Aktualitet
Maqedonia e Veriut shënon 31-vjetorin e pavarësisë
Referendumi atëkohë u bojkotua nga shqiptarët në Maqedoni, të cilët kërkuan statusin e autonomisë.
Published
2 years agoon
By
UBT newsMaqedonia e Veriut 31 vjet më parë shpalli pavarësinë e saj nga ish-Federata jugosllave përmes një referendumi popullor.
Referendumi atëkohë u bojkotua nga shqiptarët në Maqedoni, të cilët kërkuan statusin e autonomisë pasi që ishin të pakënaqur me pozitën e tyre.
Sipas vlerësimeve shtetërore të asaj kohe, mbi 95 për qind të qytetarëve që dolën në referendum, iu përgjigjën pozitivisht pyetjes së referendumit: “A jeni për Maqedoni të pavarur me të drejtë të hyjë në fuqi në aleancën e ardhshme të shteteve sovrane të Jugosllavisë?”.
Referendumit i parapriu Deklarata për Pavarësi, të cilën Parlamenti i parë i Maqedonisë shumëpartiake e miratoi më 25 janar 1991. Formalisht, vullneti i popullit për shtet të pavarur ishte konstatuar me Deklaratën për pranimin e rezultateve të referendumit më 18 shtator 1991 në Kuvendin e Maqedonisë.
Hap i ardhshëm me rëndësi në përforcimin e shtetit ishte miratimi i Kushtetutës së re më 17 nëntor 1991. Hije në ngjarjet me të cilat u vendosën themelet e Maqedonisë së pavarur, hodhi bojkotimi i referendumit nga ana e një pjese të bashkësisë etnike shqiptare dhe mospërkrahja e Kushtetutës së re nga deputetët shqiptarë. Dhjetë vite më vonë Kushtetuta u plotësua pas konfliktit të vitit 2001 dhe nënshkrimit të Marrëveshjes së Ohrit.
Shtetësinë e Maqedonisë e para e njohu Republika e Bullgarisë, pas çfarë pasuan njohjet nga Turqia, Sllovenia, Kroacia, Rusia, Bosnjë e Hercegovina…
Shteti u pavarësua monetarisht me vendosjen e denarit më 26 prill 1992, e më pas fitoi edhe Armatën e vet, e cila ditëlindjen e feston më 18 gusht.
Subjektiviteti ndërkombëtar-juridik i shtetit definitivisht u konfirmua më 8 prill të vitit 1993, kur me aklamacion në Asamblenë e Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara, Maqedonia u pranua si anëtare e 181-të në Organizatën botërore. Megjithatë për shkak të kundërshtimeve dhe presioneve të Greqisë, për shkak të emrit, anëtarësimi në KB u bë nën referencën e përkohshme Ish-Republika Jugosllave e Maqedonisë.
Marrëveshja për zgjidhjen e kontestit me Greqinë ishte arritur më 17 qershor 2018, sipas së cilës vendi emërtohej si Maqedonia Veriore.
Maqedonia Veriore deri tani ka vendosur marrëdhënie diplomatike me 170 shtete në botë, ndërsa me emrin kushtetues është pranuar nga 135 shtete në mesin e të cilave edhe nga tre anëtaret në Këshillin e Sigurisë – Kina, Federata Ruse dhe SHBA-ja.
Gjatë viteve të kaluara të pavarësisë Maqedonia e Veriut kaloi në një sërë problemesh dhe vështirësish, derisa më 30 mars 2020 u bë anëtarja e tridhjetë e NATO-s.
You may like
Bota
BE pezullon privilegjet e vizave për zyrtarët gjeorgjianë
Published
21 minutes agoon
January 24, 2025By
UBT NEWSBashkimi Evropian ka vendosur të pezullojë privilegjet e vizave për zyrtarët gjeorgjianë, një masë që vjen si pasojë e shtypjes së dhunshme të protestave pro-evropiane në Gjeorgji. Diplomatët e BE-së kanë mbështetur propozimin e Komisionit Evropian për të vendosur kufizime të reja për diplomatët dhe zyrtarët e lartë gjeorgjianë, duke i ndaluar ata dhe anëtarët e familjeve të tyre të udhëtojnë pa viza për qëndrime afatshkurtra në Bashkimin Evropian. Gjithashtu, ata nuk do të kenë më mundësi për procedura të thjeshta dhe më të lira për viza afatgjata.
Sipas këtyre masave, qytetarët gjeorgjianë me pasaporta të zakonshme do të mund të udhëtojnë ende pa viza për qëndrime afatshkurtra. Kjo masë është vendosur pas një situate të tensionuar, ku protestat për anëtarësimin e Gjeorgjisë në BE u shtypën dhunshëm nga qeveria. Pritet që Ministrat e Jashtëm të BE-së të miratojnë këtë vendim në mbledhjen e ardhshme të planifikuar për të hënën.
Ky vendim erdhi pas fitores të Partisë “Ëndrra Gjeorgjiane”, e cila është miqësore me Kremlinin, në zgjedhjet parlamentare të tetorit dhe deklaratës së qeverisë për të pezulluar përpjekjet për t’u bashkuar me Bashkimin Evropian./UBTNews/
Bota
Nis bojkotimi i dyqaneve në Kroaci, shkaku i çmimeve të larta
Published
48 minutes agoon
January 24, 2025By
UBT NEWSNë Kroaci, sot është paralajmëruar një bojkot i gjerë i dyqaneve, zinxhirëve tregtarë dhe stacioneve të karburantit për shkak të rritjes së vazhdueshme të çmimeve të produkteve. Ky bojkot është nisur nga grupi në Facebook “Halo, inspektore”, i cili mbështetet nga Qendra Evropiane e Ekselencës për Mbrojtjen e Konsumatorëve (ECIP).
Iniciativa është përkrahur nga shumë organizata dhe grupe shoqërore, përfshirë shoqatat për mbrojtjen e konsumatorëve, sindikatat, partitë politike dhe madje edhe Ministri i Ekonomisë i vendit. Aktiviteti u mbështet fuqishëm përmes rrjeteve sociale, ku janë shpërndarë mesazhe që njoftojnë për bojkotin e sotëm.
Në mesazhe thuhet: “Më 24 janar në Kroaci është bojkot kundër çmimeve të larta të ushqimit. Ftohen njerëzit që atë ditë të mos blejnë asgjë, absolutisht asgjë. Sigurohuni për atë ditë sikur të ishte e diele”.
Rritja e çmimeve është bërë një shqetësim i madh për qytetarët, pasi çmimet e konsumit në Kroaci, sipas Indeksit të Harmonizuar të Çmimeve të Konsumit (HICP), u rritën me 4.5% në dhjetor të vitit 2024, krahasuar me të njëjtin muaj të vitit 2023. Ky është niveli më i lartë i rritjes që nga maji i vitit 2024.
Kroacia ka një inflacion të lartë, duke u renditur ndër tre vendet e Bashkimit Evropian me normën më të lartë të inflacionit, pas Rumanisë (5.5%) dhe Hungarisë (4.8%). Për krahasim, norma vjetore e inflacionit në Bashkimin Evropian ishte 2.7% në muajin dhjetor të vitit 2024, ndërsa në Eurozonë ishte 2.4%, sipas të dhënave të fundit të Eurostatit./UBTNews/
Bota
Princi i kurorës saudite i premton Trumpit 600 miliardë dollarë investime në SHBA
Published
49 minutes agoon
January 24, 2025By
UBT NEWSPrinci i kurorës saudite, Mohammed bin Salman, ka premtuar se do të zgjeronë investimet saudite në SHBA me një shumë që arrin deri në 600 miliardë dollarë, duke i uruar gjithashtu Donald Trumpit për kthimin e tij në Shtëpinë e Bardhë.
Ky premtim u bë gjatë një telefonate që Princi Mohammed, udhëheqësi de fakto i Arabisë Saudite, zhvilloi pas ceremonisë së betimit të Trumpit si president. Arabia Saudite është vendi eksportues më i madh i naftës në botë, dhe ky angazhim për investime të mëdha pasqyron marrëdhëniet e ngushta që Trump krijoi gjatë mandatit të tij të parë me Riadin.
Sipas raporteve të Agjencisë Saudite të Shtypit, Princi i kurorës ka theksuar angazhimin e Mbretërisë për të zgjeruar investimet dhe tregtinë me SHBA-në gjatë katër viteve të ardhshme, me një shumë që mund të arrijë deri në 600 miliardë dollarë, dhe mundësisht më shumë.
Në një deklaratë të Shtëpisë së Bardhë, u njoftua se kjo ishte telefonata e parë e Donald Trumpit me një udhëheqës të huaj që pas rikthimit të tij në detyrë. Gjatë bisedës, të dy liderët diskutuan përpjekjet për të sjellë stabilitet në Lindjen e Mesme, forcimin e sigurisë rajonale dhe luftën kundër terrorizmit.
Po ashtu, ata diskutuan edhe ambiciet ekonomike ndërkombëtare të Arabisë Saudite dhe mundësitë për të rritur prosperitetin e përbashkët të dy vendeve, duke fokusuar veçanërisht mundësitë e tregtisë dhe investimeve në periudhën e katër viteve të ardhshme./UBTNews/
Bota
Ish-gjenerali i Forcave të Armatosura Ruse në paraburgim, nën akuzë për 12 milionë rubla ryshfet
Published
1 hour agoon
January 24, 2025By
UBT NEWSMë 24 janar 2025, Komiteti Hetimor i Federatës Ruse njoftoi përfundimin e hetimit ndaj ish-shefit të departamentit të planifikimit të komunikimeve të Forcave të Armatosura Ruse, gjeneralmajor Alexander Ogloblin, i cili është akuzuar për marrjen e një ryshfeti të madh, që arrin në shumën prej 12 milionë rubla.
Sipas njoftimit të Komitetit Hetimor, Ogloblin akuzohet për veprime të paligjshme të kryera gjatë periudhës nga viti 2016 deri në vitin 2021, kur ai ishte përgjegjës për ekzekutimin e një urdhri nga Ministria e Mbrojtjes Ruse. Hetimet tregojnë se ai kishte lidhur kontrata qeveritare me fabrikën e telefonave “Perm Telta OJSC” për furnizimin e pajisjeve komunikimi, të cilat kishin një vlerë prej më shumë se 1.2 miliardë rubla. Në këmbim të favorizimit të fabrikës dhe për lehtësimin e kontratave, ai mori ryshfetin në shumën e 12 milionë rubla.
Pas hetimeve, gjykata ka vendosur masën parandaluese ndaj Ogloblin, duke e dërguar atë në paraburgim. Komiteti Hetimor i ka kujtuar opinioni publik se ky rast është një vazhdim i hetimeve të mëparshme, që përfshijnë dhe një tjetër zyrtar të lartë, gjeneral-lejtnantin Vadim Shamarin, i cili gjithashtu është akuzuar për marrëdhënie korruptive me përfaqësues të fabrikës “Telta OJSC”.
Përveç akuzave për korrupsion, Ogloblin ka një histori të mëparshme me sistemin e drejtësisë. Në vitin 2022, ai ishte dënuar me katër vjet e gjysmë burgim për mashtrim të shkallës së gjerë, por dënimi i tij u zëvendësua më vonë me punë në komunitet.
Po ashtu, hetimet kanë zbuluar se Ogloblin, së bashku me ish-shefin e departamentit të komunikimeve të Forcave të Armatosura, gjeneral kolonel Khalil Arslanov dhe individë të tjerë, kishin lidhur kontrata të dyshimta me kompaninë shtetërore “Voentelecom” për furnizimin e pajisjeve për stacionet tokësore satelitore dhe qendrat e menaxhimit të rrjetit. Këto kontrata, sipas hetimeve, u realizuan me një çmim të fryrë, duke shkaktuar një dëm të konsiderueshëm financiar prej 1.6 miliardë rubla për shtetin rus.
Ky rast i korrupsionit ka ngritur shqetësime për përfshirjen e zyrtarëve të lartë ushtarakë dhe civilë në skema korruptive, që kanë përfituar nga lidhjet e dyshimta me kontratat e Ministrisë së Mbrojtjes, dhe që kanë ndikuar negativisht në besimin e publikut ndaj institucioneve shtetërore./UBTNews/
BE pezullon privilegjet e vizave për zyrtarët gjeorgjianë
Nis bojkotimi i dyqaneve në Kroaci, shkaku i çmimeve të larta
Princi i kurorës saudite i premton Trumpit 600 miliardë dollarë investime në SHBA
Diplomon gjenerata e 61-të e policisë, Osmani e quan mburojë të paqes
Kurti: Investimi në KEK synon të rrisë kapacitetin e prodhimit për energji elektrike
Ish-gjenerali i Forcave të Armatosura Ruse në paraburgim, nën akuzë për 12 milionë rubla ryshfet
Vrasja e Ali Pashë Tepelenës, me urdhër të sulltanit
DAVOS – Takimi vjetor i Forumit Ekonomik Botëror në ditën e fundit të tij
104 vjet pa Amedeo Modiglianin, gjeniun ”e mallkuar” të artit modern
Të kërkuara
-
Bota3 months ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota3 months ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Bota2 months ago
“Ethet” e kthimit të Trump! Takohen Macron e Starmer, zbardhet fokusi i diskutimeve
-
Lajmet2 months ago
Rektori Hajrizi: Çdo sukses i joni është një sukses për Kosovën!