupit.

-10,000 hapa – Për ata që duan rezultate më të dukshme të humbjes së peshës, rritja e numrit të hapave në 10,000 në ditë mund të përshpejtojë djegien e kalorive, të përmirësojë qëndrueshmërinë kardiovaskulare dhe të forcojë muskujt.

Përveçse ndihmon në rregullimin e peshës trupore, ecja sjell një sërë përfitimesh të tjera shëndetësore.

Ndër të tjera, përmirëson disponimin, rrit energjinë dhe është i thjeshtë dhe i përballueshëm. Sipas ekspertit të shëndetit dhe fitnesit, Marcos Vázquez, ecja vetëm, megjithëse e dobishme, mund të mos jetë e mjaftueshme për përfitime optimale shëndetësore.

Shëndeti

Mëngjesi ideal: Çfarë duhet dhe nuk duhet të hani?

Published

12 hours ago

May 24, 2025

Albina Zeneli

Mëngjesi është vakti më i rëndësishëm i ditës, megjithëse të ushqyerit është një çështje shumë individuale.

Sipas Emma Stevenson, Profesoreshë në Shkencat e Sportit dhe Ushtrimeve thotë: “Ushqyerja është individuale e çfarë funksionon për një person nuk funksionon për një tjetër. Është e rëndësishme të mos kapërcehet ndonjë vakt.

“Mëngjesi duhet të plotësojë 20-25 % të nevojave tuaja ditore. Studime të shumta kanë treguar që njerëzit që hanë mëngjesin kanë tendencë të kenë një dietë më të balancuar se ata që e kapërcejnë këtë vakt dhe me të ngjarë nuk janë mbi peshë”, thotë Stevenson.

Por si mund ta keni vaktin e parë të ditës?

“Mëngjesi duhet të jetë i bazuar në grupet kryesore të ushqimeve”, vijon Stevenson.

Duhet të përfshihen bukë me të gjitha llojet e drithërave. Si burim i fibrave ky ushqim mund të parandalojë diabetin, disa lloje kanceri, përmirëson funksionin tretës dhe redukton riskun e obezitetit. Ky vakt është dhe shansi më i mirë të konsumohet një nga 5 racionet e rekomanduara të frutave dhe perimeve.

E njëjta gjë vlen dhe për ushqimet e pasura me kalcium që gjenden tek bulmetrat. Mishi, peshku, vezët ose bishtajoret mund të veprojnë si burim i rëndësishëm i proteinave që ju mbajnë të ngopur shumë gjatë. Drithërat me pak sheqer dhe fruta është një opsion tjetër i shëndetshëm për mëngjes.

Nëse nuk mund të gatuani në mëngjes, përgatisni bukë me krem djathi me pak yndyrë me salmon të tymosur. Këto mbajnë omega 3 dhe proteina.

Drithërat e shërbyer me qumësht me pak yndyrë e me banane, apo tostet janë zgjedhje e mirë pasi ju furnizon me fibrat e nevojshëm.

Shëndeti

Multivitaminat, të dobishme apo të tepërta?

Published

1 day ago

May 23, 2025

Albina Zeneli

E vërteta është që nëse hani një ushqim të pasur me fruta, vitamina dhe ushqime të pasuruara atëherë me siguri po merrni dozën e nevojshme të tyre.

Multivitaminat ofrojnë një formë më të lehtë për të siguruar këto vitamina, por sa të nevojshme janë ato?

Beta karoteni

Gjendet tek karrotat, patatet e ëmbla dhe specat jeshilë. Ky antioksidant transformohet në vitaminë A dhe është i rëndësishëm për shëndetin e syve, sistemin imunitar e lëkurën. Një studim tregoi që suplementët rrisin rrezikun e tumorit të mushkërive tek duhanpirësit. Nëse pini duhan, mos merrni suplementë, merrni beta karotenin nga frutat dhe perimet.

Kalciumi

Organizmi ka nevojë për kalcium, që gjendet tek produktet si qumështi, kosi dhe djathi, për të ruajtur shëndetin e kockave. Suplementët nuk janë ide e keqe nëse nuk përdorni produktet blegtorale. Nëse jeni të predispozuar ndaj gurëve në veshka ose nëse jeni mbi moshën 70 vjeç, atëherë mos merrni suplementë të kalciumit.

Suplementet shtonin rreziqet ndaj sëmundjeve kardiake tek femrat që sapo kishin kapërcyer menopauzën.

Edhe nëse vendosni të merrni suplementë mos merrni më shumë se 500 miligramë në një dozë, kombinoni me vitaminë D për të përmirësuar përthithjen e kalciumit në organizëm.

Acidi folik

Acidi folik që parandalon defektet e fetusit gjendet në drithrat e pasuruara, perimet me ngjyrë të gjelbër të errët, legume, agrumet, buka dhe makaronat. Marrja e 400 mikrogramëve në ditë ose 600 për gratë shtatzëna ose lehona, nuk është një angazhim i jashtëzakonshëm. Kjo sasi vjen edhe nga ushqimi, suplementët ose të dyja së bashku.

Hekuri

Ndoshta ushqimet me hekur nuk ju pëlqejnë, por ky mineral është thelbësor për funksionin e duhur të qelizave të kuqe të gjakut. Përpiquni të merrni hekur nga burime tjera si: Mishi, peshku, arrorët, barishtet. Nëse jeni anemikë ose shtatzëna, mund të keni nevojë për suplementë. Por vetëm në bashkëpunim me mjekun.

Multivitamina

Faktet mbi rolin e multivitaminave në parandalimin e kancerit të gjirit janë të limituara. Madje, studimet nuk nxorrën konkluzione të qarta nëse ia vlente barra qeranë për të marrë multivitamina. Multivitaminat nuk janë një ide e keqe, por mos prisni vlera të jashtëzakonshme ose që ato t’ju shpëtojnë jetën.

Kaliumi

Ul presionin e gjakut dhe rregullon rrahjet e çrregullta të zemrës dhe kundërveprojë ndaj niveleve të larta të sodiumit. Gjendet tek bananet, rrushi i thatë, barishtet, portokalli dhe qumështi.

Vitamina D

Ndihmon organizmin në përthithjen e kalciumit është e nevojshme për shëndetin e kockave. Ajo merret nga ekspozimi në diell. Nëse fëmijët marrin pak vitaminë D, janë të rrezikuar nga osteoporoza dhe rakitizmi. Të dhënat tregojnë që vitamina ul rrezikun e diabetit 1 dhe 2, sklerozës së shumëfishtë etj, por studimet nuk kanë arritur në përfundime të qarta.

Mjaftojnë pak rreze dielli dhe ushqime të mira për të marrë dozën e nevojshme por sërish mangësitë ndaj kësaj vitamine nuk janë të pazakonta. Suplementët mund të jenë një ide e mirë, veçanërisht nëse nuk keni ekspozim të mirë në diell, nëse jeni mbi 50 vjeç ose keni një lëkurë me ngjyrë të errët.

Vitamina E

Njëherë e një kohë, shkencëtarët mendonin që ky antioksidant mbron zemrën. 600 njësi të kësaj vitamine të marra çdo ditë as nuk parandalonin problemet, as nuk ulnin shanset për atak në zemër tek femrat në moshë. Harroni suplementët dhe merreni vitaminën E nga ushqimet siç janë : veza, kikirikët, drithërat e pasuruar, dhe barishtet. Kini parasysh që gatimi dhe ruajta e ushqimeve të pasura me vitaminë E e ul sasinë përfundimtare të saj që përfundon në organizëm.

Shëndeti

5 sinjale të fshehura që trupi të dërgon kur je nën stres

Published

1 day ago

May 23, 2025

Albina Zeneli

Stresi është pjesë e pashmangshme e jetës moderne, trupi na dërgon shenja të fshehura për gjendjen tonë emocionale dhe i injorojmë. Njohja e këtyre sinjaleve mund të ndihmojë në parandalimin e problemeve më serioze shëndetësore.

Ndryshimet në lëkurë

Akne të papritura, skuqje ose irritime mund të jenë më shumë sesa probleme kozmetike, ato janë përgjigje e trupit ndaj stresit të akumuluar.

Dhimbje të pashpjegueshme stomaku

Një nga mënyrat më të zakonshme me të cilat trupi reagon ndaj stresit është përmes tretjes. Dhimbjet, fryrja ose shqetësimet e vazhdueshme në stomak mund të jenë sinjal që diçka nuk është në rregull emocionalisht.

Rënie e flokëve

Nëse vëreni se po humbni më shumë flokë se zakonisht, kjo mund të jetë shenjë e stresit të lartë. Rënia shpesh ndodh me vonesë pas një periudhe të gjatë tensioni.

Ëndrra të çuditshme ose të shqetësuara

Stresi ndikon në cilësinë e gjumit. Nëse po përjetoni ëndrra të pazakonta, ankthioze ose zgjoheni të lodhur, mund të jetë një shenjë që mendja juaj po përpunon stresin në mënyrë të pavetëdijshme.

Lodhje kronike

Ndiheni të lodhur edhe pas gjumit? Lodhja e vazhdueshme, është alarm i qartë që trupi po përpiqet të përballojë nivele të larta stresi. Ekspertët këshillojnë që të mos injorohen shenjat e të merren hapa të thjeshtë për menaxhimin e stresit si aktiviteti fizik, meditimi, ndarja e kohës për veten dhe kërkimi i ndihmës profesionale kur është e nevojshme.