“Kosova and New Urbanism: Resilience, Innovation, Technology, Sustainability and Investments”, ishte konferenca e parë e cila u mbajt në Parkun Shkencor Inovativ të UBT-së në Lipjan, në prag të shënimit të 15-të vjetorit të Pavarësisë së Kosovës, nën organizimin e UBT-së, Rrjetit të Bizneseve të Diasporës Shqiptare dhe Federatës Panshqiptare të Amerikës “VATRA”.
Në këtë konferencë me karakter shkencor u prezantuan disa punime dhe u dhanë rekomandime të shumta për urbanizmin e ri, duke i dhënë theks të veçantë qëndrueshmërisë, inovacionit, teknologjisë dhe investimeve strategjike.
Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi falënderoi të pranishmit për pjesëmarrje në këtë konferencë me karakter shkencor, njëherit theksoi se urbanizmi i ri është një qasje dhe praktikë shumë e rëndësishme e cila mund t’u shërbejë të gjithë profesionistëve të fushës për të planifikuar qytetet, vendbanimet e lagjet në bazë të këtyre premisave.
Rektori Hajrizi potencoi se UBT ka ndërtuar një ekosistem në vlera dhe cilësi, duke i dhënë hapësirë të veçantë krijimit të programeve të reja, të cilat i japin karakter tjetër nivelit të studimeve akademike në fushën e urbanizmit.
“Programet Arkitekturë dhe Planifkim Hapësinor; Inxhnieri e Ndërtimit dhe Infrastrukturës; Inxhinieri e Energjisë dhe Menaxhment; Menaxhimi i Patundshmërive dhe Infrastrukturës; Agrikultura dhe Inxhinieria e Mjedisit janë të gjitha programe aktive në UBT, e të cilat i shërbejnë vizionit tonë për të ofruar programe të veçanta studimi në temat dhe fushat që trajtojmë në këtë konferencë. Përveç kësaj, ne në UBT kemi bërë bashkë fushat Zhvillimi i Qëndrueshëm dhe Planifikimi Urban, duke dizajnuar dhe akredituar një program të veçantë që integron këto dy komponente. Ndërsa këtë vit do të jemi dëshmitar të diplomimit të gjeneratës së parë master të programit master Planifikim Urban dhe Zhvillim i Qëndrueshëm- në gjuhën shqipe”, tha rektori Hajrizi.
Themeluesi i kompanisë “Christopher Hyland Inc.”, njëherit drejtori i “Hylandtown”, Christopher Hyland vlerësoi lart angazhimin e profesorëve universitarë dhe të studentëve për të kontribuuar në fushën e urbanizmit, teksa njëherit prezantoi para të pranishmëve rreth impaktit të trafikut dhe standardeve arkitektonike.
Mes tjerash, Hyland theksoi se Kosova ka një arkitekturë unike dhe bashkëkohore, duke ofruar në të njëjtën kohë edhe një nderim të së kaluarës, apo historisë, e me këtë rast kjo e bën të veçantë.
“Janë të panumërta rrëfimet e dizajnit arkitekturor dhe urban të Kosovës që, së bashku, ofrojnë themelin nga i cili, për të krijuar arkitekturë unike e bashkëkohore, në shkallë të ndryshme, duhet nderuar të kaluarën, duke ofruar mundësi të reja stilistike, të gjitha për të gjetur vend në urbanizmin e ri”, theksoi Hyland.
Profesori ndërkombëtar nga Universiteti i Lisbonës në Portugali, Jorge de Brito, diskutoi para të pranishmëve rreth temës “The Past and Future of Sustainable Concrete”, duke shtjelluar detaje rreth të kaluarës dhe të ardhmes së betonit të qëndrueshëm.
Profesori Jorge de Brito theksoi se shtyllat e qëndrueshmërisë janë kryesisht mjedisore, ekonomike dhe sociale, teksa për kufizimet e përbashkëta për analizat ekzistuese të qëndrueshmërisë konsiderohen kufijtë (fazat e ciklit jetësor), si dhe llogaridhënia e ndikimeve (ndikimet e shmangura).
Ai vlerësoi se janë disa masa për të nxitur betonin e qëndrueshëm, ndër to: masat për përmirësimin e qëndrueshmërisë (qëndrueshmëria ndihmon në ruajtjen e mjedisit), masat për të ndalur varësinë e rezistencës së betonit nga procedurat e projektimit strukturor (rezistenca dëmton mjedisin), materialet jo konvencionale (përkatësisht ato që mund të zëvendësojnë lidhësit konvencionalë), marrja e të dhënave të besueshme për ndikimet dhe kostot mjedisore, si dhe dizajn i bazuar në performancë.
Qëllimi i konferencës “Kosova and New Urbanism: Resilience, Innovation, Technology, Sustainability and Investments”, ishte ndarja e njohurive dhe pikëpamjeve të ekspertëve dhe profesionistëve mbi parimet e urbanizmit të ri, si mundësi unike për të ndikuar në të ardhmen e Kosovës.
Ekipi përfaqësues i Kosovës në First Global Challenge 2025, është takuar me Ambasadoren e Republikës së Kosovës në Panama, Heroina Telaku, dhe Sekretaren e Parë të Ambasadës, Gjylymsere Ahmetgjekaj, gjatë ceremonisë hapëse të kësaj gare prestigjioze ndërkombëtare të robotikës.
Takimi u zhvillua në një atmosferë miqësore dhe frymëzuese, ku u diskutua mbi punën, përkushtimin dhe arritjet e ekipit të Kosovës.
Ambasadorja Telaku shprehu mbështetjen për të rinjtë kosovarë, të cilët po e përfaqësojnë me dinjitet dhe krenari vendin në një skenë globale të dijes dhe inovacionit.
Në një atmosferë madhështore, mes flamujve të mbi 190 shteteve dhe duartrokitjeve të mijëra pjesëmarrësve nga e gjithë bota, flamuri i Kosovës u valëvit me krenari në ceremoninë e hapjes së First Global Challenge 2025 në Panama. Ky është momenti kur rinia e Kosovës, përmes ekipit First Kosovo, hyn në arenën botërore të inovacionit, teknologjisë dhe kreativitetit.
Në këtë ngjarje madhështore, ekipi përfaqësues i Kosovës – First Kosovo, i përbërë nga të rinj të talentuar që janë përgatitur me muaj në laboratorët e UBT-së, do të garojë për të treguar kreativitetin, dijen dhe shpirtin inovativ të rinisë kosovare. Ata do të përfaqësojnë Kosovën në një nga garat më të rëndësishme botërore në fushën e robotikës dhe teknologjisë.
Tema e sivjetshme e garës, “Biodiversiteti dhe ndryshimet klimatike”, synon të nxisë të rinjtë të krijojnë zgjidhje teknologjike që ndihmojnë në mbrojtjen e mjedisit dhe ruajtjen e jetës në planetin tonë.
UBT, si partneri institucional që ka mbështetur këtë iniciativë që nga fillimi, është vlerësuar më herët me medalje të artë ndërkombëtare për kontributin e jashtëzakonshëm në promovimin e edukimit STEM dhe pjesëmarrjen e suksesshme të ekipeve kosovare në garat globale të robotikës.
Në këtë garë të dijes dhe inovacionit, të rinjtë e Kosovës po e bëjnë vendin tonë të njihet si një forcë e re kreative në hartën teknologjike botërore.
Një grup i ish-deputetëve të Parlamentit Federal të Austrisë, bashkë me politikanë dhe ekspertë të angazhuar në fushën e arsimit dhe çështjeve sociale, vizituan Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së.
Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, e mirëpriti delegacionin dhe theksoi rëndësinë e vazhdimit të bashkëpunimit me universitetet austriake, duke u angazhuar për të forcuar edhe më tej lidhjet akademike dhe shkencore. Ai gjithashtu falënderoi për ndihmën dhe mbështetjen që Austria ka ofruar për zhvillimin e arsimit dhe kërkimit në Kosovë.
Delegacioni austriak ishte i udhëhequr nga prof. Josef Höchtl dhe përfshinte personalitete të rëndësishme si dr. Ernst Wurz, Stefanie Zobl, dhe Franz Fuchs, ndërsa takimi u zhvillua në praninë e drejtuesve të UBT-së, si dhe të stafit akademik dhe administrativ të universitetit.
Delegacioni u informua për sukseset dhe arritjet e UBT-së, si institucioni më inovativ në Kosovë, që ka një pozicion të fortë si lider në fushën e arsimit dhe kërkimit shkencor, si dhe për angazhimin e tij në zhvillimin e teknologjisë dhe bizneseve inovative.
Në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së, u zhvillua një ligjëratë e veçantë tematike nga eksperti ndërkombëtar në fushën e harduerit open source, Jo Hinchliffe, në kuadër të aktiviteteve para konferencës Software Freedom Kosova (SFK).
Ligjërata u organizua në bashkëpunim me FLOSSK dhe tërhoqi studentë, profesionistë dhe entuziastë të teknologjisë nga fusha e inxhinierisë dhe harduerit inovativ.
Jo Hinchliffe, i njohur për projektet e tij kreative dhe pasionin që përcjell tek audienca, ka kontribuar rregullisht në Raspberry Pi Magazine, ndërsa gjatë karrierës së tij ka punuar në projekte të ndryshme të harduerit, përfshirë ndërtimin e raketave dhe zhvillimin e sistemeve inovative harduerike.
Në kuadër të ligjëratës me temën “Certifikimi i një projekti harduerik open source”, Jo Hinchliffe demonstronte dizajnimin e një komponenti në KiCad dhe shpjegonte procesin e aplikimit për certifikim të një projekti open source. Studentët u njohën me standardet ndërkombëtare të dizajnimit dhe certifikimit të projekteve harduerike open source, duke marrë këshilla praktike për zhvillimin e projekteve të tyre inovative.
Ky aktivitet ishte veçanërisht i përshtatshëm për studentët e Fakultetit të Inxhinierisë Mekatronike dhe fushave të ngjashme, të cilët shprehën interes të madh për zhvillimin e sistemeve harduerike dhe teknologjive moderne. Pjesëmarrësit vlerësuan mundësinë e jashtëzakonshme për të mësuar direkt nga një ekspert ndërkombëtar dhe për të marrë njohuri të vlefshme mbi praktikat më të mira në fushën e harduerit open source.