Lajmet

Ndihma ushtarake për Ukrainën: Sa ka ofruar Perëndimi?

“Amerikanët po udhëheqin kur bëhet fjalë për mbështetjen e Ukrainës”, tha ekonomisti i IfW-së, Christoph Trebesch.

Publikuar

Presidenti i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Joe Biden të hënën rreth planeve për të dërguar armë në vlerë prej 500 milionë dollarë (468 milionë euro) në Ukrainë. Gjatë vizitës së tij të fundit në Kiev, Biden deklaroi se Uashingtoni do të furnizojë Ukrainën me municion artilerie, obus shtesë, si dhe sisteme raketash Javelin.

Njoftimi i Bidenit erdhi vetëm disa ditë para përvjetorit të pushtimit të Ukrainës nga Rusia, i përshtatet një analize të kohëve të fundit që analizon aspektet financiare të ndihmës së destinuar për Kievin. Kjo analizë u publikua nga instituti ekonomik me bazë në Gjermani, Instituti Kiel për Ekonomi Botërore (IfW).

“Amerikanët po udhëheqin kur bëhet fjalë për mbështetjen e Ukrainës”, tha ekonomisti i IfW-së, Christoph Trebesch.

“Ngurrimi evropian për të ofruar mbështetje gjatë vitit të parë të luftës në Ukrainë është një fenomen i jashtëzakonshëm, veçanërisht pasi burimet financiare mund të mobilizohen kaq shpejt”, shtoi Trebesch, duke iu referuar pagesave financiare të bëra nga shtetet e BE-së për të forcuar buxhetin e shtetit të Ukrainës. Prodhimi ekonomik i vendit ra me rreth 40% pas lëvizjes së Moskës për të pushtuar Ukrainën në shkurt të vitit 2022.

Ndihma e kufizuar gjermane

Duke krahasuar të dhënat e përditësuar nga Ukraine Support Tracker në dhjetor të vitit 2022, studiuesit e IfW njoftojnë se SHBA kishte premtuar një shtesë prej 37 miliardë eurosh (39 miliardë dollarë), duke tejkaluar edhe një herë kontributet e bëra nga BE-ja dhe shtetet e saj anëtare. Ndihma e premtuar dhe e dorëzuar nga Uashingtoni tani arrin në 73.1 miliardë euro, krahasuar me shifrën e BE-së prej 54.9 miliardë eurosh. Në total, 128 miliardë euro janë dhënë, ose premtuar, si ndihmë për Ukrainën. Veçanërisht, SHBA-ja ka dhuruar dyfishin e shumës së të gjithë BE-së, pasohet nga Britania e Madhe dhe Gjermania.

Trebesch dhe kolegët e tij përfshinë për herë të parë në raportin e tyre forma alternative të ndihmës të zotuara nga Grupi i Kontaktit të Mbrojtjes së Ukrainës, një aleancë me mbi 50 shtete të udhëhequra nga SHBA.

“Në total, ndihma e ofruar për Ukrainën është zakonisht vetëm një pjesë e asaj që qeveritë shpenzojnë për të zbutur pasojat e krizës brenda vendeve të tyre”, thuhet në analizë. “Vetëm Gjermania ka njoftuar mbi 250 miliardë euro subvencione që nga janari i vitit 2022 në një përpjekje për të ndihmuar në zbutjen e rritjes së çmimeve të energjisë si për konsumatorët privatë ashtu edhe për bizneset”.

Ndihma dypalëshe e ofruar nga Gjermania për Ukrainën tani arrin në 6.15 miliardë euro, thonë studiuesit. Në krahasim, shtojnë ata, qeveria gjermane shpenzoi vetëm 5.56 miliardë euro për subvencionimin e karburantit dhe për t’u ofruar banorëve bileta të transportit publik me ulje të madhe – masa që u prezantuan gjatë verës së vitit 2022 për të kundërshtuar rritjen e çmimeve të benzinës pas pushtimit rus të Ukrainës më 24 shkurt.

Studiuesit e IfW nuk morën parasysh dërgimin e planifikuar të tankeve perëndimore në Ukrainë në llogaritjet e tyre, siç është ngarkesa Leopard 2 e planifikuar për në mars të këtij viti. Pjesërisht për shkak të angazhimeve të paqarta të bëra nga vendet evropiane që aktualisht posedojnë tanke të ndërtuara nga Gjermania. Studiuesit e IfW-së, megjithatë, morën parasysh 100 miliardë dollarët që Dhoma e Përfaqësuesve të SHBA-së shënoi verën e kaluar për trajnimin e pilotëve ukrainas për përdorimin e avionëve luftarakë perëndimorë.

Ndihma për Ukrainën zbehet në krahasim me luftërat e kaluara

Ekonomistët e IfW krahasuan edhe ndihmën perëndimore për Ukrainën në 12 muajt e parë të konfliktit me shpenzimet perëndimore në luftërat e mëparshme. Për shembull, për sa i përket produktit të brendshëm bruto (GDP), Gjermania shpenzoi tri herë më shumë për të mbrojtur Kuvajtin gjatë Luftës së Gjirit 1990-91. Pasi Iraku pushtoi fqinjin e tij, Kuvajtin, Gjermania – e cila nuk mori pjesë drejtpërdrejt ushtarakisht në ofensivën e Operacionit Stuhia e Shkretëtirës – ofroi fonde për SHBA-të, të cilat në fund ndihmuan në çlirimin e kombit të sulmuar të Gjirit. Nëse krahasohet, Uashingtoni shpenzoi gati 1% të PBB-së për Luftën e Gjirit, krahasuar me më pak se 0.4% deri më tani për Ukrainën. Shpenzimet vjetore ushtarake të SHBA-së në Afganistan nga viti 2001 deri në vitin 2010 ishin tri herë më të larta se ato që Uashingtoni ka shpenzuar deri më sot për të mbrojtur Ukrainën. Megjithatë, ndryshe nga Ukraina, SHBA dërgoi edhe trupa tokësore në Afganistan dhe Lindjen e Mesme, diçka që vazhdoi me vite dhe me kosto të madhe.

Studiuesit e IfW thanë se ndihma e ofruar dhe mbështetja e premtuar e caktuar për Ukrainën ra nga më shumë se 20 miliardë euro në maj të vitit të kaluar në pak më shumë se 5 miliardë euro në qershor.

Mbështetja në shkallë të gjerë rifilloi vetëm gjatë muajit nëntor, pasi Ukraina çliroi rajone kyçe në lindje dhe jug të vendit. Pas këtyre sukseseve në fushën e betejës, BE-ja u zotua të kontribuojë më tej me ndihmë për Kievin në vitin 2023 dhe Dhoma e Përfaqësuesve të SHBA-ve që votoi në muajin dhjetor për të dhënë 37 miliardë euro ndihmë ushtarake.

Me sa duket, është ajo paketë ndihme nga e cila presidenti i SHBA, Biden miratoi 500 milionë euro dërgesa armësh për Ukrainën gjatë vizitës së tij në Kiev në fillim të kësaj jave, ndërsa këmbëngulte se “mbështetja e SHBA për Ukrainën nuk do të lëkundet”./UBTNews/

Lajmet

Pse shtetet evropiane po e shohin Kosovën si vend të përshtatshëm për sjelljen e të burgosurve?

Publikuar

nga

Tashmë ka dy vite prej kur Kosova dhe Danimarka kishin nënshkruar marrëveshje për të sjellë në vendin tonë 300 të burgosur. Kjo si përpjekje për të reduktuar siç është thënë, mbipopullimin në burgjet e Danimarkës.

E idenë e ndërtimit të një burgu në Kosovë, e ka shprehur edhe deputeti belg Theo Francken. Sipas tij, në atë burg do të vendoseshin të burgosurit që janë pa dukumente në Belgjikë. Ai tha se iden e mori pas një vizite në Ballkan.

Eksperti i sigurisë, Avni Islami në një prononcim për UBTNews, tregon arsyet se pse po mendohet Kosova opsion për transferimin e të burgosurëve.

“Është për arsye se Kosova konsiderohet si vend i sigurt ku mbreteron rendi dhe ligji, dhe aq më tepër kur dihet se në Kosovë janë të stacionuar misioni i EULEX-it dhe KFOR-it…Kostoja e tyre është jazakonisht e lartë nga vendet të cilat kanë bërë kërkesë të transferohen në vendin tonë dhe kur dihet qe kostoja te ne është shumë më e lirë prandaj kjo mendoj se do të ishte një arsye tjetër që të bëhet kërkesa”, deklaroi Islami.

Por pse Kosova po shprehet e gatshme që të pranoj kërkesa të tilla?

“Kur dihet që vendi ynë aspiron të jetë pjesë e Bashkimit Evropian dhe aleancës veriatlantike (NATO) dhe kur dihet se Kosova si shtet i ri në rrugëtimin e saj e ka përkrahjen e vendeve të Beneluksit, pra Belgjika, Danimarka, Holanda, dhe në një farë forme ne po ua kthejmë borxhin me të mirë atyre që në ditët më të vështira na ndihmuan.

Ndërkohë njohësi i çështjeve të sigurisë, Bedri Elezi thotë se transferimi i mundshëm i të burgosurve nga shtetet e tjera nuk mund të ketë efekt në sigurinë publike të Kosovës.

“Në fakt jo, nuk do të ketë mundësi të ketë ndikim apo efekt në sigurinë i Kosovës shkëmbimi i të burgosurëve për faktin se Kosova ka burgje mirë të organizuar, burgje të cilat plotësojnë kushtet e sigurisë dhe po ashtu plotësojnë standardet ndërkombëtare në mbajtje në vuajtje”, deklaroi Elezi.

Sa i përket ndikimit në imazhin dhe reputacionin e Kosovës në skenën ndërkombëtare, Elezi thotë se këto bashkëpunime kanë ndikim pozitiv.

“Padyshim që kjo inciativë dhe këto lloj bashkëpunimesh kanë ndikim pozitiv në imazhin e Kosovës. Duke e cilësuar Kosovën si një vend të rëndësishëm për të shkëmbyer mund të themi të burgosur dhe për të ofruar siguri dhe njëkohësisht kushte koherente, demokratike për mbajtje dhe po ashtu përfitime në kuptimin e biznesit”, shtoi ai.

Te marrëveshja që Kosova dhe Danimarka kanë nënshkruar për të burgosurit, mendohet që shteti skandinav të marrë me qira 300 qeli burgu për një tarifë vjetore prej 15 milionë eurosh.

Qeveria e Kosovës, në qershor të vitit të kaluar kishte miratuar këtë ujdi, por që i njëjti ende nuk ka kaluar në Kuvend./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Intervistë/ Rektori i Universitetit të Trakias, Tabakoğlu: Teknoparku në UBT, një vend ku do të shkruhen suksese të mëdha

Publikuar

nga

Intervistoi: Dionesa Ebibi

Pyetje: Cila është rëndësia e ditës së sotme për ju?

“Sot është ndoshta një nga ditët më të lumtura për mua, pasi u vlerësova me një çmim nderi nga UBT në Kosovë. Ne punojmë shumë, përpjekemi, por në momente si këto, njeriu fillon të bëjë një vlerësim të vetvetes, emocionohet, është shumë i lumtur. I falënderoj shumë rektorin e nderuar dhe senatin që më ka vlerësuar me këtë çmim të mrekullueshëm. E pranoj këtë çmim në emër tim, në emër të universitetit tim dhe në emër të Turqisë.”

Pyetje: Si janë marrëdhëniet tuaja mes Turqisë dhe Kosovës në fushën e arsimit?

“Ne kemi marrëveshje të dyanshme me të gjitha universitetet ekzistuese në Kosovë, bëjmë bashkëpunime mes universiteteve, përveç kësaj, pranojmë studentë nga Kosova, ofrojmë shkollime për studime pasuniversitare, universitare, dhe doktoraturë. Kemi bashkëpunime në fushën e shëndetësisë, bisedojmë me qeveritë, bisedojmë me ministritë, por sot bëmë diçka shumë të rëndësishme: dy universitetet kanë hyrë në një projekt të përbashkët për një park teknologjik. Kemi krijuar një hapësirë ku kompanitë nga Turqia dhe Kosova bëhen bashkë, ku studentët, profesorët dhe shumë sektorë të tjerë do të mund të mblidhen në një vend. Nëse ky mjedis trajtohet mirë, do të kultivohen fidane, do të kultivohen lule të bukura, dhe do të bëhet një vend ku do të nënshkruhen sukseset e mëdha dhe ndoshta do të ndryshojmë fatin e dy shteteve. Jam shumë i lumtur.”

Pyetje: Çfarë mund të sjellë ky bashkëpunim në kuadër të projekteve konkrete? Kur do t’i shohim hapat e parë

“Në një kohë, periudhë shumë të afërt do të shohim të gjitha gjërat, rektori, zoti Hajrizi, është një rektor që vepron shumë shpejt. Aktualitetin, Turqinë dhe botën di shumë mirë ta lexojë, dhe për Kosovën është një shans i madh. Kosova ka një energji të saj, por këtu në këtë mjedis është më e lehtë që të shihet ajo energji. Shpresojmë që në kohën shumë të afërt, do të ndodhin gjëra shumë të bukura.”

Trakya Üniversitesi Rektörü Tabakoğlu: UBT’deki Teknopark, büyük başarıların yazılacağı bir yer

Soru: Bugünün önemi nedir sizin için?

“Bugün belki de en mutlu günlerimden biri, çünkü Kosova’da UBT Üniversitesi tarafından bir onur ödülüne layık görüldüm. Çok uğraşıyoruz, gayret ediyoruz ama insan hani böyle günlerde galiba kendi değerlendirme sürecine giriyor, duygusal oluyor, çok mutlu oluyor. Değerli rektörüme ve senatoya bana bu güzel ödülü layık gördükleri için çok teşekkür ediyorum. Benim adıma, üniversitem adına ve Türkiye adına kabul ediyorum.”

Soru: Türkiye ve Kosova arasındaki eğitim alanındaki ilişkileriniz nasıl?

“Biz var olan Kosova’daki bütün üniversitelerle ikili anlaşmalarımız var, üniversite-üniversite iş birlikleri yapıyoruz, bunun dışında Kosova’dan öğrenciler kabul ediyoruz, yüksek lisans, lisans, doktora eğitimleri veriyoruz. Sağlık alanında iş birliklerimiz var, hükümetlerle görüşüyoruz, bakanlıklarla görüşüyoruz ama galiba bugün çok önemli bir şey yaptık: İki üniversite bir teknopark ortak projesine girdi. Türkiye’den şirketler girince buraya, şirketlerin bir araya geleceği, öğrencilerin, hocalarının, pek çok alanda bir araya gelebileceği bir ortam oluşturduk. Bu ortam güzel bakılırsa çok güzel fidanları yetiştirecek, çok güzel çiçekler yetiştirecek ve bir yer haline gelecek ve her iki ülkenin ve belki kaderini değiştirecek, çok büyük başarıların imzası atılacak. Ben oldukça mutluyum.”

Soru: Bu iş birliği somut projeler bağlamında neler getirebilir? Adımları ne zaman göreceğiz?

“Çok yakın zamanda her şeyi göreceğiz, bir kere rektör sayın Hajrizi, son derece hızlı hareket eden bir rektörümüz. Günceli, Türkiye dünyayı çok iyi okuyabiliyor, Kosova için büyük bir şans. Kosova’nın kendine ait bir enerjisi var ama burada o enerjiyi görmek daha mümkün. Burada inşallah çok yakın zamanda, çok güzel şeyler olacak.”

Röportajı yapan: Dionesa Ebibi

 

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Paralajmërimi për protesta, policia bllokon përkohësisht disa rrugë në Tiranë

Publikuar

nga

Aleanca për Mbrojtjen e Teatrit do të mbajë protestën e radhës pranë ambieneve të Bashkisë Tiranë. Protesta është planifikuar për në orën 16:30, ndërkohë që nga ana e Policisë së Shtetit është publikuar plani i masave për mbarëvajtjen e tubimit.

Policia bën me dije se prej orës 16:00 e në vijim, do të ketë bllokim të përkohshëm të qarkullimit të mjeteve, në bulevardin kryesor pranë Bashkisë së Tiranës.

Uniformat blu sugjerojmë qytetarët që të përdorin rrugë alternative, deri në përfundim të tubimit, si Unaza e Mesme dhe Unaza e Madhe.

Në njëoftimin publik, policia fton qytetarët që të mos ndërmarrin akte që mund të cënojnë sigurinë e efektivëve.

“Gjatë disa tubimeve të mëparshme, të zhvilluara nga Aleanca për Mbrojtjen e Teatrit, në sheshin para Bashkisë Tiranë, janë evidentuar raste të përsëritura të kundërshtimit të forcave të policisë, përdorimit dhe hedhjes së molotovëve e sendeve të tjera, në drejtim të Bashkisë Tiranë, duke rrezikuar seriozisht jetën dhe shëndetin e punonjësve të policisë dhe vetë pjesëmarrësve në tubime. Drejtoria Vendore e Policisë Tiranë respekton plotësisht të drejtën e qytetarëve për të organizuar dhe marrë pjesë në tubime paqësore. Policia u përsërit thirrjen organizatorëve, drejtuesve dhe pjesëmarrësve në tubime për të respektuar ligjin dhe për t’u distancuar nga çdo akt dhune. Cenimi i rendit e sigurisë publike dhe rrezikimi i shëndetit e jetës së punonjësve të policisë dhe pjesëmarrësve në tubim përbëjnë shkelje të ligjit dhe Policia e Shtetit do të veprojë gjithnjë me profesionalizëm”, thuhet në njoftimin e policisë./Euronews.al/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Kryeziu i përgjigjet BE-së për mungesën e progresit në dialog, fajin e hedh te Serbia

Publikuar

nga

Zëdhënësi i Qeverisë së Kosovës, Përparim Kryeziu, i është përgjigjur deklaratave të zëdhënësit të Bashkimit Evropian, Peter Stano.

Stano në një konferencë për media të hënën tha se rezultatet e deritanishme në dialog nuk janë dështim i emisarit Miroslav Lajçak, por i Kosovës dhe Serbisë.

Derisa Kryeziu përmes një postimi në Twitter tha se mungesa e progresit është shkaku i shkeljes së marrëveshjes nga ana e Serbisë.

“Është një zhvillim i dukshëm që BE-ja pranon se procesi i dialogut nuk ka ecur mirë. Megjithatë, mungesa e progresit nuk është për shkak të të dyja palëve. Këtu është një listë e shkeljeve nga Serbia të Marrëveshjes Themelore, vetëm 2 javë pasi tha PO, në shkurt 2023”, ka shkruar ai.

Ndryshe Stano në një konferencë për media theksoi se emisari Lajçak dhe përfaqësuesi i Lartë për Politikë të Jashtme dhe Siguri, Josep Borrell, kanë përkrahjen e plotë të shteteve anëtare sa i përket dialogut Kosovë-Serbi.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara