Bota

‘Kasapi i Han Junisit’- Vrasja e Sinwarit mbetet prioritet për ushtrinë izraelite

Published

on

Yahya Sinwar, që dyshohet se është arkitekti i sulmit vdekjeprurës të 7 tetorit ndaj Izraelit, lideri i ri i Hamasit, grupit të shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian, njihet për raportet e ngushta të tij me Iranin.

Emërimi i tij më 6 gusht si udhëheqës i byrosë politike të grupit palestinez u bë pas vrasjes së paraardhësit të tij, Ismail Haniyeh, në Teheran më 31 korrik, vrasje për të cilën Irani dhe Hamasi kanë fajësuar Izraelin.

Pas vdekjes së Haniyehut, i cili kishte lidhje të forta me zyrtarët iranianë, ndër emrat kryesorë që shqyrtoheshin për pasardhës të tij ishin Khaled Meshaal, ish-shef i byrosë politike të Hamasit dhe Khalil al-Hayya, një figurë e njohur brenda byrosë, që kishte lidhje të ngushta me Haniyehun.

Emërimi i Sinwarit, i cili ka qenë shef i Hamasit në Gazë që nga viti 2017, erdhi si befasi e madhe sepse shumë nuk e kishin llogaritur faktorin Iran, thanë analistët.

“Asnjë nga ne, ekspertët e çështjeve palestineze – veçmas këtu në Izrael – nuk e pamë Sinwarin si personin që do ta zëvendësonte Haniyehun”, tha Yohanan Tzoreff, hulumtues i lartë në Institutin për Studime të Sigurisë Kombëtare, me bazë në Tel Aviv.

“Një arsye e madhe se pse Sinwari është lider i ri është Irani”, shtoi Tzoreff, i cili është i specializuar për raportet izraelito-palestineze.

Sinwar u emërua shef i ri politik dy ditë pas diskutimeve në Katar të Këshillit Shura – një trup konsultativ që zgjedh byronë politike të grupit dhe që ka anëtarë në Gazë, Bregun Perëndimor, burgjet izraelite dhe në diasporën palestineze.

Tzoreff tha se kritikat e Meshaalit gjatë Pranverës Arabe për presidentin sirian, Bashar al-Assad – aleatit të ngushtë të Teheranit – më 2011 e bënë atë një figurë mjaft jopopullore në mesin e zyrtarëve të lartë të Iranit.

Tzoreff argumentoi se rikthimi i Mashaalit në pushtet mund të jetë rrezikuar nga raportet e grupit radikal palestinez me Republikën Islamike dhe “iranianët mund të mos i jepnin Hamasit gjithçka që i duhet [për të luftuar forcat izraelite]”.

Por, Sinwar thuhet se ka mbetur në Gazë, ku ka qenë i fshehur që nga nisja e luftës me Izraelin në tetor. Kufizimet në lëvizjet e tij dhe aftësia e tij e kufizuar për të komunikuar me botën nënkuptojnë se Sinwar është shumë i kufizuar në atë që mund të bëjë.

“Nuk pres që ai apo Hamasi të afrohen më shumë me Iranin. Në këtë pikë, marrëdhëniet ka të ngjarë të qëndrojnë të njëjta”, tha Joost Hiltermann, drejtor për Programin e Lindjes së Mesme dhe Afrikës së Veriut në Grupin Ndërkombëtar të Krizave.

I formuar nga burgjet izraelite

I njohur nga mbështetësit e tij edhe si Abu Ibrahim, Sinwar 61 vjeç u lind në kampin e refugjatëve në Han Junis të Gazës. Prindërit e tij, sikurse të Haniyehut, u larguan nga qyteza bregdetare e Ashkelonit gjatë luftës arabo-izraelite më 1948 që rezultoi me krijimin e shtetit të Izraelit – apo siç e quajnë palestinezët, “nakba” (katastrofa).

Sinwar iu bashkua Hamasit pak pasi grupi u formua më 1987 dhe krijoi organizatën e tij të frikshme për siguri të brendshme, Al-Majd. Qëllimi i kësaj organizate ishte të gjente spiunët izraelitë brenda grupit. Ai fitoi reputacionin për dhunë dhe iu dha nofka “Kasapi i Han Junisit”.

Sinwar u kap nga forcat izraelite dhe u dënua me disa dënime me burgim të përjetshëm për akuza të ndryshme, përfshirë vrasjen e dy ushtarëve izraelitë. Ai qëndroi për mbi dy dekada në burg.

“Ai është një person që u ashpërsua në burgjet izraelite, sikurse shumë ish të burgosur palestinezë”, tha Hiltermann.

Ai tha se Sinwari mësoi hebraisht gjatë qëndrimit në burg dhe kjo i ndihmoi që të mësonte se si mendojnë udhëheqësit izraelitë.

“Sinwari është shumë i fortë. Ai është i pamëshirshëm. Ai është udhëheqës, në formën e çdo udhëheqësi izraelit”, tha Hiltermann.

Në kohën sa ishte në burg, Sinwar organizoi greva për të përmirësuar kushtet e punës dhe doli si një udhëheqës i palestinezëve të burgosur.

Përvoja e tij në burg “e përgatiti atë shumë mirë për udhëheqjen e Hamasit” dhe në planifikimin e sulmit të 7 tetorit, tha Hiltermann.

Pothuajse 1.200 persona, shumica civilë, u vranë kur radikalët e Hamasit sulmuan komunitetet në jug të Izraelit në tetor dhe morën pengje. Sulmi nxiti Izraelin të nisë një ofensivë të madhe në Rripin e Gazës të udhëhequr nga Hamasi, që sipas burimeve palestineze, ka lënë të vrarë më shumë se 40.000 persona.

Sinwar u lirua nga burgu më 2011 si pjesë e një këmbimi kur u liruan më shumë se 1.000 të burgosur palestinezë në këmbim të një ushtari izraelit që mbahej nga Hamasi.

Pak pas lirimit të tij, Sinwari e shoqëroi Haniyehun në një vizitë në Teheran, kur ai u takua me liderin suprem iranian, Ajatollah Ali Khamenei. Po në ditën kur u njoftua se Sinwari do të ishte pasardhës i Haniyehut, në llogarinë në X të Khameneit u publikua një video e shkurtër ku shfaqej takimi i Sinwarit me udhëheqësin iranian në shkurt të vitit 2012.

Mesazhi i Hamasit

Tradicionalisht, shefi i byrosë politike të Hamasit ka bazën jashtë vendit në mënyrë që ai të mund të udhëtojë dhe të mbajë kontakte me aleatët rajonalë, sikurse Irani dhe grupi terrorist libanez, Hezbollah.

Por, Sinwari, për të cilin sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken, dikur kishte deklaruar me shaka se është “i varrosur 10 kate nëntokë”, që gjendet Gazë, nuk ka mundësi të largohet nga enklava për shkak të luftës.

Tzoreff tha se duke e emëruar udhëheqësin me bazë në Gazë, Hamasi u “dërgoi një mesazh të fuqishëm” Izraelit dhe shteteve arabe se “rezistenca e Hamasit nuk ka kolapsuar”.

“Mesazhi kryesor është se askush nuk mund t’i largojë ata nga zona”, shtoi ai.

Personalisht Sinwar mund të mos dëshirojë të largohet nga Gaza për shkak se trashëgimia e tij është e bazuar në qëndrimin e tij në enklavë.

“Nëse Sinwari largohet nga Gaza, palestinezët do të thonë se ai i ka braktisur, sikurse kapiteni që largohet nga anija”, tha Hiltermann.

Sinwar ka qenë në shënjestër të Izraelit që nga nisja e luftës, me zëdhënësin e ushtrisë, admiralin Daniel Hagari, që e ka përshkruar atë si “njeri të vdekur” pas sulmit të 7 tetorit.

Vrasja e Sinwarit mbetet prioritet për ushtrinë izraelite. Shefi i ushtrisë izraelite, gjenerallejtënant Herzi Halevi, u zotua më 7 gusht se trupat e tij do ta shënjestrojnë Sinwarin dhe do ta detyrojnë Hamasin “që ta zëvendësojnë sërish kreun e byrosë politike”.REL

Bota

Ministri i Jashtëm i Iranit fjalim në OKB: Sulmi i Izraelit, ‘akt i egër agresioni’

Published

on

By

Nga Gjeneva, ministri i jashtëm i Iranit ka paralajmëruar se sulmi i Izraelit ndaj vendit të tij është një “moment historik për qytetërimin njerëzor” në të cilin vendet duhet të mbrojnë të drejtën ndërkombëtare.

Duke folur para Këshillit të të Drejtave të Njeriut të OKB-së, Abbas Araghchi tha se Izraeli sulmoi vendin e tij në “mes të një procesi diplomatik në vazhdim” me SHBA-në në lidhje me aftësinë bërthamore të Iranit – një proces që ai thotë se ka qenë “premtues”.

Ai e përshkruan sulmin e papritur të Izraelit si “një akt të egër agresioni”, një “shkelje të rëndë të kartës së OKB-së”, e cila sfidoi “standardet që përfaqëson ky këshill”.

Araghchi foli përpara bisedimeve me ministrat e jashtëm të Mbretërisë së Bashkuar, Francës dhe Gjermanisë, të cilat synojnë të ulin tensionet në konflikt midis Iranit dhe Izraelit dhe të rikthehen në negociatat diplomatike mbi aftësinë bërthamore të Iranit.

Por, ndërsa bisedimet pritet të fillojnë, të dyja palët duken shumë larg njëra-tjetrës: Izraeli ka thënë se nuk i ka arritur ende të gjitha qëllimet e tij në Iran dhe planifikon të vazhdojë sulmet e tij.

Irani këmbëngul se ka të drejtë të zhvillojë energji bërthamore për qëllime paqësore, diçka që Izraeli duket se nuk ka gjasa ta pranojë.

Continue Reading

Bota

UNICEF: Ka kolapsuar sistemi i ujit, fëmijët do të vdesin nga etja në Gazë

Published

on

By

Gaza po përballet me thatësirë të shkaktuar nga njeriu, pasi ka kolapsuar sistemi i ujit, tha Agjencia për Fëmijë e Kombeve të Bashkuara, UNICEF, më 20 qershor.

Fëmijët do të nisin të vdesin nga etja… Vetëm 40 për qind e impianteve për prodhimin e ujit janë funksionale”, tha zëdhënësi i UNICEF-it, James Elder, për gazetarët në Gjenevë.

Jemi shumë nën standardet e emergjencës sa i përket ujit të pijshëm për njerëzit në Gazë”, shtoi ai.

UNICEF-i gjithashtu raportoi për një rritje prej 50 për qind të fëmijëve nga gjashtë muaj deri në pesë vjeç që janë shtruar në spital për shkak të kequshqyerjes gjatë periudhës prill-maj në Gazë, si dhe për gjysmë milioni njerëz që po vuajnë nga uria.

Kjo agjenci tha se sistemi i shpërndarjes së ndihmave që udhëhiqet nga Fondacioni Humanitar për Gazën (GHF) – i mbështetur nga Izraeli dhe Shtetet e Bashkuara – po “e bën situatën dëshpëruese edhe më të rëndë.”

Më 20 qershor, të paktën 25 persona që po prisnin kamionët me ndihma u vranë nga zjarri izraelit në Netzarim, sipas autoriteteve shëndetësore në Rripin e Gazës. Një ditë më parë, të paktën 51 persona u vranë nga sulmet izraelite, përfshirë 12 që po përpiqeshin t’i afroheshin një qendre të operuar nga GHF-ja në pjesën qendrore të Gazës.

Nga sulmet izraelite të premten, edhe 12 persona të tjerë u vranë gjatë një sulmi ajror që goditi shtëpinë e një familjeje në Deir al-Balah, duke e çuar numrin e viktimave të asaj dite në 37.

Elder, i cili së fundmi ka qëndruar në Gazë, tha se kishte shumë dëshmi nga gra dhe fëmijë të plagosur ndërsa përpiqeshin të merrnin ndihma ushqimore, përfshirë një djalë të vogël që u plagos nga një sulm me tank dhe më pas vdiq nga plagët e marra.

Ai tha se mungesa e qartësisë publike për kohën kur janë të hapura qendrat e shpërndarjes së ndihmave – disa prej të cilave ndodhen në zona lufte – po shkakton viktima të shumta.

Ka pasur raste kur është shpërndarë informacioni se një vend është i hapur, por më pas është komunikuar në rrjetet sociale se është i mbyllur – por ai informacion është shpërndarë në një kohë kur në Gazë nuk kishte internet dhe njerëzit nuk kishin qasje në të,” tha ai.

Të mërkurën, GHF-ja tha përmes një deklarate se kishte shpërndarë 3 milionë vakte ushqimore në tri qendrat e ndihmës që operon, pa asnjë incident.

Lufta në Gazë filloi kur militantë të udhëhequr nga Hamasi – grupi palestinez i shpallur organizatë terroriste nga SHBA-ja dhe Bashkimi Evropian – sulmuan jugun e Izraelit, duke vrarë afro 1.200 njerëz dhe duke marrë rreth 250 pengje. Izraeli thotë se 58 pengje mbeten ende në Gazë, megjithëse besohet se rreth 35 prej tyre janë të vdekur.

Që atëherë, lufta e Izraelit ka vrarë më shumë se 55.000 njerëz në Gazë, shumë prej tyre gra dhe fëmijë, sipas zyrtarëve shëndetësorë palestinezë.

Lufta ka shkaktuar shkatërrime të mëdha në territorin palestinez, ndërsa OKB-ja ka thënë se pothuajse e gjithë popullsia e Gazës është në prag të zisë së bukës./REL/

Continue Reading

Bota

Erdogan bisedë telefonike me Merz për luftën Izrael-Iran

Published

on

By

Presidenti i Turqisë, Recep Tayyip Erdoğan ka zhvilluar bisedë telefonike me kancelarin gjerman, Friedrich Merz.

Sipas deklaratës së bërë në llogarinë e rrjeteve sociale të Kryesisë së Komunikimit të Presidencës së Turqisë, në bisedë u diskutua për konfliktin midis Izraelit dhe Iranit si dhe mbi çështjet bilaterale dhe rajonale.

Erdogan, ka paralajmëruar se përshkallëzimi i konfliktit mes Iranit dhe Izraelit mund të ketë pasoja serioze për rajonin dhe për Evropën, sidomos në rritjen e flukseve migratore.

Duke theksuar se zgjidhja e mosmarrëveshjes mbi programin bërthamor të Iranit është kthimi në tryezën e negociatave dhe se konflikti që filloi me sulmin e Izraelit ndaj Iranit e ka rritur kërcënimin për sigurinë rajonale në nivelin më të lartë, Erdogan vuri në dukje se pasojat e kësaj spiraleje dhune të shkaktuar nga sulmet izraelite mund të dëmtojnë rajonin dhe Evropën.

Spirala e dhunës e shkaktuar nga sulmet e Izraelit mund të dëmtojë rajonin dhe Evropën për sa i përket migracionit dhe mundësisë së rrjedhjes bërthamore”, e citoi zyra e tij të thoshte atë në një bisedë telefonike me kancelarin gjerman Friedrich Merz.

Presidenti Erdoğan në bisedë tha se Turqia po bën përpjekje për t’i dhënë fund konfliktit dhe për të siguruar paqen, dhe se këto përpjekje do të vazhdojnë.

Continue Reading

Bota

Qeveria britanike organizon fluturime çarter nga Izraeli për qytetarët e saj

Published

on

By

Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar po përgatit organizimin e fluturimeve çarter nga Izraeli për të ndihmuar qytetarët britanikë në zonë, ndërsa situata në rajon po përkeqësohet.

Sipas një njoftimi të Downing Street, qytetarëve britanikë u është kërkuar që të regjistrojnë praninë e tyre pranë Ministrisë së Jashtme për të qëndruar në kontakt me autoritetet dhe për të marrë udhëzime të mëtejshme lidhur me fluturimet.

PA Media raporton se qeveria po bashkëpunon ngushtë me autoritetet izraelite për të organizuar transportin jashtë rajonit, sapo hapësira ajrore të rihapet. Kryeministri Sir Keir Starmer ka bërë thirrje për një zgjidhje diplomatike mes palëve në konflikt.

Ne këshillojmë qytetarët britanikë që të vazhdojnë regjistrimin në Izrael dhe Territoret e Pushtuara Palestinase, për të qenë të kontaktueshëm dhe për udhëzime të mëtejshme mbi fluturimet,” tha një zëdhënës i qeverisë.

Sekretari i Jashtëm pritet të bëjë njoftimin zyrtar për organizimin e fluturimeve çarter nga aeroporti i Tel Avivit në ditët në vijim.

Continue Reading

Të kërkuara