Botë

Kryeministri kroat: Mungesë stabiliteti në Ballkan, BE duhet t’i kushtojë vëmendje

Published

on

Kryeministri i Kroacisë, Andrej Pllenkoviq, ka deklaruar ditën e some se liderët e Bashkimit Evropian duhet t’i kushtojnë më shumë vëmendje mungesës së stabilitetit në Ballkanin Perëndimor, posaçërisht në Bosnje e Hercegovinë dhe Serbi.

Duhet ta vëzhgojmë gjendjen në Evropën juglindore, posaçërisht stabilitetin e Bosnje e Hercegovinës dhe situatën në Serbi. Ka kaq shumë ngjarje globale për momentin, është koha që një pjesë e asaj vëmendjeje të fokusohet edhe në një rajon që është treguar shumë i ndezshëm gjatë 35 vjetëve të fundit”, deklaroi Andrej Pllenkoviq para samitit të BE-së në Bruksel.

Ai po i referohej krizës më të rëndë politike në Bosnje që nga përfundimi i luftës së saj 1992-95, e shkaktuar nga lëvizjet separatiste të Republikës Sërpska, pasi lideri i saj, Millorad Dodik, u dënua me një vit burg për shpërfilljen e vendimeve të Përfaqësuesit të Lartë ndërkombëtar.

Kryeministri i Kroacisë gjithashtu iu referua edhe protestave disamujore kundër Qeverisë në Serbi, pas vdekjes së 15 njerëzve nga shembja e një strehe prej betoni në stacionin hekurudhor në Novi Sad në nëntor.

Sipas mediave kroate, kryeministri deklaroi në Bruksel se e kupton që në Serbi po përpiqen të kërkojnë probleme diku tjetër, por se ato nuk gjenden në memorandumin e bashkëpunimit në fushën e mbrojtjes, e nënshkruar rishtazi mes Kroacisë, Kosovës dhe Shqipërisë.

Lajmet

​Guvernatorja Lisa Cook deklarohet për herë parë pas shkarkimit nga Trump

Published

on

Guvernatorja e Rezervës Federale Lisa Cook  e cila u shkarkua pak kohë më parë nga presidenti Donald Trump, në fjalimin e saj të parë publik tha se normat e interesit janë në një pozicion të mirë për t’u përballur me inflacionin vazhdimisht të lartë.

Cook, e emëruar nga ish-Presidenti Joe Biden dhe gruaja e parë me ngjyrë që shërbeu si guvernatore e Rezervës Federale, është zyrtarja e parë e bankës qendrore që i është nënshtruar ndonjëherë një përpjekjeje për shkarkim.

Në një letër që njoftonte shkarkimin e saj, Trump përmendi akuzat për mashtrim hipotekor, të cilat ende nuk janë çuar në gjykatë. Cook e paditi Trump menjëherë pas kësaj, në atë që është bërë një rast historik mbi pushtetin presidencial dhe pavarësinë e Rezervës Federale që do të vendoset vitin e ardhshëm nga Gjykata Supreme.

Gjykata vendosi që Cook mund të mbetet në rolin e saj për momentin dhe ka planifikuar argumente gojore në janar. Cook tha  se është jashtëzakonisht mirënjohëse për mbështetjen që ka marrë në betejën e saj ligjore me administratën Trump, por nuk komentoi më tej mbi këtë temë, shkruan CNN.

Cook votoi për të ulur normat e interesit në dy takimet e fundit të Rezervës Federale, por nuk kishte komentuar publikisht për ekonominë që para se Trump të thoshte në gusht se e kishte shkarkuar atë. Zyrtarët e Rezervës Federale marrin pjesë rregullisht në ngjarje publike për të shprehur pikëpamjet e tyre mbi ekonominë në frymën e transparencës dhe për të ndihmuar investitorët të kuptojnë drejtimin e politikës monetare.

Në fjalimet e përgatitura për një aktivitet në Uashington, DC, Cook ofroi një perspektivë të ekuilibruar mbi ekonominë amerikane, duke detajuar kërcënimin e dyfishtë ndaj mandatit të dyfishtë të bankës qendrore për çmime të qëndrueshme dhe punësim të plotë.

Ajo vuri në dukje shenjat e tendosjes në tregun e punës, siç është rritja e papunësisë së zezakëve, por sugjeroi se ka më shumë urgjencë për të përfunduar punën me inflacionin sesa për të ulur më tej normat për të parandaluar pushimet masive nga puna.

“Më lejoni të jem i qartë. Unë jam e përkushtuar për të arritur objektivin tonë të inflacionit prej 2%,” tha ajo. “E shoh normën aktuale të politikës si modestisht kufizuese, gjë që është e përshtatshme duke pasur parasysh se inflacioni mbetet disi mbi objektivin tonë prej 2%.”

Komentet e fundit të Cook vijnë në një kohë kur politikëbërësit e Fed janë të ndarë se si politikat ekonomike të Trump mund të ndikojnë në çmime, punësim dhe rritje ekonomike./S.K/KP/BBC/

Continue Reading

Lajmet

Belgjika nën kërcënimin e dronëve, ngre alarmin për sigurinë e vendeve të NATO-s

Published

on

 Qendra e selisë së NATO-s, Belgjika, ka pranuar vështirësitë e saj në përballjen me valët e droneve të paidentifikuara që po shfaqen në disa vende evropiane këtë kohë.

Sipas raportimit të Business Insider, Belgjika po lufton për të neutralizuar objektivat që po spiunojnë një bazë ushtarake kritike, ku strehon avionët e saj luftarakë të avancuar.

Ministri i Mbrojtjes, Theo Francken, deklaroi se të paktën tre dronë të mëdhenj u vunë re duke fluturuar lart mbi bazën ajrore të Kleine-Brogel në një natë të vetme, duke ngritur alarmin për sigurinë e NATO-s në Evropë.

Baza e Kleine-Brogel, e vendosur në verilindje të Belgjikës, është shtëpia e flotës së avionëve F-16 Fighting Falcon të vendit, dhe Brukseli planifikon të vendosë aty avionët e rinj F-35 Lightning II.

Më tej, dyshohet se SHBA ruajnë dhjetëra armë bërthamore në këtë bazë, si pjesë e strategjisë së NATO-s për mbrojtje bërthamore në Evropë.

Francken u shpreh se një barrierat e vendosura ndaj dronëve kanë dështuar të neutralizojë pajisjet, ndoshta për shkak të distancës ose frekuencës së gabuar.

“Një helikopter dhe disa automjete u mobilizuan për të ndjekur një prej dronëve, por e humbëm gjurmën pas disa kilometrash” shtoi ai, duke theksuar se sisteme të tjera ajrore kundër droneve janë urgjentisht të nevojshme.

Ky nuk është incidenti i parë, ku drone të ngjashme u raportuan mbi të njëjtën bazë për tre netë radhazi, duke filluar nga 1 nëntori, dhe katër drone të tjera u vunë re më 3 nëntor në orët e mbrëmjes.

Autoritetet belge dyshojnë se bëhet fjalë për një operacion spiunazhi të koordinuar, ku dronët e vogla u ndoqën nga ato më të mëdha për destabilizim./S.K/KP/RTSH/

Continue Reading

Botë

Kina mohon testet bërthamore, i bën thirrje SHBA-ve të mbajë moratoriumin

Published

on

By

Presidenti amerikan pretendon se Kina dhe Rusia kanë kryer teste sekrete të armëve bërthamore, ndërsa ai kërkon të justifikojë rikthimin në testime.

Kina ka mohuar se ka testuar fshehurazi armë bërthamore, duke hedhur poshtë një pretendim nga Presidenti i Shteteve të Bashkuara Donald Trump.

Zëdhënësja e Ministrisë së Jashtme kineze, Mao Ning, këmbënguli të hënën se Pekini nuk e ka thyer moratoriumin joformal që ka vazhduar për dekada mbi testimin e armëve bërthamore.

Trump pretendoi të dielën se, përveç Kinës, Rusia, Koreja e Veriut dhe Pakistani janë të gjithë të angazhuar në testime sekrete nëntokësore. Ai i bëri komentet ndërsa shtyn që SHBA-të të rifillojnë testet.

Kina “i është përmbajtur angazhimit të saj për të pezulluar testimet bërthamore”, tha Mao në përgjigje të pyetjeve në lidhje me pretendimin e Trump.

“Si një shtet i përgjegjshëm i armëve bërthamore, Kina është e përkushtuar ndaj zhvillimit paqësor, ndjek një politikë ‘mospërdorimi i parë’ i armëve bërthamore dhe një strategji bërthamore që përqendrohet në vetëmbrojtje, dhe i përmbahet moratoriumit të saj të testimeve bërthamore”, tha ajo.

Ajo tha gjithashtu se Pekini u bën thirrje SHBA-ve të mbështesë moratoriumin mbi testimet bërthamore, pas njoftimit të papritur të Trump të enjten se ai kishte urdhëruar Departamentin e Mbrojtjes të rifillonte “menjëherë” testet.

Kina shpreson që SHBA-të do të “ndërmarrin veprime konkrete për të mbrojtur regjimin ndërkombëtar të çarmatimit bërthamor dhe mospërhapjes dhe për të ruajtur ekuilibrin dhe stabilitetin strategjik global”, vazhdoi Mao.

“I vetmi vend që nuk kryen teste”

Trump bëri pretendimet për testet sekrete bërthamore, pa ofruar prova, në një intervistë televizive me CBS.

“Testimet e Rusisë dhe testimet e Kinës, por ata nuk flasin për këtë”, tha ai.

“Nuk dua të jem i vetmi vend që nuk kryen teste”, vazhdoi ai, duke shtuar Korenë e Veriut dhe Pakistanin në listën e kombeve që dyshohet se testojnë arsenale.

SHBA-të nuk kanë shkaktuar një shpërthim bërthamor që nga viti 1992.

Asnjë vend tjetër përveç Koresë së Veriut nuk dihet se ka kryer një shpërthim bërthamor për dekada të tëra. Rusia dhe Kina raportojnë se nuk kanë kryer teste të tilla që nga viti 1990 dhe 1996, përkatësisht.

Megjithatë, Rusia tha javën e kaluar se kishte testuar një raketë të re me energji bërthamore, Burevestnik, dhe një dron nënujor me energji bërthamore dhe të aftë për të mbushur bomba bërthamore.

‘Testet e sistemit’

Konfuzioni rrethon njoftimin e papritur të Trump se ai ka urdhëruar ushtrinë amerikane të fillojë testimin, i cili u bë nëpërmjet një postimi në mediat sociale disa minuta para se të hynte në një samit me udhëheqësin kinez Xi Jinping.

I pyetur drejtpërdrejt nëse planifikonte që SHBA-të të shpërthenin një armë bërthamore për herë të parë në më shumë se tre dekada, Trump i tha CBS: “Po them se do të testojmë armë bërthamore siç bëjnë vendet e tjera, po”.

Po atë ditë, sekretari amerikan i energjisë minimizoi sugjerimin që do të thoshte një shpërthim bërthamor.

Mendoj se testet për të cilat po flasim tani janë teste sistemi. Këto nuk janë shpërthime bërthamore”, tha Chris Wright në një intervistë për Fox News.

Këto janë ato që ne i quajmë ‘shpërthime jo-kritike’, kështu që po testoni të gjitha pjesët e tjera të një arme bërthamore për t’u siguruar që ato japin gjeometrinë e duhur dhe ato krijojnë shpërthimin bërthamor”, tha ai./EO

Continue Reading

Botë

​OBSH thotë se financimi për shëndetësinë do të bjerë deri në 40% në vitin 2025

Published

on

By

Shërbimet thelbësore shëndetësore në vendet me të ardhura të ulëta dhe të mesme po ndërpriten rëndë, pasi ndihma e jashtme shëndetësore parashikohet të bjerë me 30% deri në 40% në vitin 2025 krahasuar me vitin 2023, paralajmëroi të hënën Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH).

Në udhëzimet e saj të reja për të ndihmuar qeveritë të reagojnë ndaj krizës, OBSH tha se shkurtimet e mprehta dhe të papritura të fondeve po e zvogëlojnë aksesin në kujdesin e nënës, vaksinimet, mbikëqyrjen e sëmundjeve dhe përgatitjen për emergjenca deri në 70% në disa vende, sipas të dhënave të anketës së mbledhura këtë mars.

Të dhënat nga 108 vende treguan se mbi 50 vende kanë raportuar gjithashtu humbje vendesh pune midis punonjësve të shëndetësisë dhe ndërprerje të programeve të trajnimit.

“Shkurtimet e papritura dhe të paplanifikuara të ndihmës kanë goditur rëndë shumë vende, duke kushtuar jetë njerëzish dhe duke rrezikuar përfitimet e fituara me mund në shëndetësi”, tha Drejtori i Përgjithshëm i OBSH-së, Tedros Adhanom Ghebreyesus. “Por në krizë qëndron një mundësi për vendet që të kalojnë nga varësia nga ndihma drejt një vetëmbështetjeje të qëndrueshme, bazuar në burimet e brendshme.”

Sipas OBSH-së, shkurtimet e financimit të këtij viti kanë përkeqësuar vitet e sfidave të vazhdueshme të financimit të shëndetësisë për vendet, duke përfshirë rritjen e barrës së borxhit, inflacionin, pasigurinë ekonomike, shpenzimet e larta nga xhepi, mungesën e financimit sistemik të buxhetit dhe varësinë e madhe nga ndihma e jashtme.

Agjencia i nxiti politikëbërësit ta bëjnë shëndetin një përparësi politike dhe fiskale në buxhetet qeveritare edhe gjatë kohërave të krizës, “duke i parë shpenzimet për shëndetësi jo thjesht si një kosto që duhet të përmbahet, por si një investim në stabilitetin shoqëror, dinjitetin njerëzor dhe qëndrueshmërinë ekonomike”, shkruan AA.

Udhëzimet e vendeve kërkuan të prioritizonin shërbimet shëndetësore të aksesueshme nga më të varfrit, të mbronin buxhetet shëndetësore dhe shërbimet thelbësore shëndetësore, të përmirësonin efikasitetin përmes prokurimit më të mirë, të ulnin shpenzimet e përgjithshme dhe blerjet strategjike, të përdornin vlerësimet e teknologjisë shëndetësore për të prioritizuar shërbimet dhe produktet që kanë ndikimin më të madh në shëndet për çdo dollar të shpenzuar.

OBSH-ja tha se vende të tilla si Nigeria, Kenia, Afrika e Jugut, Gana dhe Uganda kanë ndërmarrë tashmë hapa për të rritur buxhetet e shëndetësisë dhe për të reformuar sistemet e financimit./KP

Continue Reading

Të kërkuara