Lajmet

Janis Joplin, jeta e mallkuar e Poetes së Rock-ut

Një këngëtare legjendare, e destinuar të ndryshonte përgjithmonë botën e muzikës blues, soul dhe rock

Published

on

Ajo ishte një nga këngëtaret më të mëdha të shekullit XX, me sukses të jashtëzakonshëm dhe një grup po aq të madh ndjekësish.  Por ajo ishte gjithashtu një grua e vetmuar, e trishtuar, e përpirë nga ndjenja dhe komplekse konfliktuale, që zhdukeshin sa herë që ecte në një skenë. Sepse atëherë ajo u bë luanesha e fortë dhe e vendosur, që të gjithë e njihnin. Megjithatë, në thellësitë e saj ajo gjithmonë mbeti një grua e pasigurt, e konsumuar nga teprimet.

Historia e vërtetë e Janis Joplin

19 Janar 1943: Një yll lindi në Port Artur, Texas. Në qytetin e vogël të naftës, Dorothy East, punonjëse dhe Seth Joplin, inxhinier i ndërmarrjes së naftës Texaco, sollën Janisin e vogël në botë, duke i kushtuar të gjithë vëmendjen. Fëmijëria rritet e qetë, midis shenjave të para të një pasioni që së shpejti do të shndërrohej në një thirrje të vërtetë.

Në shkollë ajo tregon se është e prirur për çdo formë arti, veçanërisht për të kënduar. Por shokët e saj të shkollës, prej moshës së re, tallen me të. Ata e vënë në lojë për atë pamje disi të fortë dhe për zgjedhjen e veshjes së rrobave më pak femërore. E bënin edhe sepse në ato ditë, Janis nuk i fshihte idealet e saj të lirisë dhe barazisë.

Ngacmimet shpejt kthehen në komplekse dhe ankthe, veçanërisht kur trupi i saj ndryshon në moshën katërmbëdhjetë vjeç. Ajo shton në peshë dhe nuk e pëlqen veten. Por ka muzikën, dhe tek ajo strehohet. Ndërkohë, prindërit e saj merren me vëllezërit e motrat e tjera, që marrin vëmendjen dhe kujdesin e rezervuar dikur për të.

Por koha kalon dhe për Janis është koha të regjistrohet në universitet. Problemet vazhdojnë, mungesa e atraktivitetit bëhet objekt talljeje mes djemve në kampus, që e votojnë atë si “njeriun më të shëmtuar”. Prindërit mungojnë gjithnjë e më shumë dhe ajo, edhe një herë, gjen strehë në muzikë, midis izolimit nga pjesa tjetër e botës dhe atyre plagëve që bëhen gjithnjë e më të thella, me çdo ditë që kalon.

Mungesa e tolerancës e qytetit të Teksasit, ku ajo lindi dhe u rrit, shkon dorë për dore me dëshirën e saj për liri dhe me nevojën pothuajse obsesive për shpengim dhe pranim. Në 1963 Janis vendosi të linte universitetin dhe të transferohej në San Francisko.

Qyteti e mirëpret atë: më në fund është e lirë të shprehet, pa u përmbajtur. Por rebelimi i saj përfshin gjithashtu abuzimin me drogën dhe alkoolin. As hitet e hershme muzikore nuk e lejojnë të gjejë paqen që po kërkonte. Miqtë e rinj janë të shqetësuar për të dhe, me një biletë vetëm vajtje për në Teksas, e ftojnë të vijë në shtëpi për t’u takuar përsëri. Janis e bën.

Hitet e para muzikore

Në 1966 Janis vendosi të kthehej në San Francisco dhe u bashkua me Big Brother dhe The Holding Company, së pari duke luajtur dajren, pastaj duke u bërë soliste. Publiku e brohoret, Janis e pëlqen. Konfirmimi vjen me pjesëmarrjen në Festivalin Monterey, kur para një publiku, zëri i saj i mrekullueshëm gërvisht zemrat e dëgjuesve.

Një performancë e paharrueshme që e shtyu Columbia Records të firmoste me grupin e saj. Janis është ende e papjekur, por është unike, krejt ndryshe nga të gjitha këngëtaret e asaj kohe.  Ajo bëhet lidere, duke qenë më e suksesshme se anëtarët e tjerë, të cilët janë të gjithë burra.

Cheap Thrills doli në gusht 1968. Disa javë dhe pushton pozicionin e parë në renditje, duke e mbajtur atë rekord për dy muaj. Grupi fitoi Gold Disc, por po atë vit ata u ndanë.

Një vendim i përbashkët – do të tregonin ata vetë – i lindur nga vetëdija se fati i Janis ishte diku tjetër. Megjithatë, ajo zgjedhje, e cila nuk ishte asgjë tjetër veçse parathënie e karrierës së saj solo, e zhyt Janis në gabimet e rinisë: ajo fillon të abuzojë përsëri me alkoolin dhe drogën.

Doza e dhimbjes së grumbulluar, në vitet e mëparshme, u kthye të përshkonte me forcë dërrmuese. Kordat e saj vokale ishin të forta, gjëmuese dhe të pjekura. Ajo ishte ende vajza e pasigurt dhe e vuajtur e së kaluarës.

Në skenë bën që 25,000 njerëz të dashurohen, pastaj shkon vetëm në shtëpi.

Suksesi, dështimi dhe dashuria

Me grupin e porsalindur Cozmic Blues, zëri më i madh “blues” në historinë e rock-ut, arrin pjesën tjetër të botës. Albumi i saj solo, “I got Dem Ol’Cozmic Blues Again Mama!”, ndan kritikët dhe audiencat. Janis kritikohet, madje ashpër, dhe ato dobësi që nuk janë zhdukur kurrë kthehen në sipërfaqe me forcë. Miqtë janë të shqetësuar për të, por ajo lufton me demonët e vet çdo ditë, ose të paktën përpiqet.

Një turne evropian fillon në 1969, por pritja nga publiku nuk është ajo për të cilën këngëtarja shpreson. Pjesëmarrja në Festivalin e Woodstock gjithashtu dëshmon të jetë një dështim: ndërsa ishte duke pritur të dilte në skenë – rreth 10 orë pas fillimit të koncertit – Janis merr një dozë të rëndë ilaçesh, që e rrezikojnë karrierën e saj. Performanca është plot me paqëndrueshmëri dhe publiku nuk e vlerëson.

Duke ndjekur historinë, ajo zgjedh të ndryshojë jetën e vet: lëviz në Brazil dhe braktis teprimet. Këtu takon David Niehaus dhe një dashuri e madhe do të lindë mes të dyve. Burri do ta mbështesë dhe do ta ndihmojë gjatë gjithë kohës për ta larguar nga teprimet, por pa pasur sukses.

Shansi i fundit

Janis kthehet në Amerikë dhe formon një grup të ri – më të fundit – Full Tilt Boogie Band. Ajo është pozitive dhe optimiste dhe e jeton atë moment të jetës së saj me entuziazëm, duke braktisur drogën për një farë kohe. Në qershor 1970 ishte protagoniste, me grupin e saj, e një turneu të organizuar në bordin e një treni në lëvizje, Festival Express 1970.

Performancat e saj janë perfekte dhe Janis është më e shkujdesur se kurrë, deri në pikën që ajo madje gjen kohën për të bërë dashuri: 65 marrëdhënie seksuale në 5 ditë, siç thotë vetë. Suksesi i jashtëzakonshëm i asaj periudhe e solli Paul Allen Rothchild, producentin e The Doors, më afër Janis. Paul është i bindur se ajo ka ndryshuar dhe vendos që t’i japë një shans duke e shtyrë të regjistrojë një album tjetër: Perla.

Por Mercedes Benz, një nga këngët më domethënëse nga albumi i nxjerrë pas vdekjes, është e fundit që regjistron Janis Joplin. Më 4 tetor 1970, ajo u gjet e pajetë në dhomën 105 të Hollywood Landmark Hotel në Los Angeles. Raporti mjekësor nuk lë dyshim për shkakun e vdekjes: mbidozë heroine.

Kështu vdes në moshën 27 vjeç, një nga zërat më të bukur dhe intensivë të skenës muzikore të të gjitha kohërave. Janis bashkohet me klubin e 27, duke trashëguar mallkimin e artistëve të tjerë të mëdhenj që vdiqën në atë moshë. Trupi i këngëtares u dogj në Varrezat e Parkut Memorial Westwood Village, hiri i saj u shpërnda në Oqeanin Paqësor për të përmbushur dëshirën e saj për të qenë e lirë, sepse në fund të fundit, ajo kishte qenë gjithmonë e tillë. / bota.al

Aktualitet

Shtetet që po shqyrtojnë tërheqjen nga Eurovision nëse Izraeli lejohet të marrë pjesë

Published

on

Irlanda, Spanja dhe Sllovenia kanë shprehur kundërshtimin e tyre ndaj përfshirjes së mundshme të Izraelit në Eurovision 2026, duke rritur mundësinë e tërheqjeve.

Në një deklaratë, transmetuesi kombëtar irlandez RTE tha se Irlanda nuk do të marrë pjesë në Festivalin e Këngës Eurovision 2026 nëse pjesëmarrja e Izraelit vazhdon, dhe vendimi përfundimtar në lidhje me pjesëmarrjen e Irlandës do të merret pasi të merret vendimi i EBU-së (Bashkimi Evropian i Transmetimeve), shkruan Anadolu.

Transmetuesi nënvizoi se pjesëmarrja e Irlandës do të ishte e paarsyeshme duke pasur parasysh humbjen e vazhdueshme dhe të tmerrshme të jetëve në Gaza.

Të hënën, Ministri i Kulturës i Spanjës, Ernest Urtasun, hapi publikisht derën e daljes së vendit nëse Izraeli nuk përjashtohet.

Të premten, transmetuesi publik i Sllovenisë, RTV Slovenija, njoftoi se vendi nuk do të marrë pjesë në Eurovision 2026 nëse Izraelit i lejohet të kthehet vitin e ardhshëm./S.K/KP/

Continue Reading

Aktualitet

Reagon Kamberi​ pasi Petkoviqi refuzon të diskutojë në Bruksel për Luginën

Published

on

Deputeti shqiptar Shaip Kamberi ka reaguar ashpër pasi në Bruksel, përfaqësuesi i Serbisë Petar Petkoviq refuzoi të diskutojë me palën e Kosovës për shqiptarët e Luginës së Preshevës, për subvencionimin e bujqve, ndihmë kjo që e jep Qeveria e Kosovës, por që është bllokuar nga Beogradi.

Në një postim në Facebook, Shaip Kamberi ka thënë se Serbia po mohon të drejtat për pakicat kombëtare, veçanërisht kur bëhet fjalë për komunitetin shqiptar, duke penguar qoftë edhe një ndihmë që jepet për zhvillimin e rajonit.

“Sanksionimi juridik kur përdoren simbolet kombëtare, përfaqësimi i pamjaftueshëm në sistemin e drejtësisë, polici e institucione publike, si dhe diskriminimi sistematik tregojnë se ekziston një asimetri midis politikës së jashtme të Serbisë dhe politikës së saj të brendshme ndaj pakicave”, ka shkruar ai.

Kamberi ka akuzuar Serbinë për kufizim të drejtave të shqiptarëve në Luginën e Preshevës, ndërkohë që këmbëngul në zbatimin e normave që nuk njeh as e drejta ndërkombëtare kur bëhet fjalë për statusin dhe të drejtat e komunitetit serb në Kosovë.

“Në rrethana të këtilla Qeveria e Kosovës, me të drejtë, zgjidhjen e sheh në ndërtimin e reciprocitetit si standard për të drejtat e pakicave në rajon”, ka shtuar Kamberi.

Kujtojmë, sot në Bruksel u mbajt raundi i ri i bisedimeve midis Kosovës dhe Serbisë me ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian.

Zëvendëskryeministri në detyrë i Kosovës Besnik Bislimi pas takimit tha se me palën serbe është diskutuar edhe për bllokimin e shpërndarjes së mjeteve për fermerët në Luginën e Preshevës nga ana e Serbisë.

“Pala serbe mendon që ne nuk duhet të kujdesemi për fermerët në Luginë dhe nuk duhet të sigurojmë që ata i marrin këto fonde”, tha ai.

Një milion euro të dedikuara për fermerët e Luginës së Preshevës nga Qeveria e Kosovës po mbahen të bllokuara nga Serbia./S.K/KP/

Continue Reading

Bota

​IGCP dëshiron tërheqjen e investitorëve të rinj për borxhin portugez

Published

on

Agjencia e Thesarit dhe Menaxhimit të Borxhit Publik (IGCP) dëshiron të diversifikojë dhe të tërheqë investitorë të rinj në borxhin publik të Portugalisë dhe ka punuar në këtë drejtim, tha presidenti i saj.

Sipas Pedro Cabeços, i cili ishte në një seancë dëgjimore në parlament, në Komisionin për Buxhet, Financa dhe Administratë Publike, entiteti ka kryer një diversifikim të bazës së investitorëve, raporton agjencia portugeze e lajmeve LUSA.

“Ka investitorë që nuk e përfshijnë Portugalinë në vendimet e tyre për investime”, theksoi ai, duke treguar se IGCP ka promovuar takime “për të zbuluar se çfarë duhet bërë për të qenë të interesuar. Ne jemi takuar me mbi 100 investitorë në dy vitet e fundit për të promovuar borxhin portugez”, tha Cabeços.

IGCP gjithashtu dëshiron të zgjerojë kanalet e shpërndarjes së Certifikatave të Kursimit dhe Thesarit, të cilat aktualisht janë të kufizuara në rrjetin CTT dhe bankën e madhe.

Presidenti i IGCP shprehu disponueshmërinë e plotë të entitetit për t’i nxjerrë këto instrumente në shitje në banka të tjera.

“Vetëm bankat e mëdha e pranuan këtë punë, bankat e tjera nuk e pranuan”, tha ai.

Pedro Cabeços dha gjithashtu një përshkrim të përpjekjeve të IGCP në modernizimin teknologjik, për të shmangur situatat e dështimit të sigurisë, të tilla si ajo që i lejonte një kursimtari të hynte në llogarinë e një tjetri, dhe për ta bërë jetën më të lehtë për ata që blejnë këtë lloj instrumentesh borxhi.

Falë kësaj përpjekjeje, IGCP kaloi nga 26 mijë kursimtarë me të dhëna të përditësuara në 577 mijë në këtë situatë për tri vjet./S.K/KP/

Continue Reading

Aktualitet

Nesër mblidhet Këshilli i Sigurimit të OKB-së rreth dronëve rus në zonën polake

Published

on

Disa anëtarë të NATO-s po dërgojnë trupa, artileri dhe sisteme mbrojtjeje ajrore për të siguruar krahun e saj lindor pas asaj që Polonia e quajti një inkursion të paprecedentë të dronëve rusë në hapësirën e saj ajrore.

Polonia ka kërkuar një seancë të Këshillit të Sigurimit të OKB-së në lidhje me incidentin, i cili do të zhvillohet të premten.

Në përgjigje të inkursionit me dronë, Holanda dhe Republika Çeke thanë se do të dërgonin mbrojtje në Poloni, ndërsa Lituania do të merrte një brigadë gjermane dhe paralajmërim më të madh për sulmet ruse ndaj Ukrainës që mund të kalonin kufirin, raporton CNN.

Gjermania tha gjithashtu se do të intensifikonte angazhimin e saj përgjatë kufirit lindor të NATO-s.

Duke iu drejtuar parlamentit të enjten, ministri polak i Mbrojtjes Wladyslaw Kosiniak-Kamysz renditi ofertat e mbështetjes nga partnerët e Polonisë, duke thënë se holandezët do të vendosnin sisteme mbrojtjeje ajrore, artileri dhe 300 trupa, ndërsa Çekia do të dërgonte helikopterë dhe 100 ushtarë.

Ai tha gjithashtu se francezët dhe britanikët mund të vendosnin avionë për të siguruar krahun lindor të NATO-s.

“Polonia ka dëgjuar vazhdimisht fjalë solidariteti dhe gjeste boshe gjatë gjithë historisë së saj”, tha Kosiniak-Kamysz.

Edhe pse dronët dhe raketat ruse kanë hyrë pa leje në disa vende anëtare të NATO-s më parë, ky ishte incidenti më serioz i këtij lloji që kur Moska nisi pushtimin e plotë të Ukrainës në shkurt 2022.

Kremlini tha se nuk kishte komente të mëtejshme për të bërë mbi pretendimet se Rusia kishte kërkuar qëllimisht të nxiste tensionet në Poloni. Megjithatë, shumë udhëheqës polakë dhe evropianë besojnë se pushtimi ishte i qëllimshëm.

“Ky provokim rus… nuk është gjë tjetër veçse një përpjekje për të testuar aftësitë tona”, tha presidenti i Polonisë Karol Nawrocki, duke i bërë jehonë komenteve të homologëve të tij gjermanë dhe francezë.

Megjithatë, mendimet e ekspertëve janë të ndara nëse Moska kishte ndërmend të lëshonte dronët në Poloni.

Gjithashtu edhe Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, ofroi udhëzime dhe trajnime për përfaqësuesit ushtarakë perëndimorë se si të mbrohen nga sulmet ajrore ruse, ashtu siç bëjnë forcat mbrojtëse ukrainase pothuajse çdo natë.

Përgjigja e presidentit të SHBA-së, Donald Trump, ndaj ndërhyrjes me dronë deri më tani ka qenë e heshtur.

Kujtojmë që në orët e para të së mërkurës, tre dronë rusë u rrëzuan pasi kaluan në hapësirën ajrore polake. Dronë të tjerë u rrëzuan në tokë dhe më vonë u gjetën në të gjithë Poloninë lindore./S.K/KP/

Continue Reading

Të kërkuara