Kulturë

Mbi 400 milionë kopje të shitura, çfarë e bën ende kaq të suksesshëm Leon Tolstoin?

Romanet e tij “Lufta dhe Paqja” dhe “Ana Karenina” i mahnitën lexuesit kur u botuan për herë të parë.

Published

on

Sa herë që mendoni mbi veprat e mëdha të letërsisë ruse, ka shumë mundësi që mendja t’iu shkojë menjëherë te shkrimtari Leon Tolstoi. Romanet e tij “Lufta dhe Paqja” dhe “Ana Karenina” i mahnitën lexuesit kur u botuan për herë të parë, dhe më shumë se një shekull më vonë, konsiderohen ende si ndër veprat më të mira letrare të shkruara ndonjëherë. Por shitjet e librave janë vetëm një pjesë e historisë. Ja çfarë duhet të dini më shumë për jetën dhe karrierën e Leon Tolstoit.

Nuk e donte romanin “Lufta dhe Paqja”

Shkrimi i kësaj vepre voluminoze, ishte një proces rraskapitës për Tolstoin. Ai e rishikoi vazhdimisht veprën, dhe vetëm për pjesën e parë realizoi 15 drafte dhe shpenzoi gati 1 vit për ta shkruar siç duhet. Por në fund, u shpërblye e gjithë puna e tij e palodhur.

“Lufta dhe Paqja” është padyshim vepra e tij më e famshme, dhe një nga romanet më të famshme që është shkruar ndonjëherë. Por pavarësisht se shpenzoi kaq shumë kohë me të (ose ndoshta për shkak të këtij fakti), Tolstoi u bë përçmues ndaj romanit.

Në një letër drejtuar një miku të tij, ai shprehej se historia ishte e zmadhuar më shumë seç duhej. Ndërkohë në ditarin e tij, shkroi: “Njerëzit më duan për vogëlsirat që kam shkruar – si Lufta dhe Paqja e kështu me radhë – të cilat ata mendojnë se janë kaq shumë të rëndësishme”.

Romani “Ana Karenina”, u frymëzua nga një ngjarje reale

Ngjarjet e Ana Kareninës mund të jenë bazuar te një dramë e jetës reale, që preku mikun dhe njëherazi fqinjin e Leo Tolstoit, Aleksandër Nikolajeviç Bibikov, që kishte një lidhje romantike me një grua të quajtur Ana Stepanovna Pirogova.

Por Bibikov filloi që ta linte atë pas dore, në favor të dados gjermane të fëmijëve të tij. E pushtuar nga xhelozia, Stepanovna iku në fshat, ku u end e pikëlluar për disa ditë, përpara se t’i dilte para një treni duke vrarë veten. Tolstoi ishte dëshmitar në autopsinë e saj, dhe ajo ngjarje e preku aq sa një vit më vonë, vendosi ta kthejë atë në një roman.

Bashkëshortja e tij, Sofia, ishte një aset i paçmuar për karrierën e tij

Shumë artistë të mëdhenj, kanë përfituar nga puna e padukshme e partnerëve të tyre. Por mbështetja që mori Leon Tolstoi nga gruaja e tij, ishte më se e dukshme. Sofia ulej përkrah tij gjatë kohës që ai shkruante, dhe i jepte shpesh sugjerime, apo ia redaktonte tekstin.

Ishte ajo që ri–shkroi të gjitha draftet e tij, në mënyrë që ai të kishte një dorëshkrim të lexueshëm kur t’ua dërgonte botuesve, gjë që duhet të ketë qenë mjaft sfiduese duke pasur parasysh numrin e lartë të faqeve të dorëshkrimeve të Tolstoit. Nga ana e biznesit, Sofia ishte ajo që e nxiti atë të botonte “Lufta dhe Paqja” si një roman të plotë, në vend të tregimeve nëseri.

Leon Tolstoi dhe Sofia patën 13 fëmijë

Me gruan e tij, Sofia, Leon Tolstoi pati 13 fëmijë, tetë nga të cilët mbijetuan deri në moshë madhore. Disa ndoqën shembullin e babait të tyre duke u bërë shkrimtarë, përfshirë Ilia Tolstoi dhe Lev Tolstoi. Sot janë gjallë qindra nga pasardhësit e tij të drejtpërdrejtë, ndërsa dy herë në vit ata organizojnë mbledhjet familjare të Tolstoit në vilën e tij (sot një muze) në Jasnaja Poliana, Rusi.

Është një nga shkrimtarët më të shitur të të gjitha kohërave

Është e vështirë të thuhet një shifër e saktë e kopjeve të shitura të librave të botuar para shekullit XX-të. Por është e sigurt të thuhet se librat e Tolstoit janë best–seller të përhershëm. Vetëm në vitin 2004, “Ana Karenina” rifitoi interesin e lexuesit falë një promovimi nga “Klubi i Librit” të moderatores së njohur amerikane Oprah Winfrey, dhe botuesi e rriti atë vit tirazhin nga 20 mijë në 800 mijë kopje.

Romani “Lufta dhe Paqja”, shiti kopje të mjaftueshme për t’u përfshirë në listën e 50 librave më të mirëve të shitur ndonjëherë në Britaninë e Madhe. Sipas disa vlerësimeve, deri më sot janë shitur më shumë se 400 milionë kopje të veprave të Tolstoit.

Nuk e fitoi kurrë Çmimin Nobel

Kur Çmimi Nobel për Letërsi nisi të jepej për erë të parë në vitin 1901, shumë njerëz supozuan se fituesi do të ishte Leon Tolstoi. Në atë që cilësohet ende si një nga mospërfilljet më të mëdha në historinë e këtij çmimit, Nobeli iu dha atë vit poetit francez Salli Prydom.

Dyzet e dy shkrimtarë dhe artistë suedezë i shkruan Tolstoit për t’i shprehur kundërshtimin e tyre ndaj vendimit të komitetit të Nobelit. Por shkrimtari rus iu përgjigj: “U lumturova kur mësova që nuk m’u dha Çmimi Nobel. Më privoi nga problemi i madh se si do t’i shpenzoja paratë”

Ai u nominua si kandidat deri në vitin 1906.

Thënie të paharrueshme të Leon Tolstoit:

“Në rast se nuk do të kishte mjete të jashtme për zbehje e ndërgjegjes së tyre, gjysma e njerëzve do të vrisnin veten menjëherë, pasi të jetosh në kundërshtim me arsyen është një gjendje shumë e patolerueshme ,dhe të gjithë njerëzit e kohës sonë ndodhen në një gjendje të tillë”.

“Besimi është domethënia e kësaj jete, ai kuptim me anë të të cilit njeriu nuk e shkatërron veten, por vazhdon të jetojë. Është forca përmes së cilës jetojmë”.

“Ndryshimet në jetën tonë, duhet të vijnë nga pamundësia për të jetuar ndryshe, dhe jo sipas kërkesave të ndërgjegjes sonë, dhe as nga vendosmëria jonë mendore për të provuar një formë të re të jetës”.

“Gjatë gjithë historisë nuk ka pasur asnjë luftë që nuk është nxitur nga qeveritë, në mënyrë të pavarur nga interesat e njerëzve, për të cilët lufta është gjithmonë e dëmshme edhe kur është e suksesshme”./bota.al

Magazinë

Filmi i ri “Mission Impossible” do të zgjasë 3 orë

Published

on

Continue Reading

Magazinë

Selena Gomez: Rrënjët e mia kanë ndikuar në gjithë jetën time

Published

on

Aktorja dhe këngëtarja Selena Gomez, ka treguar se ndihet krenare për origjinën e saj meksikane, e cila sipas saj, ka pasur ndikim të madh në jetën dhe karrierën e saj.

32-vjeçarja ka theksuar se ka krijuar një lidhje të veçantë me gratë e tjera latine në industrinë e argëtimit.

“Prejardhja ime meksikane është diçka që ka ndikuar në gjithë jetën time, dhe jam e vetëdijshme për rëndësinë që ka përfaqësimi. Gjatë këtyre viteve në këtë industri, disa nga gratë më mbështetëse që kam njohur kanë qenë gra të tjera latine. E dua atë lidhje që kemi mes vete”, ka thënë ajo për Billboard.

Më 2021, Gomez ka publikuar albumin e shkurtër “Revelación”, projektin e parë të realizuar në gjuhën spanjolle. Ky album ka debutuar në vendin e parë të Top Latin Albums, duke u bërë albumi i parë nga një artiste grua që arrin këtë sukses që prej albumit “El Dorado” të Shakira.

“Nuk përqendrohem shumë te statistikat apo listat muzikore, por kur dëgjoj diçka të tillë, ndjej vetëm krenari. Shakira është një ikonë, dikë që e kam admiruar gjithmonë dhe që e dua shumë”, është shprehur Gomez.

Ajo ka shtuar se realizimi i një albumi të tërë në spanjisht ishte dëshirë e kahershme.

“Gjithmonë kam dashur të bëj një projekt të tërë në spanjisht. Gjatë viteve kam publikuar versione në spanjisht të disa këngëve, por një album i plotë në këtë gjuhë kishte shumë rëndësi për mua. Kam punuar shumë që të nderoja rrënjët e mia latine”, ka thënë ylli.

Në vitin 2024, Gomez ka luajtur edhe në filmin në gjuhën spanjolle “Emilia Perez”, një tjetër hap i rëndësishëm për karrierën e saj ndërkombëtare. Ajo ka thënë se e ka shijuar sfidën e të aktruarit në një gjuhë tjetër.

“E shtyva veten drejt hapësirave të pakëndshme, që për një aktore janë më shpërblyeset. Ishte një përvojë magjike dhe puna me regjisorin Jacques Audiard ishte një nga përvojat më të mira që kam pasur ndonjëherë”, ka thënë artistja.

Gomez, e fejuar me producentin muzikor Benny Blanco, ka thënë se tani është në një fazë ku po zgjedh me kujdes projektet e ardhshme.

“Po marr kohën time për të gjetur rolin dhe regjisorin e duhur, sepse dua që projekti i radhës të jetë sfidues dhe i papritur”, ka thënë ndër të tjera këngëtarja.

Continue Reading

Magazinë

Babai i Lindsay Lohan dënohet me nëntë muaj burg për ryshfet dhe shkelje të kushtit

Published

on

Babai i aktores së njohur amerikane Lindsay Lohan, Michael Lohan (64), u dënua me nëntë muaj burg për shkelje të kushteve të një dënimi me kusht të shqiptuar më parë.

Një ish-ndërmjetës i Wall Street-it është akuzuar për marrje ryshfeti në këmbim të drejtimit të të varurve në disa qendra rehabilitimi në Florida.

Sipas aktakuzës, Lohan mori të paktën 25,000 dollarë (afro 22,000 euro) për të dërguar të varurit nga droga në një qendër specifike trajtimi. Mes këtyre personave ishte edhe një grua me të cilën sipas prokurorisë ai në atë kohë ishte në një lidhje romantike.

Në vitin 2022, Lohan u shpall fajtor në gjykatë për ndërmjetësim në referimin e pacientëve, për të cilin u dënua me katër vjet dënim me kusht.

Mirëpo, në shkurt të këtij viti, ai ka shkelur kushtet e dënimit me kusht kur u arrestua me dyshimin se kishte sulmuar fizikisht bashkëshorten e tij, gazetaren Kate Major (42 vjeçe), me të cilën nuk jetonte më në atë kohë.

Kate Major, me të cilën Lohan ka dy djem, Landon dhe Logan, e denoncoi ngjarjen në polici pasi ai e shoqëroi atë në takimin e mjekut.

Sipas raporteve të policisë, Major u gjet me mavijosje të dukshme që dyshohet se i kishte pësuar ditë më parë kur Lohan dyshohet se e hodhi nga një karrige.

Continue Reading

Libra

23 prilli – Dita Ndërkombëtare e Librit

Published

on

Dita Ndërkombëtare e Librit dhe të drejtave autoriale që është përzgjedhur të jetë 23 prilli, është një datë me kuptim simbolik për letërsinë botërore.

Me këtë datë të vitit 1616, lidhet vdekja e dy kolosëve të letërsisë botërore: Shekspirit në Angli dhe Miguel de Servantes në Spanjë.

I pari konsiderohet si shkrimtari më i madh i të gjitha kohëve dhe vendeve, ndërsa i dyti është autori i veprës më të përkthyer në botë.

Kjo datë lidh edhe autorë tjerë në ditën e lindjes a vdekjes së tyre: Inca Garcilaso de la Vega, Maurice Druon, Halldór Kiljan Laxness, Vladimir Nabokov, Josep Pla dhe Manuel Mejia Vallejo.

Kjo datë shënohet në botë që nga viti 2003, ndërsa është pazgjedhur në vitin 1995 me qëllim të kontribuojë në mbarë botë për të drejtat e autorit duke inkurajuar të gjithë, e në veçanti të rinjtë për të zbuluar kënaqësinë e leximit.

Kjo datë është edhe një thirrje për të rritur respektin për kontributet e pazëvendësueshme të autorëve dhe librit në progresin social dhe kulturor të njerëzimit.

Continue Reading

Të kërkuara