Shëndeti

Nëntë grupet e njerëzve që nuk duhet të pinë kafe

Te disa persona kafeja mund të sjellë pasoja negative.

Published

on

Është vërtetuar se kafeja mund të zvogëlojë rrezikun e zhvillimit të disa llojeve të kancerit, sëmundjeve të zemrës dhe madje mund të ndihmojë në humbjen e peshës. Por në disa njerëz, rezultati do të mungojë dhe mund të ketë pasoja negative me marrjen e kafeinës.

Ja kush duhet t’i kushtojë vëmendje pirjes së kafesë.

Njerëzit që vuajnë nga sëmundjet inflamatore të zorrëve

“Kafeina mund të përshpejtojë tretjen dhe gjithashtu të rrisë shanset për diarre, e cila është një nga simptomat kryesore të sëmundjes inflamatore të zorrëve”, shpjegon dietologia Angel Planels, duke shtuar se është e mençur të shmangni pirjen e kafesë nëse vuani nga IBS.

Nëse keni glaukoma

“Presioni intraokular mund të rritet te personat që kanë glaukoma dhe kur konsumojnë kafe, nëse duhen besuar kërkimet. Prandaj ekspertët këshillojnë që të reduktohet marrja e kafeinës apo edhe të shmanget, por mendoj se nevojiten kërkime shtesë”, shton Planels.

Nëse keni një fshikëz tepër aktive

“Të gjithë e dimë se është më mirë të mos pini një filxhan të madh kafe përpara një udhëtimi të gjatë, veçanërisht nëse nuk mund të shkoni lehtë në tualet. Marrja e kafeinës vetëm mund të përshpejtojë punën e fshikëzës, prandaj do t’ju duhet të urinoni më shpesh”, shpjegon Sue Heikinen, një nutricioniste.

Nëse nuk pini shpesh kafe, mund të jeni shumë më të ndjeshëm ndaj kafeinës.

Personat që vuajnë nga sëmundjet e zemrës

Duke qenë se kafeina mund të shkaktojë një rritje të menjëhershme të presionit të gjakut dhe të përshpejtojë punën e zemrës, është e rëndësishme që çdo person që ka probleme me zemrën të jetë i kujdesshëm dhe të flasë me një mjek se sa kafe mund të pi, shpjegoi Kelly McGrain, nutricioniste.

Gratë shtatzëna

“Shoqata Amerikane e Gjinekologjisë këshillon që gratë shtatzëna të mos pinë më shumë se dy filxhanë kafe në ditë për të reduktuar rrezikun e abortit dhe lindjes së parakohshme. Megjithatë, një studim i publikuar vitin e kaluar thotë se nuk ka sasi të sigurt kafeje për gratë shtatzëna dhe se çdo grua shtatzënë duhet të flasë me gjinekologun e saj se sa kafe duhet të pimë”, tha Heikinen.

Ushqyerja me gji

“Duke qenë se kafeina është një stimulues dhe diuretik, është e mundur që një nënë që ushqen me gji të vuajë nga dehidratimi, prandaj ekspertët këshillojnë që kafeina të shmanget në këtë fazë, ashtu si në shtatzëni”, shton Planels.

Njerëzit me çrregullime të gjumit

“Është e qartë se pas një nate pa gjumë, fillimisht do të kapni një filxhan kafe, por pikërisht ky zakon mund të çojë në një rreth vicioz pagjumësie dhe lodhjeje gjatë ditës. Edhe nëse mendoni se kafeja e pasdites nuk iu prish gjumin, në fakt mund ta bëjë këtë. Këshilla është të pini kafen e fundit gjashtë orë para se të shkoni në shtrat”, shprehet Heikinen.

Njerëzit që vuajnë nga ankthi ose sulmet e panikut

“Kafeina është një stimulues që mund të përkeqësojë ankthin dhe nëse vuani shpesh prej tij, mendoni të reduktoni marrjen e kafeinës”, paralajmëron McGain.

Nëse vuani shpesh nga diarreja

“Disa njerëz pinë kafe pasi zgjohen për të funksionuar zorrët e tyre, por ky efekt nuk është i dëshirueshëm për njerëzit që kanë shpesh diarre. Ndoshta zgjidhja më e mirë do të ishte kafeja pa kafeinë, megjithëse çdo lëng do të stimulojë tretjen”, tha Heikinen.

Personat që kanë epilepsi

“Edhe pse ky është një studim i vogël, një studim i kohëve të fundit zbuloi se konsumimi i kafesë shoqërohet me sulme më të shpeshta, por sigurisht që nevojiten më shumë studime”, tha Planels.

Nëse keni epilepsi, bisedoni me një neurolog se sa kafe duhet të pini.

Aktualitet

Në Podujevë për herë të parë përurohet Shërbimi i Hemodializës

Published

on

Podujeva për herë të parë bëhet me Shërbim të Hemodializës, ku në solemnitetin e organizuar me këtë rast, u vlerësua se ky shërbim zgjidh problemin e pacientëve të kësaj ane, të cilët deri më tani për shërbim të hemodializës udhëtonin kryesisht në Prishtinë.

Në këtë ngjarje morën pjesë edhe kryeministri në detyrë Albin Kurti dhe ministri në detyrë i Shëndetësisë Arben Vitia.

Shërbimi i Hemodializës është një procedurë mjekësore që përdoret për të trajtuar pacientët me dështim të veshkave (insuficiencë renale), veçanërisht kur veshkat nuk janë më në gjendje të kryejnë funksionin e tyre normal të pastrimit të gjakut.

Hemodializa është një trajtim që përdor një makinë speciale (dializator) për të pastruar gjakun nga toksinat dhe mbetjet që grumbullohen në trup; larguar lëngjet e tepërta; rregulluar nivelet e elektroliteve si natriumi, kaliumi, kalciumi, etj.

Gjatë seancës, gjaku i pacientit nxirret nga trupi, kalon përmes dializatorit ku pastrohet dhe kthehet sërish në trup.

Continue Reading

Shëndeti

Gjumi i dobët ju shkatërron shëndetin? Ja shenjat alarmante që nuk duhet t’i injoroni

Published

on

A ndihesh i lodhur edhe pse ke fjetur mjaftueshëm? Harron shpesh, je i irrituar pa arsye apo të zë gjumi në timon?

Ekspertja britanike Dr. Deborah Lee paralajmëron: këto nuk janë rastësi, por sinjale të qarta se po vuan nga mungesa e gjumit cilësor.

Shumë njerëz e nënvlerësojnë rëndësinë e gjumit, por ai është thelbësor për shëndetin mendor dhe fizik

Disa nga shenjat që tregojnë se trupi po vuan për gjumë cilësor janë:

– Lodhje kronike, edhe pas një nate të gjatë gjumi

– Harresë, përqendrim i dobët dhe mjegullim mendor

– Ndryshime të shpeshta humori, ankth apo depresion

– Zgjime të shpeshta gjatë natës

– Nevoja për të dremitur gjatë ditës

Sipas Dr. Lee, mungesa e gjumit rrit rrezikun për sëmundje të zemrës, diabet dhe obezitet. Nëse këto simptoma zgjatin me javë të tëra, mos i injoro – kërko ndihmë profesionale sa më parë! Gjumi nuk është luks. Është shpëtim.

Continue Reading

Shëndeti

Çdo ditë një grusht arra, për zorrë të pastra dhe imunitet të fortë

Published

on

Arrat janë aleatët idealë për zorrë të shëndetshme, nga fibra te omega-3, ja pse një grusht në ditë sjell përfitime të jashtëzakonshme.

Shëndeti i sistemit tretës është më tepër sesa një jashtëqitje e rregullt, ndikon në imunitet, nivelin e energjisë dhe në gjendjen shpirtërore.

Në qendër të gjithçkaje ndodhen zorrët e miliarda mikroorganizma që jetojnë aty. Nëse duam ta ruajmë këtë mikroflorë të shëndetshme, ushqimi luan rol kyç.

Ndër të gjitha ushqimet që ndihmojnë zorrët, një frut i thatë veçohet në mënyrë të veçantë. Sipas gastroenterologut Dr. Will Bulsiewicz, zgjedhja më e mirë për shëndetin e zorrëve janë arrat.

Ja pse pikërisht ato e meritojnë titullin e frutit më të dobishëm për tretjen.

Pse arrat janë zgjedhja më e mirë për zorrët?

Fijet ushqimore ushqejnë bakteret e dobishme

Një porcion arrash (rreth 28 gramë) përmban dy gramë fibra ushqimore.

Siç shpjegon gastroenterologu, “Fijet janë thelbësore për shëndetin e mikrobiomës. Shumica i konsumojnë shumë më pak sesa sasia e rekomanduar.”

Fijet nxisin jashtëqitje të rregullt, parandalojnë kapsllëkun dhe ushqejnë bakteret e dobishme në sistemin tretës. Rezultati është një mikroflorë më e balancuar dhe një tretje më e mirë.

Acidet yndyrore omega-3 ulin inflamacionin

Arrat janë një nga burimet e acideve yndyrore omega-3, të acidit alfa-linolenik. Përveç që janë të mira për zemrën, yndyrnat omega-3 ndikojnë dhe në zorrë.

Ato ndihmojnë në rritjen e baktereve të dobishme e reduktimin e inflamacionit që dëmton mukozën e zorrëve. Kjo forcon barrierën mbrojtëse të murit të zorrëve dhe ul rrezikun që substanca të dëmshme të kalojnë në qarkullimin e gjakut.

Nxisin prodhimit e acidit butirik

Acidi butirik është acid yndyror me zinxhir të shkurtër, i rëndësishëm për shëndetin e zorrës së trashë. Nivelet më të larta të butiratit janë të lidhura me më pak inflamacion, qarkullim më të mirë të gjakut, funksion të rregullt të zorrëve e nmikrobiomë më të shëndetshme.

Ky acid vepron si karburant për qelizat e zorrëve dhe mbështet drejtpërdrejt një tretje të shëndetshme.

Antioksidantët e fuqishëm mbrojnë qelizat e zorrëve

Arrat janë të pasura me antioksidantë si elagitanina e flavonoidet, që mbrojnë qelizat e zorrëve nga stresi oksidativ, proces që shkakton dëmtim të indeve.

Shëndeti i zorrëve fillon me një grusht arrash

Frutat e thata janë të dobishme për tretjen se përmbajnë fibra dhe yndyra, por arrat veçohen për shkak të kombinimit të lëndëve ushqyese që veprojnë drejtpërdrejt mbi mikrobiomën.

Nëse doni të përmirësoni shëndetin e zorrëve, përfshirja e një grushti arrash në përditshmëri është një hap i thjeshtë dhe efektiv. Përveç që janë të shijshme dhe ngopëse, ato mund të kenë përfitime afatgjata për gjithë trupin.

Continue Reading

Shëndeti

Pse dushi me ujë të ftohtë nuk është zgjidhja e duhur gjatë vapës?

Published

on

Kur temperaturat arrijnë nivele përvëluese dhe një zhytje në det nuk është e mundur, një dush i ftohtë duket si shpëtim. Por, sipas Dr. Adam Taylor, profesor i anatomisë në Universitetin e Lancaster, kjo qasje nuk është aq efektive sa mendojmë për të freskuar trupin.

Në një artikull për The Conversation, ai shpjegon pse ndodh kjo, bazuar në mënyrën se si funksionon trupi ynë.

Si freskohet trupi në mënyrë natyrale?

Temperatura për funksionimin normal të trupit është 37°C. Kur temperatura e brendshme rritet mbi këtë nivel, truri aktivizon mekanizmat e ftohjes: dërgon sinjale nervore për të zgjeruar enët e gjakut pranë lëkurës dhe për të stimuluar djersitjen.

Nëse trupi mbetet për një kohë të gjatë në temperatura mbi 39–40°C, mund të dëmtohen organet. Trupi përdor disa strategji për të ruajtur ekuilibrin termik:

Rrezatimi i nxehtësisë – rreth 60% e nxehtësisë lëshohet në mjedis përmes valëve termike.

Djersitja – kur mjedisi është më i nxehtë se trupi, djersitja bëhet mekanizmi kryesor për ftohje, duke larguar rreth 22% të nxehtësisë.

Avullimi, konduksioni dhe konveksioni – trupi humbet nxehtësi edhe përmes kontaktit me ajrin, ujin ose sipërfaqe të ftohta.

Për të ndihmuar këtë, enët e gjakut pranë sipërfaqes së lëkurës zgjerohen, duke çuar më shumë gjak pranë lëkurës, që është më e ftohtë. Gjaku qarkullon për të transferuar nxehtësinë nga brendësia drejt sipërfaqes së trupit.

Dush i ftohtë apo i ngrohtë?

Kur përballeni me valë të madhe të të nxehtit, mekanizmat e trupit nuk mjaftojnë. Edhe pse dush i ftohtë duket si shpëtim i menjëhershëm, efektet në realitet mund të jenë të kundërta: Uji i ftohtë ngushton enët e gjakut pranë lëkurës, duke reduktuar rrjedhjen e gjakut në sipërfaqe e bllokuar ftohjen e trupit.

Trupi “mashtron veten” se nuk ka nevojë të freskohet më. Uji i ftohtë nuk pastron lëkurën, pasi nuk largon sebumin e papastërtitë siç bën uji i ngrohtë.

Ekspozimi ndaj ujit me temperaturë rreth 15°C shkakton “shok nga të ftohtit”, një reagim i rrezikshëm që përfshin rritje të tensionit të gjakut, rrahje të çrregullta të zemrës e në raste ekstreme, rrezik për jetën, sidomos tek personat me sëmundje të zemrës.

“Fatmirësisht, këto raste janë të rralla e nuk ndodhin me  dush të ftohtë në shtëpi, por për të qenë të sigurt, është më mirë të shmangni ekspozimin e befasishëm ndaj ujit të akullt gjatë ditëve shumë të nxehta,” thekson Dr. Taylor.

As një dush i nxehtë nuk është zgjidhje, uji më i ngrohtë se trupi shton nxehtësinë e brendshme, duke rritur temperaturën trupore.

Cila është zgjidhja më e mirë?

Sipas Dr. Taylor, një dush ose banjë me ujë të vakët (rreth 26–27°C) është zgjidhja më e mirë në ditët me vapë ekstreme. Kjo temperaturë ndihmon gjakun të lëvizë drejt sipërfaqes së trupit për t’u freskuar, pa ngushtuar enët apo aktivizuar reagime mbrojtëse që ruajnë nxehtësinë.

Uji i vakët ndihmon gjithashtu në pastrimin e lëkurës dhe parandalimin e problemeve si puçrrat dhe pikat e zeza, duke hapur butësisht poret.

Nëse ndjeni se kërkoni freski të menjëhershme, mund ta provoni ujin e ftohtë, por duke ulur temperaturën gradualisht, në mënyrë që të mos shokoni sistemin e brendshëm të rregullimit të temperaturës. Kjo metodë ndihmon trupin të përshtatet pa stres dhe shmang efektet negative.

Continue Reading

Të kërkuara