

Published
3 years agoon
By
Betim GashiTë kesh një të porsalindur është e vështirë. Dhe të qash një fëmijë për të cilin nuk jemi kurrë të sigurt se çfarë sinjalizon, por një situatë e vështirë mund të bëhet edhe më e vështirë. Ka arsye specifike për këto nëntë lloje të qara.
Për fat të mirë, Anna Shields, nëna e një foshnje të porsalindur, tregoi se si mund të dini saktësisht se çfarë ka nevojë fëmija juaj. Rezulton se ka nëntë lloje të ndryshme të qarave, dhe secila prej tyre ka një kuptim të ndryshëm.
“Dallimet në të qarë janë aq të qarta sa nëse dini t’i dalloni ato, gjithmonë do ta dini se çfarë ka nevojë fëmija juaj”, thotë Anna.
Ekspertët e bebeve thonë se kur fëmija juaj është i uritur, ai qan në një mënyrë specifike.
Nevoja për të gromësirë
Një tregues se foshnja ka nevojë të gromësijë është një klithmë gjatë së cilës dëgjohet një zhurmë fërshëllyese ‘eh’.
Bebet nxjerrin një tingull të tillë sepse ulet diafragma dhe mbyllet laringu, pohojnë ekspertët.
Lodhja
Fëmija juaj do t’ju njoftojë kur të jetë gati për shtrat, edhe nëse mendoni se kjo nuk do të ndodhë kurrë.
Është thelbësore që ata të dëgjojnë tingujt e gromësirës, të cilat do të tingëllojnë ndryshe nga të rriturit.
Goja hapet gjerësisht, gjuha rrafshohet dhe tërhiqet, kështu që tingëllon si ‘aoh’ – thonë ekspertët.
Dhimbje stomaku
Vogëlushi juaj gjithmonë do t’ju njoftojë nëse i dhemb barku. Tingujt janë më të gjatë se tingujt e tjerë të të qarit dhe të bërtiturit dhe tunden gjatë të qarit.
Parehati
Si të gjithë të tjerët, foshnjat mund të jenë mjaft të shqetësuar, dhe kjo shpesh ndodh sepse ata thjesht nuk janë të rehatshëm. Ndoshta janë shumë të nxehtë ose shumë të ftohtë ose nuk u pëlqen pozicioni që i vendosni.
E qara për këtë tingëllon si ‘heh’ dhe dallohet nga turma. Ekspertët thonë se kjo është lehtësisht e dallueshme kur qan.
Rritja e dhëmbëve
Thirrja për këtë është gjithashtu shumë e qartë dhe tingëllon si “Guèn”.
Ky tingull shoqërohet me rritje të pështymës dhe foshnja duket se fërkon mishrat e dhëmbëve me njëri-tjetrin. Ju mund t’i ofroni fëmijës tuaj një unazë xhel për përtypje.
Vetmia
Nëse foshnja juaj ka nevojë për një shoqëri të vogël, ajo ka mënyrën e saj për t’ju bërë të ditur. Një klithmë zemërthyese është pjesë e thirrjes që ajo dëshiron t’ju tregojë se është e vetmuar dhe tingëllon si ‘Lelaol’, thonë profesionistët.
Tingulli është i qetë dhe i trishtuar. Me këtë mjaullimë të vogël, foshnja i bën të ditur se është e mërzitur dhe se ka nevojë për një lidhje dhe prani, thonë ata.
Etja
Kur i porsalinduri juaj ka nevojë për një pije, ajo do të bëjë një tingull “jo”. Kjo sepse ‘gjuha e tyre qëron qiellzën’, shpjegojnë ekspertët.
Të gjitha
The Sun shkruan se kur asgjë nuk është mirë, edhe fëmija do të qajë dhe kjo tingëllon si ‘ouin’.
Dëgjoni tingullin e qartë të shkronjës “O” dhe përqafoni fëmijën tuaj për ta bërë të ditur se jeni atje.
You may like
Shëndeti
A janë të sigurta pijet me kafeinë për personat me diabet?
Published
4 hours agoon
May 7, 2025
Personat me diabetë duhet të tregojnë shumë kujdes me ushqimin ashtu si edhe me lëngjet. Ata duhet të heqin dorë nga ëmbëlsirat e përpunuara dhe karbohidratet tjera të rafinuara, që rrisin ndjeshëm nivelet e sheqerit.
Nga ana tjetër ka disa ushqime e pije të përditshme, të cilat është e pamundur t’i shmangesh aq lehtë.
Miliona njerëz në botë tregohen më dorëlëshuar kur vjen puna te pijet me kafeinë, sepse ndryshe nga sheqeri, kafeina supozohet të jetë më pak e dëmshme për personat me diabetë.
A janë të sigurta pijet me kafeinë për personat me diabetë?
Kafeina ul ndjeshmërinë e insulinës dhe rrit nivelin e sheqerit në gjak tek njerëzit e diagnostikuar me diabet të tipit 2, një studim i vitit 2017 shpjegoi se kafeina rrit nivelin e glukozës dhe e mban lart atë për shumë kohë.
Kjo nuk duket diçka e mirë e megjithatë, studimet tjera thonë se disa aspekte të kafeinës janë mirëbërëse për njerëzit që vuajnë nga diabeti. Nëse nuk vuani nga diabeti, ekspertët thonë se nuk duhet të hiqni dorë nga kafeja.
Pirja e dy filxhanëve në ditë ul rrezikun e diabetit të tipit 2 me 12 përqind, sipas studiuesve si kafeja dhe çaji kanë vlera shtesë për shkak të antioksidantëve të cilat mbrojnë trupin dhe rrisin aftësitë mbrojtëse të sistemit imunitar.
Çaji jeshil mundet të ulë rrezikun e shfaqjes së diabetit të tipit dy, është i pasur me antioksidantë. Ky çaj është shumë i mirë për rënien në peshë sepse mbipesha është problem për diabetikët.
Pijet më të mira dhe më të këqija për personat me diabet:
Pijet e gazuara dhe me kafeinë nuk duhen konsumuara, thonë specialistët.
Këto pije kanë më shumë sheqer se sa kafeinë.
Një pije e gazuar ka 37 gramë sheqer ose 9 lugë çaji sheqer dhe vetëm 33 miligram kafeinë.
Pijet me ëmbëlsues artificialë rrisin rrezikun e sëmundjeve të metabolizmit dhe diabetit të tipit 2.
Pijet energjike apo ato pije që pretendojnë të kenë vitamina janë të tmerrshme. Një kanaçe përmban 27 gramë sheqer dhe 28 gramë karbohidrate, duke u kthyer në tmerr të vërtetë për diabetikët dhe jo vetëm.
Vitaminat dhe mineralet merren më mirë nëpërmjet ushqimit e jo pseudo pijeve të shëndetshme.
Sasia e duhur e kafeinës të prekurit me diabet dhe jo vetëm, kur vjen puna tek sasia, ajo nuk është e njëjtë për çdo njeri.
Niveli i sheqerit në gjak rritet ndryshe nga njëri tek tjetri, ndaj i takon njerëzve të mbajnë nën vëzhgim racionet dhe sasitë e pijeve që konsumojnë dhe pasojat që lënë pas. Pirësit e rregullt të kafesë duhet të mbajnë nën kontroll edhe kolesterolin.
Shëndeti
Shtatë perimet që bëhen më të shëndetshme nëse i gatuani
Published
5 hours agoon
May 7, 2025
Perimet na bëjnë mirë, është e vërtetë, por mënyra e gatimit ose më saktë, nevoja për gatim ose jo, luan një rol jo pak të rëndësishëm në aspektin e vlerave shëndetësore që ato ofrojnë.
Kohët e sotme, nevoja e gatimit luan një rol kyç në sasinë dhe volumin e ushqyesve që marrim prej perimeve.
Disa prej tyre janë mirë të hahen të pagatuara e disa të tjera bëhen më të shëndetshme nëse gatuhen.
Këto 7 perime bëhen më të shëndetshme nëse i gatuan
Procesi i gatimti është i domosdoshëm për perimet se aktivizon vitaminat e mineralet, i bën të përthithshme prej trupit.
Domatet
Ka pretendime që gjatë gatimit, domatet humbasin shumë prej sasisë së vitaminës C që ofrojnë, gatimi rrit sasinë e likopenit, një prej antioksidantëve më të fuqishëm, i cili ul rrezikun e sëmundjeve kronike si të zemrës dhe tumoret.
Ekspertët thonë se duhet të siguroheni që domaten ta gatuani me një yndyrë të shëndetshme siç është vaji i ullirit.
Shpargu
Plot me vitaminat A, C dhe E. Gatimi e përmirëson aktivitetin e antioksidantëve me 16 deri 25 përqind e rrit nivelet e acidit fenolik që ul rrezikun e kancerit.
Spinaqi
Duhet gatuar në avull të pakësojë acidin oksalik i cili ndërhyn në përthithjen e hekuri me 53%. Avulli ndihmon në ruajtjen e folatit, që luan rol thelbësor tek ADN-ja dhe ul rrezikun e disa sëmundjeve kancerogjene.
Kërpudhat
Janë të mbushura me antioksidantë, aktiviteti i të cilëve zmadhohet drastikisht kur kërpudhat gatuhen, ato përmbajnë shumë kalium, niacinë dhe zink.
Karrotat
Përmbajnë beta karoten të cilin trupi e transformon në vitaminë A. Gatimi i karrotës me lëkurë trefishon fuqinë e antioksidantëve por mënyrat e duhura janë pjekja, zierja dhe mikrovala. Skuqja e karrotës ul sasinë e antioksidantëve .
Patëllxhani
Nëse patëllxhani gatuhet në avull, përbërësit ndërveprojnë mirë me lëngjet biliare duke lejuar mëlçinë të shpërbëjë më mirë përbërësit dhe sidomos kolesterolin. Studimet thonë se nëse patëllxhani gatuhet në skarë, perimja ruan sasi të larta të acidit klorogenik që ngadalëson çlirimin e glukozës në gjak dhe mundet të ulë tensionin e gjakut dhe rrezikun e diabetit.
Kur patëllxhani zihet, ai arrin të ruajë pjesën më të madhe të antioksidantëve.
Argjinarja
Konsiderohet si e plotfuqishme sa i përket antioksidantëve, që përftohen më shumë kur ajo gatuhet me avull. Kjo mënyrë gatimi rrit me 15 herë sasinë e antioksidantëve. Zierja nuk rekomandohet shumë për argjinaren nëse dëshironi që ajo të ruajë pjesën dërrmuese të vitaminave.

Përveç se një regjim ushqimor i shëndetshëm, disa vitamina specifike mund të jenë të dobishme gjatë muajve të nxehtë të verës për një shëndet optimal, thonë ekspertët botërorë të shëndetit.
Vitamina A – Ndihmon në formimin dhe mirëmbajtjen e lëkurës, dhëmbëve, indeve skeletore dhe membranave të mukozës të shëndetshme. Përfitimi që lëkura merr nga vitamina A është më i rëndësishmi verës. Kjo se priremi të kalojmë më shumë kohë jashtë kësaj stine, është thelbësore të përmirësoni dhe të kujdeseni për shëndetin e lëkurës. Nëse nuk merrni mjaftueshëm, mund të konsideroni marrjen e suplementeve të vitaminës A.
Vitamina C – Kjo vitaminë, është antioksidant që ndihmon në mbrojtjen e qelizave nga dëmtimi i radikaleve të lira, forcon sistemin imunitar, i cili mund të dobësohet si rezultat i udhëtimeve të shumta gjatë verës. Temperaturat e ngrohta shkaktojnë simptoma të ftohjes dhe gripit, që shmangen me vitaminën C.
Vitamina D – Duket e çuditshme që mund t’ju duhet të rrisni marrjen e vitaminës D gjatë verës, pasi trupi ynë prodhon vetë “vitaminën e diellit” kur lëkura e zhveshur ekspozohet ndaj diellit, e gjeneruar nga dielli nuk shpërndahet në mënyrë të barabartë. Faktorë të tillë si koha e ditës, vendndodhja gjeografike, ndotja e ajrit, mosha, ngjyra e lëkurës dhe përdorimi i kremit të diellit, mund të kufizojnë efektivitetin e saj. Nëse nuk po merrni mjaftueshëm vitaminë D nga rrezet e diellit, ngrënia e ushqimeve të fortifikuara me këtë vitaminë dhe marrja e suplementeve të saj, mund të ndihmojë në ngushtimin e hendekut.
Vitamina E – I siguron lëkurës antioksidantë për të eliminuar radikalet e lira të dëmshme e për të mbrojtur lëkurën nga dëmtimet. Kjo vitaminë është e njohur për aftësinë e saj për të nxitur prodhimin e kolagjenit, i cili është thelbësor për ruajtjen e elasticitetit të lëkurës. Kjo është ajo që lëkura ka nevojë gjatë muajve të nxehtë të verës. Përveç kësaj, vitamina E luan një rol në luftimin e mikrobeve. /UBT News/

Menaxhimi i nivelit të lartë të sheqerit në gjak është thelbësor për personat me diabet dhe ndonjëherë edhe disa ushqime të shëndetshme mund të ndikojnë negativisht.
Diabeti i Tipit 2 është forma më e zakonshme, lidhet me mbipeshën, mungesën e aktivitetit fizik apo faktorët gjenetikë.
Sipas institucioneve të shëndetësisë në Britani, rreth 1 në 10 persona mbi 40 vjeç atje vuajnë nga kjo gjendje.
Nëse nuk menaxhohet siç duhet, diabeti çon në komplikime serioze si sulmi në tru, sëmundjet e zemrës e dëmtimet e organeve
Për këtë arsye, njohja e ushqimeve që rrisin sheqerin në gjak është jetike. Ja disa prej tyre që duhen shmangur ose konsumuar me shumë kujdes:
Rrushi
Edhe pse i pasur me antioksidantë, një kokërr rrushi përmban rreth 1 gram karbohidrate. Sasia duket e vogël, por nëse hani një grusht, karbohidratet e sheqeri shtohen. Mjekët kanë këshilluar ta konsumoni në sasi të vogla dhe ta krahasoni me burime të tjera frutash që kanë më pak ndikim në glukozë.
Supat e gatshme
Shumë lloje të supave të gatshme kanë karbohidrate të rafinuara dhe shumë natrium, që mund të ndikojnë negativisht në sheqerin në gjak dhe tensionin e lartë. Mjekët këshillojnë që ato të zëvendësohen me supë me perime të freskëta dhe makarona integrale.
Patatet
Të ziera apo të skuqura, patatet kanë indeks të lartë glikemik, përthithen shpejt dhe rrisin nivelin e sheqerit në gjak. Mjekët këshillojnë që ato të zëvendësohen me patate të ëmbla, të cilat e kanë më të ulët indeksin glikemik dhe përmbajnë më shumë fibra.
Sushi
Ndonëse përmban peshk të shëndetshëm, orizi i bardhë në sushi është i përpunuar e rrit menjëherë nivelin e sheqerit në gjak. Mjekët këshillojnë që të konsumoni sasi të vogla ose provoni sushi me oriz integral.
Frutat e thata
Vetëm një lugë gjelle me rrush të thatë ka 20 gramë karbohidrate dhe sheqer total. Përqendrimi i sheqerit rritet shumë pas tharjes. Mjekët këshillojnë që ta zëvendësoni me fruta të freskëta si mollë apo dardhë në copa të vogla.
Lëngjet e frutave
Edhe pa sheqer të shtuar, një gotë me lëng portokalli përmban aq sheqer sa një pije e gazuar. Mjekët këshillojnë që të zëvendësohen me fruta të freskëta ose ujë me limon dhe mente për freski natyrale.
Drithërat e përpunuara të mëngjesit (cereal)
Shumë marka të drithërave të përpunuara kanë sheqer të fshehur. Ato treten e rrisin sheqerin në gjak menjëherë. Zgjidhja më e mirë është konsumimi i tërshërës së papërpunuar ose drithërave pa sheqer, të kombinuara me fara chia dhe fruta mali.

A janë të sigurta pijet me kafeinë për personat me diabet?

AUDI prezanton modele hibride gjatë verës

Shtatë perimet që bëhen më të shëndetshme nëse i gatuani

PE: Kosova të bëjë reforma për t’iu afruar BE-së, të hapë kapitull të ri bisedimesh me Serbinë

92 vjet nga lindja e mbretëreshës së këngës shqipe, Nexhmije Pagarushës

Publikohet punimi shkencor i profesorit të UBT-së, Alfred Marleku dhe studentes Elona Belaj në revistën prestigjoze “Sage Journals”

Lavrov: Armëpushimi nuk mund të sjellë zgjidhje të qëndrueshme me Ukrainën

Rikthehet “Squid Game”: Publikohet trailer-i i sezonit të tretë dhe të fundit

Arrestohet i dyshuari për shpërthimin e veturës së u.d. të drejtorit të QKUK-së
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT3 months ago
Përgatituni për të udhëhequr politikën e të ardhmes me Fakultetin e Shkencave Politike në UBT
-
Lajmet4 weeks ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT1 week ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesorët Besnik Skenderi, Safet Zejnullahu, Diamanta Skenderi dhe Ferid Selimi publikojnë punimin shkencor mbi AI në arsim