Kulturë
Në përkujtim të Musine Kokalari: Në qendër të diktaturës, një shkëndijë e mendimit të lirë
Published
4 months agoon
By
Betim GashiNë ditën e 13 gushtit të vitit 1983, kaloi në amshim një nga figurat më të ndritshme të mendimit dhe luftës intelektuale shqiptare, Musine Kokalari.
Në këtë përvjetor të ndarjes së saj nga jeta, kujtojmë Musinenë jo vetëm si një shkrimtare dhe një politikane të përkushtuar, por si një simbol të qëndresës dhe sakrificës në një kohë kur mendimi i lirë ishte i ndaluar dhe të drejtat njerëzore ishin të shkelura. Pavarësisht persekutimeve dhe burgimeve që përjetoi gjatë regjimit komunist, trashëgimia e saj intelektuale dhe përpjekjet për të mbrojtur idealet e demokracisë mbeten një dritë e fuqishme dhe frymëzuese për të gjithë ata që besojnë në lirinë dhe drejtësinë.
Musine Kokalari, një emër që pasqyron një epokë të mbushur me shpresë dhe dhembje, lindi më 10 shkurt 1917 në Adana të Turqisë. Me ndihmën e një rruge të vështirë dhe sfiduese, familja e saj u kthye në Shqipëri në vitin 1921 dhe u vendos në Gjirokastër, ku Musineja filloi të ndizej nga drita e edukimit. Ajo kreu shkollën fillore dhe më pas vazhdoi në Institutin “Nëna Mbretëreshë”, ku mësoi të hidhte hapat e saj të parë në botën e dijes.
Në vitin 1939, ndërsa ende ishte studente në Universitetin e Romës, Musine Kokalari botoi librin e saj të parë, “Siç më thotë nënua plakë”. Një vit më vonë, me zemër dhe mendje të ndritur, ajo dhe një grup intelektualësh formuan Partinë Socialdemokrate, duke e shtruar kështu rrugën për një të ardhme më të drejtë. Gazeta “Zëri i Lirisë”, e cila doli në dritë falë përpjekjeve të saj, u bë një simbol i shpresës dhe frymëzimit.
Përpjekjet e saj u ndëshkuan me një çmim të rëndë. Më 12 nëntor 1944, vëllezërit e saj, Muntaz dhe Vesim Kokalari, u pushkatuan nga regjimi komunist. Në katër ditët që pasuan, Musineja u arrestua dhe përjetoi 17 ditë torturash dhe vuajtjesh në burg. Megjithatë, ajo nuk ndaloi së shkruari. Në janar 1945, botoi librin e saj të tretë, “Sa u tund jeta”.
Në vitin 1946, Musine Kokalari u arrestua për herë të dytë dhe u dënuar me 20 vjet heqje lirie. Pavarësisht qëndrimeve të saj të forta dhe bindjeve të thella për lirinë dhe të drejtat njerëzore, ajo nuk u dorëzua. Pas 15 viteve në burg, ajo u dërgua në internim në Rrëshen dhe më pas në Mirditë. Në vitin 1962, në një akt të padrejtë, iu ndalua edhe një herë liria, duke u dënuar me 5 vjet internim.
Në vitin 1981, Musine Kokalari u sëmur rëndë dhe dy vjet më vonë, në një njësi të errët dhe të largët, ajo ndërroi jetë. Megjithatë, përpjekjet e saj për të arritur drejtësinë dhe dritën e lirisë nuk u harruan. Në vitin 1993, Presidenti i Republikës, me një nder të vonuar, e shpalli atë “Martir i Demokracisë”, një titull që e përjetëson përkushtimin dhe sakrificën e saj për një Shqipëri më të drejtë dhe më të lirë.
Në një letër të mbetur në fondin e ish-Arkivit të Partisë në AQSH, Musine Kokalari i shkroi Enver Hoxhës, duke kërkuar shqyrtimin e internimit të saj dhe kthimin e dorëshkrimeve folklorike të mbledhura. Ajo ishte një simbol i pasionit dhe guximit për të kërkuar të drejtën, madje edhe përballë diktaturës dhe përpjekjeve të brutales.
Historia e Musine Kokalari është një testimoni e fuqishme e qëndrueshmërisë dhe guximit për të ndjekur idealet e lirisë dhe drejtësisë, edhe kur një sistem tërësisht represiv përpiqej të zhbënte çdo formë të mendimit të lirë./UBTNews/
You may like
Magazinë
Pirro i’a fshiu këngën Parashqevit, flasin nga kompania menaxhuese për të drejtat e autorit
Published
2 days agoon
December 20, 2024Lajmi që kënga ‘E duam lumturinë’ u fshi nga Pirro Çako ishte një ndër artikujt më të lexuar sot.
Publiku ka agravuar me komente të shumta në rrjet në lidhje me padrejtësinë që sipas tyre po i bëhet Parashqevi Simaku.
Ky veprim ka rikthyer vëmendjen tek artisti dhe muzikanti, që shpeshherë ka qenë nën hije të përjetshme të këngëtarëve më të njohur.
Të drejtat e këngës janë në menaxhimin e kompanisë “FOLÉ”. Ky ndryshim simbolizon hap të ri në mbrojtjen e të drejtave të artistëve shqiptarë, për të siguruar që ata të marrin atë që u takon nga puna. Pakënaqësitë e mëparshme për mënyrën si janë trajtuar të drejtat e autorit po shndërrohen në një debat më të gjerë mbi nevojën për transparencë dhe mbështetje institucionale për artistët.
Pirro Çako fshin nga YouTube këngën me 6 milion shikime të Parashqevi Simakut
UBT News ka kontaktuar me “FOLÉ” të cilët u shprehen se:
“Kënga e Parashqevit është një krijim i artistit Pirro Cako dhe të gjitha të drejtat e kësaj kënge i përkasin atij. Kemi vërejtur se kjo këngë është publikuar në disa platforma të tjera në mënyrë të paautorizuar (pirate). Si rrjedhojë, ne kemi ndërmarrë hapa ligjorë dhe kemi bërë disa kërkesa zyrtare tek YouTube për të hequr përmbajtjen e shpërndarë pa leje. Falenderojmë të gjithë ata që respektojnë të drejtën e autorit dhe mbështesin krijimtarinë artistike të mbrojtur ligjërisht. Me respekt, FOLÉ”, thanë ata. /UBT News/
Magazinë
Angelina pranon se ndihet shpesh e vetmuar: Nuk e kam kuptuar si është të jetosh vetëm!
Published
2 days agoon
December 20, 2024Edhe pse Angelina gëzon shoqërinë e fëmijëve të saj, pranoi se ndihet e vetmuar e lidhet me personazhin e Maria Callas, të cilën e portretizon në filmin e ardhshëm “Maria”.
Jolie ka treguar për revistën Mirror se shpesh është vetëm e ndihet e vetmuar.
“Unë kam fëmijët e mi, të cilët i adhuroj, si e rritur ndihem shpesh vetëm. Ndihem e lidhur me vetminë që përjeton Maria në film. Ende nuk e kam kuptuar plotësisht si ta jetoj jetën tënde kur je vetëm. Ndoshta shumë artistët e shohin si një lloj lirie, por edhe izolimi”, tha ajo.
Angelina u nominua për Golden Globe për rolin e Marie Callas dhe filmi për këngëtaren legjendare të operës mund të shihet në kinema vitin e ardhshëm. Aktorja tregon se puna ishte emocionalisht sfilitëse, si “terapi”, se lotët në ekran ishin pasqyrë e dhimbjes dhe trishtimit të saj.
Përveç premierës, Angelina përballet me një tjetër betejë ligjore vitin e ardhshëm, Brad Pitt paditi ish-bashkëshorten për shitjen e aksioneve në vreshtin Chateau Miraval për 60 milionë euro. Pitt pretendon se Angelina shkeli marrëveshjen verbale, ndërsa ekipi ligjor pretendon se hodhi poshtë ofertën e Brad për ta blerë nga biznesi e nuk donte të nënshkruante marrëveshje moszbulimi që ishte pjesë e marrëveshjes.
Tetë vite më parë ajo u nda nga aktori Brad Pitt, me të cilin ishte përfshirë në mosmarrëveshje të gjata ligjore për kujdestarinë e gjashtë fëmijëve të tyre dhe sot po bën një betejë ligjore me të për pronësinë e një vreshti në Francë. /UBT News/
Magazinë
Pirro Çako fshin nga YouTube këngën me 6 milion shikime të Parashqevi Simakut
Published
3 days agoon
December 20, 2024Kënga “E duam lumturinë” e Parashqevi Simakut, një prej hiteve më të njohura të muzikës shqiptare, ka pësuar një ndryshim të papritur në platformën YouTube, duke shkaktuar një valë diskutimesh dhe spekulimesh në media dhe rrjetet sociale.
Pas më shumë se nëntë vjetësh në YouTube e me gati 6 milion shikime, versioni origjinal i këngës është fshirë nga kanali jozyrtar ku ishte ngarkuar. Një javë më parë, kënga kishte përjetuar rritje në numrin e klikimeve, me më shumë se 200 mijë vizita të reja.
Parashqevi Simaku, e cila është bërë simbol i muzikës shqiptare, duket se nuk ka përfituar monetarisht nga vepra e saj. Mungesa e menaxhimit të duhur të të drejtave të autorit ka qenë pengesë për shumë artistë, që çdoherë përballen me sfida në industrinë muzikore.
Fshirja e “E duam lumturinë” ka ngritur shumë pyetje. Pse u fshi kënga dhe kush është përgjegjës për këtë? Pas pak ditësh, kënga është rihedhur në YouTube, këtë herë nga kanali zyrtar i Pirro Çakos, kompozitorit të saj.
Ky veprim ka rikthyer vëmendjen tek artisti dhe muzikanti, që shpeshherë ka qenë nën hije të përjetshme të këngëtarëve më të njohur.
Të drejtat e këngës janë në menaxhimin e kompanisë “FOLÉ”. Ky ndryshim simbolizon hap të ri në mbrojtjen e të drejtave të artistëve shqiptarë, për të siguruar që ata të marrin atë që u takon nga puna. Pakënaqësitë e mëparshme për mënyrën si janë trajtuar të drejtat e autorit po shndërrohen në një debat më të gjerë mbi nevojën për transparencë dhe mbështetje institucionale për artistët.
Me këngën e saj, Parashqevi Simaku jo vetëm që ka rikthyer nostalgji te adhuruesit e muzikës tradicionale, por ka nxitur reflektim të rëndësishëm mbi sfidat që kanë artistët në botën digjitale. Pavarësisht nga fshirja e këngës, mbështetja e madhe nga publiku tregon se vlera e artit të saj është e pakontestueshme. Manifestimi i interesit të ri për këngën u ndihmua nga mediat sociale, ku fansat dhe përkrahësit e saj e kanë bërë këngën një nga temat më të diskutuara. Në një periudhë ku artistët e rinj shfaqin talentin në rrjetet sociale, rikthimi i këtij hiti të njohur tregon se arti vazhdon të ketë fuqi të madhe në krijimin e lidhjeve dhe mbështetje të ndërsjellë.
Përkundër pengesave që hasin artistët, pasioni për muzikën e traditat shqiptare mbetet i fortë. Një reflektim mbi vlerat që përfaqëson Simaku dhe këngët e saj, shërben si frymëzim për krijuesit e rinj, duke i inkurajuar të luftojnë për të drejtat e për të siguruar një vend në skenë. Me rikthimin e “E duam lumturinë”, shumë e kanë vënë re se krijuesit përpiqen të marrin kontrollin e duhur mbi punën e tyre
Ky rast shërben si levë për ndryshime, duke kontribuar në evoluimin e një skene muzikore të shëndetshme dhe më të drejtë për artistët. /UBT News/
Kulturë
Kongresi i Tiranës, pararendësi i kuvendeve kundër copëtimit të Shqipërisë
Published
3 days agoon
December 19, 2024By
UBT NEWSNë një periudhë kur Shqipëria po përballej me sfidat e ekzistencës së saj si shtet, dhjetori i vitit 1918 shënoi fillimin e një kapitulli të ri në historinë kombëtare. Kongresi i Tiranës, i mbajtur më 19 dhjetor 1918, u ngjiz si një shprehje e fortë e vullnetit për të mbrojtur tërësinë territoriale të Shqipërisë dhe për të riorganizuar strukturat shtetërore pas rrënimeve të Luftës së Parë Botërore.
Ky Kongres, i pari në një varg mbledhjesh historike që do të pasonin, shërbeu si pararendës i Kuvendit të madh të Lushnjes (28-31 janar 1920), duke i hapur rrugën konsolidimit të pavarësisë dhe përpjekjeve për unitet kombëtar. Nismëtarët e tij ishin ndër figurat më të shquara të kohës, burra me vizion që kuptonin domosdoshmërinë e ruajtjes së kufijve dhe tërësisë territoriale në një kohë kur fuqitë e mëdha kishin vënë në pikëpyetje ekzistencën e Shqipërisë.
Rauf Fico, ish-nënprefekti i Tiranës, luajti një rol kyç në organizimin e këtij kuvendi. Në zyrën e tij, më 7 dhjetor 1918, u mblodhën disa nga personalitetet më të shquara të kombit, mes të cilëve Sotir Peçi, Abdyl Ypi, Ismail Ndroqi, Mytesim Këlliçi, Sinan Hoxha dhe Myslim Beshiri. Në këtë takim u diskutua rëndësia e bashkimit të trevave shqiptare si një mburojë kundër planeve për copëtimin e tyre.
Pjesëmarrësit vendosën të thërrisnin përfaqësues nga qarqet Elbasan, Peqin, Kavajë, Durrës, Mat dhe Dibër, duke i dhënë Kongresit përmasën e një kuvendi gjithëpërfshirës. Angazhimi i figurave si Abdi Toptani, firmëtar i Aktit të Pavarësisë, i dha më shumë peshë dhe legjitimitet këtij Kongresi, duke e kthyer atë në një simbol të shpresës dhe të qëndresës kombëtare.
Kongresi i Tiranës nuk ishte thjesht një mbledhje lokale, por një akt guximi dhe përkushtimi ndaj idealit të një Shqipërie të bashkuar dhe të pavarur. Ai hodhi bazat për bashkëpunimin ndërkrahinor dhe krijimin e një fryme të re kombëtare, duke përçuar mesazhin se uniteti ishte çelësi për të përballuar sfidat e mëdha të kohës.
Kongresi shërbeu gjithashtu si një shembull i mobilizimit politik dhe diplomatik, duke treguar se shqiptarët ishin të aftë të organizoheshin dhe të vepronin në interes të kombit, pavarësisht presioneve të jashtme dhe vështirësive të brendshme.
Si pararendës i Kongresit të Lushnjes, Kongresi i Tiranës la gjurmë të pashlyera në kujtesën historike të shqiptarëve. Ai u bë një shembull i asaj se si, përmes përpjekjeve të përbashkëta dhe vendimeve të guximshme, mund të mbrohet identiteti dhe të ardhmen e një kombi të rrezikuar.
Në këtë përvjetor të 106-të, kujtojmë me respekt dhe mirënjohje të thellë ata që dhanë gjithçka për të garantuar që flamuri kuq e zi të valëviste mbi një Shqipëri të lirë, të pandarë dhe të denjë për brezat që do të vinin./UBTNews/
UBT nderon bashkëpunëtorët profesionistë për dekadën e tyre të angazhimit
Dekadat e suksesit: UBT kurorëzon 2024 me vizionin 20-vjeçar të së ardhmes
Pirro i’a fshiu këngën Parashqevit, flasin nga kompania menaxhuese për të drejtat e autorit
Kosova dhe Shqipëria zyrtarisht bashkë në Lojërat Mesdhetare
Dëmtohet ambasada e Maqedonisë së Veriut nga sulmet ruse në Kiev
“Nuk rri dot pa ua thënë vëllazërisht”, Rama iu drejtohet deputetëve për Specialen
BE-ja me mision vëzhgues për zgjedhjet e shkurtit në Kosovë
Diplomatët amerikanë vizitojnë Sirinë për herë të parë pas rënies së Assadit
Berisha: Çdo ndërhyrje e Shqipërisë në dialogun Kosovë-Serbi është antikombëtare
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota2 months ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Bota1 month ago
“Ethet” e kthimit të Trump! Takohen Macron e Starmer, zbardhet fokusi i diskutimeve
-
Kulturë3 months ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman