Lajmet

Lufta në Ukrainë ia merr shkëlqimin qytetit të diamantit

Fabrikat e diamanteve po përballen me një krizë në rritje për shkak të luftës në Ukrainë.

Published

on

Mahesh Patel, 41-vjeçarë, ka prerë dhe lustruar diamante për gati dy dekada për kompani të ndryshme në qytetin Surat, një nga qendrat më të mëdha të lustrimit në botë në shtetin perëndimor të Indisë, Gujarat.

Përvoja e tij disa vjeçare si dhe vështrimi i mprehtë i detajeve i sillnin të ardhura të mira duke punuar në tregjet e mbushura me njerëz të rajonit Mahidharpura të Suratit.

Por lufta e Rusisë në Ukrainë e ka lënë Patelin dhe mijëra bashkëmoshatarë të tij pa punë ose vetëm me orë minimale pune. Shumica e gurëve të papërpunuar merren nga Rusia dhe për shkak se ato po bëhen gjithnjë e më pak të disponueshme, fabrikat e diamanteve po përballen me një krizë në rritje.

“Mungesa e diamantëve ka bërë që shumë pronarë fabrikash të largojnë punëtorët nga puna. Ne jemi goditur rëndë dhe puna është e vështirë të realizohet. Njësitë e vogla të diamanteve janë mbyllur”, tha Patel për DW.

Nuk ka diamante të mjaftueshme, nuk ka punë të mjaftueshme

Muajt e fundit, tregjet e diamanteve kanë pushuar. Sipas vlerësimeve të industrisë, vetëm në Surat janë afërsisht 6 mijë njësi lustrimi diamantësh, ku janë të angazhuar mbi gjysmë milioni punëtorë dhe arrijnë qarkullim vjetor prej 21-24 dollarë (19-22 miliardë euro). Megjithatë sipas vlerësimeve të fundit nga sindikata Surat Diamond Workers, rreth 10 mijë punëtorë diamanti kanë humbur punën gjatë periudhës së fundit.

“Nuk ka mjaftueshëm diamante. Për shkak të kësaj, nuk ka as punë mjaftueshëm”, i tha DW Chander Bhai Suta, një tregtar diamantësh me përvojë në Surat.

Tregtari Paresh Shah deklaroi se diamantet nuk po shiten me çmimin e duhur.

“Askush nuk e di se kur dhe si do të rrjedhë situata. Megjithëse kostot e prodhimit janë rritur, shumë njësi po e mbajnë veten në njëfarë mënyre pavarësisht se po përballen me humbje”, tha ai.

Alrosa e Rusisë, një biznes i minierave të diamanteve pjesërisht në pronësi të shtetit rus, furnizon afërsisht 30% të diamanteve të papërpunuara globalisht. Është një burim kritik për Indinë, e cila importon, pret dhe lustron 80-90% të produkteve të papërpunuara në botë. Besohet se India merr 60% të blloqeve të saj nga Alrosa.

Sanksionet e vendosura nga blloku perëndimor kanë prekur edhe furnizimin e përgjithshëm të diamantit të papërpunuar. Shtetet e Bashkuara janë tregu më i madh për diamantet e përpunuara në Indi, por disa kompani të mëdha amerikane tani refuzojnë të blejnë mallra me origjinë ruse.

Llogaritë ‘vostro’ të Indisë nuk mjaftojnë për të anashkaluar sanksionet

Vipul Shah, kryetar i Këshillit të Promovimit të Eksportit të Bizhuterive (GJEPC) i tha DW se industria në të cilën punon ai po përballet me sfidë.

“Sanksionet kanë ndikuar në rënien e vëllimit të diamanteve me mbi 30% dhe vëllimin e eksporteve me 35%. Sigurisht që ka një ngadalësim në muajt e fundit dhe ne shpresojmë që gjërat do të përmirësohen”, tha ai.

Furnizuesit e diamanteve thanë se sanksionet ka ndikuar që Banka Qendrore e Rusisë dhe dy banka të mëdha të hiqen nga sistemi global i pagesave SWIFT. Nëntorin e kaluar, India kishte dhënë miratimin e nëntë bankave për të hapur llogari “vostro” (një llogari e mbajtur nga një bankë në emër të një tjetre – red.) për të ndihmuar në lehtësimin e tregtisë në rupi me Rusinë. Ideja ishte të shmangeshin sanksionet perëndimore kundër Rusisë duke vazhduar tregtinë në rupi.

Megjithatë, kjo lëvizje nuk e ka zgjidhur problemin. Megjithëse India dëshiron të promovojë tregtinë e shprehur në rupi, ajo ende nuk ka ende ndonjë marrëveshje të madhe tregtare ndërkombëtare të vendosur në monedhën e saj vendase.

“Shlyerja e tregtisë është bërë e vështirë dhe kjo ka çuar në ndërprerje të furnizimit. Jo shumë kompani po përdorin llogaritë e Vostros”, tha Shah.

Diamantet e rritura në laborator si plan B

Tregtarët e diamanteve tani e kanë kuptuar vështirësinë e kompensimit të rënies së gurëve të papërpunuar nga Rusia. Çmimet për produktin e përfunduar po rriten gjithashtu. Individët e industrisë theksojnë se norma ndërkombëtare për diamante të lëmuar me cilësi të lartë është 20-30% më e lartë se para pushtimit të Ukrainës.

“Përçarja është padyshim aty, dhe unë e pashë që gjërat u stabilizuan vetëm në gjysmën e dytë të këtij viti, nëse jo më vonë. Mungesa e disponueshmërisë së lëndëve të para ka bërë që disa kompani të merren me diamante të rritura në laborator”, Sanjay Kothari, një bizhuteri kryesor. industrialisti dhe nënkryetari i KGK Group, tha për DW.

Diamantet e rritura në laborator janë identike me diamantet e minuara në çdo mënyrë, përveç origjinës së tyre. Ata kanë të njëjtat veti kimike, fizike dhe optike si diamantet e minuara dhe shfaqin të njëjtin zjarr dhe shkëlqim.

Megjithatë, industria beson se diamantet e rritura në laborator nuk mund të rezultojnë të jenë një zëvendësim i menjëhershëm nëse sanksionet e SHBA ndaj Alrosas vazhdojnë.

Shumica e diamanteve të përpunuara në Gujarat janë me origjinë ruse. Ndonëse disa njësi diamanti kanë filluar të blejnë lëndë të parë nga vendet afrikane, kjo ka një çmim më të lartë. Sipas agjencisë së vlerësimit Crisil, konflikti i vazhdueshëm mund të çojë gjithashtu në rritje të çmimeve të diamanteve të papërpunuara, të cilat pritet të rriten me 10 deri në 12% në këtë vit financiar./UBTNews/

Lajmet

Pesë raste të dhunës në familje u raportuan gjatë 24 orëve të fundit

Published

on

By

Pesë raste të dhunës në familje janë raportuar gjatë 24 orëve të fundit në Prishtinë, Gjakovë dhe Malishevë.

Sipas raportit 24 orësh të Policisë, në Prishtinë u arrestua një grua nën dyshimin se ushtoi dhunë psikike ndaj anëtarve të familjes.

Është arrestuar e dyshuara kosovare për shkak se e njëjta dyshohet se ka shkaktuar dhunë psikike ndaj anëtarëve të familjes së saj. Pas inicimit të rastit e dyshuara në konsultim me prokurorin është liruar në procedurë të rregullt”, thuhet në njoftim.

Ndërkaq, në rastin e parë në Gjakovë një person është arrestuar nën dyshimin se në gjendje të dehur ka shkaktuar dhunë psikike e fizike ndaj tri grave.

Është arrestuar i dyshuari kosovar për shkak se i njëjti dyshohet se në gjendje të dehur i ka shkaktuar dhunë psikike dhe fizike 3 viktimave femra kosovare. Pas inicimit të rastit i dyshuari me vendim të prokurorit është dërguar në mbajtje”, thuhet në njoftim.

Në rastin e dytë në Gjakovë, u arrestua një grua nën dyshimin se kishte rrahur një tjetër.

Është arrestuar e dyshuara kosovare për shkak se e njëjta dyshohet se kishte rrahur viktimën femër kosovare. Pas inicimit të rastit e dyshuara në konsultim me prokurorin është liruar në procedurë të rregullt”, thuhet në njoftim.

Kurse, në rastin tjetër në Gjakovë, u arresua një grua nën dyshimin se ushtroi dhunë psikike dhe fizike ndaj një gruaje tjetër.

Është arrestuar e dyshuara femër kosovare e cila pas një mosmarrëveshje kishte ushtruar dhunë psiqike dhe fizike ndaj viktimës femër kosovare. Si pasojë e dhunës viktima ka pranuar tretman mjekësor dhe me urdhër të prokurorit e dyshuara pas intervistimit është liruar në procedurë të rregullt”, thuhet në njoftim.

Kurse, në Malishevë u arrestua një burrë pasi dyshohet se ushtroi dhunë psikike e fizike ndaj një gruaje.

Është arrestuar i dyshuari kosovar për shkak se i njëjti dyshohet se  kishte shkaktuar dhunë psikike dhe fizike ndaj viktimës femër kosovare. Viktima ka pranuar trajtim mjekësor, ndërsa i dyshuari pas inicimit të rastit me vendim të prokurorit është dërguar në mbajtje”, thuhet në njoftim. /BetimipërDrejtësi

Continue Reading

Lajmet

Pritjet në kufi deri në 10 minuta

Published

on

By

Diaspora ka nisur të vijë në Kosovë, e pritjet nëpër kufijtë e vendit mund të jenë më të gjata.

Sipas të dhënave të fundit nga Qendra Kombëtare për Menaxhim Kufitar, pritjet më të gjata janë regjistruar në pikat kufitare te Dheu i Bardhë dhe në Jarinjë, ku qytetarët po presin deri në 10 minuta për të hyrë në vend.

Ndërkohë, në pikat e tjera kufitare qarkullimi po zhvillohet pa vonesa të mëdha, me fluks dukshëm më të ulët.

Autoritetet kufitare mbeten në gatishmëri për të menaxhuar fluksin e pritshëm në ditët në vijim, ndërsa mërgimtarët vazhdojnë të kthehen për të kaluar pushimet pranë familjeve të tyre.

Continue Reading

Lajmet

Apeli në Hagë shpall sot vendimin për Pjetër Shalën

Published

on

By

Paneli i Gjykatës së Apelit në Dhomat e Specializuara të Kosovës në Hagë shpall sot aktgjykimin në rastin e Pjetër Shalës, i dënuar për krime lufte, të kryera në vitin 1999.

Shala, ish-pjesëtar i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, u dënua me 18 vjet burg në korrik të vitit 2024, pasi u gjet fajtor për ndalim arbitrar, torturë dhe vrasje të paligjshme në Fabrikën e Metalit në Kukës – pjesa veriore e Shqipërisë.

Sipas aktakuzës, ai dhe pjesëtarë të tjerë të UÇK-së morën pjesë në ndalimin dhe keqtrajtimin e të dyshuarve për bashkëpunim me Serbinë dhe të atyre që nuk merrnin pjesë aktive në luftime.

Viktimat, sipas aktakuzës, ishin subjekt i dhunës fizike dhe psikologjike, përfshirë kërcënimet me vdekje, poshtërimet dhe ngacmimet.

Gjykata e urdhëroi Shalën të paguante edhe 208 mijë euro si kompensim për tetë viktima, ndërsa e shpalli të pafajshëm për veprën penale të trajtimit çnjerëzor.

Mbrojtja e tij e apeloi si aktgjykimin, ashtu edhe urdhrin për zhdëmtimin e viktimave.

Megjithatë, vendimi për këtë të fundit nuk do të përfshihet në aktgjykimin që do të jepet sot.

Dhomat e Specializuara të Kosovës, të njohura ndryshe si Gjykata Speciale, punojnë me ligjet e Kosovës, por prokurorët dhe gjyqtarët e tyre janë ndërkombëtarë.

Gjykata u themelua në vitin 2015 për të hetuar ish-pjesëtarët e UÇK-së, të cilët dyshohet se kanë kryer krime lufte dhe krime të tjera nga janari i vitit 1998 deri në dhjetor të vitit 2000.

Selia e Speciales u vendos në Hagë të Holandës, për shkak të shqetësimeve se sistemi i drejtësisë në Kosovë nuk është mjaftueshëm i pavarur për të hetuar krimet e luftës, si dhe për shkak të dyshimeve për kërcënimin e dëshmitarëve.

Deri më tani, Gjykata Speciale shpalli dy aktgjykime për krime lufte, ndaj Salih Mustafës dhe Pjetër Shalës, dhe dy tjera për pengim të administrimit të drejtësisë, ndaj Nasim Haradinajt dhe Hysni Gucatit.

Aktualisht, është duke vazhduar procesi gjyqësor kundër ish-presidentit të Kosovës, Hashim Thaçi, ish-deputetit Rexhep Selimi dhe dy ish-kryetarëve të Kuvendit të Kosovës, Kadri Veseli dhe Jakup Krasniqi – që të gjithë ish-pjesëtarë të UÇK-së – të cilët akuzohen për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit./REL

Continue Reading

Lajmet

Arrestohen dy të dyshuar se sulmuan dhe penguan policët shkaku i një gjobe të kundërvajtjes

Published

on

By

Dy persona janë arrestuar nën dyshimin se sulmuan dhe penguan njësitin policor derisa ishin duke i shqiptuar një gjobë për kundërvajtje njërit prej tyre.

Sipas raportit 24 orësh të Policisë, thuhet se rasti ka ndodhur të dielën rreth orës 19:51 në rrugën “Nëna Terezë” në Pejë.

Rasti është iniciuar si “Sulm ndaj personit zyrtar” dhe “Pengim ndaj personit zyrtar”.

Janë arrestuar dy të dyshuar meshkuj kosovarë pasi që të njëjtit  kanë sulmuar dhe penguar njësitin policor derisa ishin duke i shqiptuar një gjobë për kundërvajtje njërit nga të dyshuarit. Si pasojë e sulmit lëndime trupore kanë pësuar dy zyrtar të PK-së dhe një nga të dyshuarit të cilët kanë pranuar tretman mjekësor. Me vendim të prokurorit dy të dyshuarit janë dërguar në mbajtje”, thuhet në njoftim./BetimipërDrejtësi

Continue Reading

Të kërkuara