Kulturë

MODË – 54 vjet pa Coco Chanel

Published

on

Coco Chanel, shpirti më i pamëshirshëm dhe luftarak i modës, u nda nga jeta më 10 janar të vitit 1971, në moshën 87-vjeçare, në një dhomë të hotelit “Ritz” në Paris. Ishte një moment që përmbledh jetën e saj të jashtëzakonshme, një jetë e cila kishte qenë gjithmonë një luftë për të thyer kufijtë dhe rregullat e shoqërisë.

Edhe në atë mëngjes të fundit, ajo ruante elegancën dhe hijeshinë që e karakterizonin gjithmonë. Ajo u ngjit në makinë për t’u bashkuar me një mik të dashur dhe për të shijuar një shëtitje pranë lumit Sena. Në momentin kur makina po kalonte përmes Parisit, ajo, e lodhur dhe e brengosur nga pasiguria e moshës, kërkoi që shoferi të kthehej pas dhe ta dërgonte në hotelin e saj të dashur, që për të kishte qenë shtëpi gjatë gjithë jetës. Aty, ajo u shtri dhe tha fjalinë e saj të fundit, një fjali që e mbylli me hijeshi historinë e një gruaje që i kishte dhënë botës shumë më tepër sesa një stil të thjeshtë veshjeje.

Coco Chanel ishte më shumë se një ikonë mode; ajo ishte një revolucionare. Ndaj, ende sot, 54 vjet pas vdekjes së saj, emri i saj vazhdon të rezonojë në revistat kulturore dhe në botën e modës, jo vetëm si një simbol elegancie, por si një shenjë e një gruaje që sfidoi normat e shoqërisë, për të krijuar një botë të re, ku stili ishte më i rëndësishëm se moda.

Lindja e Gabrielës dhe shndërrimi në Coco

Gabrielle Bonheur Chanel, e njohur më vonë si Coco, lindi më 19 gusht 1883 në një bujtinë modeste. Fëmijëria e saj ishte e ngarkuar me trishtim dhe mundim. Ajo humbi nënën e saj në moshën e vogël dhe babai e braktisi atë për të shkuar në një tjetër jetë. Fëmijëria e saj kaloi në jetimore, ku kaloi vite të tëra nën kujdesin e motrave të Zemrës së Shenjtë në Aubazine. Kjo periudhë e fëmijërisë së saj e formoi në një grua të fortë, por të shkatërruar emocionalisht.

Në moshën 18 vjeçare, ajo u largua nga jetimorja dhe nisi një jetë të re. Gjeti punë si shitëse në dyqanin Maison Grampayre dhe në të njëjtën kohë këndonte në një kafene. Një nga këngët e saj më të njohura ishte “Qui qu’a vu Coco?” dhe, sipas legjendës, kjo ishte arsyeja pse filluan ta quajnë atë Coco, një pseudonim që do të bëhej sinonim i elegancës dhe risisë.

Rritja dhe revolucioni i modës

Coco Chanel nisi karrierën e saj me një pasion të pafund për dizajnin. Ajo filloi të krijonte kapela, dhe shpejt u bë një emër i njohur në shoqërinë pariziene. Suksesi i saj e çoi atë më vonë në Paris dhe Deauville, ku hap dyqanet e para. Por ajo ishte një grua që nuk e duronte dot kufizimin. Ajo ishte e vendosur të sillte ndryshim në një botë që kishte për vite me radhë imponuar rregulla të padrejta për gratë. Ajo sfidoi hijen e korsetëve të ngushta dhe trendeve të modës që mbanin gratë të mbyllura në një botë të ngushtë dhe të pamundur. Ajo krijoi veshje të lira, komode dhe të thjeshta, që pasqyronin fuqinë dhe emancipimin e gruas.

Ngjyrat dhe eleganca e thjeshtë, pa kompromise, u bënë karakteristikat e modës së saj. Me kapelat, fundet e drejta dhe xhaketat e thjeshta, ajo ndihmoi në krijimin e një stili që do të bëhej një simbol i lirisë dhe gruas të emancipuar.

Çelësi i suksesit: Parfumi dhe stili

Në vitin 1920, Coco Chanel çeli dyqanin e saj të famshëm në Rue de Cambon, dhe aty ajo krijoi një nga veprat më të mëdha të saj: parfumin Chanel No.5. Ky parfum, një vepër e pavdekshme, u bë një simbol i elegancës dhe stilit të jetës që ajo përfaqësonte. “Një grua duhet të hedhë parfumin e saj kudo që ajo pëlqen të puthet,” ka thënë ajo, dhe kjo është një nga citatet që përshkruan mënyrën se si ajo e kuptonte bukurinë dhe fuqinë e një gruaje.

Chanel gjithashtu e përjetësoi një veshje ikonë: një kostum të thjeshtë, të përjetshëm, që çdo grua dëshironte të kishte në gardërobën e saj. Ajo besonte fort në modën demokratike, ku stili ishte më i rëndësishëm se ajo që ishte thjesht kalimtare. Parimi i saj i përhershëm ishte: “Moda zbehet, stili mbetet.” Dhe ky është një mesazh që vazhdon të jetë aktual dhe të ketë ndikim në botën e modës, madje pas gati një shekulli.

Trashëgimia e Coco Chanel

Coco Chanel ishte një grua që jetoi në një kohë kur ndryshimet shoqërore dhe politike ishin të mëdha. Ajo e kuptoi se moda ishte më shumë se sa një ndihmë për të treguar statusin, ajo ishte një formë e shprehjes dhe e çlirimit personal. Ajo ishte një grua që, përmes modës, mundi të ndryshonte thellësisht jetën e shumë grave, duke i ndihmuar të gjenin lirinë dhe fuqinë e tyre. 54 vjet pas vdekjes së saj, ajo vazhdon të jetë një ikona e pashuar. Trashëgimia e saj është e pashlyeshme, dhe emri i Coco Chanel do të mbetet gjithmonë sinonim i një revolucioni të jashtëzakonshëm në modë dhe shoqëri./UBTNews/

Kulturë

Grigor Ylli solli tingujt e rinisë në koncertin e Prishtinës

Published

on

Në kuadër të “Vihuela Guitar Festival”, kitaristi Grigor Ylli sollii në virtuozitetin e brezit të ri që po ngjitet me shpejtësi në skenat ndërkombëtare, duke dëshmuar se arti i interpretimit solistik vazhdon të rilindë përmes fytyrave të reja.

Ky festival, që nga themelimi i kushton një mbrëmje të veçantë talentëve të rinj, synon të nxjerrë në pah muzikantët që po formësojnë të ardhmen e kitarës klasike në rajon dhe në botë.

Grigor Ylli, është kitarist shqiptar i lindur më  2003 dhe aktualisht student në Conservatory of Music, Oberlin College (SHBA), nën udhëheqjen e prof. Stephen Aron. Ai është formuar në Shqipëri dhe Greqi me pedagogë të njohur si Viktor Cani, Admir Doçi, Stefanos Soulinakis dhe Fotis Koutsothodoros, dhe ka diplomuar në Synchrono Odeio në Selanik.

Grigor është fitues i çmimeve ndërkombëtare, duke përfshirë Grand Prix në Tirana International Guitar Competition (2016) dhe Çmimin e Veçantë për Talent të Jashtëzakonshëm në Forum Gitarre Wien (2017).

Në vitin 2021 mori Çmimin e Dytë në Konkursin Panhelenik të Muzikës “Tasos Pappas” dhe është finalist i vetëm në instrumentin e kitarës në përzgjedhjen për Eurovision Young Musicians për Shqipërinë.

Ai ka performuar si solist dhe me orkestër në Greqi, Itali, Austri, Shqipëri dhe Kosovë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Në Tiranë promovohet “Libri im i kujtimeve” i Rafet Rudit

Published

on

Në kuadër të Javës Kombëtare të Kulturës, në Tiranë u promovua libri “Libri im i kujtimeve” i kompozitorit, dirigjentit dhe muzikologut të njohur Rafet Rudi, me pjesëmarrjen e personaliteteve të shumta nga fusha akademike dhe artistike.

Ceremonia u hap me fjalën e Kryetarit të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, Skënder Gjinushi, e dorëzoi çmimin “Nderi i Akademisë”.

Vlerësimi u shoqërua me një motivacion të detajuar, ku theksohej kontributi i jashtëzakonshëm i tij në muzikën mbarëshqiptare, roli i rëndësishëm në jetën kulturore që nga vitet ’70, si dhe angazhimi i tij në forcimin e bashkëpunimeve mes Kosovës dhe Shqipërisë.

Rudi u përshkrua si figurë kyçe në interpretimin e veprave të kompozitorëve shqiptarë në skenat ndërkombëtare, si mbështetës i brezave të rinj dhe si themelues i festivalit prestigjioz muzikor ReMusica.

Në panel morën fjalën muzikologia Prof. Zana Shuteriqi, kompozitori dhe nënkryetari i Akademisë së Shkencave Prof. Vasil S. Tole, muzikologia Prof. Rreze Kryeziu dhe ushtruesi i detyrës së drejtorit të Filharmonisë së Kosovës, Dardan Selimaj.

Gjatë aktivitetit u interpretua  vepra “Preludium – Këmbanat Arbëreshe” nga pianistja Ardita Bufaj, duke i dhënë promovimit një dimension artistik të veçantë. Ngjarja u organizua në kuadër të Javës Kombëtare të Kulturës, me mbështetjen e Akademisë së Shkencave të Shqipërisë.

Java Kombëtare e Kulturës mbyllet sot me koncertin e ansamblit “Zánat”, që zhvillohet nga ora 19:00 në Hollin Koncertor të TKOB-it. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Armata prezanton filmat më të mirë evropianë të metrazhit të gjatë

Published

on

Armata i është bashkuar edhe këtë vit iniciativës për promovimin e filmave evropianë, në kuadër të partneritetit me @europeanfilmacademy.

Nga nëntori deri në janar, do të shfaqen filma të metrazhit të gjatë evropian, si pjesë e European Award Season dhe Lux Audience Award.

Filmi i radhës që do të prezantohet është “Jeanne Dielman, 23 quai du Commerce, 1080 Bruxelles” i regjisores Chantal Akerman, i vitit 1976. Shfaqja është planifikuar për më 10 dhjetor, duke filluar nga ora 19:00.

Ky film ndjek tre ditë nga jeta e përditshme e Jeanne Dielman, një gruaje të ve, që jeton me djalin e saj adoleshent në Bruksel.

Me një ritëm të ngadaltë dhe rigoroz, filmi dokumenton rutinën e saj të shtëpisë: gatimin, pastrimin, pazarin dhe ritualet e përditshme.

Për të përballuar financat, Jeanne pranon klientë në shtëpi dhe kryen marrëdhënie seksuale kundrejt pagesës.

Me kalimin e ditëve, një çarje e ngadaltë fillon të shfaqet në rutinën e saj perfekte, dhe veprime të vogla jashtë zakonshmërisë tregojnë shpërbërjen e kontrollit të saj emocional. Kulmi i tensionit shpërthen në një akt të papritur që prish qetësinë e saj të jashtme.

Filmi trajton tema të rëndësishme si puna e papaguar e grave, monotoninë urbane, presionin social mbi feminitetin dhe izolimin psikologjik. Në vitin 2022, revista Sight & Sound e renditi këtë film në vendin e parë të listës së 100 filmave më të mirë të të gjitha kohërave.

Chantal Akerman (1950–2015) ishte regjisore, skenariste dhe artiste belge, një nga zërat më të rëndësishëm të kinemasë eksperimentale.

E lindur në Bruksel në një familje hebreje polake, ku nëna e saj ishte mbijetuar e Auschwitz-it, kjo përvojë ndikoi në temat e shumë filmave të saj, duke përfshirë motivet e traumës, shtegtimit dhe identitetit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Shqiptarja e vogël pushton Italinë, Emma Dakoli fituese e Zecchino d’Oro

Published

on

Ajo është nëntë vjeçe, jeton në Monza me prindërit dhe motrën e saj të vogël Mia, dhe ëndërron të bëhet “piktore, stiliste mode”, por mbi të gjitha, do të donte të bëhej këngëtare, dhe tashmë është në rrugën e duhur për ta arritur këtë.

Shqiptarja Emma Dakoli është fituesja e edicionit 2025 të Zecchino d’Oro, konkursit historik të këngës kushtuar fëmijëve.

E shoqëruar nga Piccolo Coro dell’Antoniano me regji nga Margherita Gamberini, vajza e vogël këndoi “Ci pensa il vento” në skenën e Antonianos në Bolonja (teksti nga Francesco Marruncheddu dhe Lodovico Saccol, muzika nga Lodovico Saccol), kushtuar temave të shpresës dhe paqes, të cilat janë më aktuale se kurrë.

“Edhe pse nuk mund ta shihni, era bën kaq shumë gjëra për ne. Than rrobat e varura dhe lotët në fytyrat tona, kthen faqet e librave, sjell polen dhe këngë”, këndoi artistja e vogël. “Dhe ndonjëherë, nëse ndalesh për të dëgjuar, do të ndjesh paqen që fryn përtej kufijve, ndërsa flamuj me shumë ngjyra valëviten në qiell”.

Një këngë që Emmës i pëlqeu shumë sepse “në fillim bëhet fjalë për një vajzë të vogël që mërzitet sepse nuk është verë dhe nuk mund të notojë më në det”, shpjegon ajo, “Por pastaj vjen gjyshja e saj dhe i shpjegon gjithçka që mund të bëjë era”.

Kënga u vlerësua në fund të finales, u transmetua drejtpërdrejt në Rai Uno dhe u prezantua nga drejtori artistik Carlo Conti.

“Kur u zgjodh si soliste për Zecchino d’Oro të 68-të, vajza ime Emma përmbushi një nga ëndrrat e saj më të mëdha”, shkroi babai i saj Flori disa ditë më parë në grupin e Facebook-ut ‘Monza Info’. “Është një vajzë e vogël nga Monza. Nëse mundeni, ndiqeni dhe bëni tifo për të”.

Bashkëqytetarët e këngëtares nuk u kursyen: fitorja e Emmës u përshëndet me dhjetëra komente entuziaste.

“Çfarë emocionesh. Këtu në shtëpi kemi brohoritur me ju, na dëgjuan edhe fqinjët” shkroi dikush. Një tjetër përdoruese ia kthen: “Urime Emma, ky është vetëm fillimi i një karriere të jashtëzakonshme, vazhdo ta bësh zërin tënd të shkëlqejë”. Ka edhe nga ata që sigurojnë se “e kuptova që do të fitonte që kur e dëgjova. Kënga është shumë e bukur dhe ajo është fantastike. E ka merituar”.

Në videomesazhin e prezantimit, të publikuar në kanalet sociale të Zecchino d’Oro para garës, Emma shpjegoi se “kafsha ime e preferuar është macja sepse është shumë e lezetshme dhe ushqimi im i preferuar janë lazanjat. Kam një motër të vogël pesëvjeçare që quhet Mia dhe në kohën e lirë pas shkollës luaj gjithmonë me të dhe me shoqet e mia”.

Për ta mbështetur atë nga shtëpia ishte edhe i gjithë Piccolo Coro MiMiSol i Monzas, ku vajza ushqen pasionin e saj për këngën: “Dhe jemi në tre. Pas Sara Maria Corrado dhe Diana Giorcelli, Emma Dakoli është fëmija i tretë i korit MiMiSol që fluturon drejt Zecchino d’Oro – shkruhej në postimin e shpërndarë në Facebook para se e vogla të niste aventurën e saj.

Një arritje që dëshmon seriozitetin dhe suksesin e shoqatës sonë, që vazhdon t’i udhëheqë të rinjtë drejt sukseseve të mëdha”.

Për korin e Monzas, ky ka qenë “një vit galaktik në çdo kuptim: jemi futur në koralet e Galassia dell’Antoniano, për herë të parë koristët tanë kanë mundur të dëgjojnë dhe të votojnë këngët duke shprehur mendimin e tyre dhe ndonjëherë kanë qenë të rreptë kanë festuar dje nga MiMiSol – Dhe në fund të puntatës, Zecchino d’Oro u fitua nga kënga e kënduar nga mikja jonë e aventurave muzikore Emma, autore e një interpretimi të mrekullueshëm”.

E intervistuar nga stafi i konkursit muzikor, ylli i vogël kishte bërë pak ditë më parë një apel: “Do të doja shumë një qen ose një mace, por mami nuk ma lejon, ndaj do të më mjaftonte edhe një hardhucë e vogël. Mami, të lutem, a ma dhuron një qen ose një mace?”. Kush e di nëse pas kësaj performance në Antoniano dëshira e saj do të realizohet. Ndërkohë ajo vazhdon të ëndërrojë: “Për ta ndryshuar botën, do të më pëlqente të kisha fuqinë e ujit. Do të duhej për t’u ushqyer dhe pastaj për t’u larë kur të doje, sepse mund të krijoje një det ku të notoje edhe në dimër. Dhe pastaj do të mund t’i ndihmoja zjarrfikësit me ujin”./La Repubblica/

 

Continue Reading

Të kërkuara