Published
4 years agoon
By
Betim GashiNë prag të Ditës Botërore të Tigrit, eksperti i botës së egër të Indisë, Karanth thotë se habitati i vendit mund të strehojë 15 mijë tigra kundrejt 3 mijë sa ka aktualisht.
Megjithëse aktualisht India strehon popullsinë më të madhe të tigrave, ekspertët besojnë se vendi nuk ka arritur një progres të lartë gjatë viteve në mbrojtjen dhe rritjen e numrit të tyre, shkruan Anadolu Agency (AA).
E mbuluar me vija të errëta vertikale me lesh ngjyrë kafe portokalli me një pjesë më të ndritshme, e cila dikur mund të shihej në një zonë të gjerë nga pjesa perëndimore e Anadollit Lindor deri në pellgun e lumit Amur në lindje dhe në jug nga ultësira e Himalajeve, tani tigri është i listuar si specie e rrezikuar në listën e Unionit Ndërkombëtar për Ruajtjen e Natyrës (IUCN).
Duke folur ekskluzivisht për AA, në prag të Ditës Botërore të Tigrit, e cila shënohet të enjten K. Ullas Karanth, drejtor i Qendrës për Studime të Kafshëve të Egra me qendër në qytetin jugor indian Bangalore tha se vendi nuk ka arritur shumë për shkak të mos ndjekjes së politikave shkencore.
“Ne kishim rreth 2.000 tigra 50 vjet më parë, kurse tani kemi rreth 3.000. Duke pasur parasysh habitatin e mundshëm prej mbi 300 mijë kilometra katrorë, i cili ka një potencial për të strehuar 15 mijë tigra, do të thoja se nuk kemi arritur shumë”, tha ai.
Sipas vlerësimeve zyrtare, India vitin e kaluar numëronte 2.967 tigra në pyjet e saj kundrejt 2.226 të regjistruar në 2014.
Qeveria është duke drejtuar “Projektin Tigër” i cili ndërmerr kërkime dhe konverton habitatin e kësaj specie më të madhe të maceve të egra, e cila është gjithashtu kafsha kombëtare e Indisë.
Karanth tha se përpjekjet e rigjenerimit të tigrit indian filluan mbi 50 vjet më parë dhe vendi ka bërë relativisht më shumë se vendet e tjera në drejtim të lëshimit të fondeve, zbatimit të ligjeve të ruajtjes dhe krijimit të interesit publik për tigrat.
“Megjithatë, për shkak se kemi dështuar t’i mbështesim politikat tona në shkencë të shëndoshë dhe për shkak të burokracisë së tepruar, ne nuk kemi arritur atë që është e mundur”, tha ai.
Karanth, i cili ka kryer hulumtime mbi ekologjinë e tigrave, grabitqarëve simpatikë dhe gjitarëve të tjerë të mëdhenj tha se urbanizimi i shpejtë nuk është shkaku kryesor i tkurrjes së habitatit të tigrave.
Problemet ndryshojnë
“Urbanizimi dhe dëshira e njerëzve ruralë për të migruar në zonat gjysmë-urbane dhe urbane po ul presionin mbi pyjet e tigrave. Problemet janë të ndryshme dhe ndryshojnë midis rajoneve të vendit”, tha ai.
Ai tha se në pyjet më të gjera të Indisë qendrore dhe lindore, “problemi kryesor është gjuetia e paligjshme e preve dhe tigrave”.
“Shfrytëzimi i pyjeve dhe kullotja e bagëtive nga banorët lokalë shkakton gjithashtu hedhjen e mbeturinave në zona të mëdha. Projektet e infrastrukturës si rrugët dhe hekurudhat po prishin lidhjen e habitateve”, tha ai.
Karanth më tej tha se projekte joefikase të energjisë së gjelbër, të tilla si projekte mikro-hidel dhe projekte të rrugëve rurale po çojnë gjithnjë e më shumë habitatet e tigrave nën ndikimet negative njerëzore.
I pyetur nëse India po bën mjaftueshëm duke bashkëpunuar me vendet fqinje për ruajtjen e tigrave pasi që kafsha nuk njeh kufij, Karanth tha se macja e egër e madhe është zhdukur në të dy anët e kufirit përgjatë rajonit Kinë-Mianmar.
“Kufiri ku ne ndajmë habitatet e tigrave është me Mianmarin, Kinë-Tibet, Butanin, Bangladeshin dhe Nepalin. Përshtypja ime është se ka një koordinim të arsyeshëm me Nepalin, Butanin dhe Bangladeshin, vende që ndajnë popullsinë e tigrave me Indinë”, tha ai.
Konflikti njeri-kafshë
Në lidhje me rritjen e konfliktit njeri-kafshë, Karanth tha se “disa habitate të mbrojtura mirë të tigrave po nxjerrin numra të lartë të tigrave” të cilët po shpërndahen dhe po vijnë në konflikt me njerëzit.
“Në situata të tilla, prioritet duhet të jetë vrasja e shpejtë e tigrave problematikë nëse rrezikohen jetët e njerëzve nga vdekja për shkak të pranisë së vazhdueshme të grabitqarëve. Në të kundërtën, armiqësia lokale do të jetë e pakontrollueshme”, tha ai.
Duke komentuar suksesin e Indisë, si nënshkrues e deklaratës së Shën Petersburgut për ruajtjen e tigrave, e cila synon të dyfishojë numrin e tigrave në të gjithë gamën e tyre globale deri në vitin 2022, ekspertët thanë se “këto samite janë vetëm një shfaqje dhe mburrje për politikanët dhe burokratët vendorë dhe ndërkombëtarë”.
“Objektivat për të ashtuquajturin dyfishim lëvizin në mënyrë periodike. Në regjistrimin e popullsisë të vitit 2000 numri i tigrave ishte 4.000, kurse në 2004 u ul qëllimisht në 1.400 në mënyrë që zyrtarët të luajnë këto lojëra. Numri real ka shumë të ngjarë të ketë qenë rreth 3.000 për dy dekadat e kaluara. Përdorimi i metodave të dobëta dhe fshehja e të dhënave nga vëzhgimet e pavarura janë disa nga mënyra se si po zhvillohen gjërat”, tha ai.
Kryeministri i Indisë, Narendra Modi ka pohuar se vendi e ka përmbushur këtë objektiv të dyfishimit të popullsisë së tigrave në 2019, katër vjet përpara afatit.
Lajmet
Kurti flet për paradoksin e zgjerimit të BE-së
Published
12 hours agoon
November 21, 2025By
UBTnews
Kryeministri në detyrë i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, mori pjesë në Samitin e Planit të Rritjes së Bashkimit Evropian, i mbajtur në kryeqytetin e Shqipërisë, Tiranë.
Në këtë samit ishin të pranishëm përfaqësues nga vendet e Ballkanit Perëndimor, Komisionerja për Zgjerimin e BE-së, Marta Kos, dhe Drejtori i Përgjithshëm për Fqinjët dhe Negociatat për Zgjerimin e BE-së, Gert.
Në fjalën e tij, Kurti përgëzoi Shqipërinë për avancimin drejt BE-së dhe theksoi rëndësinë historike të hapjes së të 33 kapitujve të negociatave. Ai përmendi progresin e Kosovës në sundimin e ligjit, duke theksuar renditjen e vendit tonë në vendin e tretë në Evropën Lindore dhe Azinë Qendrore sipas Indeksit të Botës për Sundimin e Ligjit, si dhe faktin se Kosova është konsideruar si vendi më i sigurt në rajon me kriminalitetin më të ulët dhe progres të dukshëm në luftën kundër korrupsionit.
Kurit vuri në pah rritjen ekonomike të Kosovës dhe heqjen nga listat e vendeve të brishta nga Banka Botërore dhe FMN-ja. Megjithatë, ai kritikoi masat kufizuese të BE-së ndaj Kosovës, duke kërkuar heqjen e tyre dhe dhënien e statusit të kandidatit, që sipas tij, Kosova e meriton dhe është e përgatitur për të.
“Të flasësh për urgjencë në zgjerim, ndërkohë që aplikimi i Kosovës mbetet i bllokuar për tre vjet, është një paradoks”, tha Kurti. Ai theksoi rëndësinë e reformave dhe përparimin e nevojshëm për zbatimin e Axhendës së Reformave të Planit të Rritjes.
Kurti gjithashtu theksoi rëndësinë e bashkëpunimit rajonal për integrimin në tregun e vetëm të BE-së dhe përparimin në lëvizshmërinë dhe tregtinë rajonale. Ai përmendi sektorët kyç të identifikuar në Samitin e Shkupit si pjesë e Autostradës së Tregut të Vetëm, duke përfshirë Teknologjinë e Informacionit dhe Komunikimit, mbrojtjen dhe bujqësinë.
Ai theksoi gjithashtu potencialin e Kosovës në transformimin ekonomik digjital dhe çmimin më të ulët të energjisë elektrike në rajon, duke e cilësuar vendin si një qendër të fortë potenciale për fabrikat e Inteligjencës Artificiale të BE-së.
Në përfundim, Kurti njoftoi planet për mobilizimin e të paktën një miliard euro investime kapitale në vit për projekte strategjike dhe theksoi rëndësinë e përmirësimit të infrastrukturës rrugore dhe korridoreve rajonale për avancimin e integrimit ekonomik./KP
Lajmet
KQZ fillon përgatitjet për zgjedhjet e 28 dhjetorit, këto janë afatet kryesore
Published
12 hours agoon
November 21, 2025By
UBTnews
Komisioni Qendror i Zgjedhjeve ka filluar me përgatitjet për organizimin e zgedhjeve të parakohshme për Kuvendin e Kosovës, të cilat do të mbahen më 28 dhjetor 2025.
Në mbledhjen e mbajtur, KQZ mori vendim për caktimin e afateve të aktiviteteve për organizimin e këtyre zgjedhjeve.
Sipas vendimit të KQZ-së, afatet e aktiviteteve zgjedhore përfshijnë: fushata zgjedhore, aplikimi i subjekteve politike dhe dorëzimi i listës së kandidatëve për deputetë, regjistrimi i votuesve jashtë Kosovës, akreditimi i vëzhguesve. Si në vijim:
KQZ pranon ekstraktin e parë të regjistrit qendror civil nga Ministria e Punëve të Brendshme/ Agjencia e Regjistrimit Civil më së voni me datën 22.11.2025;
KQZ merr vendim për caktimin e kufizimit të shpenzimeve të fushatës së zgjedhjeve për Zgjedhjet e parakohshme për Kuvendin e Kosovës 2025 më së voni me datën 24.11.2025;
Partitë politike të regjistruara deklarojnë mos pjesëmarrjen në zgjedhje në periudhën kohore 24.11.2025 deri më 30.11.2025;
Partitë politike të regjistruara deklarohen për pjesëmarrje në zgjedhje përmes koalicioneve, në periudhën kohore 24.27.2025 deri më 30.11.2025;
Periudha e aplikimit për certifikim të subjekteve politike realizohet nga data 24.11.2025 deri më 30.11.2025;
Periudha e dorëzimit të listës së kandidatëve të subjekteve politike të certifikuara realizohet nga data 24.11.2025 deri më 07.12.2025;
Tërheqja e shortit për renditjen e subjekteve pulitke në fletëvotim realizohet në datën 08.12.2025;
KQZ merr vendim për emërimin e anëtarëve të Komisioneve Komunale Zgjedhore me datën 26.11.2025;
KQZ publikon listën e Qendrave të Votimit me datën 25.11.2025;
KQZ miraton dhe publikon listën e Qendrave Komunale të Numërimit me datën 25.11.2025;
Periudha e shërbimit të votuesve për ndërrimin e qendrave të votimit fillon me datën 26.11.2025 dhe përfundon me datën 06.12.2025;
Periudha e kundërshtimit dhe konfirmimit e listës së votuesve fillon me datën 26.11.2025 dhe përfundon me datën 07.12.2025;
Periudha e aplikimit për regjistrimin e votuesve jashtë Kosovës fillon me datën 26.11.2025 dhe përfundon me datën 06.12.2025;
Lista e votuesve që përfshinë votuesit brenda dhe jashtë Kosovës certifikohet nga KQZ, me datën 10.12.2025;
Periudha e votimit përmes postës fillon me datën 12.12.2025 dhe përfundon me datën 27.12.2025;
Fushata zgjedhore e subjekteve politike të certifikuara fillon me datën 17.12.2025 dhe përfundon me datën 28.12.2025;
Periudha e regjistrimit të personave me nevoja të veçanta fillon me datën 11.12.2025 dhe përfundon me datën 21.12.2025;
KQZ emëron këshillat e vendvotimeve, më së voni me datën 16.12.2025;
KQZ emëron këshillat e vendvotimeve në përfaqësi diplomatike më së voni me datën 16.12.2025;
KQZ emëron ekipet e numërimit për Qendrat Komunale të Numërimit më së voni me datën 16.12.2025;
Periudha e aplikimit për akreditimin e vëzhguesve fillon me datën 05.12.2025 dhe përfundon me datën 20.12.2025./EO
Lajmet
FSK në ushtrimin “Golden Sabre 25”, të organizuar nga misioni i NATO-s në Kosovë
Published
14 hours agoon
November 21, 2025By
UBTnews
Forca e Sigurisë së Kosovës mori pjesë në ushtrimin “Golden Sabre 25”, të organizuar nga misioni i NATO-s në Kosovë.
“FSK dëshmon kapacitetet specialistike të Gardës Kombëtare në ushtrimin “Golden Sabre 25” për herë të dytë këtë vit. Pjesëmarrja e njësive specialistike të FSK-së në një ushtrim të këtij konteksti, përfaqëson një hap të rëndësishëm në avancimin e bashkëpunimit ndërinstitucional në mes të KFOR, FSK, PK dhe EULEX”, thuhet në njoftimin e FSK-së.
Më tej, thuhet se “Angazhimi i FSK-së në këtë kontekst shumëkombësh, me kapacitetet specialistike të Gardës Kombëtare, përbën një dëshmi të qartë të avancimit të aftësive në realizimin e detyrave kyçe për ofrimin e Mbështetjes Ushtarake për Autoritetet Civile( MUAC) në përputhje me standardet e NATO-s. Ky aktivitet mblodhi pjesëmarrës nga vende të ndryshme partnere dhe aleate, me qellim të rritjes së ndërveprueshmërisë dhe testimit të gatishmërisë dhe përgjigjes së koordinuar ndaj krizave, në një mjedis kompleks operacional”.
FSK vazhdon të thellojë angazhimin e saj në iniciativa të përbashkëta vendore dhe ndërkombëtare, duke u mbështetur në partneritet të qëndrueshëm dhe në vizionin e një vendi të sigurt, të integruar dhe të gatshëm për të kontribuar në paqen dhe stabilitetin global./EO
Lajmet
BE kërkon sinkronizim të reformave, Kos u dërgon porosi të qartë vendeve të Ballkanit Perëndimor
Published
14 hours agoon
November 21, 2025By
UBTnews
Komisionerja për zgjerimin e Bashkimit Evropian, Marta Kos, ka kërkuar nga gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor të ecin në sinkron sa i përket realizimit të reformave në kuadër të Planit të Rritjes së BE-së.
Sipas saj, është e rëndësishme të mos krijohen hendeqe mes gjashtë vendeve të rajonit, derisa tha se muaji qershor i vitit 2026 është një afat i rëndësishëm në zbatimin e Planit të Rritjes, pasi skadon periudha njëvjeçare e pritjes për reformat e papërmbushura.
Plani i Rritjes është një kornizë e re e BE-së për përshpejtimin e reformave për integrim evropian të tërë rajonit, që kombinon reformat me kontribut të drejtpërdrejtë financiar nga fondet e BE-së në buxhetet e vendeve përfituese dhe projekte investuese.
Kos, në konferencë për media pas përfundimit të samitit rajonal për Planin e Rritjes që u mbajt të premten në Tiranë, tha se të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor duhet të jenë pjesë e BE-së, si shpërblim i merituar për përafrimin me legjislacionin e BE-së dhe vlerat e unionit.
“Objektivi ynë është që të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor të ecin përpara në sinkron dhe nuk duam që të krijohen hendeqe të reja mes jush gjashtë vendeve të rajonit. Në fund të fundit, të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor i përkasin Bashkimit Evropian dhe duhet të jenë pjesë e tij. Të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor duhet të bëhen shtete anëtare me të drejta të plota të BE-së si shpërblim i merituar për përafrimin me legjislacionin e BE-së dhe vlerat. Le të përqendrohemi sot në mënyrën sesi të përshpejtojmë punën… Në qershor do të kemi skadimin e periudhës tranzitore njëvjeçare për reformat e papërmbushura nga raundi i dytë i raportimit. Për këtë arsye i bëj thirrje të gjithë udhëheqësve të rajonit që të punojnë më fort për reformat”, theksoi ajo.
Në anën tjetër, kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, tha se samiti i sotëm ishte i frytshëm, duke konfirmuar se Plani i Rritjes është një urë e sigurt drejt tregut të përbashkët evropian.
“Sot mund të them se kemi mbyllur një takim edhe një herë tjetër të frytshëm me hapa konkretë të mëtejshëm që e afrojnë më tej rajonin me Bashkimin Evropian. Duke konfirmuar përsëri se Plani i Rritjes është një urë e shpejtë dhe e sigurt drejt tregut të përbashkët evropian”, deklaroi Rama.
Pjesë e samitit ishte edhe kryeministri në detyrë, Albin Kurti. Kosova ende nuk ka përfituar nga Plani i Rritjes, pasi disbursimi i mjeteve të para-financimit për Kosovën është i ndërlidhur me miratimin e dy marrëveshjeve ndërkombëtare në Kuvend, por të cilat, për shkak të krizës politike në Kosovë, nuk u miratuan në legjislativ.
Me zbatimin e këtyre reformave, Kosova do të përfitojë deri në 882,6 milionë euro fonde të BE-së. Nga kjo shumë totale, 253,3 milionë euro janë grante, ndërsa pjesa tjetër prej 629,3 milionë eurosh janë hua afatgjata./KP
Kurti flet për paradoksin e zgjerimit të BE-së
KQZ fillon përgatitjet për zgjedhjet e 28 dhjetorit, këto janë afatet kryesore
Si t’i lani siç duhet leckat e mikrofibrës?
Rumer Willis: Babai im ndonjëherë nuk më njeh për shkak të demencës
Përjetoni avantazhin e privatësisë me Samsung Galaxy, liria fillon nga siguria
FSK në ushtrimin “Golden Sabre 25”, të organizuar nga misioni i NATO-s në Kosovë
BE kërkon sinkronizim të reformave, Kos u dërgon porosi të qartë vendeve të Ballkanit Perëndimor
Libri i ri hedh dyshime mbi BBC-në: Intervista e Princeshës Diana mund të ishte siguruar me mashtrim
Ariana Grande infektohet me COVID-19 gjatë turit promocional për “Wicked: For Good”
Të kërkuara
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet4 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi3 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
