Ndërsa flamujt ukrainas valëviten nëpër kryeqytetet evropiane dhe tanket perëndimore dhurohen për shpëtimin e Ukrainës, kryeministri i Hungarisë po vë në dyshim haptazi qëndrueshmërinë e Ukrainës si një shtet sovran. Në Budapest, qeveria e tij ka veshur rrugët me billborde anti-sanksione. Opera Shtetërore Hungareze po vë në skenë një produksion të Sergei Prokofiev “Lufta dhe Paqja”.
“Tani është Afganistan”, tha Orbán gjatë një diskutimi të përshkruar në The American Conservative. Vladimir Putin nuk do të humbasë dhe koha është në anën e Rusisë, argumentoi ai, duke e quajtur Ukrainën “tokën e askujt”.
Është një mesazh pothuajse diametralisht i kundërt me retorikën që fluturon rreth pjesës tjetër të aleancës perëndimore, e cila së fundi depërtoi një vijë tjetër të kuqe kur u zotua t’i jepte Ukrainës dhjetëra tanke moderne, dhe po rrit tensionet midis Hungarisë dhe Ukrainës. Vërejtjet e Orban shkaktuan zemërim tek zyrtarët ukrainas, të cilët thanë se do të thërrisnin ambasadorin e Hungarisë, përcjell UBT News.
Në Budapest, qasja e Orbanit shihet pjesërisht si një dredhi e brendshme politike për të shkëputur vëmendjen nga problemet ekonomike të Hungarisë, si dhe një shtytje për votuesit nacionalistë. Por ka gjithashtu një ndjenjë midis ekspertëve se retorika e Orbanit ka të bëjë me më shumë sesa thjesht politikë afatshkurtër – udhëheqësi hungarez, thonë ata, dëshiron të ruajë marrëdhënien e tij të gjatë me Kremlinin.
Sido që të jetë, pasojat shihen në hendekun në rritje midis Orbanit dhe pjesës tjetër të aleatëve të tij në BE dhe NATO.
“Udhëheqësit politikë në qeverinë e Hungarisë shpesh flasin për promovimin e paqes, por – nga dënimi i sanksioneve deri tek përqafimi i propozimeve ruse të ‘armëpushimit’ – ata vazhdojnë të shtyjnë politikat e miratuara nga Putini”, tha David Pressman, ambasadori i SHBA-së në Budapest.
“Ne i bashkohemi thirrjes së qeverisë hungareze për paqe, por ato thirrje duhet t’i drejtohen Vladimir Putinit”, tha ai në një deklaratë, duke shtuar se Uashingtoni “do të vazhdojë të avokojë për përfundimin e kësaj lufte duke qëndruar me vendosmëri me viktimat e saj”.
Por ndërsa shumica e aleatëve perëndimorë u zhvendosën për të ofruar mbështetje për thyerjen e tabuve për Ukrainën, Hungaria po dyfishon qëndrimin e saj që Kievi thjesht duhet të ndalojë luftën.
“Humanizmi ynë dhe ndjenja e moralit elementar”, i tha Orbán radios shtetërore, “kërkon që të bëjmë gjithçka që mundemi për të ngrirë vijën e frontit, që të ketë një armëpushim dhe të fillojnë negociatat”.
Qëllimet e Orbanit
Ekspertët thonë se Orbán nuk është anti-ukrainas – retorika e tij është thjesht një përpjekje për të luajtur me të dyja palët dhe për të fituar pikë politike në shtëpi!
Kryeministri ka shpenzuar vite duke zbatuar një politikë të jashtme të dyfishtë: duke shijuar përfitimet e anëtarësimit në BE dhe NATO ndërsa zhvillon marrëdhënie fitimprurëse me Moskën, Pekinin dhe kryeqytetet e tjera autoritare.
Dhe kur e njëjta qeveri ruse pushtoi Ukrainën, Orbán e dënoi pushtimin – por nuk hoqi dorë plotësisht nga qëndrimi i tij miqësor ndaj Rusisë.
Hungaria po vazhdon ende me një projekt të zgjerimit të centralit bërthamor së bashku me Rosatom të Rusisë. Dhe zyrtarët hungarezë vazhdojnë të udhëtojnë në Rusi për të diskutuar marrëveshjet e energjisë. Vendi, i cili është shumë i varur nga gazi rus, nënshkroi një marrëveshje për më shumë furnizime verën e kaluar – ashtu si të tjerët po kërkonin të reduktonin importet e tyre.
Dhe ndërsa Budapesti miratoi paketat e sanksioneve të BE-së, Orbán ka kërkuar të zbusë disa dispozita. Ndërkohë, në shtëpi, ai ka drejtuar një fushatë të gjerë kundër sanksioneve duke fajësuar Brukselin për problemet ekonomike të Hungarisë, transmeton UBT News.
“Orbán investoi shumë” në politikat e tij miqësore ndaj Rusisë, tha Péter Krekó, drejtor i Institutit të Kapitalit Politik.
“Ka një inerci që e çon atë në atë drejtim”, tha ai. “Duket se qeveria nuk është vërtet në gjendje t’i korrigjojë këto gabime”.
Mosmarrëveshja historike Hungari-Ukrainë
Hungaria dhe Ukraina gjithashtu kanë një marrëdhënie të gjatë dhe të trazuar për shkak të një mosmarrëveshjeje mbi të drejtat gjuhësore të folësve hungarezë që jetojnë në Ukrainën perëndimore. Në mënyrë të parashikueshme, qëndrimi i Orbanit që nga fillimi i pushtimit – për të mos përmendur komentet e tij të fundit – vetëm sa i ka thelluar ato tensione.
“Kjo fatkeqësisht është retorikë e qartë ruse”, tha Ivanna Klympush-Tsintsadze, kryetare e komisionit të parlamentit ukrainas për integrimin në BE, kur u pyet për komentet e fundit të Orbanit.
“Hungaria ka qenë prej kohësh armike e lirisë”, tha ajo në një mesazh me tekst. “Jemi të befasuar”, shtoi ajo, se deklaratat dhe aktivitetet hungareze “nuk kanë marrë ende një përgjigje të duhur nga brenda BE-së dhe NATO-s”.
Kritikët e kryeministrit u distancuan shpejt nga qasja e qeverisë ndaj Ukrainës, duke argumentuar se Orbán nuk përfaqëson të gjithë hungarezët.
“Komenti i Orbanit është përtej i turpshëm”, tha eurodeputetja hungareze Katalin Cseh.
Ukraina, tha ajo, është “një vend i luftëtarëve të guximshëm të lirisë dhe bashkëkombësve evropianë, të cilët meritojnë respektin tonë maksimal”.
Ministria e jashtme e Hungarisë, megjithatë, këmbënguli se qeveria ka qëllime të mira.
Duke iu përgjigjur vendimit të Kievit për të thirrur ambasadorin e tij, ministria i tha një gazete pro-qeveritare se lufta po çon në vdekje dhe po i kthen pjesë të Ukrainës “në një shkretëtirë”.
“Kjo është arsyeja pse”, tha ministria, “Hungaria dëshiron paqe dhe një armëpushim të menjëhershëm në vend të dërgesave të armëve”./Politico/UBTNews/
Bota3 months ago
Bota3 months ago
Bota3 months ago
Lajmet nga UBT2 months ago