Lajmet

Malala Yousafzai: Do doja që çdo vajzë të ishte krenare për veten dhe për gjithçka që ka arritur në jetën e saj

Në moshën 17-vjeçare, Malala u bë e para femër në këtë moshë që u nderua me çmimin Nobel për Paqe.

Published

on

Malala Yousafzai, fituese e çmimit Nobel për Paqe dhe aktiviste e arsimimit, disa muaj më parë kishte falenderuar vajzat dhe gratë në mbarë botën për atë çka bëjnë ditë pas dite. 

“Do doja që çdo vajzë dhe grua të ishte krenare për veten, krenare për gjithçka ka arritur në jetën e saj. Ajo ka bërë më të mirën e saj. Dhe duhet të marrë një moment pauze dhe të vlerësojë gjithçka, pavarësisht pandemisë, ajo po përpiqet të bëjë më të mirën për të drejtuar shtëpinë, për të qenë një prind i mirë dhe të punojë, të menaxhojë gjithë këto detyra çdo ditë. Por, po ashtu duhet të kujdeset edhe për veten.

Të bëjë pak pushim. Ta shijojë. Kapni momentin, shijojeni. Dhe le të jemi mirënjohëse për të gjitha vajzat dhe gratë, pavarësisht emrit të tyre, t’i falenderojmë për gjithçka kanë bërë për të drejtat e grave dhe barazinë”, u shpreh Malala.

Nisur si një mundësi për të nxitur reagime dhe thirrjet për mundësi të barabarta dhe për të promovuar vajzat, Malala bën apel për të zgjedhur sfidën.

Yousafzai u diplomua korrikun e shkuar në Universitetin e Oksfordit, por me universitetet në Britani që janë mbyllur prej muajsh për shkak të pandemisë koronavirus, Malala e festoi diplomimin me familjen e saj, në një festë të vogël.

 “Gjatë pandemisë unë u diplomova, ndaj jam një ndër të diplomuarat e 2020-s dhe kam qenë në shtëpi nga fillimi i pandemisë deri tani. Kam jetuar me familjen time, prindërit dhe dy vëllezërit. Ndonjëherë bëhet e mërzitshme, por unë po përpiqem me më të mirën time ta situatën. Por, ata janë vëllezërit e mi, pavarësisht se si janë dhe unë i dua shumë. Kam kaluar edhe kohë me miqtë e mi përmes bisedave në Zoom dhe përmes Facetime. Nuk i kam takuar asnjë prej tyre “live” për një kohë shumë të gjatë. Dhe kjo po i ndodh çdokujt. Është pandemia dhe ne duhet të kuptojmë se është shumë e rëndësishme që të jemi të sigurtë dhe të shpëtojmë edhe të tjerët kështu. Por, unë shpresoj që pandemia të përfundojë sa më shpejt, të gjithë të vaksinohemi dhe secili prej nesh të jetë i sigurtë”.

Në moshën 17-vjeçare, në vitin 2014, Malala u bë e para femër në këtë moshë që u nderua me çmimin Nobel për Paqe, për mbrojtjen dhe avokaturën që i bëri arsimimit të vajzave.

Përmes Fondacionit të saj të quajtur Malala, e cila mbron arsimimin e vajzave në vendet në zhvillim, ajo është shndërruar po ashtu në një simbol global, në mbështetje të femrave, kryesisht atyre të shtypura e të pamundura. 

“Sapo nisi pandemia, gjëja e parë që Fondacioni Malala bëri ishte kërkimi për impaktin e pandemisë në edukimin e vajzave dhe kërkimet tona treguan se mbi 20 milionë vajza, në mbarë botën, rrezikojnë të humbasin mundësinë për edukim e arsimim sepse po jetojmë këtë krizë shëndetësore, por edhe krizën ekonomike që e shoqëron atë. Dhe me këtë krizë ekonomike, kryesisht në familjet me të ardhura të ulëta, shumica e këtyre vajzave janë të detyruara të martohen në moshë të re sepse duan të ulin shpenzimet për kujdesin e tyre në familje ose përfshihen në moshë shumë të re në tregun e punës, në mënyrë që të fitojnë para’ e të ndihmojnë familjet. Kjo është arsyeja përse është kaq e vështirë për këto vajza që të rikthehen në shkolla.

Ne kemi parë më përpara se si kriza të ngjashme, si Ebola apo shumë të tjera, kanë vënë në rrezik të ardhmen e këtyre vajzave njësoj siç po bën pandemia. Kjo është arsyeja përse Fondacioni Malala lindi, si një projekt në mbështetje të edukimit dhe arsimimit të vajzave. Për momentin, sido që të vijë pranë këtyre vajzave ky projekt, përmes radios apo televizioneve kombëtare, apo përmes aplikacioneve në celular, ne duam që vajzat të jenë të angazhuara në mësim, nuk duam që ato të humbasin asnjë moment. Duhet të bëjmë më shumë dhe duhet të sigurojmë kthimin e tyre në shkolla, sapo gjërat t’i rikthehen normalitetit”, u shpreh Malala.

Malala Yousafzai flet për kompaninë e saj prodhuese, Extracurricular dhe partneritetin me Apple Tv. Programi që është ideuar dhe drejtuar nga vetë Malala përfshin drama, komedi, dokumentarë, filma me animacion dhe seriale për fëmijë.

“Shpresoj që përmes programit tim, përmbajtjes së asaj që unë prodhoj, të mund t’i lidh njerëzit. Ne kemi krijuar këtë mundësi ndërlidhëse dhe njerëzit mund të na bashkohen nga kudo ku janë, kemi shumë gjëra të përbashkëta”.

Malala, sot 23 vjeç, i mbijetoi sulmit me armë të talebanëve në vitin 2012, moment prej të cilit nisi fushatën e saj për arsimimin e vajzave. Kur ishte vetëm 11 vjeç, ajo nisi një blog, në të cilin dënonte sulmet e talebanëve dhe nisi të shkruajë për të drejtat e vajzave.

Në këtë moment, një i armatosur mbërriti në shkollën e saj, duke e kërkuar. Ai hapi zjarr ndaj saj dhe dy shoqeve të saj të klasës, mbi autobus, rrugës për në shtëpi.

Ajo u dërgua fillimisht në spitalin e Pakistanit dhe në terapi intensive u dërgua në Angli, ku iu nënshtrua disa ndërhyrjeve. Pas rimëkëmbjes, Malala nisi shkollën, pikërisht në Angli, përpara se të siguronte një vend në Oksford. 

“Unë besoj në rrëfimin e historisë sepse kjo ka qenë edhe pjesë e jetës sime, kjo ka qenë historia që më ka frymëzuar, që t’i tregoj njerëzve në mbarë botën se vajzat kanë nevojë për arsimim. Kemi dëgjuar të gjithë për konflikte e luftëra, i kemi parë në televizione, por ndonjëherë nuk e dimë se çfarë ndodh me vetë individin, me një vajzë të re, që do vetëm të shkojë në shkollë”, thotë Malala.

“Na lejoni t’i zgjedhim vetë librat dhe lapsat. Ato janë armët tona më të forta. Një fëmijë, një mësues, një libër dhe një laps mund të ndryshojë botën. Edukimi është zgjidhja jonë e vetme. Arsimimi, i pari”, përfundon Malala mesazhin e saj. /KultPlus

Lajmet

​OpenAI mposht Grok-in e Elon Musk në turneun e shahut me AI

Published

on

OpenAI, krijuesi i ChatGPT, ka mundur Grok-in e Elon Musk-ut në finalen e një turneu për të shpallur lojtarin më të mirë të shahut me inteligjencë artificiale (AI).

Historikisht, kompanitë teknologjike shpesh kanë përdorur shahun për të vlerësuar përparimin dhe aftësitë e një kompjuteri, me makinat moderne të shahut që janë praktikisht të pamposhtura edhe nga lojtarët më të mirë njerëzorë, raporton BBC.

Por kjo garë nuk përfshinte kompjuterë të dizajnuar posaçërisht për shah ai u zhvillua mes programeve të AI që janë krijuar për përdorim të përditshëm.

Modeli o3 i OpenAI doli fitues pa humbje në turne dhe mundi në finale modelin Grok 4 të xAI, duke shtuar tensionin në rivalitetin në vazhdim mes dy kompanive. Musk dhe Sam Altman, të dy bashkëthemelues të OpenAI, pretendojnë se modelet e tyre të fundit janë më të zgjuarat në botë.

Modeli Gemini i Google mori vendin e tretë në turne, pasi mundi një model tjetër të OpenAI.

Megjithatë, këto AI, edhe pse të talentuara në shumë detyra të përditshme, janë ende duke u përmirësuar në shah – me Grok që bëri disa gabime gjatë ndeshjeve të fundit, përfshirë humbjen e herë pas hershme të mbretëreshës së tij.

“Derisa arriti në gjysmëfinale, dukej sikur asgjë nuk do ta ndalë Grok 4 drejt fitimit të ngjarjes”, tha Pedro Pinhata, një gazetar i Chess.com, në mbulimin e tij.

“Pavarësisht disa momenteve të dobësisë, AI e X dukej larg më e fortë si lojtar shahu… Por iluzioni u shemb në ditën e fundit të turneut”.

Ai tha se loja “e pakonceptueshme” dhe “gabimet” e Grok i mundësuan o3 që të merrte një sërë fitoreve të bindshme.

“Grok bëri shumë gabime në këto ndeshje, por OpenAI jo”, tha mjeshtri i madh i shahut Hikaru Nakamura gjatë transmetimit të tij live në finalen.

Para finales së të enjtes, Musk kishte thënë në një postim në X se suksesi paraprak i xAI-së në turne ishte një “efekt anësor” dhe se ata “nuk kanë shpenzuar pothuajse aspak përpjekje për shah”.

Continue Reading

Aktualitet

Vendimi i gjykatës: Popoviq dëbohet nga Kosova

Published

on

By

Igor Popoviq është shpallur fajtor dhe është dënuar nga Gjykata Themelore në Prishtinë me gjobë prej 3 mijë eurosh dhe me masën plotësuese të dëbimit nga territori i Kosovës për një periudhë dyvjeçare, pas arritjes së marrëveshjes për pranimin e fajësisë me Prokurorinë Speciale të Republikës së Kosovës.

Sipas aktakuzës së ngritur më 4 gusht 2025 nga PSRK-ja , Igor Popoviq, ndihmësdrejtor në të ashtuquajturën Zyrë për Kosovën në Qeverinë e Serbisë, me dashje dhe me qëllim ka nxitur dhe përhapur publikisht urrejtje dhe mos durim midis grupeve etnike.

Në atë mënyrë që i njëjti me datën 18 korrik 2025, rreth orës 12:00 në Rahovec ka mbajtur një fjalim publik me të cilin i është drejtuar një mase të gjerë të qytetarëve, ku mes tjerash ka përdorur gjuhë me përmbajtje nxitëse dhe urrejtëse.

Kryetari i trupit gjykues, gjyqtari Kujtim Krasniqi, tha se i akuzuari Igor Popoviq, me është shpallur fajtor për veprën penale “nxitja e përçarjes dhe mosdurimit” nga neni 141, paragrafi 1 i Kodit Penal të Republikës së Kosovës.

Sipas tij, gjykata, në përputhje me dispozitat penale dhe procedurale, e ka dënuar Popoviqin me 6 muaj burgim, dënim i cili, me pëlqimin e të akuzuarit, zëvendësohet me gjobë në shumën prej 3 mijë eurosh.

Krasniqi tha se gjykata ka shqiptuar edhe dënim plotësues, dëbimin e Popoviqit nga territori i Republikës së Kosovës dhe ndalimin e hyrjes së tij për një periudhë prej dy vitesh.

I akuzuari Igor Popoviq me shënime personale si në shkresë të lëndës është fajtor për veprën penale nxitja e përqarjes dhe mos durimit nga neni 141, paragrafi 1 i kodit penal të Republikës së Kosovës. Andaj gjykata konform dispozitave penale dhe procedurale të njëjtin e gjykon me dënim me burgim me kohëzgjatje prej 6 muajve, i cili dënim me pëlqimin e të akuzuarit zëvendësohet me dënim me gjobë në shumën prej 3 mijë eurove… Koha e kaluar në masën e paraburgimet nga data 18.07.2025 deri më datën 08.08.2025 i llogaritet në dënimin me burgim të shqiptuar. Po ashtu, Gjykata i shqipton edhe dënim plotësues. Urdhërohet dëbimi i të pandehurit Igor Popoviq nga territori i Republikës së Kosovës dhe i ndalohet hyrja për dy vite”, tha Krasniqi.

Mëngjesin e sotëm, më 8 gusht, Prokuroria Speciale i propozoi gjykatës që ndaj Popoviqit të shqiptohet i njëjtit dënim, sipas marrëveshjes, për veprën penale për të cilën akuzohet, gjashtë muaj burgim, i cili të zëvendësohet me gjobë në shumën prej 3 mijë eurosh.

Sot, prokurorja e rastit, Fikrije Krasniqi-Zejnullahu i propozoi gjykatës që ndaj Popoviqit të shqiptohet edhe dënimi plotësues – dëbimi nga territori i Kosovës për një afat prej dy vitesh, për çka palët janë pajtuar.

Avokati i Popoviq, Millosh Delliviq tha se i qëndrojnë mbrapa marrëveshjes së arritur me Prokurorinë Speciale.

Kujtojmë se arrestimi i Popoviq ndodhi pas mbajtjes së një fjalimi në Hoçë të Madhe të Rahovecit, ku ai u shpreh kundër Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.

Prokuroria vlerësoi se përmes këtyre deklaratave, Popoviq ka ndikuar negativisht në marrëdhëniet ndërmjet komuniteteve, duke nxitur mosbesim dhe tensione ndëretnike, dhe duke rrezikuar bashkëjetesën në shoqërinë kosovare.

Continue Reading

Aktualitet

​Qeveria në detyrë merr këto vendime në mbledhjen e radhës

Published

on

By

Qeveria në detyrë e Kosovës ka mbajtur sot mbledhje elektronike në të cilën ka marrë disa vendime.

Kabineti qeveritar në detyrë ka miratuar vendimin për shqyrtim të mëtejmë të kërkesës me vetiniciativë për shpronësim për interes publik të pronave të paluajtshme të cilat janë të nevojshme për realizimin e Projektit Infrastrukturor për Interes Publik- Ndërtimi i Urës mbi lumin Ibër që lidh Mitrovicën e veriut dhe Mitrovicën e jugut.

Po ashtu, janë caktuar zonat e shërbimit për ofruesit e shërbimeve të ujit në Kosovë, si dhe është miratuar ndryshimin e Statutit të Kompanisë Rajonale të Ujësjellësit “Mitrovica” sipas vendimit të bordit të drejtorëve.

Continue Reading

Aktualitet

​Kurti takoi ambasadorët e QUINT-it dhe shefin e Zyrës së BE-së në Kosovë

Published

on

Kryeministri në detyrë Albin Kurti ka pritur në takim ambasadorët dhe përfaqësuesit diplomatikë të shteteve të QUINT-it dhe shefin e Zyrës së Bashkimit Evropian në Kosovë.

Aty u diskutua mbi rrugën e integrimit të vendit tonë në BE, mos konstituimin e Kuvendit dhe arrestimet e qytetarëve të Kosovës nga Serbia.

Kurti informoi ambasadorët dhe përfaqësuesit diplomatikë për performancën ekonomike të vendit dhe rezultatet e politikave të qeverisë përgjatë pjesës së parë të këtij viti.

Ai tha se qarkullimi i bizneseve për gjashtë muajt e parë të vitit ka arritur vlerën 10.7 miliardë euro, duke shënuar një rritje 10.3%. Shpenzimet kapitale të qeverisë gjatë këtyre gjashtë muajve të parë janë 24% më të larta sesa në gjysmën e parë 2024.

Në çerekun e parë 2025, ekonomia është rritur për 3.61% të Bruto Produktit Vendor, tha ai.

Kurti ka folur edhe mbi numrin e bizneseve të reja të regjistruara këtë vit, si dhe veçoi të dhënat e fundit nga skema e punësimit “Qeveria për Familjet”, anëtarësimin e Kosovës në Regjistrin Evropian për Cilësi të Arsimit të Lartë dhe në Aleancën Evropiane për Praktikën Profesionale.

Continue Reading

Të kërkuara