Lajmet

Jolie: Ëndrra për një Afganistan të lirë mund të duket një shpresë e largët, por është e mundur

Sipas saj, premtimet nga komuniteti ndërkombëtar u thyen.

Published

on

Nga Angelina Jolie, redaktore kontribuese e TIME, aktore fituese e çmimit Oscar dhe humaniste.

Kohët e fundit takova një refugjate të re afgane në Romë, e cila kishte muaj të tërë nga kualifikimi si mjeke kur talibanët përmbysën qeverinë afgane në gusht të vitit 2021. Motra e saj më e madhe po studionte për stomatologji në universitet. Dy motrat e saj më të vogla po bënin shkëlqyeshëm në shkollë.

Brenda natës, ato dhe 14 milionë gra dhe vajza të tjera afgane humbën të drejtën e tyre për të shkuar në shkollë të mesme ose universitet, të drejtën e tyre për të punuar dhe lirinë e lëvizjes. Ndërsa folëm, ajo përqafoi babanë e saj, i cili kishte punuar për dekada si ekspert në zhvillimin rural në Afganistan. Ai la gjithçka pas kur u arratis me familjen e tij. Me lot në sy, ajo më tha se nuk ishte e trishtuar për veten e saj, por për të gjitha gratë e vendit të saj.

Shumë kohë përpara 11 shtatorit, vrasja me gurë dhe fshikullimi i grave afgane dhe përjashtimi i tyre nga arsimi ishte një shkak i zemërimit global. Udhëheqësit amerikanë dhe të tjerë perëndimorë folën për rivendosjen e të drejtave themelore për gratë afgane në të njëjtën frymë me heqjen e talibanëve si justifikim për pushtimin e NATO-s në Afganistan.

Pamja e grave afgane që e ngritën veten përmes përpjekjeve të tyre gjatë njëzet viteve të fundit – me mbështetjen e shumë burrave afganë – ishte një dritë e ndritshme gjatë viteve të dhunës dhe vuajtjes së vazhdueshme për popullin e Afganistanit. Një vit më parë, gratë afgane punuan si mjeke, mësuese, artiste, oficere policie, gazetare, gjyqtare, avokate dhe politikane të zgjedhura.

Fëmijët afganë u përballën me sulme të përsëritura vetëvrasëse në shkollat ​​e tyre. Pamja për gratë e zonave rurale ishte shumë e ndryshme, veçanërisht në zonat ende të kontrolluara nga talibanët, por ndjenja e përgjithshme e përparimit ishte e pagabueshme. E gjithë kjo është përmbysur me shpejtësi të paimagjinueshme.

Vajzat e Afganistanit janë të jashtëzakonshme për forcën, qëndrueshmërinë dhe shkathtësinë e tyre. Kam takuar gra afgane, të cilat, si fëmijë të vegjël gjatë epokës së mëparshme talibane, duhej të visheshin si djem në mënyrë që të mund të shkonin fshehurazi në shkollë. Më pas ato u bënë gazetare dhe avokate dhe kontribuan në ndërtimin e një të ardhmeje më të mirë për vendin e tyre, duke besuar në premtimet e bëra nga udhëheqësit e tyre dhe komuniteti ndërkombëtar se do t’u garantohej një zë në shoqërinë afgane.

Ato premtime u thyen dhe është e vështirë të mendosh për një tradhti më të madhe. Gratë përsëri rrahen në rrugë ose merren nga shtëpitë e tyre natën dhe torturohen, dhe burgjet e vendit po mbushen me të burgosura politike femra.

Ka raportime për vajzat që janë rrëmbyer për martesë të detyruar me krerët talibanë. Si grua dhe nënë, më mundon të imagjinoj se si duhet të jetë për familjet afgane – veçanërisht ato që jetuan në epokën talebine të viteve 1990 – të ndihen kaq të pafuqishme… Megjithatë, pavarësisht nga rreziqet, rezistenca më e madhe ndaj përmbysjes së të drejtave të grave në Afganistan nuk erdhi nga fuqitë e huaja, por nga vetë gratë afgane, të cilat kanë dalë në rrugë.

Është e pamundur të mos mendosh se përpjekjet për të detyruar gratë afgane të kthehen në shtëpi do të dështojnë për një kohë të gjatë. Është kaq e qartë se gratë afgane janë një burim i jashtëzakonshëm për vendin dhe vendin e tij në botë, dhe se ekonomia – dhe shoqëria në tërësi – nuk do të funksionojnë pa pjesëmarrjen e tyre të plotë.

Paqja e ndërtuar mbi shtypjen e grave nuk është aspak paqe, por një shoqëri vazhdimisht në luftë me vetveten. Është kulmi i kotësisë, për autoritetet në çdo vend që të burgosin dhe torturojnë gra, krimi i vetëm i të cilave është të kenë kontribuar në suksesin, shëndetin, stabilitetin dhe edukimin e popullit të tyre. Dhe është absurde, në shekullin e 21-të, që të ketë ndonjë debat rreth asaj se sa arsimim është ‘i përshtatshëm’ që një grua të ketë, kjo nuk zbulon diçka tjetër përveç frikës nga fuqia e një gruaje të lirë dhe të pavarur… Shpresoj se udhëheqësit talibanë mund të kuptojnë se çfarë humbet duke u mohuar grave afgane hapësirën për të ekzistuar lirisht duke arritur potencialin e tyre. Por unë jam e mbushur me frikë nga realiteti i asaj që gratë afgane ka të ngjarë të durojnë dhe për sa kohë këto sisteme represive mund të mbajnë pushtetin.

Për Amerikën dhe vendet e tjera me të cilat kemi qenë aleatë, hapi më i keq i mundshëm do të ishte të tërhiqemi nga Afganistani, sepse jemi të lodhur nga dy dekadat e fundit dhe të turpëruar për dështimin tonë. Por ne duhet të kujtojmë se pse ishim të përfshirë në Afganistan në radhë të parë: Asnjë nga këta faktorë nuk është zhdukur!

Ne kishim të drejtë që ishim të indinjuar nga keqtrajtimi i grave në Afganistan në vitet 1990, dhe duhet të jemi të indinjuar edhe sot. Në vitet e fundit, Amerika u tërhoq vazhdimisht nga premtimet e saj për gratë afgane, duke përfshirë vendimin për të negociuar me talibanët pa asnjë parakusht për të drejtat e grave ose pjesëmarrjen e grave afgane dhe shoqërisë civile.

Ne nuk duhet të bëjmë lëshime të mëtejshme diplomatike në kurriz të grave dhe në vend të kësaj duhet të kërkojmë mënyra për t’i mbështetur ato. Ka vajza të mbyllura jashtë shkollës, të cilat janë të uritura për të mësuar dhe që kanë nevojë për mbështetje për të vazhduar shkollimin e tyre. Ka mbrojtës të fshehur të të drejtave të njeriut, të cilët duhet të dinë se nuk janë harruar dhe se autoritetet do të mbajnë përgjegjësi për mënyrën se si trajtohen.

Në burg ka gra që duhet të lirohen. Ka afganë në vend dhe në mërgim që kanë nevojë për ndihmë për të vazhduar të mbajnë gjallë idenë e të drejtave të grave në vend, të tilla si organizata si Rukhshana Media, e cila vazhdon të raportojë për fatin e grave në Afganistan.

Dhe ka mbi gjashtë milionë refugjatë afganë dhe njerëz të zhvendosur brenda vendit që luftojnë për të mbijetuar, situata e të cilëve po përkeqësohet si rezultat i luftës në Ukrainë dhe mungesës së ndihmës ndërkombëtare, të cilët nuk duhet të harrohen. Kjo është çështje interesi vetjak po aq edhe parimor. Nëse do të duhej ndonjëherë prova se ekziston një lidhje e drejtpërdrejtë midis sistemeve që shtypin gratë dhe kërcënimeve për sigurinë ndërkombëtare, është që udhëheqësit e Al Kaedës edhe një herë ndjehen të lirë të kthehen në Afganistan.

Dhe për miqtë e mi afganë, unë kam besim në ju dhe qëndrueshmërinë dhe forcën tuaj. Ëndërroj të vizitoj [Afganistanin] me vajzat e mia, të bëj miq, të udhëtoj nëpër vendin tuaj të bukur dhe t’ju shoh të lirë për të përcaktuar të ardhmen tuaj. Ka pasur kapituj të ndryshëm në historinë e Afganistanit dhe shumë momente të errëta. Ky është padyshim një prej tyre. Por jam i sigurt se ky nuk është kapitulli i fundit. Ëndrra e një Afganistani pluralist dhe të hapur, të ndërtuar mbi përpjekjet e barabarta dhe zërat e lirë të të gjithë njerëzve të tij mund të duket të jetë – dhe në realitet – një shpresë e largët. Por e di që është e mundur. Kjo nuk mbaron këtu./UBTNews/

Lajmet

LDK dorëzon kallëzime penale për anëtarët e Qeverisë në detyrë

Published

on

By

Lidhja Demokratike e Kosovës (LDK) ka dorëzuar 17 kallëzime penale ndaj kryeministrit në detyrë, ministrave dhe një zëvendësministre në detyrë, që janë zgjedhur deputetë, duke i akuzuar për shkelje të Ligjit për Qeverinë.

Deputetja e LDK-së, Hykmete Bajrami, që dorëzoi së bashku me deputeten Doarsa Kica-Xhelili kallëzimet penale në Prokurorinë Speciale, tha se kryeministri në detyrë, Albin Kurti, dhe vartësitë e tij, të zgjedhur deputetë në zgjedhjet e 9 shkurtit, kanë shkelur nenin 26 të Ligjit për Qeverinë.

Ajo argumentoi se LDK-ja vlerëson se që nga data 27 mars – kur Komisioni Qendror i Zgjedhjeve certifikoi rezultatin zgjedhor – anëtarët e Qeverisë në detyrë, që janë zgjedhur deputetë, e kanë shkelur këtë ligj.

Duke qenë se që nga data e certifikimit e deri më sot vazhdojnë të qëndrojnë në zyrat e ministrive, duke shfrytëzuar resurset, duke marrë vendime të cilat kanë pasoja financiare dhe pasoja të tjera dhe duke shfrytëzuar resurset e institucioneve të Republikës së Kosovës këta deputetë kanë konsumuar vepër penale“, tha Bajrami.

Bajrami shtoi se për hartimin e kallëzimeve penale, juristët e LDK-së kanë kërkuar qasje në dokumente nga ministritë përkatëse.

Prej disa kemi marrë [qasje në dokumente], disa të tjerë nuk na kanë dhënë qasje dhe ato informata që kemi pasur ne sot i kemi drejtuar te Prokuroria Speciale. Tani, është në dorën e Prokurorisë të kërkojë qasje në vendime të tjera”, tha Bajrami.

Në nenin 26 të Ligjit për Qeverinë, të cilit i është referuar LDK-ja për kallëzimet penale, thuhet: Në rast se anëtari i Qeverisë në detyrë zgjidhet deputet i Kuvendit të Republikës së Kosovës, i njëjti duhet të japë dorëheqje nga posti i anëtarit të Qeverisë para ditës së certifikimit të rezultatit të zgjedhjeve.

Kryeministri në detyrë, Albin Kurti, i cili ka bërë edhe betimin si deputet i legjislaturës së nëntë, më herët ka argumentuar se ekzekutivi i tij është në dorëheqje që nga 23 marsi, kur i ka përfunduar mandati i rregullt 4-vjeçar.

Çështja e dorëheqjes së Kurtit dhe ministrave në detyrë, u aktualizua edhe në nisjen e seancës konstituive më 15 prill, kur deputetët, që mandatin e kaluar ishin në opozitë, votuan kundër verifikimit të mandateve, duke kërkuar dorëzimin e dorëheqjeve zyrtare të kabinetit qeverisës në Kuvend.

Kurti, në anën tjetër, njoftoi Kuvendin, se Qeveria e tij ishte në detyrë që nga 23 marsi, ndërkaq më vonë ministrat e tij kanë deklaruar se dorëheqjet e tyre ia kanë dorëzuar Kurtit. Por, më mospajtimet lidhur me dorëheqjen e Kurtit u tejkaluan në Kuvend, duke i hapur rrugë betimit të deputetëve të legjislaturës së nëntë.

Kallëzimet penale vijnë në kohën kur edhe pas tre muajsh nga mbajtja e zgjedhjeve të rregullta parlamentare, Kosova nuk ka krijuar institucionet e reja.

Që nga 15 prill, deputetët ende nuk e kanë përmbyllur konstituimin e Kuvendit dhe çështja ka ngecur te zgjedhja e kryeparlamentarit. Vetëm me zgjedhjen e kryeparlamentarit dhe nënkryetarëve Kuvendi do të konsiderohej i konstituuar. Një gjë e tillë do t’i hapte rrugë formimit të Qeverisë së re të Kosovës./REL/

Continue Reading

Lajmet

Policia jep detaje për aksionin në disa lokacione në veri ku u zbulua punishtja e armëve, u arrestuan tre të dyshuar

Published

on

By

Policia e Kosovës (PK) përmes raportit 24 orësh ka dhënë detaje për aksionin e së mërkurës në disa lokacione në Mitrovicë të Veriut dhe Zveçan, ku u zbulua një punëtori për modifikimin e armëve.

Sipas Policisë, në këtë aksion u arrestuan tre të dyshuar- ku njëri prej tyre u dërgua në mbajtje, raporton “Betimi për Drejtësi“.

Rasti është iniciuar si “Import, eksport, furnizim, transportim, prodhim, këmbim ose shitje e paautorizuar e armëve dhe materialeve plasëse”.

Mitrovicë Veri-Zveçan  07.05.2025 – 07:00.Pas hetimeve të zhvilluara, me urdhëresë të gjykatës, janë bastisur disa lokacione, në njërën prej tyre është zbuluar një punëtori për modifikimin e armëve të zjarri.  Janë sekuestruar armë të ndryshme, pjesë të armëve, thika, municion, dhe tre makina metalike për gdhendjen e metalit. Lidhur me rastin, tre të dyshuar meshkuj kosovarë janë arrestuar dhe me vendim të prokurorit, njëri prej tyre pronari i shtëpisë është dërguar në mbajtje, ndërsa dy të tjerët janë liruar në procedurë të rregullt”, thuhet në njoftim.

Continue Reading

Lajmet

PE: Kosova të bëjë reforma për t’iu afruar BE-së, të hapë kapitull të ri bisedimesh me Serbinë

Published

on

By

Deputetët e Parlamentit Evropian kanë miratuar një raport për Kosovën që inkurajon shtetin të bëjë reforma për të lëvizur drejt anëtarësimit në Bashkimin Evropian, por po ashtu kërkon që Prishtina dhe Beogradi të hapin një kapitull të ri në bisedimet për normalizim.

Është e qartë që procesi integrues i Kosovës ka nevojë për një momentum të ri – na duhet një kapitull i ri i bisedimeve mes Prishtinës dhe Beogradit. Është jashtëzakonisht pozitive që të gjitha partitë e mëdha politike në Kosovë mbështesin fuqishëm integrimin në BE. E ardhmja e Kosovës është në familjen evropiane dhe ne do të punojmë së bashku në agjendën e reformave sepse çdo anëtarësim në të ardhmen duhet të bazohet në meritë”, tha raportuesi për Kosovën në PE, Riho Terras.

Sipas eurodeputetëve, dialogu për normalizimin e raporteve mes Kosovës dhe Serbisë, “fatkeqësisht nuk ka prodhuar rezultatet e pritura”, teksa ata u kërkuan të dyja palëve që të zbatojnë marrëveshjet e Brukselit dhe Ohrit, përfshirë themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe dhe që Serbia të mos kundërshtojë anëtarësimin e Kosovës në organizata rajonale dhe ndërkombëtare.

Për shkak të krizave në veriun e Kosovës, që rritën tensionet mes dy vendeve, që nga shtatori i vitit 2023 në Bruksel nuk është zhvilluar asnjë rund i dialogut politik, por ka pasur vetëm bisedime në nivel të kryenegociatorëve.

BE-ja ka përsëritur vazhdimisht se normalizimi i raporteve mes Kosovës dhe Serbisë është parakusht për rrugën e të dyja vendeve drejt integrimit evropian.

Së voni, shefja për politikë të jashtme dhe siguri e BE-së, Kaja Kallas, ka thënë se Brukseli është duke analizuar gabimet në procesin e dialogut, që ka nisur më 2011.

Ndërkaq, në raportin për Kosovë, PE-ja tha se shteti ka bërë përparim të dukshëm në reformën zgjedhore, qëndrueshmërinë ekonomike dhe mbrojtjen e të drejtave themelore.

Megjithatë, sfidat mbeten sa i përket reformave në gjyqësor, liri të medias, efikasitetit të administratës publike dhe digjitalizimit të shërbimeve publike. Eurodeputetët theksuan se përkushtimi i vazhdueshëm i reformave gjithëpërfshirëse dhe qeverisjes përfshirëse është thelbësore për përparimin e Kosovës në rrugën drejt integrimit evropian.

Eurodeputetët thanë po ashtu se Kosova ka qenë cak i ndërhyrjeve të huaja dhe fushatave dezinformuese, veçmas nga Rusia dhe Kina, që kishin për synim destabilizimin e rajonit dhe pengimin e integrimit evropian të Ballkanit perëndimor.

Prandaj, “Parlamenti Evropian i bën thirrje Qeverisë së Kosovës që të forcojë kapacitetet e saj për të luftuar këto kërcënime”, tha PE-ja.

Më 7 maj, eurodeputetët po ashtu kanë miratuar një raport për Serbinë, të cilës iu kërkua që të përmirësojë dialogun e brendshëm politik, të mbrojë sundimin e ligjit dhe të bëjë reforma kundër korrupsionit.

Ndërkaq, sa i përket dialogut me Kosovës, në raport u tha se Serbia “duhet të punojë në arritjen e një marrëveshjeje gjithpërfshirëse të normalizimit me Kosovën”, por po ashtu edhe të “harmonizojë plotësisht politikën e saj të jashtme me atë të BE-së”./REL/

Continue Reading

Lajmet

Arrestohet i dyshuari për shpërthimin e veturës së u.d. të drejtorit të QKUK-së

Published

on

By

Prokuroria Themelore në Prishtinë njofton se është arrestuar B.K., në Podujevë, nën dyshimin për shpërthimin e veturës private të ushtruesit të detyrës së drejtorit të QKUK-së, Osman Hajdari, më 30 prill 2025.

Prokuroria Themelore në Prishtinë, në bashkëpunim dhe koordinim të plotë me Policinë e Kosovës ka arrestuar një (1) person B.K. në  Podujevë i dyshuar për kryerjen e veprave penale “Përdorimi i armës apo mjetit të rrezikshëm”  nga neni 367 par. 2 të KPRK-së, Zjarrvënia” nga neni 322 par. 2 të KPRK-së dhe “Mbajtja në pronësi, kontroll ose posedim të paautorizuar të armëve” nga neni 366 par 1 të KPRK-së, i cili ka ndodh me datë 30.04.2025 në oborrin e QKUK-së, kundër veturës  se UD Drejtorit të QKUK-së”, thuhet në njoftim.

Sipas Prokurorisë, operacioni policor në bashkëpunim të ngushtë me prokurorin e shtetit është duke vazhduar në mënyrë të intensifikuar në disa lokacione të ndryshme për mbledhjen e provave për hetimin e të gjitha rrethanave të rastit.

Shërbimi Spitalor Klinik Universitar (SHSKUK) përmes një komunikate për medie kishte se dëmtimi ka ndodhur në rrethana të panjohura, teksa parasahihej të mbahej mbledhja e Bordit Drejtues.

Sot, në parkingun e administratës së Qendrës Klinike Universitare të Kosovës (QKUK), ka ndodhur një incident që përfshin dëmtimin e veturës private të ushtruesit të detyrës së drejtorit të QKUK-së, e parkuar në parkingun e administratës. Dëmtimi ka ndodhur në rrethana ende të panjohura, në kohën kur po bëheshin përgatitjet për fillimin e mbledhjes së rregullt të Bordit Drejtues të Shërbimit Spitalor dhe Klinik Universitar të Kosovës (ShSKUK), e cila ishte paraparë të mbahej në hapësirat e administratës qendrore të ShSKUK-së”, thuhej në komunikatë./BetimipërDrejtësi/

Continue Reading

Të kërkuara