Për shkak të shqetësimeve për sigurinë në Rripin e Gazës pas rifillimit të sulmeve nga Izraeli, Organizata e Kombeve të Bashkuara ka vendosur të reduktojë stafin e saj ndërkombëtar. Kjo masë parashikon tërheqjen e rreth 30 punonjësve ndërkombëtarë nga zona, duke përfshirë punonjës të Programit Botëror të Ushqimit (WFP), Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), dhe UNICEF.

Izraeli ka nisur përforcime të thirrjeve për evakuimin e banorëve të disa qyteteve kufitare, si Jabalia, Beit Lahija, Beit Hanun dhe Sheyaia në veri, dhe Khan Yunis e Rafah në jug, për shkak të sulmeve me raketa që janë kryer nga Gaza drejt Izraelit. Po ashtu, Izraeli ka krijuar një institucion të ri për të mundësuar largimin vullnetar të banorëve të Gazës në vende të treta, në përputhje me ligjet ndërkombëtare dhe ato izraelite.

Ndërkohë, ministria izraelite e Mbrojtjes ka njoftuar se do të mundësohet largimi i qytetarëve që duan të largohen nga Gaza, por vetëm në përputhje me një plan të miratuar nga autoritetet izraelite./UBTNews/

Kroacia, Shqipëria dhe Kosova kanë nënshkruar një deklaratë për bashkëpunim në fushën e mbrojtjes dhe sigurisë, e cila është e hapur edhe për aleatët dhe partnerët e Bashkimit Evropian dhe NATO-s, që janë të gatshëm të kontribuojnë për stabilitetin dhe sigurinë në Evropën Juglindore. Ky bashkëpunim, i cili synon të rrisë gatishmërinë ushtarake dhe të përmirësojë shkëmbimin e informacioneve, ka si qëllim forcimin e stabilitetit rajonal dhe përmbushjen e angazhimeve evropiane dhe euroatlantike të tri vendeve.

Qeveria kroate e ka theksuar se qëllimi i nismës nuk është krijimi i një aleance ushtarake, duke theksuar se një aleancë e tillë nuk është e nevojshme përveç anëtarësimit në NATO. Kjo nismë është pasuar nga disa reagime, përfshirë ato të presidentit serb Aleksandar Vuçiq, i cili ka konsideruar këtë si një “garë armësh” në rajon dhe një shkelje të marrëveshjes ndërrajonale të vitit 1996, që rregullon kuotat e lejuara të armatimit.

Ndërkohë, profesori Daniel Serwer nga Universiteti Johns Hopkins ka vlerësuar nismën si një “lëvizje që kontribuon në stabilitet, jo në destabilizim”. Ai ka shtuar se Kosova ka vepruar “mençur” duke lidhur partneritet me Shqipërinë dhe Kroacinë, dy vende anëtare të NATO-s.

Serbia ka shprehur kundërshtime të forta ndaj këtij bashkëpunimi, duke theksuar se nisma është një “provokim” dhe se Kosova është ende një “krahinë autonome brenda Serbisë”, një qëndrim që pasqyron vazhdimin e mosnjohjes së pavarësisë së Kosovës nga Beogradi.

Ministri i Mbrojtjes së Serbisë, Bratisllav Gashiq, ka akuzuar Kroacinë dhe Shqipërinë për përpjekjet për të futur Kosovën në NATO “përmes derës së pasme”, duke e konsideruar Ushtrinë e Kosovës të paligjshme. Ai ka theksuar se kjo është një mundësi që nuk është e pranueshme për Serbinë.

Në anën tjetër, Qeveria e Kroacisë ka theksuar se kjo deklaratë ka për qëllim forcimin e bashkëpunimit mes ministrive të mbrojtjes të tri vendeve dhe përputhjen e politikave të sigurisë me ato të institucioneve evropiane dhe euroatlantike, si NATO dhe Bashkimi Evropian.

Vuksanoviq, një studiues në Qendrën e Politikat e Sigurisë në Beograd, e sheh këtë iniciativë si një përpjekje për të larguar vëmendjen nga çështjet e brendshme të Serbisë, si protestat për ndodhinë tragjike të një rënie të një ndërtese në Novi Sad. Ai gjithashtu e përshkruan këtë si një nismë që ka për qëllim të krijojë tensione në rajon.

Në kontrast, Daniel Serwer mendon se ky bashkëpunim është një hap pozitiv, që përmirëson stabilitetin rajonal dhe nuk përbën një kërcënim për Serbinë, duke theksuar se qëndrimi i Beogradit për të përmbajtur ndikimet e jashtme, si ato të NATO-s, është një pengesë për paqen dhe stabilitetin në rajon.

Përfundimisht, nisma e nënshkruar nga Shqipëria, Kroacia dhe Kosova mund të ketë ndikim të rëndësishëm në sigurinë rajonale, duke kontribuar në forcimin e qëndrueshmërisë dhe integrimin e mëtejshëm të këtyre vendeve në strukturat evropiane dhe atlantike./UBTNews/

Presidenti i Kroacisë, Zoran Milanoviq, ka nisur vizitën e tij zyrtare dyditore në Mal të Zi. Kjo është vizita e tij e dytë në mandatin e tij të ri, pas një vizite në Lubjanë muajin e kaluar, që ishte udhëtimi i tij i parë jashtë vendit si president.

Milanoviq pritet të takohet me presidentin malazez, Jakov Milatoviq, dhe më pas do të zhvillojë një takim me kryeministrin Milojko Spajiq. Gjatë vizitës, ai do të takohet gjithashtu me kroatët në Mal të Zi dhe do të mbajë një ligjëratë për studentët e Fakultetit të Shkencave Politike, ku do të trajtojë temën e zgjerimit të Bashkimit Evropian si imperativ gjeopolitik.

Një ditë më vonë, Milanoviq do të ligjërojë për studentët dhe do të diskutojë për lidhjet mes Kroacisë dhe Malit të Zi, si dhe për sfidat dhe mundësitë për të avancuar bashkëpunimin rajonal.

Në historikun e marrëdhënieve ndërmjet dy vendeve, Kroacia dhe Mali i Zi kanë pasur disa çështje të hapura, përfshirë mosmarrëveshjet për pronësinë e anijes stërvitore “Jadran”, kufirin detar dhe disa çështje të tjera historike dhe politike. Megjithatë, është vënë re një vullnet i përbashkët për t’i zgjidhur ato, siç u pa në fund të janarit, kur pas një takimi të ministrave të jashtëm, u paralajmërua hapja e negociatave për disa nga çështjet e hapura.

Në vitin 2023, Presidenti Milatoviq vizitoi Kroacinë si vendi i parë i BE-së që ai vizitoi gjatë mandatit të tij, duke theksuar se është normale që vendet mike të kenë çështje të hapura, por që këto çështje mund të zgjidhen me dialog dhe bashkëpunim.

Edhe pse ekzistojnë disa mosmarrëveshje, të tilla si çështja e kufirit detar dhe njohja e disa vendimeve historike, të dy vendet kanë shfaqur dëshirën për të zgjidhur këto çështje me marrëveshje pa tensione. Dyshimet e ndërsjella për çështje të tilla si historitë e Luftës së Dytë Botërore dhe përpjekjet për të mbrojtur trashëgiminë kulturore janë ndër pikat më të nxehta, por mund të zgjidhen nëpërmjet bisedimeve dhe angazhimit të përbashkët./UBTNews/