Bota

Irani minimizon mundësinë për rinisjen e shpejtë të bisedimeve bërthamore

Published

on

Ministri i Jashtëm i Iranit, Abbas Araqchi, e përjashtoi mundësinë për rinisjen e shpejtë të bisedimeve me Shtetet e Bashkuara, pasi presidenti amerikan, Donald Trump, tha se ai aktualisht nuk po flet me Iranin, duke ndryshuar qëndrimin e deritanishëm se bisedimet me Iranin do të rinisnin këtë javë.

Gjatë një interviste të publikuar më 30 qershor, Araqchi u pyet për deklarimin e Trumpit javën e kaluar se negociatat bërthamore me Iranin do të rinisnin së shpejti.

Nuk mendoj se negociatat do të rifillojnë kaq shpejt”, tha ministri i Jashtëm iranian gjatë intervistës për transmetuesin amerikan, CBS.

Që ne të vendosin për rikthim në bisedime, fillimisht ne duhet të sigurohemi që Amerika nuk do të kryejë sulm ushtarak ndaj nesh gjatë negociatave”.

Nevojitet më shumë kohë për të shqyrtuar të gjitha pikat, tha ai, duke shtuar se “dyert e diplomacisë nuk do të mbyllen kurrë plotësisht”.

Shtetet e Bashkuara dhe Irani kishin zhvilluar pesë runde bisedimesh indirekte lidhur me programin bërthamor të Teheranit, përpara se ato të dështonin dhe Izraeli të fillonte sulmet ajrore ndaj objekteve bërthamore dhe infrastrukturës ushtarake iraniane më 13 qershor.

SHBA-ja iu bashkua sulmeve të Izraelit më 22 qershor kur bombardoi tri ndërtesa kyç bërthamore të Iranit, përfshirë ndërtesën nëntokësore në Fordo.

Araqchi u pyet gjithashtu për një vlerësim të bërë nga kreu i agjencisë bërthamore të Kombeve të Bashkuara, Rafael Grossi, sipas të cilit Irani ka gjasa që mund të fillojë prodhimin e uraniumit të pasuruar brenda pak muajsh.

Nuk mund të shkatërrosh teknologjinë dhe shkencën e pasurimit përmes bombardimeve”, tha ai.

Nëse ekziston vullneti nga ana e Iranit, vendi “do të jetë në gjendje t’i riparojë dëmet me shpejtësi dhe të kompensojë kohën e humbur”, shtoi ai.

Në një postim në platformën e tij Truth Social më 30 qershor, Trump shkroi se ai “nuk po i ofroj Iranit asgjë… dhe as nuk jam duke folur me ta, që kur i kemi shkatërruar plotësisht objektet e tyre bërthamore”.

Shkalla e dëmit të shkaktuar në programin bërthamor të Iranit gjatë luftës 12-ditore me Izraelin mbetet e paqartë. Irani thotë se ndërtesat e tij bërthamore kanë pësuar dëme të mëdha, por është zotuar se do të vazhdojë me programin bërthamor, që insiston se është paqësor.

Sipas një marrëveshjeje të vitit 2015 të arritur me Shtetet e Bashkuara dhe fuqitë e tjera botërore, Iranit iu lejua të pasurojë uranium në një nivel më të ulët se 3.67 për qind të pastërtisë, për qëllime të prodhimit të energjisë në termocentralet bërthamore.

Trump u largua nga kjo marrëveshje më 2018, dhe Irani u kundërpërgjigj duke prodhuar uranium të pasuruar deri në 60 për qind – një nivel më i lartë se ai për përdorim civil, por më i ulët sesa niveli i kërkuar për armë bërthamore.

Rafael Grossi, shefi i Agjencisë Ndërkombëtare për Energji Bërthamore, deklaroi se ka shumë gjasa që centrifugat që janë përdorur për pasurimin e uraniumit në Fordo të jenë dëmtuar rëndë. Por, ai shtoi se Irani mund të rinisë me pasurimin e uraniumit “brenda muajsh”.

Ai po ashtu tha se ka disa tregues që Irani mund të ketë zhvendosur një pjesë të uraniumit të pasuruar para sulmeve ajrore amerikane.

Grossi theksoi se Irani e kishte informuar atë më 13 qershor se po ndërmerrte masa për të mbrojtur pajisjet dhe materialin bërthamor. Sipas tij, kjo sugjeron se Irani mund të ketë zhvendosur uraniumin./REL

Bota

Një i vdekur dhe gjashtë të lënduar nga një sulm masiv me thikë në Kanada

Published

on

Të paktën një person ka vdekur dhe të paktën gjashtë të tjerë janë lënduar në një sulm masiv me thikë në Kanada.

I dyshuari vdiq gjithashtu në sulmin e sotëm në një komunitet në provincën Manitoba, sipas Policisë Mbretërore Kanadeze.

Incidenti ndodhi në Hollow Water First Nation, rreth 200 kilometra në verilindje të qytetit Winnipeg.

Tetë persona u transportuan në spitalet lokale, raporton BBC.

Pak detaje mbi incidentin janë aktualisht të disponueshme. Në një letër drejtuar banorëve të postuar në internet, kreu dhe këshilli i Hollow River shprehën ngushëllimet e tyre për ata që prekur nga kjo tragjedi.

Komuniteti Anishinaabe ka një popullsi të vogël prej disa qindra njerëzish. Sulmi ndodhi në përvjetorin e tretë të një sulmi masiv me thikë në James Smith Cree Nation dhe fshatin e afërt Weldon, në provincën Saskatchewan, në të cilin u vranë 11 persona dhe u plagosën shumë të tjerë. I dyshuari për sulmin vdiq pak pasi policia e arrestoi pas një kërkimi treditor./S.K/KP/

Continue Reading

Bota

​Tërmet i fortë godet Afganistanin

Published

on

Një tërmet 6.3 ballë sipas shkallës së Rihterit ka goditur sot Afganistanin juglindor, por deri më tani nuk ka raportime për dëme ose viktima në njerëz, sipas Qendrës Gjermane të Kërkimeve për Gjeoshkencat.

Afganistani ishte goditur të dielën nga një tërmet i fuqishëm duke shkaktuar vdekjen e më shumë se 2200 personave.

Tërmeti i fundit ndodhi 14 kilometra në lindje të Jalalabadit, në orën 16:56 GMT, në një thellësi prej 10 kilometrash ku shërbimi Gjeologjik i SHBA-së mati magnitudën në 5.6.

Tërmeti u ndje edhe në zonat fqinje qendrore dhe veriperëndimore të Pakistanit. Departamenti Meteorologjik i Pakistanit mati dridhjet në një magnitudë prej 5.9.

Një zyrtar i administratës së përkohshme afgane në provincën Kunar i tha Anadolu se dridhja u ndje në Kunar dhe në pjesë të tjera të vendit.

“Deri më tani, nuk ka raportime për dëme të mëtejshme, por kjo ka përhapur frikë te banorët”, tha Abdul Ghani, zëdhënës i administratës lokale.

Kjo ndodhi pas tërmetit me magnitudë 5.2 të së martës që goditi Afganistanin verilindor, sipas Shërbimit Gjeologjik të SHBA-së.

Kjo ishte lëkundja e tretë më e fortë pasuese që goditi Afganistanin që nga e diela./S.K/KP/

Continue Reading

Bota

​Kostot e huamarrjes në Mbretërinë e Bashkuar ulen, tregu i obligacioneve qetësohet

Published

on

Kostot e huamarrjes afatgjata të qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar janë lehtësuar pasi arritën nivelin e tyre më të lartë që nga viti 1998 në fillim të javës.

Norma e interesit për obligacionet qeveritare 30-vjeçare, e njohur si rendimenti, ra në 5.55%, duke rënë nga një nivel i lartë prej 5.75% të mërkurën.

Edhe pse rendimentet e obligacioneve janë rritur globalisht, ka pasur edhe shqetësime në treg në lidhje me financat e qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar, shkruan BBC.

Megjithatë, guvernatori i Bankës së Anglisë, Andrew Bailey, tha të mërkurën se ishte e rëndësishme të mos përqendroheshim shumë në rendimentet e obligacioneve afatgjata.

Mbretëria e Bashkuar nuk ishte e vetmja që pa rritjen e kostove të huamarrjes në fillim të javës, me rendimentet e obligacioneve 30-vjeçare gjermane, franceze dhe holandeze që u ngjitën në nivelin e tyre më të lartë që nga viti 2011.

Në SHBA, rendimentet e obligacioneve 30-vjeçare të thesarit u rritën në nivelin e tyre më të lartë në më shumë se një muaj.

Faktorë të tillë si tensionet gjeopolitike, politikat tregtare të Presidentit të SHBA-së Donald Trump dhe nivelet e larta të huamarrjes qeveritare kanë qenë shkaku i rritjes.

Z. Bailey i tha Komitetit të Thesarit se rendimenti 30-vjeçar i obligacioneve të Mbretërisë së Bashkuar ishte një numër mjaft i lartë, por nuk është ajo që përdoret për financim fare në këtë moment.

Qeveritë marrin hua para nga investitorët duke shitur obligacione – që është një kredi që qeveria premton ta paguajë në fund të një kohe të rënë dakord.

Rendimenti i obligacioneve 30-vjeçare të qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar të cilat njihen si obligacione të arta është rritur për disa muaj.

Tregu i obligacioneve amerikane, i cili shihet si mbështetës i sistemit financiar global, është përballur gjithashtu me presion për shkak të shqetësimeve në lidhje me borxhin e lartë, ndikimin e tarifave të Trump në inflacion dhe shqetësimeve në lidhje me pavarësinë e Rezervës Federale pas urdhrit të Trump për të shkarkuar një nga guvernatorët e saj.

Pasi u rritën në gati 5% për herë të parë që nga mesi i korrikut të mërkurën, rendimentet e obligacioneve 30-vjeçare amerikane ranë përsëri në rreth 4.88% pasi të dhënat treguan se vendet e lira të punës ranë në korrik.

Kjo përforcoi pritjet për një ulje të normës së interesit nga banka qendrore amerikane, Rezerva Federale, më vonë këtë muaj.

Në Mbretërinë e Bashkuar, megjithëse Banka e Anglisë ka ulur normat, z. Bailey tha se tani ka shumë më tepër dyshime se kur dhe sa shpejt normat do të ulen më tej, duke përsëritur komentet e tij pas uljes së normës së interesit në gusht.

Sterlina ra kundrejt dollarit në 1.3439 dollarë pasi ra ndjeshëm të martën./S.K/KP/

Continue Reading

Bota

15 të vdekur në Kongo pas shpërthimit të ri të Ebolës

Published

on

Një shpërthim i Ebolës ka lënë të vdekur 15 persona, përfshirë katër punonjës shëndetësorë, në Territorin Mweka në Provincën jugore Kasai të Kongos, njoftoi sot ministri i Shëndetësisë, duke shënuar shpërthimin e 16-të të virusit në vend në pesë dekadat e fundit.

“Në emër të Ministrisë së Shëndetit Publik, Higjienës dhe Mirëqenies Sociale, unë zyrtarisht shpall ringjalljen e sëmundjes së virusit Ebola, lloji Zaire, në zonën shëndetësore Boulape, në Provincën Kasai,” u tha gazetarëve Roger Kamba.

Kamba tha se deri më tani janë raportuar 28 raste, me një shkallë vdekshmërie prej 57% të konfirmuar.

Shifrat janë të përkohshme ndërsa hetimet vazhdojnë, por konfirmime të mëtejshme priten së shpejti, shtoi ai.

Ministri tha se qeveria ka krijuar një mekanizëm koordinimi reagimi përmes Qendrës së Operacioneve të Emergjencave të Shëndetit Publik (COUSP).

Ebola është një sëmundje virale e rëndë, hemorragjike që përhapet përmes kontaktit të drejtpërdrejtë me lëngjet trupore të një personi të sëmurë ose të vdekur, si dhe duke trajtuar kafshë të infektuara.

Kongo është përballur me shpërthime të Ebolës, me raste të raportuara në Kivu të Veriut gjatë viteve 2022 dhe 2023, duke çuar në shumë vdekje.

Shpërthimet e Ebolës së tipit Zaire kanë ndodhur në disa raste, por vendi i ka menaxhuar përmes përpjekjeve të vazhdueshme falë programit të vaksinimit, raporton Anadollu./S.K/KP/

Continue Reading

Të kërkuara