Ekonomi

Kriza energjetike në Evropë: Cilat vende po e përballojnë më mirë situatën?

Franca dhe Spanja e kanë frenuar më së miri inflacionin.

Published

on

Franca, Spanja, Gjermania, Italia dhe Greqia po bëjnë disa gjëra siç duhet, por përballen me kohë sfiduese përpara, thonë ekspertët.

Ulje taksash, përdorim i reduktuar i energjisë elektrike, dhe një gjueti e dëshpëruar për burime alternative të gazit. Kjo është situata tani për tani, sipas ekspertëve.

Evropa po përballet me një nga krizat e saj më të mëdha energjetike në kujtesë, pikërisht kur nisin ditët e ftohta dhe të errëta të dimrit.

Pushtimi rus i Ukrainës në shkurt të këtij viti përkeqësoi çështjet e furnizimit dhe çoi në rritje spirale të kostos së gazit natyror të importuar. Qeveritë në të gjithë Evropën kanë provuar një sërë masash të ndryshme për të mbrojtur qytetarët nga efektet më të këqija të rritjes së çmimeve duke mbajtur ekonomitë e tyre në këmbë. Por grevat e punëtorëve dhe demonstratat në rrugë në shumë qytete tregojnë se dhimbja është e vërtetë dhe e thellë për miliona njerëz.

Franca dhe Spanja e kanë frenuar më së miri inflacionin, ndërkohë që Italia, Gjermania dhe Greqia kryesojnë në përgatitjet afatgjata për të siguruar nevojat e tyre për energji. Gjithashtu, Mbretëria e Bashkuar po lufton.

Evropa në tërësi po shkon drejt gazit natyror të lëngshëm (LNG) për të ulur varësi në e saj nga gazi rus, i cili shpërndahet kryesisht përmes tubacioneve. Midis janarit dhe shtatorit të këtij viti, Bashkimi Evropian importoi më shumë LNG sesa kishte blerë ndonjëherë në një vit të tërë.

Disa vende, duke përfshirë Spanjën, Francën dhe Italinë, kanë avantazhin e një fillimi në formën e terminaleve ekzistuese fikse LNG, tha Wiffelaars, krahasuar me vendet e tjera evropiane si Gjermania që tradicionalisht janë mbështetur më shumë në gazin e tubacionit. Së bashku me Mbretërinë e Bashkuar, këto vende kanë kapacitetin më të lartë të importit të LNG në rajon.

Disa vende kanë bërë më mirë se të tjerët në mbrojtjen e qytetarëve të tyre.

Franca ka ngrirë çmimet e gazit për familjet në nivelet e tetorit 2021 dhe ka kufizuar rritjen e çmimit të energjisë elektrike në vitin 2022 në 4 për qind krahasuar me atë të vitit të kaluar. Së fundmi ajo njoftoi kufizimin e rritjes së çmimit të energjisë dhe gazit në 15 për qind vitin e ardhshëm.

Pas Francës, Spanja ka vepruar përsa i përket mbrojtjes së qytetarëve nga inflacioni përmes një sërë masash për uljen e taksave dhe një kufi në tarifën e gazit, sipas një raporti të Rabo Research të 18 nëntorit 2022.

Por ndërkohë që Franca dhe Spanja po kufizojnë çmimet dhe po bëjnë zbritje në çmimet e karburantit për të mbrojtur qytetarët nga kostot e larta, të tjerët – përfshirë Gjermaninë – janë fokusuar më së shumti në ofrimin e mbështetjes së drejtpërdrejtë financiare për popullsitë e cenueshme.

Në Austri, për shembull, familjet kanë marrë zbritje një herë prej 150 eurosh në faturat e tyre të energjisë, me më të cenuarit që marrin dyfishin e kësaj.

Megjithatë, ndërsa Franca dhe Spanja i kanë mbajtur çmimet nën kontroll dhe Gjermania kryeson në mbështetjen e saj të financimit, Britania e Madhe nuk po bën asnjërën. Norma e inflacionit në MB prej 11.1 për qind në tetor ishte më e larta në 40 vitet e fundit.

Gjermania njoftoi kohët e fundit një paketë të re prej 200 miliardë eurosh për të përballuar rritjen e çmimeve të gazit, duke mërzitur vendet e tjera që kanë bërë thirrje për një përgjigje të koordinuar të BE-së.

“Ekziston një debat i vazhdueshëm nëse BE-ja duhet të marrë masa kolektive apo duhet të jetë në nivel vendi”, tha Philipp Heimberger për Al Jazeera, ekonomist në Institutin e Vjenës për Studime Ekonomike Ndërkombëtare. “Ndërsa ecim përpara në muajt e dimrit, ky debat do të intensifikohet”.

Ai beson se kriza mund të nxisë ndryshime në politikat industriale të ekonomive të mëdha.

Maartje Wijffelaars, ekonomiste e lartë në Rabo Research, tha se një zhvendosje në energjinë e rinovueshme do të ndihmonte shumë. Por se, edhe atje Evropa duhet të jetë e kujdesshme.

“Ne e dimë se Kina posedon shumë tokë të rralla dhe lëndë të para që mund të na duhen për tranzicionin tonë të energjisë”, tha Wijffelaars. “Por, sipas mundësive tona, do të na duhet të diversifikojmë portofolin sa më shumë që të jetë e mundur, në mënyrë që të mos e bëjmë veten të varur nga një vend”.

Është një gabim që Evropa nuk mund ta lejojë ta përsërisë./UBTNews/

Marrë me shkurtime nga Al Jazeera

Ekonomi

Komercialja pezullon daljen në tregun e lirë të energjisë për pesë kompani, OEK ka apel për ZRrE-në

Published

on

Gjykata Komerciale ka pezulluar vendimin e ZRrE-së për daljen në tregun e lirë të energjisë për pesë kompani, pas padive individuale të tyre.

Si rezultat, Oda Ekonomike e Kosovës kërkon nga ZRrE të tërheqë këtë vendim, për të mbrojtur konkurrencën, bizneset dhe ekonominë e vendit.

”Oda Ekonomike e Kosovës njofton për aktvendimin e radhës të Gjykatës Komerciale, e cila ka pezulluar vendimin e ZRrE-së për daljen në tregun e lirë të energjisë për pesë kompani të tjera që kanë ushtruar padi individuale ndaj këtij vendimi të ZRrE-së. Siç kemi theksuar edhe më herët, legjislacioni aktual nuk parasheh padi në formë grupore ose kolektive, prandaj vetëm paditë individuale po trajtohen dhe po pranohen nga gjykata. Këto pesë kompani kanë fituar të drejtën e tyre ligjore përmes këtij mekanizmi” ,thuhet në njoftim.

Oda Ekonomike e Kosovës i bën thirrje ZRrE-së që të anulojë vendimin për daljen e dhunshme në tregun e lirë të energjisë, në mënyrë që të mos dëmtohet konkurrenca, bizneset, qytetarët dhe ekonomia e vendit”, thuhet në reagimin e OEK-së./Ekonomia Online

Continue Reading

Ekonomi

882 milionë euro të bllokuara për shkak të moskonstituimit të Kuvendit thotë IKD

Published

on

Ismet Kryeziu nga Instituti i Kosovës për Demokraci (IKD) ka ngritur shqetësimin se vendi tash e tre muaj ndodhet pa Kuvend funksional, dhe sipas tij, për shkak të kësaj bllokade institucionale, Kosova nuk po arrin të përfitojë nga fondet e Planit të Rritjes së Bashkimit Evropian.

“882 milionë euro të bllokuara për shkak të një Kuvendi që nuk po bëhet. Dëm i interesave të ngushta partiake”, ka shkruar Kryeziu në një postim në Facebook.

Plani i Rritjes së BE-së për Ballkanin Perëndimor parasheh disbursimin e këtyre fondeve, por ato mund të kalojnë vetëm pasi të ratifikohen marrëveshjet përkatëse në Kuvendin e Kosovës, ndërkaq pa funksionalizimin e tij, procesi mbetet i bllokuar./ Ekonomia Online

Continue Reading

Ekonomi

Alarm nga Ruzhdi Kurtishaj: Shqipëria po e vret vetë turizmin me çmime të çmendura

Published

on

Pronari i Sharr Travel, Ruzhdi Kurtishaj, kompanisë më të madhe turistike në Kosovë, ka ngritur një alarm serioz për atë që po ndodh me turizmin në Shqipëri. Ai paralajmëron se nëse vazhdohet me këtë trend të rritjes ekstreme të çmimeve, Shqipëria rrezikon të humbë përfundimisht shqiptaret e Kosovës, ata që sipas tij deri më tani kanë qenë shtylla kryesore e sezonit veror.

Sipas Kurtishajt, çmimet në hotele dhe resorte shqiptare kanë dalë jashtë çdo logjike, duke shkuar në nivele që nuk arsyetohen as me cilësinë e shërbimit dhe as me kushtet që ofrohen.

“Të paguash 300 euro nata për një dhomë pa shërbim të denjë dhe me produkte të lira në paketën all inclusive, është tallje me shqiptaret e Kosovës”, thotë ai.

Kurtishaj e quan këtë një autogol ekonomik nga ana e Shqipërisë, që po e shndërron një destinacion të dashur për kosovarët në një terren të papërballueshëm dhe të zhgënjyeshëm. Ai paralajmëron se nëse nuk ndërhyhet urgjentishtKosova do ta kthejë sytë drejt Greqisë, Turqisë apo Bullgarisë, ku çmimi dhe cilësia ecin paralelisht.

“Shqipëria po e vret vetë turizmin e vet. Me këtë ritëm, sezoni tjetër mund të jetë shumë më i varfër dhe më i zbrazët,” përfundon Kurtishaj, duke i bërë thirrje autoriteteve dhe pronarëve të hoteleve që të reflektojnë para se të jetë tepër vonë.

Më tutje Kurtishaj tregon se gjatë muajit qershor Shqipëria pat një fillim jashtëzakonisht të mirë, duke u bazuar në ofertat e qershorit të cilat ishin jashtëzakonisht të favorshme, të pranueshme, të arsyeshme, në aspektin ekonomik për qytetarët e Kosovës./Ekonomia Online

 

Continue Reading

Ekonomi

Bie tregu global i arit

Published

on

Tregu global i artit ka shënuar një rënie prej 12% në vitin 2024, duke arritur në një vlerë prej 57.5 miliardë dollarësh, sipas raportit të publikuar nga banka zvicerane UBS dhe Art Basel.

Kjo rënie vjen pas një uljeje prej 4% të regjistruar në vitin 2023.

Raporti ia atribuon këtë tkurrje pasigurisë ekonomike globale dhe tensioneve në rritje gjeopolitike.

Kina,  dikur kishte rol të fuqishëm në tregtinë ndërkombëtare të artit, ka pësuar rënien më të madhe, me një ulje prej 31% në shitjet vjetore.

Tashmë, Kina ka zbritur në vendin e tretë, pas Britanisë së Madhe, e njohur për shtëpitë e saj të ankandeve prestigjioze si Sotheby’s dhe Christie’s, transmeton albinfo.ch.

Shtetet e Bashkuara mbeten udhëheqësja dominuese, me 43% të pjesës së tregut botëror të artit.

Pas tyre renditet Britania e Madhe me 18%, ndërsa Kina ka rënë në 15%.

Continue Reading

Të kërkuara