Kulturë
“Kam njohur më tepër njerëz të edukuar me tri klasë shkollë se sa me tri diploma”
Published
4 years agoon
By
Betim GashiGabriel García Márquez konsiderohet si shkrimtari që popullarizoi realizmin magjik, një zhanër që ka ndërthur përshkrime të jetës së përditshme me elementë fantastikë. Ai kujtohet më së shumti për veprat “100 Vjet Vetmi” dhe “Dashuri në Kohën e Kolerës”.
Gabriel Garcia Marquez konsiderohet si shkrimtari më popullor në gjuhën spanjolle që nga Miguel de Cervantesi. Veprat e tij letrare kanë qenë shkrimet më të shitura në spanjisht, përveç Biblës. Romani i tij epik “100 Vjet Vetmi” është shitur në mbi 50 milionë kopje në 25 gjuhë të ndryshme.
García Márquez fitoi çmimin Nobel në letërsi në vitin 1982 për tregimet dhe romanet e tij. Në fjalën e falënderimit kur mori çmimin, ai u shpreh “Amerika Latine është një burim i pashtershëm krijimtarie, dëshpërimi dhe bukurie”.
‘Gabo’ siç thirrej shpesh, pionieri i zhanrit të realizmit magjik i dhanë një perspektivë tërësisht të re letërsisë dhe botës së fjalës së shkruar. Por puna e tij gjithashtu mbart grimca mençurie rreth dashurisë, luftës dhe jetës, të cilat janë bërë tashmë të përjetshme në veprat “Njëqind vjet vetmi”, “Dashuria në kohërat e kolerës”, dhe klasikët e tjerë.
Ja disa nga leksionet e “Gabos” përzgjedhur nga librat e tij që do të jetojnë përgjithmonë:
1- Unë nuk besoj në Zot, por i frikësohem Atij.
2- Jeta nuk është ajo që jetojmë, por ajo që ti kujton dhe si e kujton atë.
3- Ai që pret gjatë ka pritshmëri të vogla.
4- Një person nuk vdes kur duhet, por kur mund.
5- Seksi është ngushëllimi kur ju nuk mund të keni dashurinë.
6- Kam zbuluar për kënaqësinë time, se është jeta, jo vdekja, ajo që nuk ka kufij.
7 – Asnjë ilaç nuk mund të shërojë atë që s’mund ta shërojë lumturia.
8- Një burrë e kupton kur plaket, sepse ai nis t’i ngjajë babait të tij.
9- Liria është shpesh viktima e parë e luftës.
10- Mençuria vjen tek ne në atë moment kur nuk na hyn më në punë.
11- Mbetet gjithmonë diçka për t’u dashur.
12- Të gjitha qeniet njerëzore kanë tri jetë: publike, private dhe sekrete.
13- Trillimi u shpik ditën, kur profeti hebre Jonah u kthye në shtëpi dhe i tha gruas se ishte tri ditë me vonesë sepse ishte përtypur nga një balenë.
14- Problemi me martesën është se përfundon çdo natë pas aktit të dashurisë dhe duhet të rindërtohet çdo agim përpara vaktit të mëngjesit.
15– Nuk do t’i këmbeja kënaqësitë e vuajtjes sime për asgjë në botë.
16- Sekreti i një moshe të madhe nuk është asgjë tjetër përveç një pakti të ndershëm me vetminë.
17- Nuk është e vërtetë që njerëzit ndalojnë së ndjekuri ëndrrat kur plaken, ata plaken sepse ndalojnë së ndjekuri ëndrrat.
18- Zemra ime ka më shumë dhoma se një bordello.
19- Asgjë nuk e përfaqëson një njeri më shumë sesa mënyra sesi vdes.
20- Jo, nuk jam pasur. Unë jam një njeri i varfër me para, por kjo nuk është e njëjta gjë.
21- Kur një grua vendos të flejë me një burrë, nuk ka asnjë mur që ajo nuk mund të ngjisë, asnjë fortesë që s’mund ta shkatërrojë, asnjë konsideratë morali që ajo nuk do injorojë dhe mbi të gjitha: nuk ka Zot për të cilin t’ia vlejë të shqetësohesh.
22- Thuaji atij po. Edhe nëse po vdes nga frika, edhe nëse do të të vij keq më vonë, sepse çfarëdo që të bësh, do të pendohesh për gjithë jetën nëse thua jo.
23- Në qoftë se Perëndia nuk do të pushonte dielën, do të kishte pasur kohë për të përfunduar botën.
24- Vjen gjithmonë mëngjesi dhe jeta ne na jep prapë mundësi t’i bëjmë gjërat si duhet.
25- Kur të vdes, të vetmen keqardhje do ta kem është nëse në vdekje nuk do të ekzistojë më dashuria.
26- E nesërmja nuk është e sigurt për askënd, i ri apo i vjetër. Sonte mund të jetë e fundit herë që i shikon njerëzit që do. Prandaj mos prit, bëje sot sepse e nesërmja nuk vjen kurrë.
27- Nevoja e ka fytyrën e një qeni.
28- Askush nuk i meriton lotët e tu, por ai që i meriton ata, nuk do të të bëjë të qash.
29- Në gazetari vetëm një fakt i rremë, e vë në dyshim të gjithë punën e bërë, ndërsa në fiksion vetëm një fakt i vërtetë e legjitimon të gjithë punën e bërë
30- Në fund të fundit, letërsia nuk është tjetër vetëm se zdrukthtari. Me të dyja ju keni punë me realitetin, me një material po aq të vështirë sa druri./Kultplus
Kulturë
Mbrëmje historike e Filharmonisë së Kosovës, performancë e fuqishme
Published
1 hour agoon
November 21, 2025By
UBT News
Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku, e ka cilësuar si një emocion të veçantë mbrëmjen artistike të Filharmonisë dhe Operës së Kosovës, ku u dha premiera e veprës “La Tempesta sul Lago” nga Domenico Bartolucci.
Nën drejtimin e mjeshtrit italian Jacopo Sipari di Pescasseroli, solistët Besa Llugiqi, Ivana Hoxha, Carlos Cardoso dhe Biagio Pizzuti ofruan një përvojë të paharrueshme, ndërsa koret e përgatitura nga Hajrullah Syla shtuan emocion dhe fuqinë e performancës.

Ky koncert paraprin prezantimin e Filharmonisë dhe Operës së Kosovës në Romë më 23 nëntor.
“Ishte një mbrëmje që tregon fuqinë dhe nivelin e artistëve e institucioneve tona kulturore dhe na mbush me krenari,” tha Ministri Çeku. /A.Z/UBT News/

Kulturë
Nga Azerbajxhani në Shqipëri, udhëtim mes artit të qilimave në GAT
Published
4 hours agoon
November 21, 2025By
UBT News
Galeria e Artit Tiranë ka prezantuar një koleksion të veçantë qilimash tradicionalë dhe bashkëkohorë në ekspozitën “Qoftë e shëndetshme dora që krijon – Arti i qilimave: Azerbajxhan & Shqipëri”.
Ekspozita sjell në fokus traditën e endjes përmes historive, teknikave dhe mjeshtërisë së artizanëve që ruajnë e po ashtu e përcjellin këtë trashëgimi të rëndësishme kulturore.
Qilimat shumëngjyrësh paraqiten si një pikëtakim mes kulturave shqiptare dhe azerbajxhanase, ndërsa artizanët e të dy vendeve ndajnë punimet dhe përvojat e tyre, duke treguar pasionin që kalon brez pas brezi.
Ky dialog artistik do të qëndrojë i hapur për publikun deri më 20 janar 2026.
Ekspozita, e kuruar nga Edit Pula dhe Azerkhalcha, përfaqëson një bashkëpunim të rëndësishëm mes Galerisë së Artit Tiranë dhe kompanisë azerbajxhanase Azerkhalcha, i cili nisi nëntë muaj më parë me mbështetjen e Ambasadës së Azerbajxhanit. /A.Z/UBT News/

Kulturë
Ledia Xhoga sjell romanin e saj të suksesshëm pranë lexuesve kosovarë
Published
23 hours agoon
November 20, 2025By
UBT News
Në edicionin e radhës të programit “Në bisedë / In Conversation”, Heritage Space mirëpret për herë të parë në Prishtinë shkrimtaren dhe dramaturgen shqiptaro-amerikane Ledia Xhoga.
Ajo do të zhvillojë një diskutim me shkrimtaren dhe përkthyesen Doruntina Vinca, i cili do të fokusohet në romanin e saj të parë, “Keqkuptimi”, i nominuar në listën e gjatë për Booker Prize 2025.
Romani “Keqkuptimi” trajton trashëgimitë e errëta familjare dhe të vendlindjes, si dhe kufirin delikat mes dhembshurisë dhe vetëmbrojtjes.

Në qendër të ngjarjes është një përkthyese shqiptare në Nju Jork, qnjë përfshihet në historinë e një të mbijetuarit të torturave në Kosovë.
Duke u përballur me makthet e klientit e përpjekjet për t’i ndihmuar të tjerët, nis të përjetojë ringjalljen e kujtimeve të mohuara prej kohësh.
Ledia Xhoga, e lindur në Tiranë dhe aktualisht me banim në Bruklin dhe Catskills, ka fituar me këtë roman New York City Book Award, ndërsa është finaliste edhe për Center for Fiction First Novel Prize. Shkrimet e saj janë botuar në platforma prestigjioze si Electric Literature, Lit Hub, Brooklyn Rail, Large Hearted Boy, Intrepid Times, Hobart dhe revista të tjera letrare.
Doruntina Vinca—shkrimtare, hulumtuese dhe përkthyese nga Prishtina, me bazë në Tiranë notohet për punën e saj mbi gjuhën, letërsinë feministe dhe mënyrat se si teksti krijon forma të reja të shpërndarjes së dijes.
Ngjarja organizohet në kuadër të platformës Heritage Space, e zbatuar nga CHwB Kosova, e mbështetur nga Qeveria Suedeze, duke ofruar mundësi të veçantë për publikun me një nga zërat më të rëndësishëm të letërsisë bashkëkohore shqiptaro-amerikane. /A.Z/UBT News/
Kulturë
Dy ikonat e letërsisë për fëmijë nderohen nga Posta e Kosovës
Published
1 day agoon
November 20, 2025By
UBT News
Në kuadër të temës “Personalitete të shquara” dhe në shënim të Ditës Ndërkombëtare të të Drejtave të Fëmijëve, Posta e Kosovës ka lëshuar sot në qarkullim një emision të ri pullash postare, i dedikuar dy prej figurave më të rëndësishme të letërsisë shqipe për fëmijë: Rifat Kukajt dhe Ymer Elshanit.
Rifat Kukaj (1938–2005) ishte mësues, poet dhe dramaturg, i njohur për stilin e thjeshtë, por të ngarkuar me emocione dhe simbolikë.
Ai krijoi një botë të veçantë letrare për fëmijët, duke lënë pas vepra të paharrueshme si: “Xhuxhi nga Taxhuxhi”, “Lepuri me pesë këmbë”, “Bardhi e Mirushja”, “Rrasa e zogut”, “Shkrepi i diellit”, “Vjollca magjike” dhe shumë poezi të tjera.
Ymer Elshani (1948–1999) ishte poet, prozator dhe kritik letrar, i cili krijoi edhe në fushën e letërsisë për fëmijë, duke sjellë një botë të pasur imagjinare dhe ide të ndjeshme.
Ndër veprat e tij më të njohura renditen: “Çka ëndërrojnë lulet”, “Plaku me violinë”, “Unaza magjike”, “Ndodhitë e hundëkarotës” dhe “Guri i çmueshëm”. Ai u nda nga jeta si martir gjatë luftës në Kosovë, ndërsa pas përfundimit të saj, e bija, Teuta Elshani, botoi disa nga dorëshkrimet e tij të mbetura.
Ky emision i ri i pullave postare vjen si një nderim për kontributin e tyre të jashtëzakonshëm në letërsinë për fëmijë dhe për pasurimin e kulturës shqiptare.

Libri i ri hedh dyshime mbi BBC-në: Intervista e Princeshës Diana mund të ishte siguruar me mashtrim
Ariana Grande infektohet me COVID-19 gjatë turit promocional për “Wicked: For Good”
Pse na hapet goja kur shohim të tjerët ta bëjnë?
Sekuestrohen rreth 120 kg drogë, arrestohet shoferi i autobusit
Mbrëmje historike e Filharmonisë së Kosovës, performancë e fuqishme
Samsung po punon për syzet e para XR me lente Transitions
Kos: Evropa nuk mund të jetë e sigurt pa Ballkanin Perëndimor
Një pilulë, një rrezik, mos vozitni nën ndikimin e barnave!
12 vjet pa kontakt, Greer Grammer flet për babain e saj
Të kërkuara
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet4 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi3 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
