Aktualitet

Kina mbledh të dhëna gjenetike nga gra shtatzëna në gjithë botën

Së bashku me ushtrinë kineze një kompani nga Hong-Kongu analizon pas gjithë gjasash të dhënat nga testet prenatale për gratë shtatzëna. Po ç’bëhet me këto informacione?

Published

on

Sipas hulumtimeve të agjencisë së lajmeve Reuters sipërmarrja gjenetike kineze BGI Group po përdor një test për gratë shtatzëna, të zhvilluar në bashkëpunim me ushtrinë kineze, për të mbledhur dhe analizuar të dhëna gjenetike të miliona grave nga e gjithë bota.

Frankreich Schwangerschaft

Këto të dhëna do të përdoren për kërkime të gjera për karakteristikat gjenetike të grupeve të ndryshme të popullsisë, njofton Reuters duke ju referuar informacioneve të sipërmarrjes kineze dhe një analize të studimeve shkencore të kryer nga kjo agjenci lajmesh.

SHBA: Kërcëni i sigurisë kombëtare

Ky lajm ka shkaktuar shqetësim si në SHBA dhe në Gjermani, sidomos pasi ashpërsimit muajt e fundit të toneve në marrëdhëniet midis qeverive perëndimore, veçanërisht të SHBA-së, dhe Kinës komuniste.

Symbolbild Fehlgeburt

Qeveria e SHBA-së i sheh përpjekjet e sipërmarrjes kineze BGI për të mbledhur dhe analizuar të dhëna gjenetike njerëzore si kërcënim të sigurisë kombëtare. Në Gjermani ka gjithashtu kritika për rrjedhjen e mundshme të të dhënave.

Testi prenatal “Nifty”

Kompania më e madhe kineze e gjenomikës, BGI, filloi në vitin 2013 marketingun e testit prenatal jashtë Kinës. Ky test shitet emrin tregtar “Nifty” dhe është një nga testet  prenatale jo-invazive më të shitura në botë. Për testimin përdoret një mostër gjaku e gruas shtatzënë për të kontrolluar për anomali, si sindroma Daun, në fetusin në zhvillim.

Sipas BGI deri tani këtë test e kanë përdorur më shumë se tetë milion gra në të gjithë botën. “Nifty” tregtohet në të paktën 52 vende, përfshirë edhe Gjermaninë, Kanadanë, Australinë, Tajlandën apo Indinë, por jo në SHBA.

Sipas informacioneve të Reuters në Bankën Kombëtare Gjenetike të Kinës, e cila financohet nga qeveria kineze, ruhen edhe të dhënat gjenetike të më shumë se 500 grave nga Evropa dhe Azia që kanë përdorur këtë test.

SHBA e shqetësuar

Qendra Kombëtare e Kundërzbulimit dhe Sigurisë e Shteteve të Bashkuara, e cila kishte paralajmëruar edhe më parë lidhur me mbledhjen e të dhënave shëndetësore nga kompanitë kineze, shprehu shqetësimin në lidhje me transferimin e të dhënave në Kinë. Ky tranferim bën të mundur që “Kina të mbledhë të dhëna gjenetike dhe gjenomike nga e gjithë bota” – tha qendra.

Kenia Anstieg der Teeny Schwangerschaften durch Corona Lockdown

Sipas studiuesve të dhëna gjenetike mbledhin dhe analizojnë edhe firma të tjera që prodhojnë teste prenatale, por asnjëra prej tyre nuk mbledh kaq shumë të dhëna gjenetike sa BGI dhe asnjë nga këto firma nuk ka lidhje me ndonjë qeveri apo me ushtrinë kombëtare të ndonjë vende si sipërmarrja BGI.

Kina flet për akuza dhe shpifje

BGI deklaroi se asnjëherë nuk i është kërkuar nga organet e sigurisë ose të mbrojtjes kombëtare kineze që t’u japë atyre të dhënat e përftuara testet “Nifty” dhe as e ka bërë ndonjëherë gje gjë të tillë. Kurse Ministria e Jashtme e Kinës tha se hulumtimi i Reuters reflekton “akuza dhe shpifje të pabazuara” të autoriteteve amerikane.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Studentët e UBT-së përfundojnë praktikën profesionale në Coca-Cola HBC Kosova

Published

on

Studentët e UBT-së kanë përfunduar me sukses praktikën profesionale në kompaninë prestigjioze Coca-Cola HBC Kosova.

Gjatë kësaj periudhe, studentët kanë pasur mundësinë të punojnë në një ambient profesional, duke përfituar njohuri praktike, përvojë reale në industri dhe aftësi që i përgatisin drejtpërdrejt për tregun e punës. Kjo eksperiencë ka qenë një kombinim i mësimit inovativ të fituar në UBT dhe praktikës dinamike në një kompani lidere globale.

Ky sukses është rezultat i bashkëpunimit strategjik dhe të qëndrueshëm mes UBT-së dhe Coca-Cola HBC Kosova, që synon të forcojë lidhjen mes edukimit dhe tregut të punës. Falë këtij partneriteti, studentët e UBT-së përfitojnë qasje në praktika cilësore, mentorim profesional dhe mundësi punësimi të garantuar.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Profesori i UBT-së, Blerim Emerllahu bëhet Ambasador Artist i kompanisë prestigjioze “Henri Selmer Paris”

Published

on

Klarinetisti dhe profesori i UBT-së, Blerim Emerllahu ka arritur një nga kulmet më të rëndësishme të karrierës së tij artistike — ai është përzgjedhur Ambasador Artist i kompanisë botërisht të njohur “Henri Selmer Paris”, e cila prej më shumë se një shekulli simbolizon cilësinë dhe ekselencën në prodhimin e instrumenteve frymore.

Ky është një moment historik, pasi për herë të parë një artist nga Kosova dhe shtetet e rajonit përfshihet në rrjetin global të artistëve të “Henri Selmer Paris”, që përfaqësojnë nivelin më të lartë të muzikës botërore.

Në kuadër të këtij bashkëpunimi, aktiviteti dhe zhvillimi artistik i Emerllahut do të menaxhohet drejtpërdrejt nga kompania franceze, duke e renditur atë përkrah emrave të njohur të muzikës klasike dhe xhazit ndërkombëtar.

“Kjo përfaqëson një arritje të madhe jo vetëm për karrierën time personale, por edhe për Kosovën dhe institucionin tonë, pasi është hera e parë që një artist nga rajoni përzgjidhet si ambasador i ‘Henri Selmer Paris’”, u shpreh profesori Emerllahu.

Ai falënderoi UBT-në, drejtuesit dhe kolegët për mbështetjen e vazhdueshme, duke shtuar se kjo arritje është një frymëzim për studentët dhe kontribuon në afirmimin ndërkombëtar të Fakultetit të Muzikës dhe të UBT-së në tërësi.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Profesorët e UBT-së, Musa Sabedini dhe Ferid Selimi, botojnë artikull shkencor në revistën e indeksuar në SCOPUS

Published

on

Një arritje e rëndësishme akademike është shënuar nga profesorët e Fakultetit të Medias dhe Komunikimit në UBT, Prof. Musa Sabedini dhe Prof. Ferid Selimi, të cilët kanë botuar një artikull shkencor në revistën shkencore multidisiplinare “Architectural Image Studies”, të indeksuar në SCOPUS.

Artikulli mban titullin: “Misinformation and the Use of Emotional Language in Albanian-Language Media in Kosovo: A Comparative Analysis of the March 2004 Riots and the September 2023 Banjska Attack” dhe trajton mënyrën se si mediat në gjuhën shqipe në Kosovë kanë raportuar për tensionet ndëretnike dhe ngjarjet e dhunshme, duke bërë një analizë krahasuese mes ngjarjeve të marsit 2004 dhe sulmit të Banjskës në shtator 2023.

Studimi analizon si aspektin kuantitativ të mbulimit mediatik, ashtu edhe gjuhën emocionale të përdorur në raportim, përmes një analize të përmbajtjes së gazetave qendrore.

“Ky publikim përbën një moment të rëndësishëm profesional dhe personal për mua. Edhe pse e kam kuptuar prej kohësh se kërkimi shkencor kërkon durim, përkushtim dhe ekspertizë të thellë, kjo përvojë më ka dëshmuar se puna e palodhur dhe bashkëpunimi akademik sjellin rezultate të prekshme. Jam jashtëzakonisht i lumtur që puna jonë është vlerësuar dhe çmuar në këtë nivel, dhe besoj se ky është vetëm një hap drejt botimeve të tjera edhe më të fuqishme në fushën e gazetarisë dhe komunikimit”, ka thënë mes tjerash profesor Musa Sabedini.

Rezultatet tregojnë se, ndonëse mediat kanë raportuar gjerësisht për këto ngjarje, janë evidentuar dallime të dukshme në mënyrën e raportimit, në përqindjen e hapësirës kushtuar dhunës ndëretnike, si dhe në përdorimin e termave emocionalë apo nxitës.

Autorët arrijnë në përfundimin se faktorët historikë, kulturorë dhe politikë, si dhe mungesa e koordinimit institucional, ndikojnë në praktikat e gazetarisë, duke theksuar nevojën për gazetari të përgjegjshme në kontekste me ndjeshmëri etnike.

Artikulli është publikuar më 1 nëntor 2025, në Vol. 6, Nr. 3 të revistës, dhe mund të lexohet online në linkun: Artikulli i plotë

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Ambasadorja e Kosovës në Panama, Heroina Telaku takohet me ekipin First Kosovo në ceremoninë e hapjes së First Global Challenge 2025

Published

on

Ekipi përfaqësues i Kosovës në First Global Challenge 2025, është takuar me Ambasadoren e Republikës së Kosovës në Panama, Heroina Telaku, dhe Sekretaren e Parë të Ambasadës, Gjylymsere Ahmetgjekaj, gjatë ceremonisë hapëse të kësaj gare prestigjioze ndërkombëtare të robotikës.

Takimi u zhvillua në një atmosferë miqësore dhe frymëzuese, ku u diskutua mbi punën, përkushtimin dhe arritjet e ekipit të Kosovës.

Ambasadorja Telaku shprehu mbështetjen për të rinjtë kosovarë, të cilët po e përfaqësojnë me dinjitet dhe krenari vendin në një skenë globale të dijes dhe inovacionit.

Continue Reading

Të kërkuara